Pan Adam Olszówka Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wałbrzychu

Transkrypt

1 1 Wrocław, dnia 2 września 2008 r. P/08/139 LWR /2008 Pan Adam Olszówka Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wałbrzychu WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu skontrolowała Urząd Skarbowy w Wałbrzychu (zwany dalej Urzędem lub US). Przedmiotem kontroli była efektywność egzekucji administracyjnej podatków i opłat, dla których ustalania lub określania i pobierania właściwy jest organ wykonawczy gminy, w zakresie dotyczącym tytułów wykonawczych przekazanych do Urzędu przez prezydentów miast posiadających uprawnienia organu egzekucyjnego, w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 30 kwietnia 2008 r. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 6 sierpnia 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Naczelnikowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie - pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, efektywność egzekucji administracyjnej podatków i opłat, dla których ustalania lub określania i pobierania właściwym był organ wykonawczy gminy. Ujawnione nieprawidłowości, ze względu na skalę zdarzeń zarówno w wymiarze ilościowym jak i wartościowym, uzasadniają odstąpienie od oceny negatywnej badanej działalności, i tak: 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701,

2 2 1. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie objęcie postępowaniem egzekucyjnym wszystkich 50 tytułów wykonawczych przekazanych przez Prezydenta Wałbrzycha w latach (do końca kwietnia). Wzmiankowane tytuły przekazane zostały do Urzędu ze względu na właściwość miejscową i spełniały one, jak wynikało z poddanej badaniu próby reprezentacyjnej 30 tytułów wykonawczych (60% liczby tytułów wykonawczych odnoszących się do naleŝności gminy) wymogi formalne określone w art. 27, ust. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym 2. W badanym okresie prezydenci innych miast (poza Wałbrzychem) posiadający uprawnienia organu egzekucyjnego nie kierowali do Urzędu tytułów wykonawczych objętych kontrolą. Zarówno liczba przekazanych przez Prezydenta Wałbrzycha tytułów wykonawczych 14 w 2006 r., 28 w 2007 r. i 8 w 2008 r. (do końca kwietnia), jak i ich wartość, odpowiednio: 8,9 tys. zł, 25,9 tys. zł oraz 3,7 tys. zł, w porównaniu do liczby i wartości wszystkich tytułów wykonawczych nie były wielkościami znaczącymi i tym samym nie miały zasadniczego wpływu na przebieg postępowań egzekucyjnych prowadzonych w Urzędzie. Wskaźnik udziału liczby tytułów wykonawczych wystawionych przez Prezydenta w porównaniu do liczby tytułów wykonawczych ogółem, kształtował się na poziomie 0,008% za 2006 r., 0,016% za 2007 r. i 0,007% za okres od 1 stycznia do 30 kwietnia 2008 r., a przy uwzględnieniu tytułów z okresów poprzednich, wyniósł odpowiednio: 0,021%, 0,024% i 0,035%. Wskaźnik udziału wartości tytułów wykonawczych wystawionych przez Prezydenta, do wartości ogółem tytułów objętych postępowaniem egzekucyjnym w Urzędzie wynosił 0,016% za 2006 r., 0,049% za 2007 r. i 0,009% za cztery miesiące 2008 r., a po uwzględnieniu wartości tytułów wykonawczych z okresów poprzednich wyniósł odpowiednio: 0,095%, 0,054% i 0,061%. 2. Na podstawie wyników badania próby reprezentacyjnej 30 tytułów wykonawczych przekazanych przez Prezydenta Wałbrzycha, NIK ocenia negatywnie wprowadzenie większości tych tytułów do systemu ewidencyjnego EGAPOLTAX (dalej zwanego systemem, lub ewidencją) po upływie 30 dni od daty ich wpływu do Urzędu. Zaledwie 1 tytuł wykonawczy (3% próby) na kwotę 13.8 tys. zł wprowadzono do systemu przed upływem 30 dni, tj. po 13 dniach. W pozostałych przypadkach ujawniono, Ŝe: 6 tytułów wykonawczych (20% próby) o wartości łącznej 2.816,00 zł wprowadzono do systemu pomiędzy 31 a 35 dniem od daty wpływu, 20 tytułów (67% próby) na kwotę łączną 9,0 tys. zł wprowadzono pomiędzy 55 a 65 dniem, zaś 3 tytuły (10% próby) na kwotę ogółem 1,4 tys. zł wprowadzono po upływie 80 dni (83 dni). Tytuły wykonawcze wprowadzone 2 ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. nr 229 poz ze zm.).

3 3 do systemu po upływie 30 dni od daty wpływu do Urzędu obejmowały łączną kwotę 13,2 tys. zł i w odniesieniu do wartości ogółem badanej próby (27,0 tys. zł) stanowiły 49%. NiezaleŜnie od powyŝszego, w Urzędzie występował zróŝnicowany i częstokroć wydłuŝony czasokres podejmowania przez poborców skarbowych pierwszych i powtórnych czynności egzekucyjnych. Wprawdzie w odniesieniu do 16 tytułów wykonawczych (53% próby reprezentacyjnej) na kwotę 24,4 tys. zł, pierwszą czynność podjęto przed upływem 30 dni od daty wprowadzenia tytułu wykonawczego do ewidencji, to jednak w przypadku 5 tytułów (17% próby) na kwotę 2,4 tys. zł czynności podjęto pomiędzy 31 a 50 dniem od wprowadzenia do ewidencji (trzy tytuły po 48 dniach a po jednym po upływie 36 i 49 dni) a 9 tytułów (30% próby) na kwotę 0,2 tys. zł objęto czynnościami egzekucyjnymi po upływie 90 dni (97 dni) od daty ich wprowadzenia do systemu. W przypadku powtórnych czynności podejmowanych przez poborców skarbowych, dla 15 tytułów wykonawczych (50% próby) na kwotę 17,3 tys. zł podjęto te czynności przed upływem 60 dni od daty przeprowadzenia pierwszej czynności, 7 tytułów (23% próby) o wartości 4,3 tys. zł objęto powtórnymi czynnościami pomiędzy 61 a 90 dniem od przeprowadzenia pierwszej czynności (jeden tytuł po 66 dniach, jeden po 84 dniach i pięć po 87), zaś w przypadku 3 tytułów (10% próby) o wartości 1,1 tys. zł powtórne czynności egzekucyjne zostały przeprowadzone po upływie 90 dni od daty podjęcia pierwszej czynności egzekucyjnej (97 dni). W przypadku 5 tytułów wykonawczych (17% próby) na kwotę 2,7 tys. zł zarejestrowanych w systemie w dniu 24 kwietnia 2008 r. do zakończenia kontroli tj. 25 lipca 2008 r. nie zostały podjęte powtórne czynności egzekucyjne, a upływ czasu pomiędzy pierwszą czynnością egzekucyjną a zakończeniem kontroli zamknął się w przedziale od 63 dni do 81 dni (dwa tytuły po 71 dniach, po jednym tytule po upływie odpowiednio 63, 64 i 81 dni). Tytuły wykonawcze, wobec których pierwsze czynności egzekucyjne podjęto po upływie 30 dni zamknęły się kwotą 2,6 tys. zł i w odniesieniu do wartości ogółem poddanej badaniu próby stanowiły 10%, zaś wartość tytułów wykonawczych objętych powtórnymi czynnościami egzekucyjnymi po upływie 60 dni (8,1 tys. zł) stanowiła w porównaniu do wartości ogółem próby reprezentacyjnej 30%. Z ustaleń kontroli wynikało, ze zasadniczą przyczyną rejestrowania badanych tytułów wykonawczych w systemie po upływie 30 dni od daty wpływu do Urzędu, był znacząco wysoki udział pozostałych tytułów wykonawczych, których liczba wynosiła średnio w miesiącu: tytuły w 2006 r., tytułów w 2007 r. i tytułów w 2008 r. (do końca kwietnia). Przyczynami powodującymi opóźnienia w podejmowaniu czynności egzekucyjnych przez zatrudnionych w Urzędzie 15 poborców skarbowych (w badanym okresie liczba poborców nie ulegała zmianom) było znaczne ich obciąŝenie prowadzonymi czynnościami egzekucyjnymi, oraz jak wynikało ze złoŝonych wyjaśnień rozległość rewirów przez nich obsługiwanych. Średnio w miesiącu kaŝdy poborca w 2006 r. załatwił 456 tytułów wykonawczych, 403 tytuły w 2007 r. i 351 tytułów w 2008 r. (do końca kwietnia). 3. W ocenie NIK, skuteczność egzekucji naleŝności gminnych wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez Prezydenta Wałbrzycha była niska. Na rzecz Gminy Wałbrzyskiej wyegzekwowano w badanym okresie zaległości w kwotach: 19,6 tys. zł w 2006 r., 1,6 tys. zł w 2007 r. i 1,7 zł w pierwszych czterech miesiącach 2008 r., co w porównaniu do kwoty zaległości ogółem wynikających z tytułów wykonawczych stanowiło odpowiednio: 37%, 6% i 6%. Kontrola wykazała, Ŝe wskaźnik efektywności egzekucji

4 4 zaległości gminnych w 2006 r. był wyŝszy o 14pkt% od wskaźnika osiągnietego dla pozostałych naleŝności wyegzekwowanych przez Urząd (23%). TakŜe wskaźnik załatwionych tytułów wykonawczych dotyczących zaległości gminnych kształtujący się w 2006 r. na poziomie 65% znacząco, bo o 21 pkt% przewyŝszał całkowity wskaźnik w skali Urzędu. W 2007 r. i pierwszych czterech miesiącach 2008 r. wskaźnik efektywności egzekucji naleŝności gminnych wynoszący 6% był mniejszy w porównaniu do wartości całkowitych dla Urzędu (wynoszących 25% i 10%), odpowiednio o: 19 pkt% i o 4 pkt%. W latach (do końca kwietnia) wskaźnik załatwionych tytułów wykonawczych objętych kontrolą kształtował się na poziomie 26 % i 18 % i był niŝszy, odpowiednio o 17pkt% i 1pkt% od wartości całkowitych w skali Urzędu. 4. NIK zwraca uwagę, iŝ w badanym okresie, obok egzekucji zaległości wynikających z tytułów wykonawczych przekazanych przez Prezydenta Wałbrzycha, w Urzędzie prowadzono postępowanie egzekucyjne w odniesieniu do 338 tytułów wykonawczych na kwotę łączną 16,9 tys. zł przekazanych przez Zarząd Dróg i Komunikacji w Wałbrzychu, a dotyczących zaległości z tytułu opłat i kar za zajęcie pasa drogowego i opłat parkingowych. Jakkolwiek ustawa o egzekucji administracyjnej nadawała naczelnikom urzędów skarbowych uprawnienia do egzekwowania wszelkich naleŝności pienięŝnych, w tym naleŝności jednostek organizacyjnych gminy, to jednak - zdaniem NIK - prowadzenie postępowań egzekucyjnych na rzecz jednostek organizacyjnych Gminy Wałbrzych, w sytuacji gdy Prezydent posiadał uprawnienia do samodzielnego prowadzenia postępowań egzekucyjnych było działaniem powodującym dodatkowe obciąŝenie dla słuŝb egzekucyjnych Urzędu. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjecie skutecznych działań w celu przyspieszenia wprowadzania tytułów wykonawczych do systemu ewidencyjnego EGAPOLTAX, celem niezwłocznego podejmowania czynności egzekucyjnych przez poborców skarbowych. 2. Spowodowanie skrócenia przerw pomiędzy podejmowaniem kolejnych czynności egzekucyjnych przez pracowników bezpośrednio je wykonujących, poprzez podjęcie stosownych działań organizacyjnych, w tym rozwaŝenie wzmocnienia kadrowego grupy pracowników bezpośrednio wykonujących czynności egzekucyjne.

5 5 3. RozwaŜenie zasadności kontynuowania postępowań egzekucyjnych na rzecz Zarządu Dróg i Komunikacji w Wałbrzychu jednostki organizacyjnej Gminy Wałbrzych, w sytuacji gdy Prezydent Wałbrzycha dysponuje uprawnieniami w zakresie prowadzenia egzekucji administracyjnej naleŝności pienięŝnych. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu na podstawie art. 62 ust.1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Naczelnika w terminie miesiąca od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art.61 ust.1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienie pokontrolnego przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK we Wrocławiu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust.2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.