Sygn. akt UZP/ZO/0-667/06 WYROK Zespołu Arbitrów z dnia 13 marca 2006 r. Zespół Arbitrów w składzie: Przewodniczący Zespołu Arbitrów Danuta Jadwiga Dziubińska Arbitrzy: Aleksander Piszczatowski Ewa Lidia Kustra Protokolant Rafał Oksiński po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13.03.2006 r. w Warszawie odwołania wniesionego przez ECO-ABC Sp. z o.o. Bełchatów, ul. Przemysłowa 7 od oddalenia przez zamawiającego Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus - Centrum Leczenia Obrażeń Warszawa, ul. Lindleya 4 protestu z dnia 15 lutego 2006 r. orzeka: 1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu powtórzenie czynności oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus - Centrum Leczenia Obrażeń Warszawa, ul. Lindleya 4 i nakazuje: 1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 3 212 zł 59 gr (słownie: trzy tysiące dwieście dwanaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez ECO-ABC Sp. z o.o. Bełchatów, ul. Przemysłowa 7 2) dokonać wpłaty kwoty 5 212 zł 59 gr (słownie: pięć tysięcy dwieście dwanaście złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) przez Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus - Centrum Leczenia Obrażeń Warszawa, ul. Lindleya 4 na rzecz ECO-ABC Sp. z o.o. Bełchatów, ul. Przemysłowa 7 3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 00 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych na rachunek środków specjalnych UZP 4) dokonać zwrotu kwoty 1 461 zł 41 gr (słownie: jeden tysiąc czterysta sześćdziesiąt jeden złotych czterdzieści jeden groszy) z rachunku środków specjalnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz ECO-ABC Sp. z o.o. Bełchatów, ul. Przemysłowa 7. 3. Uzasadnienie W proteście wniesionym na czynność oceny ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na wykonywanie usługi odbiór, transport i utylizacja odpadów medycznych Protestujący zarzucił Zamawiającemu, naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 i 3, art. 89 ust. 1 pkt 1, 4 i 8 oraz art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177 z późn. zmian.) oraz przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.)poprzez Strona 2 z 9
zaniechanie odrzucenia ofert złożonych przez EMKA Handel Usługi Krzysztof Rdest z siedzibą w Żyrardowie oraz EKO-TOP Sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszowie. W uzasadnieniu protestu ECO-ABC Sp. z o.o. podniosła, iż kwestionowane oferty nie spełniają wymogu określonego w art. 9 ust. 3-5 ustawy o odpadach z uwagi na nie dysponowanie spalarnią położoną najbliżej siedziby Zamawiającego oraz zawierają rażąco niskie ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. Z oświadczenia zawartego w ofercie EMKA Handel Usługi Krzysztof Rdest wynika, iż w zakresie utylizacji odpadów poprzez obróbkę termiczna część zamówienia zostanie przekazana podwykonawcy, który ma spalarnię w Dąbrowie Górniczej, tj. zlokalizowaną poza województwem mazowieckim, w odległości ponad 280 km od siedziby Zamawiającego. Instalacja do termicznej utylizacji odpadów wymieniona w ofercie EKO-TOP Sp. z o.o. zlokalizowana jest w Rzeszowie w województwie podkarpackim, w odległości ok. 300 km od siedziby Zamawiającego. Zgodnie z ustawą o odpadach odpady medyczne powinny być natomiast poddawane odzyskowi lub unieszkodliwieniu na obszarze województwa, a którym zostały wytworzone, a na terenie innego województwa tylko wówczas, gdyby odległość instalacji spełniającej wymagania najlepszej techniki lub technologii lub miejsca przeznaczonego do tego samego odzysku byłaby mniejsza niż odległość do instalacji lub miejsca położonego na terenie tego samego województwa. Protestujący wskazał, iż wartość przedmiotu zamówienia została określona przez Zamawiającego na kwotę 1.600.000,00 złotych netto, co odpowiada kwocie 1.712.000,00 złotych brutto. Oferta EMKA Handel Usługi Krzysztof Rdest zawiera cenę 514.280,00 złotych, co oznacza, że różni się od wartości ustalonej przez Zamawiającego o ponad 232 % zaś oferta EKO-TOP Sp. z o.o. zawiera cenę 564.480,00 złotych, co oznacza odpowiednią różnicę o 203 %. Strona 3 z 9
Przy takich rozbieżnościach, Zamawiający powinien uruchomić procedurę przewidzianą w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, aby ustalić czy oferty te zawierają rażąco niskie ceny. Wskazując na powyższe Protestujący wniósł o wykluczenie Wykonawców i odrzucenie ich ofert oraz dokonanie ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty. Zamawiający oddalił protest. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Zamawiający podał, iż wprawdzie w art. 42 ustawy o odpadach ustawodawca wprowadził zakaz unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych w inny sposób niż spalanie w spalarniach odpadów, ale jednocześnie zachowały moc przepisy wykonawcze wydane do tego artykułu, tj. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002r. w sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych, które przewiduje, że odpady medyczne o kodach 18 01 02, 18 01 03 i 18 01 06 objęte przedmiotowym postępowaniem mogą być unieszkodliwiane również metodą autoklawowania. Ponadto z opinii Ministra Środowiska w sprawie zmiany art. 42 ustawy o odpadach wynika, ze decyzje wcześniej wydane dla firm zajmujących się unieszkodliwianiem odpadów medycznych zachowują moc do czasu upływu terminu na jaki zostały wydane oraz że wprowadzone zmiany nie skutkują zakazem wykorzystywani autoklawów jako metody dezaktywacji odpadów zakaźnych przed dalszym ich unieszkodliwianiem. Oznacza to, że firma, której oferta została wybrana mając decyzję Wojewody Mazowieckiego, w której wpisana jest metoda unieszkodliwiania odpadów o kodach 18 01 02 i 18 01 03 polegająca na autoklawowaniu, z uwagi na to, że ma siedzibę ok. 50 km od siedziby zamawiającego, spełnia wymogi ustawowe. Odnosząc się do drugiego z zarzutów Zamawiający podniósł, iż szacował zamówienie na podstawie cen z roku ubiegłego, z ostrożności biorąc pod uwagę najwyższe ceny występujące na rynku. Wszystkie trzy złożone w postępowaniu oferty zawierają znacznie niższe ceny niż wynosi Strona 4 z 9
wartość szacunkowa zamówienia. Uprawnia go to do domniemania, że firmy te znacznie obniżyły koszty i nie wzbudziło wątpliwości co do rażąco niskiej ceny. Także cena oferty Protestującego jest o ponad 50 % niższa niż wartość szacunkowa zamówienia. W odwołaniu ECO-ABC Sp. z o.o. podtrzymała zarzuty zawarte w proteście. Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska. Zamawiający ponadto wskazał, że z oświadczenia wybranego Wykonawcy, wynika, że medyczne odpady zakaźne, które są przedmiotem niniejszego zamówienia będą najpierw przez niego autoklawowane, w miejscowości położonej ok. 50 km od miejsca ich wytworzenia a następnie po pozbawieniu ich właściwości zakaźnych, transportowane do spalarni w Dąbrowie Górniczej. Zdaniem Zamawiającego w ten sposób zostaje zachowana przez tego Wykonawcę zasada bliskości, o której mowa w art. 9 ustawy o odpadach w brzmieniu obowiązującym od 13 października 2005 r. Odnosząc się do zarzutu rażąco niskiej ceny, Zamawiający podniósł, iż aktualnie dokonana przez niego analiza rynku, wskazuje na bardzo znaczne obniżenie cen za przedmiotowe usługi w stosunku do okresu, który był brany pod uwagę przy ustalaniu wartości szacunkowej zamówienia. Zespół Arbitrów, w wyniku analizy dokumentów przedłożonych do akt sprawy oraz wyjaśnień stron, złożonych na rozprawie ustalił i zważył, co następuje: Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. Przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte w dniu 9 grudnia 2005r., a więc w dacie obowiązywania ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zmian.) w brzmieniu nadanym jej ustawą z dnia 29 lipca 2005r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458). Stosowne do przepisu art. 42 ust. 1a ustawy o odpadach zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych w inny sposób niż Strona 5 z 9
spalanie w spalarniach odpadów. Stosownie do przepisu art. 11 ustawy przepisy wykonawcze wydane na podstawie upoważnień zmienionych ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych aktów wykonawczych wydanych na podstawie upoważnień w brzmieniu nadanym tą ustawą. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 8, poz. 104 z późn. zmian.) odpady medyczne mogą być unieszkodliwiane m.in. w jeden z następujących sposobów: termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie (D10), przez autoklawowanie (D 9). Zgodnie z załącznikiem nr 1, poz. 1 dla odpadów o kodzie 18 01 02 części ciała i organy mogą być unieszkodliwiane jedynie poprzez termiczne ich przekształcenie (D10). Jedynie pozostałe odpady będące przedmiotem zamówienia tj. odpady o kodach 18 01 03 i 18 01 06 oraz pojemniki na krew i konserwanty służące do jej przechowywania o kodzie 18 01 02 mogą być unieszkodliwiane poprzez autoklawowanie (D9). Zgodnie z przepisem art. 9 ustawy o odpadach, w brzmieniu obowiązującym od 13 października 2005r., z uwagi na przepis ust. 5 tego artykułu nakazujący odpowiednie stosowanie przepisu ust. 3 i 4, zakaźne odpady medyczne, które - co nie jest sporne pomiędzy stronami - stanowią przedmiot zamówienia, powinny być poddane unieszkodliwieniu na obszarze tego województwa, na którym zostały wytworzone, w instalacjach spełniających wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii, o której mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska, lub w miejscach najbliżej położonych miejsca ich wytworzenia Odpady te mogą być poddawane unieszkodliwianiu na obszarze innego województwa, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do instalacji przeznaczonej do unieszkodliwiania, spełniającej wymogi prawa, jest mniejsza niż odległość do instalacji lub miejsca położonego na terenie tego samego województwa. Strona 6 z 9
Powyższe oznacza, że nie jest uprawnione stanowisko Zamawiającego, iż wybrany wykonawca spełnia wymogi art. 9 ust. 3, 4 i 5 ustawy o opadach, skoro najpierw będzie poddawał odpady autoklawowaniu w odległości ok. 50 km od jego siedziby, a następnie je transportował. Część odpadów tj. części ciała i organy nie mogą być bowiem autoklawowane. Ich unieszkodliwienie może podlegać jedynie termicznemu przekształceniu. Skoro czynność ta będzie wykonywana w odległości ok. 280 km, a wiec większej niż oferowana przez Odwołującego, to oznacza uchybienie zasadzie bliskości wynikającej z art. 9 ustawy o odpadach, która, w ocenie Zespołu Arbitrów, winna być bezwzględnie przestrzegana. Zawarcie umowy z wybranym Wykonawcą, oznaczałoby jej realizowanie z naruszeniem przepisów obowiązującego prawa, tj. art. 9 ust. 3-5 ustawy o odpadach. Nie potwierdził się zarzut naruszenia przepisu art. 7 oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Odwołujący nie wykazał bowiem, że kwestionowane przez niego oferty zawierają rażąco niskie ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. Stwierdzić jednak należy, iż Zamawiający sam przyznał, że sporządzony przez niego szacunek wartości zamówienia, uwzględnia ceny z okresu, kiedy kształtowały się one na znacznie wyższym poziomie, niż obecnie, na co wskazują wyniki przeprowadzonych w ostatnim okresie postępowań o zamówienie publiczne, ogłoszone w Biuletynie Zamówień Publicznych. W związku z tym należy go uznać za zbyt wygórowany w stosunku do faktycznych cen rynkowych, a kwota wynikająca z tego szacunku nie powinna stanowić wyznacznika przy ocenie czy oferty zawierają rażąco niskie ceny. W ocenie Zespołu Arbitrów, Zamawiający w takim przypadku, uznając iż nienależycie oszacował wartość zamówienia, powinien na nowo dokonać jego ustalenia dla potrzeb oceny ofert. W przeciwnym wypadku, Zamawiający powinien zastosować procedurę, o której mowa w przepisie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych i zażądać wyjaśnień. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 191 ust. 1 i 2 ustawy Prawo zamówień publicznych Zespół Arbitrów orzekł jak w sentencji. Strona 7 z 9
O kosztach orzeczono na podstawie art. 191 ust. 5, zgodnie z art. 191 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych. Uznano za uzasadnione koszty zastępstwa prawnego zgłoszone przez pełnomocnika Odwołującego w wysokości 2.000,00 złotych. Strona 8 z 9
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. Nr 19, poz. 177) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w... 1 Przewodniczący Zespołu Arbitrów:... Arbitrzy:...... 1 Nie dotyczy postępowań wszczętych przed dniem 2 marca 2004 r. Strona 9 z 9