NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W POZNANIU 61-662 Poznań, ul. DoŜynkowa 9H (61) 64 63 800, fax (61) 64 63 801 Poznań, dnia 16 marca 2009 r. P/08/175 LPO 41036-1-2008 Pan Ryszard Grobelny Prezydent Miasta Poznania W y s t ą p i e n i e p o k o n t r o l n e Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2007 r., Nr 231, poz. 1701 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Poznaniu skontrolowała Urząd Miasta Poznania (dalej: Urząd ) w zakresie realizacji w latach 2007-2008 zadań dotyczących przygotowania Polski do organizacji finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce NoŜnej UEFA EURO 2012 ( EURO 2012 ). Wyniki kontroli przedstawiono w protokole, którego podpisania odmówił Pan w dniu 26 lutego 2009 r. NajwyŜsza Izba Kontroli działając na podstawie art. 60 ustawy o NIK przekazuje Panu Prezydentowi niniejsze wystąpienie. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność Urzędu w skontrolowanym zakresie, stwierdzając jednocześnie opisane poniŝej nieprawidłowości. 1. NIK ocenia pozytywnie podjęte dotychczas przez Urząd działania w ramach przygotowań do EURO 2012, a m. in. to, Ŝe: [1.1] powołanych zostało 14 zespołów d. s. organizacji EURO 2012, odpowiedzialnych za koordynację i monitoring procesu przygotowań na terenie Poznania. Zakresem działania poszczególnych zespołów objęto wszystkie zagadnienia związane z przygotowaniem do EURO 2012, dotyczące dziewięciu t. zw. obszarów strategicznych. W skład tych zespołów wchodzili zarówno pracownicy Urzędu, jak i osoby spoza niego. Kwalifikacje osób zatrudnionych w przedmiotowych zespołach odpowiadały zakresom zadań tych zespołów. Członko-
2 wie zespołów uczestniczyli w warsztatach, konferencjach i szkoleniach (organizowanych w kraju i za granicą), mających na celu zdobywanie doświadczeń dla organizacji EURO 2012; [1.2] w wyniku ogłoszonego konkursu, do końca I. kwartału 2009 r. ma być zaprezentowana strategia promocyjna oraz przygotowania infrastruktury turystycznej i noclegowej. Urząd dokonał analizy istniejących obiektów, w tym stanu infrastruktury turystycznej i noclegowej, poprzez sporządzenie zestawień (wykazów) obrazujących dane na temat poszczególnych obiektów, ich stanu i ewentualnych uwag co do sposobu ich wykorzystania dla potrzeb EURO 2012. Natomiast kierunki rozwoju infrastruktury hotelowej, ze wskazaniem lokalizacji nowych inwestycji turystycznych, zostały przedstawione w t. zw. ofertach inwestycyjnych Poznania. Z raportów na temat prac zespołów d. s. EURO 2012 wynika, Ŝe kwestia standardów usług hotelowych dla poszczególnych grup segmentacyjnych UEFA dokonywana była przez tą organizację na bieŝąco, a zgłaszane przez jej przedstawicieli wnioski były uwzględniane w dalszych pracach. Urząd sporządził takŝe listę obiektów alternatywnego zakwaterowania w pobliŝu Poznania, stanowiących potencjalną bazę noclegową dla fanów i innych gości EURO 2012. Urząd opracował równieŝ system monitoringu rozwoju bazy noclegowej, w tym obiektów, które mogą być wykorzystane do zapewnienia zakwaterowania dla osób wyznaczonych przez UEFA; [1.3] opracowano takŝe strategię pozyskiwania inwestorów dla miasta Poznania; [1.4] w dniu 21 grudnia 2007 r. powołana została spółka celowa Euro Poznań 2012, która objęła obowiązki inwestora zastępczego i nadzoru inwestorskiego rozbudowy Stadionu Miejskiego ( Stadion ). Oględziny Stadionu dokonane przez kontrolerów NIK wykazały, Ŝe prace rozbiórkowe trybun ziemnych (nr I. i III.), poprzedzające budowę nowych trybun konstrukcji Ŝelbetowej i o większej pojemności, przebiegały zgodnie z ustaleniami umownymi; [1.5] w wieloletnim programie inwestycyjnym ( WPI ) na lata 2008-2012 ujęte były takŝe zadania dotyczące przygotowania miasta do EURO 2012. Zadania w tym zakresie ujęto równieŝ w projekcie WPI na lata 2009-2013. Ujęto w nim m. in. 21 zadań z zakresu infrastruktury drogowej i torowej, planowanych do wykonania w ramach przygotowań do EURO 2012. Dla 15 z tych zadań opracowywane zostały raporty statusowe, zawierające szczegółowe harmonogramy realizacji projektów; [1.6] Urząd dokonywał comiesięcznej analizy raportów statusowych m. in. w zakresie stanu zawansowania realizacji projektów oraz określenia ryzyka ich wykonania. 2. Dokonując analizy danych zawartych w WPI oraz stanu przygotowania i realizacji inwestycji komunikacyjnych związanych z organizacją EURO 2012, NIK stwierdziła m. in.,
3 Ŝe były one w róŝnym stopniu zaawansowania. Jedne z nich były dopiero na etapie planowania albo przygotowania do realizacji, inne w toku realizacji, a niektóre zostały juŝ zakończone (n. p.: budowa mostu Św. Rocha w Poznaniu wraz z trasą tramwajową od ul. Jana Pawła II do ul. Podgórnej; I etap przebudowy ul Polskiej oraz I i III etap przebudowy ul Głogowskiej). Oględziny wytypowanych inwestycji drogowych wykazały, Ŝe ich organizacja i postęp robót nie budziły zastrzeŝeń. Wykonany juŝ zakres prac dotyczący przebudowy ulicy Głogowskiej był zgodny ze szczegółowymi przepisami techniczno-budowlanymi w tym zakresie. Jednak NIK zwraca uwagę na to, Ŝe nie rozpoczęto jeszcze inwestycji p. n. Budowa III ramy komunikacyjnej; odcinek zachodni od ul. Dąbrowskiego do ul. Głogowskiej, która została objęta gwarancją realizacji złoŝoną UEFA, a nie została ujęta projekcie WPI na lata 2009-2013. Nie opracowano takŝe raportu statusowego dla realizacji tego zadania. W toku kontroli NIK ustalono, Ŝe zadanie to będzie realizowane na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego. Przygotowywany jest równieŝ wniosek o wprowadzenie do WPI na lata 2009-2013 prac dotyczących wyprzedzającego sporządzenia dokumentacji dla odcinka przedmiotowej ramy od ul. Bukowskiej do ul Grunwaldzkiej. 3. W ramach rozbudowy Stadionu wykonana została IV trybuna z zadaszeniem i II trybuna (w miejscu poprzedniej trybuny ziemnej) oraz podgrzewana murawa boiska. Podczas dokonanych w trakcie kontroli NIK oględzin Stadionu stwierdzono m. in. samowolną zmianę sposobu uŝytkowania części trybuny IV oraz nieprawidłowości dotyczące bezpieczeństwa uŝytkowania i stanu technicznego nowo wybudowanych trybun II i IV, a mianowicie: [3.1] w ciągu komunikacyjnym na poziomie +15,50 IV. trybuny, pomiędzy górną powierzchnią stropu a dachem, bez uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi zamierzonej zmiany sposobu uŝytkowania tej części IV trybuny co stanowiło naruszenie postanowień art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz.1118, ze zm.) wybudowano 2 obiekty o wielotonowym cięŝarze (łącznie ok. 40 t), mianowicie t. zw. punkt dowodzenia (umiejscowiony w wykonanych w tym celu pomieszczeniach, w tym m. in. dla urządzeń monitoringu i celów socjalno-gospodarczych) oraz t. zw. punkt mediów (umiejscowiony na wykonanej dla tych celów trybunie). Obiekty te zamontowane zostały na platformach stalowych i konstrukcji stalowej posadowionej na stropie tej kondygnacji trybuny, co ma wpływ na wielkość i układ jej obciąŝeń. NIK zwraca uwagę na fakt, Ŝe zmiana sposobu uŝytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi stanowi wykroczenie, o którym mowa w art. 93 pkt 9b ustawy Prawo budowlane;
4 [3.2] na posadzce poziomu + 15,50 IV trybuny stwierdzono samoistne pęknięcia. Zdaniem NIK istnieje potrzeba eksperckiego ustalenia przyczyn tego stanu oraz ewentualnego wpływu na bezpieczeństwo tej części obiektu; [3.3] krawędzie stopni schodów na klatkach II i IV trybuny nie zostały wyróŝnione kolorem kontrastującym z kolorem posadzki, pomimo Ŝe było to wymagane na mocy postanowień 71 ust.4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych [ ] (Dz. U. Nr 75, poz.690 ze zm.). Ponadto biegi tych klatek, o szerokości ponad 4 m, nie wyposaŝono w dodatkową balustradę pośrednią, o której mowa w 296 ust.3 przywołanego rozporządzenia. Balustrady takiej nie posiadają takŝe trzydziestosześciostopniowe biegi schodów wykonanych na widowni IV trybuny stadionu. Natomiast schody wykonane na widowni II trybuny stadionu i czterdziestoośmiostopniowe biegi schodów wykonanych na widowni IV trybuny, z poziomu 0,00 na poziom + 6,60, nie posiadają Ŝadnego zabezpieczenia przed upadkiem osób z wysokości. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1) kontynuację rozpoczętych oraz wdraŝanie do realizacji dalszych z zaplanowanych zadań niezbędnych dla przygotowania Poznania do EURO 2012, 2) podjęcie działań mających na celu: [a] zapewnienie uŝytkowania Stadionu w sposób zgodny z przepisami prawa budowlanego, [b] przeprowadzenie ekspertyzy technicznej na okoliczność pęknięć powstałych na trzecim poziomie IV trybuny Stadionu i ewentualnych ich skutków, [c] wykonanie na klatkach schodowych trybun II. i IV. oraz na schodach wykonanych na audytoriach tych trybun urządzeń niezbędnych dla zabezpieczenia przed upadkiem osób z wysokości. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Poznaniu działając na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK oczekuje przedstawienia przez Pana Prezydenta, w terminie 14 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków lub o działaniach podjętych w celu ich realizacji albo o przyczynach niepodjęcia takich działań. Na mocy postanowień art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia, przysługuje Panu Prezydentowi prawo zgłoszenia na piśmie dyrektorowi delegatury NIK w Poznaniu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag
5 i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.