HRSpot Biuletyn zespołu ds. podatków pracowniczych i doradztwa personalnego Polska Nr 48, październik 2011 Obciążenia pracownicze Przedstawiamy kolejne wydani ie biuletynu poświęconego szeroko rozumia anemu obszarowi spraw pracowniczyc ch. Opodatkowanie uczestnictwa w imprezie integracyjnej wyrok WSA Zapadł kolejny wyrok sądu administracyjnego, potwierdzający prawidłowość praktyki, zgodnie, z którą pracownicy nie płacą podatku z tytułu udziału w imprezie integracyjnej. Zdaniem WSA w Krakowie w sprawie kluczowy jest fakt, że osobom potencjalnie uprawnionym do wzięcia udziału w imprezie nie można przypisać konkretnego przychodu w określonej wysokości, a jedynie ryczałtowy i statystyczny koszt uczestnictwa w spotkaniu. Dla opodatkowania istotne jest to, czy danemu pracownikowi można przypisać konkretny, a nie statystyczny przychód. Nie można, bowiem ustalać przychodu w drodze arytmetycznego działania polegającego na podzieleniu kosztów imprezy integracyjnejj przez liczbę pracowników biorących w niej udział. Przepisy ustawy o PIT nie dają podstaw do wykonania takiego działania. Wyrok potwierdza linię orzeczniczą opisywaną już w HRSpot nr 37 oraz HRSpot 35. Opodatkowanie świadczenia w postaci transportu do miejsca pracy wyrok NSA W przedstawionym stanie faktycznym, spółka zapewniała pracownikom bezpłatny dowóz do i z miejsca pracy. Rozliczała się z przewoźnikiem ryczałtowo, według liczby przejechanych kilometrów.
Nie prowadziła żadnej ewidencji, w związku z czym jej zdaniem nie było możliwe ustalenie, kto, ile razy i na jakiej trasie korzystał z przewozów. Minister Finansów uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Stwierdził, że pracodawca wykupując usługę u przewoźnika, musiał zakontraktować określoną liczbę miejsc w środkach transportu firmy przewozowej. Wykupił, więc miejsca dla określonej grupy pracowników, których może wskazać. W konsekwencji, wie ile kosztuje transport danego pracownika i może dokładnie określić wartość świadczenia, które jest mu zapewniane. NSA nie zgodził się z interpretacją Ministra Finansów orzekając, że świadczenie w postaci zapewnienia transportu do i z miejsca pracy powinno podlegać opodatkowaniu dopiero w momencie jego otrzymania. Jeżeli pracownik nie skorzystał ze świadczeń oferowanych mu przez pracodawcę, samo zapewnienie mu takich świadczeń jest obojętne podatkowo. W powyższym przypadku, spółka nie może udowodnić, czy pracownik faktycznie skorzystał z transportu. Brak jest wiec podstaw do ustalenia konkretnych przychodów pracowników. NSA podkreślił również, że nawet zgoda pracownika na pozostawienie środków do dyspozycji nie ma znaczenia. Istotne podatkowo jest tylko to, czy pracownik ze świadczenia skorzysta, czy nie. Konsekwencje podatkowe garażowania samochodu służbowego w miejscu zamieszkania pracownika Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wypowiedział się w sprawie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia w postaci dojazdów pracownika z miejsca zamieszkania do miejsca pracy i z powrotem, w przypadku garażowania samochodu służbowego w miejscu zamieszkania pracownika. W rozpatrywanym przypadku, pracownicy wykonywali pracę na danym obszarze, a nie w konkretnej siedzibie pracodawcy. Dyrektor przychylił się do stanowiska wnioskodawcy stwierdzając, że w tym przypadku, ustalenie miejsca garażowania samochodu w miejscu zamieszkania pracownika podyktowane jest charakterem wykonywanej przez niego pracy (konieczność stałego przemieszczania się w celach służbowych poza siedzibą pracodawcy). Charakter wykonywanej pracy nie może zaś skutkować powstaniem zobowiązania podatkowego. Konsekwentnie nie można powiedzieć, że po stronie pracownika powstaje jakiegokolwiek przysporzenie, w związku z którym pojawiłaby się konieczność poboru podatku przez pracodawcę.
Prawo Pracy Podobną interpretację wydał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (HRSpot 46). Nowe zasady badania trzeźwości pracownika W dniu 1 lipca 2011 r. weszła w życie nowelizacja art. 17 3 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W rezultacie, badanie trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego nie tylko na żądanie pracownika (zgodnie z poprzednim brzmieniem ustawy), ale również na żądanie kierownika zakładu pracy oraz osoby przez niego upoważnionej. Pracodawca nie może pobierać linii papilarnych pracownika Human Resources W wyroku z dnia 6 września 2011 r. (I OSK 1476/10), Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, iż pobieranie linii papilarnych pracownika jest niezgodne z prawem, nawet jeśli pracownik wyraził na to zgodę. Sprawa dotyczyła urzędu skarbowego, w którym pracownicy wybrali skanowanie palca w celu pobrania linii papilarnych (dopasowanych następnie przez system do imienia i nazwiska pracownika), jako metodę rejestracji czasu pracy. Metoda ta została zakwestionowana przez Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. NSA poparł jego stanowisko stwierdzając, iż takie rozwiązanie narusza art. 22(1) kodeksu pracy, zgodnie z którym pracodawca może żądać od pracownika podania danych tylko i wyłącznie w takim zakresie, jaki został wskazany w tym przepisie. NSA uzasadnił swoje stanowisko wskazując między innymi, iż wyrażona na życzenie pracodawcy pisemna zgoda pracownika na pobranie i przetworzenie jego danych osobowych w opisanym zakresie narusza prawa pracownika i swobodę wyrażenia przez niego woli. Za tak sformułowanym stanowiskiem przemawia zależność pracownika od pracodawcy oraz fakt, że takie rozwiązanie narusza zasadę adekwatności, zgodnie z którą dane osobowe mogą być pozyskiwane i przetwarzane w sposób odpowiedni do celów, dla jakich zostały one zebrane. Stres główną przyczyną długoterminowej absencji pracowników Według najnowszego badania CIPD stres jest najpowszechniejszą przyczyną długoterminowych (ponad 4 tygodnie) absencji w pracy i jedną z pięciu najważniejszych przyczyn absencji krótkoterminowych. Ponad 2/3 badanych pracodawców przyznaje, iż wpływ odczuwanego przez pracowników stresu na poziom absencji stale rośnie, zwłaszcza w przypadku pracowników na stanowiskach nie-produkcyjnych.
Respondenci jako główną przyczynę stresu wskazują nadmierne obciążenie pracą, styl zarządzania kadry kierowniczej, problemy prywatne, a także trudne relacje w pracy i procesy restrukturyzacyjne. Zwiększony poziom stresu u pracowników powodowany jest także nieefektywnym zarządzaniem zmianą. Większość organizacji (58%) podejmuje kroki w celu identyfikacji i redukcji stresu w miejscu pracy. Najczęściej podejmowane inicjatywy to badanie opinii pracowniczych, szkolenia dla kadry kierowniczej, udogodnienia związane z elastycznym czasem pracy, a także działania zwiększające równowagę między pracą a życiem prywatnym. Działania te mają na celu zwiększenie komfortu pracy i pośrednio obniżenie poziomu absencji spowodowanych stresem. Biorąc pod uwagę rosnące koszty absencji, które wg badania PwC Saratoga HC Benchmarking wynoszą ponad 8 tys. PLN rocznie (per pracownik), firmy borykające się z wysoką absencją powinny podjąć systemowe działania mające na celu obniżenie poziomu stresu pracowników. Poza poprawą komfortu pracy ważna jest walka z przyczynami stresu: niepewnością, poczuciem zagrożenia, strachem poprzez działania z obszaru zarządzania zmianą, np. otwartą komunikację opartą na dialogu z pracownikami, przejrzyste procesy alokacji ludzi, szczególnie w sytuacji transformacji biznesowej, rozwój kompetencji adekwatny do wymagań stanowiskowych. Przyczyny stresu w miejscu pracy (trzy najważniejsze przyczyny %) Obciążenie pracą 48% Styl zarządzania kadry kierowniczej Problemy prywatne 37% 40% Nieefektywne zarządzanie zmianą Duże restukturyzacje 31% 31% Presja na osiąganie wysokich wyników Niepewność zatrudnienia Brak wsparcia ze strony przełożonych Długie godziny pracy 17% 17% 16% 12% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Źródło: Absence Management, Annual Survey Report, CIPD 2011, baza 526 firm.
www.pwc.pl www.taxonline.pl Kontakt z nami Camiel van der Meij Partner Katarzyna Serwińska Dyrektor Doradztwo podatkowe +48 22 523 4959 camiel.van.der.meij@pl.pwc.com Doradztwo podatkowe +48 22 523 4794 katarzyna.serwinska@pl.pwc.com Artur Kaźmierczak Dyrektor Aleksandra Minkowicz-Flanek Counsel Doradztwo w zakresie strategicznego zarządzania HR Doradztwo w zakresie prawa pracy +48 22 523 7490 artur.kazmierczak@pl.pwc.com +48 22 523 4533 aleksandra.minkowicz-flanek@pl.pwc.com HRSpot jest publikacją działu prawno-podatkowego PwC. Uwaga: Wszelkie zawarte w niniejszej publikacji informacje mają charakter orientacyjny publikacja nie może stanowić jedynej podstawy podejmowanych działań. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zasięgnąć fachowej porady. 2011 PricewaterhouseCoopers Sp. zo.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.