NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach

Transkrypt

1 NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach Katowice, dnia 14 grudnia 2011 r. LKA /2011/P/11/110 Pan Stanisław Gmitruk Dyrektor Śląskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Częstochowie WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach skontrolowała w Śląskim Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 2 realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym w dniu 7 grudnia 2011 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie, pomimo stwierdzonej nieprawidłowości, działalność Oddziału w zakresie spraw objętych kontrolą. PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące oceny cząstkowe i ustalenia kontroli: 1. W ocenie NIK, Oddział przygotował się organizacyjnie do realizacji PROW w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw. 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz ze zm., zwanej dalej ustawą o NIK. 2 zwanym dalej Oddziałem 3 zwany dalej PROW ul. Powstańców 29, Katowice tel.: , fax: , LKA@nik.gov.pl

2 Przed rozpoczęciem w 2009 r. pierwszego naboru wniosków o przyznanie pomocy, wszystkich pracowników Biura Wsparcia Inwestycyjnego Oddziału 4 przeszkolono w zakresie obowiązujących przepisów prawa i procedur wewnętrznych dotyczących obsługi wniosków. Uruchomiony w grudniu 2008 r. system informatyczny umoŝliwiał obsługę wniosków beneficjentów o pomoc finansową i o płatność. UmoŜliwiał równieŝ monitorowanie realizacji zadań wykonywanych przez pracowników. Oddział, przed rozpoczęciem naboru wniosków, podjął akcję informacyjną o moŝliwości skorzystania z pomocy w zakresie PROW Stosowne informacje zamieszczono na jego stronie internetowej oraz w prasie. Informacje przekazywano takŝe za pośrednictwem radia i telewizji oraz na odbywających się w tym okresie wystawach i targach. Ponadto pracownicy Oddziału uczestniczyli w szkoleniach organizowanych dla beneficjentów przez Ośrodek Doradztwa Rolniczego i inne jednostki samorządowe z terenu województwa śląskiego (np. starostwa powiatowe). 2. NIK ocenia pozytywnie, pomimo stwierdzonej nieprawidłowości, obsługę wniosków o przyznanie pomocy. W latach (do 30 września) do Oddziału wpłynęło wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 312 na łączną kwotę ,6 tys. zł oraz 86 wniosków na kwotę 8 413,0 tys. zł w ramach działania WdraŜanie lokalnych strategii rozwoju dla operacji, które odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 5. Pozytywnie rozpatrzono 497 wniosków na łączną kwotę ,8 tys. zł, natomiast negatywnie 524 wnioski, przy czym odwołania złoŝyło 39 (7,4%) beneficjentów, z czego 10 Prezes Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa rozpatrzył pozytywnie, a 29 negatywnie. Najczęstsza przyczyną odmowy przyznania pomocy było niewłaściwe sporządzenie wniosku i niedostarczenie przez beneficjentów wymaganych dokumentów w celu uzupełnienia wniosków. Do dnia zakończenia kontroli 227 wniosków było w trakcie weryfikacji, natomiast 46 beneficjentów zrezygnowało z pomocy finansowej. Analiza 20 losowo wybranych wniosków o przyznanie pomocy na łączną kwotę 3 176,8 tys. zł (2,5% złoŝonych w latach ) wykazała, Ŝe wnioski rejestrowano zgodnie z procedurami wewnętrznymi Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa 6. Wnioski pozytywnie rozpatrzone, sporządzone prawidłowo na obowiązujących 4 zwanego dalej BWI 5 zwane dalej działaniem WLSR-TRM lub działaniem Zwanej dalej Agencją 2

3 formularzach, zawierały komplety wymaganych załączników, zgodnie z 17 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Beneficjenci, którym przyznano pomoc, naleŝeli do kategorii podmiotów wskazanych w 9 ww. rozporządzenia oraz spełniali wymogi określone w 4-8 tego rozporządzenia. Pomoc przyznano zgodnie z celami działania, dotyczącymi tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw określonymi w 10 wspomnianego rozporządzenia. NIK ocenia negatywnie rozpatrzenie 12 wniosków (60%) na łączną kwotę 1 918,4 tys. zł po upływie terminu wynikającego z 19 ust. 12 i 13 rozporządzenia TRM. Termin przekroczono od 8 do 104 dni, w tym: w przypadku 3 wniosków o 8-14 dni, 6 wniosków o dni i 3 wniosków od dni. W pismach skierowanych do beneficjentów, których wniosków nie rozpatrzono w okresie 5 miesięcy, jako przyczynę niedotrzymania ustawowego terminu podano wpływ duŝej liczby wniosków do rozpatrzenia. Według wyjaśnienia zastępcy Dyrektora Oddziału, powyŝsze opóźnienia spowodowała takŝe bardzo niska jakość złoŝonych wniosków wymuszająca wielokrotne uzupełnienia i wyjaśnienia. W oparciu o pozytywnie zweryfikowane wnioski zawarto 497 umów o przyznanie pomocy na łączną kwotę ,8 tys. zł (476 umów na kwotę ,5 tys. zł w ramach działania TRM oraz 21 umów na kwotę 2 382,3 tys. zł w ramach działania WLSR-TRM). Analiza losowo wybranych 20 (4%) umów wykazała, Ŝe zawarto je zgodnie z 25 rozporządzenia TRM oraz w terminie zgodnym z przepisami 20 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia. 3. NIK ocenia pozytywnie realizację zadań związanych z obsługą wniosków o płatność. Do 30 września 2011 r. w ramach działania TRM do Oddziału wpłynęło 280 wniosków o płatność na kwotę ,1 tys. zł, spośród których zrealizowano 233 (83,2%) na sumę ,7 tys. zł. Ponadto w ramach działania WLSR-TRM wpłynęło 10 wniosków o płatność na kwotę 915,9 tys. zł, z których zrealizowano wszystkie. Analiza 20 (6,9%) wniosków o płatność na kwotę 3 865,1 tys. zł wykazała, Ŝe wnioski złoŝone na obowiązującym formularzu zawierały wszystkie wymagane załączniki. 7 Dz. U. Nr 139, poz. 883 ze zm., zwane dalej rozporządzeniem TRM. 3

4 Nie stwierdzono nieprawidłowości w trakcie rozpatrywania tych wniosków. Zakres rzeczowy wynikający z wniosków o płatność był zgodny z zakresem rzeczowym określonym w umowie o przyznanie pomocy, a refundacją objęto wyłącznie koszty kwalifikowalne. 4. NIK ocenia równieŝ pozytywnie organizację i funkcjonowanie systemu kontroli i nadzoru nad realizacją działań dotyczących tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw. W okresie objętym kontrolą pracownicy Oddziału przeprowadzili 130 kontroli bezpośrednio u beneficjentów. Kontrole te przeprowadzano przed zatwierdzeniem wniosku o płatność, a objęto nimi wszystkie przedsięwzięcia dotyczące inwestycji budowlanych. Nieprawidłowości stwierdzone w 16 przypadkach dotyczyły niezgodności między stanem zadeklarowanym przez beneficjentów we wnioskach o płatność a stanem faktycznym stwierdzonym podczas kontroli. W kaŝdym z ww. przypadków skorygowano wysokość kosztów kwalifikowalnych oraz kwotę pomocy. Na podstawie analizy dokumentacji dotyczącej 15 postępowań kontrolnych stwierdzono, Ŝe przeprowadzenie tych kontroli oraz ich udokumentowanie było zgodne z przepisami określonymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przeprowadzania kontroli na miejscu i wizytacji w miejscu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata W ramach kontroli sprawdzano m.in. realizację zakresu rzeczowego przedsięwzięcia określonego w umowach przyznania pomocy. W jednym przypadku stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie, w związku z czym beneficjentowi wypłacono mniejszą kwotę pomocy, niŝ określona w umowie. 5. NIK nie wnosi uwag do stopnia wykorzystania środków przeznaczonych na realizację pomocy. Z przysługującego na ten cel limitu środków w ramach działania TRM oraz WLSR-TRM w wysokości ,5 tys. zł wykorzystano ,7 tys. zł (tj. 43%), z czego ,5 tys. zł w 2009 r. oraz ,2 tys. zł w 2010 r. 9 Do wykorzystania pozostało ,8 tys. zł, a w naborze 2011 r. wnioskowano ,6 tys. zł pomocy, tj. 127% dostępnych środków. Do 30 września 2011 r. zakończono realizację 181 przedsięwzięć dofinansowanych w ramach działania TRM oraz WLSR-TRM, w efekcie których utworzono 425 nowych miejsc pracy. 8 Dz. U. Nr 168, poz ze zm. 9 według stanu na dzień 20 października 2011 r. 4

5 Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o podjęcie działań w celu zapewnienia rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy w obowiązujących terminach. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Dyrektora, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosku bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosku lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Katowicach umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosku, zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. 5