I N F O R M A C J A. dotycząca kontroli jakości i prawidłowości oznakowania ryb i przetworów rybnych.

Transkrypt

1 I N F O R M A C J A dotycząca kontroli jakości i prawidłowości oznakowania ryb i przetworów rybnych. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w III kwartale 2009 r. przeprowadził kontrole w 16 placówkach prowadzących m.in. sprzedaŝ ryb i przetworów rybnych obejmując nimi: 6 hurtowni, 5 sklepów sieci handlowych, 5 placówek detalicznych. Łącznie ocenie poddano 200 partii ryb i przetworów rybnych wartości zł w tym: 89 partii wartości zł w hurtowniach, 57 partii wartości 5364 zł w sklepach sieci handlowych, 54 partie wartości 3776 zł w placówkach detalicznych. Kontrolą objęto: 27 partii przetworów marynowanych wartości 5738 zł, 14 partii sardynek wartości 2574 zł, 11 partii tuńczyka i bonito wartości 5306 zł, 93 partie pozostałych konserw wartości zł, 24 partie ryb mroŝonych wartości zł, 18 partii ryb wędzonych wartości 1841 zł, 13 partii innych ryb i przetworów rybnych wartości 587 zł (sałatek rybnych i ryb w sosie śmietanowym). W toku prowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano ogółem 34 partie ryb i przetworów rybnych o łącznej wartości zł (17% partii badanych) w tym: 21 partii wartości zł w hurtowniach, 9 partii wartości 594 zł w sklepach sieci handlowych, 4 partie wartości 82 zł w placówkach detalicznych. Wśród kwestionowanych towarów znajdowało się: 9 partii przetworów rybnych marynowanych wartości 951 zł, 4 partie sardynek wartości 1415 zł, 2 partie tuńczyka wartości 190 zł, 16 partii pozostałych konserw wartości 9616 zł, 1 partia ryb mroŝonych wartości 71 zł, 2 partie innych ryb i przetworów rybnych (sałatka rybna, filety śledziowe w sosie śmietanowym) wartości 38 zł.

2 JAKOŚĆ W zakresie zgodności parametrów jakościowych z wymaganiami obowiązujących przepisów i deklaracjami producentów sprawdzono 222 próbki przetworów rybnych pochodzące z 45 partii wartości zł, w tym: 24 partii wartości zł w hurtowniach, 17 partii wartości 1397 zł w sklepach sieci handlowych, 4 partie wartości 120 zł w innych sklepach. Kontrolą objęto: 9 partii przetworów rybnych marynowanych wartości 951 zł, 3 partie sardynek wartości 1379 zł, 2 partie tuńczyka wartości 190 zł, 25 partii pozostałych konserw wartości zł, 4 partie ryb mroŝonych wartości 524 zł, 2 partie innych ryb i przetworów rybnych (filety śledziowe w sosie śmietanowym) wartości 174 zł W wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowano z uwagi na niewłaściwą jakość 136 próbek pochodzących z 30 partii przetworów rybnych wartości zł (66,6% partii badanych laboratoryjnie) w tym: 19 partii wartości zł w hurtowniach, 8 partii wartości 516 zł w sklepach sieci handlowych, 3 partie wartości 74 zł w innych sklepach. Niewłaściwą jakość stwierdzono dla: 8 partii marynowanych przetworów rybnych, 3 partii sardynek i gatunków ryb pokrewnych sardynce, 2 partii tuńczyka, 15 partii innych konserw rybnych, 1 partii ryb mroŝonych w glazurze, 1 partii innych ryb i przetworów rybnych. Stwierdzone wady jakościowe to: niewłaściwe cechy organoleptyczne (7 partii): niewłaściwy smak i zapach (4 partie) tj.: - filety śledziowe w sosie pomidorowym i śledź w oleju po gdańsku - smak gorzki, niezharmonizowany, - koreczki giŝyckie - smak lekko gorzki niezharmonizowany, - sardynela w oleju - smak i zapach nieprzyjemny, niestaranne oprawienie, nieprawidłowa tekstura, wady i ubytki skóry (4 partie) tj.: - szprot popularny w sosie pomidorowym - uszkodzona skóra, duŝe ubytki skóry, brzuszki popękane, tekstura zbyt miękka i rozpadającą się, 2

3 - śledź po gdańsku w oleju - znaczne uszkodzenia i ubytki skóry, niestarannie oprawiony (stwierdzono duŝe pozostałości błony otrzewnej i gonady), - śledź w oleju po gdańsku - zbyt miękka, rozpadającą się tekstura, duŝe ubytki skóry, - sardynela w oleju - znaczne pęknięcia i ubytki skóry, niewłaściwe cechy fizyczno chemiczne: przekroczona od 11,9 mg/kg do 109,3 mg/kg zawartość sacharyny i jej soli (3 partie) tj. w: - giŝyckich koreczkach śledziowych, stwierdzono od 223 do 241 mg/kg przy dopuszczalnej zawartości maksymalnej 160 mg/kg, - koreczkach śledziowych po meksykańsku, stwierdzono od 171,9 do 193,2 mg/kg przy dopuszczalnej zawartości maksymalnej 160 mg/kg, - marynowanych płatach śledziowych, stwierdzono od 252,7 do 269,3 mg/kg przy dopuszczalnej zawartości maksymalnej 160 mg/kg, obniŝona od 2,5% do 11,4% zawartość tłuszczu (7 partii) tj. w filetach z pangi w oleju o smaku cytrynowym, sardynkach w oliwie z oliwek, szprocie popularnym w oleju, marynowanych płatach śledziowych, koreczkach giŝyckich, filetach śledziowych w sosie śmietanowym, śledziu po gdańsku w oleju podwyŝszona od 4,7% do 29,4% zawartość tłuszczu (4 partie) tj. w filetach z makreli w sosie pomidorowym, śledziach wykwintnych, rolmopsach po kaszubsku obniŝona od 0,9% do 13,3% zawartość białka (14 partii) tj. w filetach z makreli w sosie pomidorowym, korsarskich koreczkach śledziowych, tuńczyku rozdrobnionym w sosie własnym, przysmaku kaszubskim, sardynkach w sosie pomidorowym, śledziu po gdańsku, filetach śledziowych w oleju, marynowanych płatach śledziowych, śledziu parowanym w oleju, tuńczyku - kawałki w sosie własnym, konserwie sajra w oleju sojowym, śledziach wykwintnych, rolmopsach po kaszubsku obniŝona od 0,17% do 0,39 % zawartość soli ( 3 partie) tj. w sardynkach w sosie pomidorowym, konserwie sajra w oleju sojowym, filetach z makreli w oleju obniŝona od 0,6% do 20,7% zawartość mięsa ryby (9 partii) tj. w: - filetach z pangi w oleju o smaku cytrynowym producent zadeklarował 60%, a stwierdzono od 49,3 do 59,4%, - sardynkach w oliwie z oliwek producent zadeklarował 70%, a stwierdzono 64,4%, - przysmaku kaszubskim producent zadeklarował 48%, a stwierdzono od 35,7 do 46,5%, - śledziu po gdańsku producent zadeklarował 111g, a stwierdzono od 97,9 do 103,4g, - giŝyckich koreczkach śledziowych producent zadeklarował 120 g, a stwierdzono od 110 do 118 g, - mroŝonych filetach z mintaja b/s producent zadeklarował masę ryby bez glazury 400 g, a stwierdzono 383,2 g, - sardyneli w oleju stwierdzono od 52 do 64%, przy wymaganej przepisami unijnymi nie niŝszej niŝ 70%, - konserwie sajra w oleju sojowym producent zadeklarował 158 g, a stwierdzono od 125,3 do 155,5 g, - filetach z makreli w oleju producent zadeklarował 60 % a w stwierdzono od 53,9 do 59,8%, 3

4 obniŝona masa składników stałych od 10,7 do 51,7g (2 partie) tj. w: - śledziach wykwintnych producent zadeklarował 400 g, a stwierdzono od 348,3 do 375,9 g, - rolmopsach po kaszubsku producent zadeklarował 400 g, a stwierdzono od 354,5 do 389,3 g, podwyŝszona od 14% do 22% zawartość wody (1 partia) - w sardyneli w oleju, obecność niedozwolonej substancji - kwasu benzoesowego i jego soli w 1 partii karpia po grecku, obecność sacharyny i jej soli niedeklarowanych w składzie wyrobu w 2 partiach tj. w śledziach wykwintnych, rolmopsach po kaszubsku. W celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości jakościowych do producentów zakwestionowanych wyrobów skierowano wystąpienia pokontrolne oraz powiadomiono właściwe terenowo Inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno- SpoŜywczych. Ponadto w toku prowadzonych kontroli ocenie organoleptycznej poddano 9 partii ryb wędzonych wartości 1406 zł, nie kwestionując Ŝadnej z nich. SUBSTANCJE DODATKOWE W trakcie przeprowadzonych badań laboratoryjnych zakwestionowano: 3 partie przetworów rybnych marynowanych ze względu na obecność sacharyny w ilościach wyŝszych niŝ wynika to z przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. nr 177, poz. 1094). Przy dopuszczalnej zawartości maksymalnej 160 mg/kg stwierdzono: - w giŝyckich koreczkach śledziowych - od 223 do 241 mg/kg sacharyny, - w koreczkach śledziowych po meksykańsku - od 171,9 do 193,2 mg/kg sacharyny, - w marynowanych płatach śledziowych - od 252,7 do 269,3 mg/kg sacharyny, 2 partie przetworów rybnych marynowanych ze względu na obecność substancji dodatkowej sacharyny i jej soli nie deklarowanej w składzie wyrobu tj. - śledzie wykwintne (stwierdzono sacharynę w ilości od 112,9 do 120 mg/kg), - rolmopsy po kaszubsku (stwierdzono sacharynę w ilości od 363,6 do 368,7 mg/kg), 1 partię konserwy karp po grecku ze względu na obecność niedozwolonej substancji dodatkowej - kwasu benzoesowego i jego soli w ilości od 64,2 do 75,1 mg/kg. OZNACZENIA Prawidłowość oznaczeń opakowań jednostkowych i transportowych zbadano dla 200 partii ryb i przetworów rybnych wartości zł, z których zakwestionowano 3 wartości 116 zł tj. 4

5 I tak: 2 partie przetworów marynowanych wartości 60 zł, 1 partię konserwy wartości 56 zł. na opakowaniu karpia po grecku brak było nazwy środka spoŝywczego - konserwa rybna sterylizowana, na opakowaniach śledzi wykwintnych i rolmopsów po kaszubsku nie wykazano w składzie sacharyny i jej soli ujawnionych w wyniku badań laboratoryjnych. Do producentów zakwestionowanych wyrobów skierowano wystąpienia pokontrolne z wnioskami o dostosowanie oznaczeń do obowiązujących przepisów. Przestrzeganie wymogów ustawy z dnia r. o języku polskim zbadano dla wszystkich objętych kontrolą partii ryb i przetworów rybnych nie stwierdzając nieprawidłowości. PRZESTRZEGANIE TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOśYCIA I DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Przestrzeganie terminów przydatności do spoŝycia oraz dat minimalnej trwałości towarów sprawdzono we wszystkich placówkach. Zbadano łącznie 200 partii ryb i przetworów rybnych wartości zł z czego w 2 placówkach zakwestionowano 2 partie (1% badanych) wartości 44 zł. WARUNKI PRZECHOWYWANIA Warunki i sposób przechowywania ryb i przetworów rybnych sprawdzono dla 200 partii ryb i przetworów rybnych wartości zł w tym: 89 partii wartości zł w hurtowniach, 57 partii wartości 5364 zł w sklepach sieci handlowych, 54 partie wartości 3776 zł w placówkach detalicznych. nie stwierdzając nieprawidłowości w tym zakresie. PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW USTAWY O TOWARACH PACZKOWANYCH W zakresie przestrzegania przepisów ustawy o towarach paczkowanych sprawdzono zgodność zawartości netto z rzeczywistą. Niedobór masy netto w stosunku do deklarowanej przez producentów stwierdzono dla 15 badanych próbek, pochodzących z 3 partii tj. w: - koreczkach giŝyckich 150g niedobór masy wynosił od 5,5 do 23g (w 1 próbce niedobór masy netto przekraczał dwukrotną wartość (2T 1 ) błędu ilości towaru paczkowanego), - makreli w sosie pomidorowym 310g niedobór masy wynosił od 0,4g do 18,8g (w 1 próbce niedobór masy netto przekraczał dwukrotną wartość (2T 1 ) błędu ilości towaru paczkowanego), - sardyneli w oleju 125g niedobór masy wynosił od 6,8g do 21,4g (w 1 próbce niedobór masy netto przekraczał dwukrotną wartość (2T 1 ) błędu ilości towaru paczkowanego). 5

6 O stwierdzonych nieprawidłowościach poinformowano Okręgowe Urzędy Miar. LEGALNOŚĆ PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI W placówkach objętych kontrolą działalność gospodarcza prowadzona była zgodnie z wpisem do ewidencji lub rejestru sądowego. Przedsiębiorcy prowadzili ksiązki kontroli. Wszystkie kontrolowane placówki znajdowały się pod nadzorem organów sanitarnych. Zatrudnieni pracownicy posiadali aktualne orzeczenia lekarskie wydane do celów sanitarno epidemiologicznych. Nieprawidłowości sanitarno porządkowych nie stwierdzono. W 1 placówce, w której dokonano zakupu kontrolnego nie przestrzegano przepisów dotyczących cen oraz legalizacji przyrządów pomiarowych. W związku z ustaleniami kontroli: WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI 1. w 3 przypadkach nałoŝono mandaty karne na łączną kwotę 550 zł za popełnienie wykroczeń z art KW, art KW, art. 100 ust 1 pkt. 1 ustawy z dnia r. o bezpieczeństwie Ŝywności i Ŝywienia i art. 26 ust 1 pkt. 2 ustawy z dnia r. Prawo o miarach, 2. w 3 przypadkach w trakcie kontroli wydano decyzje zarządzające usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości poprzez wycofanie z obrotu handlowego produktów po upływie dat ich waŝności (w tym w 2 placówkach wycofano przetwory rybne oraz w 1 placówce wycofano 2 partie wyrobów cukierniczych), 3. w 1 przypadku wydano decyzję pokontrolną, nakazującą przedsiębiorcy wycofanie z obrotu w jego punktach sprzedaŝy całej partii zafałszowanego artykułu spoŝywczego, Ponadto przesłano: - 27 wystąpień pokontrolnych do producentów kwestionowanych wyrobów oraz 3 do jednostek nadrzędnych, - 20 pism do właściwych terenowo Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno SpoŜywczych, - 3 pisma do Urzędów Miar. 6