I N F O R M A C J A. dotycząca wyników kontroli jakości i prawidłowości oznakowania tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz.pl Łódź, dnia 17.02.2012r. I N F O R M A C J A dotycząca wyników kontroli jakości i prawidłowości oznakowania tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi, w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 81 17(1)/11/MJ w IV kwartale 2011 r. przeprowadził kontrole w 15 placówkach handlowych zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego, prowadzących sprzedaż m.in. tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne. Kontrolą objęto: 5 hurtowni, w których badaniem objęto 20 partii wartości 10.383 zł; 5 sklepów sieci handlowych, w których badaniem objęto 20 partii wartości 2.235 zł; 5 placówek detalicznych, w których badaniem objęto 22 partie wartości 909 zł. Celem tych kontroli była ocena jakości handlowej tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne w zakresie przestrzegania przepisów i deklaracji producentów zamieszczonych w oznakowaniu tych produktów oraz rzetelności informowania konsumentów o rodzajach oferowanych wyrobów, w tym sprawdzenie prawidłowości oznakowania wymaganego prawem żywnościowym. Łącznej ocenie poddano 62 partie tłuszczów do smarowania wartości 13.527 zł, w tym: margaryny 3 partie wartości 201 zł; margaryny o zawartości trzech czwartych tłuszczu - 13 partii wartości 3.760 zł; margaryny półtłuste 12 partii wartości 1.370 zł; tłuszcze do smarowania X % - 19 partii wartości 2.893 zł; miks tłuszczowy - 1 partię wartości 12 zł; miksy tłuszczowe o zawartości trzech czwartych tłuszczu 3 partie wartości 612 zł; miksy tłuszczowe do smarowania X % - 11 partii wartości 4.679 zł. Nieprawidłowości stwierdzono w 6 placówkach tj. w 40 % objętych kontrolą. W toku prowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano ogółem 4 partie miksów tłuszczowych do smarowania X % wartości 534 zł, co stanowiło 6,4 % partii badanych ogółem, w tym:

1 partię wartości 320 zł w hurtowni; 3 partie wartości 214 zł w sklepach sieci handlowych. JAKOŚĆ W zakresie zgodności parametrów jakościowych z wymaganiami obowiązujących przepisów i deklaracjami na opakowaniach jednostkowych, zbadano laboratoryjnie 12 partii tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne wartości 6.804 zł, w tym: Ocenie poddano: 9 partii wartości 6.630 zł w hurtowniach; 2 partie wartości 137 zł w sklepach sieci handlowych; 1 partię wartości 37 zł w placówce detalicznej. 3 partie margaryn o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 2.677 zł; 2 partie margaryn półtłustych wartości 227 zł; 4 partie tłuszczów do smarowania X % wartości 420 zł; 1 partię miksu tłuszczowego o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 475zł; 2 partie miksów tłuszczowych do smarowania X % wartości 3.005 zł. W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 1 partię miksu tłuszczowego do smarowania X % wartości 320 zł (8,3% partii badanych laboratoryjnie). Kwestionowany miks tłuszczowy do smarowania 67 % tłuszczu nie odpowiadał wymaganiom jakościowym określonym w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 445/2007 z dnia 23 kwietnia 2007 r. ustanawiającym niektóre szczegółowe zasady w celu stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2991/94 określającym normy dla tłuszczów do smarowania oraz stosowania rozporządzenia Rady EWG nr 1898/87 w sprawie ochrony nazw oraz deklaracji producenta podanej na opakowaniu z uwagi na wyższą o 2 % zawartość tłuszczu (deklarowano 67 %, a stwierdzona średnia zawartość tłuszczu wynosiła 69 %. W celu wyeliminowania stwierdzonej nieprawidłowości do producenta zakwestionowanego wyrobu skierowano wystąpienie pokontrolne oraz powiadomiono Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Warszawie. RZECZYWISTA ILOŚĆ PRODUKTU ORAZ PRZESTRZEGANIE USTAWY O TOWARACH PACZKOWANYCH W zakresie przestrzegania przepisów ustawy z dnia 07 maja 2009 r. o towarach paczkowanych sprawdzono masy netto 72 opakowań tłuszczów do smarowania pochodzących z 12 partii wartości 6.804 zł. Niedoborów masy netto w stosunku do deklarowanej na opakowaniach nie stwierdzono. Badaniem objęto: 2

18 opakowań margaryn o zawartości trzech czwartych tłuszczu; 12 opakowań margaryn półtłustych; 24 opakowania tłuszczów do smarowania X %; 6 opakowań miksu tłuszczowego o zawartości trzech czwartych tłuszczu; 12 opakowań miksów tłuszczowych do smarowania X %. OZNAKOWANIE We wszystkich kontrolowanych placówkach ocenie prawidłowości oznakowania poddano 62 partie tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne łącznej wartości 13.527 zł, w tym: 3 partie margaryn wartości 201 zł; 13 partii margaryn o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 3.760 zł; 12 partii margaryn półtłustych wartości 1.370 zł; 19 partii tłuszczów do smarowania X % wartości 2.893 zł; 1 partię miksu tłuszczowego wartości 12 zł; 3 partie miksów tłuszczowych o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 612 zł; 11 partii miksów tłuszczowych do smarowania X % wartości 4.679 zł. W wyniku oględzin opakowań jednostkowych zakwestionowano w 2 sklepach sieci handlowych 3 partie miksów tłuszczowych do smarowania X % o łącznej wartości 214 zł, co stanowiło 4,8 % partii badanych. Wśród kwestionowanych towarów były: 1 partia Miksu tłuszczowego do smarowania 65 % - Dobry śmietankowy smak a 200 g wartości 76 zł; 1 partia Miksu tłuszczowego do smarowania 65 % - OSEŁKA Warlubska ŚMIETANKOWA a 300 g wartości 80 zł; 1 partia Miksu tłuszczowego do smarowania 65 % - SMACZNY śmietankowy a 200 g wartości 58 zł Powyższe wyroby zakwestionowano z uwagi na zastosowanie na opakowaniach jednostkowych szaty graficznej, która mogła wprowadzać konsumenta w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, źródła i miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji. Na opakowaniach kwestionowanych miksów do smarowania producent zamieścił wizerunek krowy, co mogło sugerować konsumentom, iż podstawowym ich składnikiem jest tłuszcz mleczny, podczas gdy z analizy ich składów wynikało, że przeważającą ilość stanowią tłuszcze roślinne (58,5 % dla miksów Dobry śmietankowy smak i Osełki WARLUBSKIEJ oraz 57 % dla miksu SMACZNY śmietankowy ), a tłuszcz mleczny występuje w znacznie mniejszej ilości (6,5 % - Dobry śmietankowy smak i Osełka WARLUBSKA oraz 8 % - SMACZNY śmietankowy ). 3

Ponadto w trakcie kontroli zakwestionowano sposób prezentacji Miksu tłuszczowego do smarowania 65 % - SMACZNY śmietankowy, który został wyłożony do sprzedaży w szafie chłodniczej wraz z masłami, w wydzielonej części ekspozycyjnej Masła. Taki sposób prezentacji środka spożywczego mógł również sugerować konsumentom, że przedmiotowy miks jest przetworem mlecznym. W związku z wprowadzeniem do obrotu wyrobów o niewłaściwej jakości handlowej w zakresie oznakowania do producenta kwestionowanych miksów skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskiem o prawidłowe znakowanie produktów, a także powiadomiono Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Stwierdzono, że objęte kontrolą tłuszcze do smarowania nie zawierały w składzie (zgodnie z deklaracją podaną na opakowaniach) niedozwolonych substancji dodatkowych. W trakcie kontroli stwierdzono, że przedsiębiorcy posiadali dowody dostaw, które umożliwiały identyfikację każdej osoby dostarczającej środek spożywczy do placówki. Kontrolą objęto 62 partie wyrobów wartości 13.527 zł. PRZESTRZEGANIE DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Przestrzeganie dat minimalnej trwałości sprawdzano dla 62 partii tłuszczów do smarowania wartości 13.527 zł. Kontrolą objęto: 3 partie margaryn wartości 201 zł; 13 partii margaryn o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 3.760 zł; 12 partii margaryn półtłustych wartości 1.370 zł; 19 partii tłuszczów do smarowania X % wartości 2.893 zł; 1 partię miksu tłuszczowego wartości 12 zł; 3 partie miksów tłuszczowych o zawartości trzech czwartych tłuszczu wartości 612 zł; 11 partii miksów tłuszczowych do smarowania X % wartości 4.679 zł. Nie stwierdzono w sprzedaży tłuszczów do smarowania innych niż tłuszcze mleczne po upływie dat minimalnej trwałości. WARUNKI PRZECHOWYWANIA Objęte kontrolą tłuszcze do smarowania przechowywane były zgodnie z zaleceniami podanymi na opakowaniach jednostkowych. IDENTYFIKACJA KONTROLOWANYCH PRZEDSIĘBIORCÓW W kontrolowanych placówkach działalność gospodarcza prowadzona była w oparciu o wpis do ewidencji lub rejestru. Przedsiębiorcy posiadali książki kontroli. Wszystkie kontrolowane placówki objęte były nadzorem służb sanitarnych. 4

ORZECZENIA LEKARSKIE Zatrudniony personel posiadał aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno epidemiologicznych dopuszczające do pracy w obrocie artykułami żywnościowymi. INNE ZAGADNIENIA Rzetelność obsługi klientów w zakresie prawidłowości wyliczenia i pobierania należności badano w 9 placówkach (w 5 sklepach sieci handlowych oraz 4 placówkach detalicznych) nie stwierdzając nieprawidłowości. Prawidłowość oznakowania produktów cenami sprawdzono w 9 sklepach. Nieprawidłowości stwierdzono w 1 placówce (11 % objętych kontrolą), w którym przedsiębiorcy: nie podali cen jednostkowych dla 50 partii towarów w opakowaniach jednostkowych (w tym dla 1 partii tłuszczu do smarowania); nie oznaczyli 20 partii produktów ceną w sposób bezpośredni na opakowaniu. W trakcie kontroli zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. W 1 placówce (6 %) w obrocie handlowym znajdowało się 8 partii środków spożywczych (innych niż tłuszcze do smarowania) wartości 46 zł, po upływie terminów przydatności do spożycia bądź upływie dat minimalnej trwałości (przetwory owocowo-warzywne, przetwory mleczarskie, wyrób garmażeryjny). W 1 placówce (10 %) posługiwano się wagą elektroniczną oznaczona nieaktualną cechą legalizacji. W trakcie kontroli dokonano legalizacji użytkowanego przyrządu pomiarowego. W 1 placówce (6 %), stwierdzono niewłaściwe warunki przechowywania oraz nieprzestrzeganie wymogów sanitarnych przy sprzedaży: 19 partii pieczywa wartości 200 zł oferowano do sprzedaży w części samoobsługowej sklepu bez zabezpieczenia przed zanieczyszczeniem; na jednej wadze odważano wędliny oraz elementy drobiowe. W związku z ustaleniami kontroli: WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI wobec 3 przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) w związku z wprowadzeniem do obrotu wyrobów nieodpowiadających jakości handlowej; 5

w 4 przypadkach nałożono mandaty karne na kwotę 450 zł w związku z popełnieniem wykroczeń z art.100 ust.1 pkt1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o miarach, art.137 1 KW oraz art. 111 2 KW; w 1 przypadku wydano decyzję zarządzającą wycofanie z obrotu handlowego 8 partii towarów łącznej wartości 46 zł (innych niż tłuszcze do smarowania) po upływie terminów przydatności do spożycia; w 3 przypadkach zażądano usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości poprzez: uwidocznienie brakujących cen jednostkowych, oznaczenie wyrobów cenami w sposób bezpośredni, zapewnienie właściwych warunków sanitarnych przy sprzedaży towarów i ich przechowywaniu, poddanie wagi elektronicznej prawnej kontroli metrologicznej w zakresie jej ponownej legalizacji; w 1 przypadku przedsiębiorca wycofał z obrotu handlowego 1 partię miksu tłuszczowego do smarowania 67 % tłuszczu wartości 32 zł (stanowiącą próbkę kontrolną) i przeznaczył do zniszczenia. Ponadto przesłano: 3 wystąpienia pokontrolne do producentów zakwestionowanych wyrobów oraz 1 do jednostki nadrzędnej. W odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne producent niewłaściwie oznakowanych miksów zadeklarował zmianę opakowań w zakresie skorygowania szaty graficznej oraz wycofanie z obrotu nieprawidłowo oznakowanych tłuszczów. Natomiast producent miksu, w którym stwierdzono zawyżoną zawartość tłuszczu zobowiązał się do wzmożenia kontroli w trakcie produkcji, w celu utrzymania właściwych parametrów; 3 informacje do Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych. 6