Gdańsk, 06 grudnia 2007 r.

Transkrypt

1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w GDAŃSKU ul. Wały Jagiellońskie 36, Gdańsk tel. (058) fax (058) NIP Regon P/07/160 LGD Pan Witold Barański Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta Gdyni WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Gdańsk, 06 grudnia 2007 r. Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz.U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku przeprowadziła kontrolę w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego dla miasta na prawach powiatu w Gdyni (dalej: Inspektorat ). Przedmiotem kontroli było sprawowanie nadzoru budowlanego w zakresie budowy i uŝytkowania duŝych obiektów budowlanych uŝyteczności publicznej oraz zespołów obiektów budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego w latach (I kwartał). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 5 października 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku pozytywnie ocenia działalność Inspektoratu w zakresie sprawowania nadzoru budowlanego nad budową i uŝytkowaniem duŝych obiektów budowlanych uŝyteczności publicznej oraz zespołów obiektów budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego (o kubaturze powyŝej 20 tys. m 3 ), a takŝe przy wydawaniu pozwoleń na uŝytkowanie tego rodzaju obiektów, pomimo stwierdzenia uchybień. Formułując powyŝszą ocenę uwzględniono następujące ustalenia kontroli: 1. Realizując zadania określone w art. 81 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz ze zm.), dotyczące sprawowania nadzoru i kontroli w zakresie warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia przy

2 wykonywaniu robót budowlanych oraz utrzymywania obiektów budowlanych, Inspektorat przeprowadził w badanym okresie łącznie 30 kontroli dotyczących przebiegu budowy oraz stanu utrzymania obiektów budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego i uŝyteczności publicznej. Ustalono jednak, Ŝe Inspektorat przeprowadził w badanym okresie jedynie 4 kontrole dotyczące przebiegu budowy duŝych obiektów budowlanych ww. obiektów budowlanych (w tym tylko 1 z własnej inicjatywy w ramach realizacji planu kontroli), co w relacji do liczby 29 prowadzonych budów tego rodzaju obiektów budowlanych, stanowi 13,8 %. Stwierdzono takŝe, Ŝe spośród 20 duŝych obiektów budowlanych (których dotyczyła kontrola) oddanych do uŝytkowania w badanym okresie, kontrolą w trakcie budowy objęto tylko 4 z nich. Świadczy to, Ŝe budowy duŝych obiektów budowlanych objęte były nadzorem Inspektoratu w niewielkim zakresie zdaniem NIK niewystarczającym. Wprawdzie Powiatowy Inspektor wyjaśnił, Ŝe działalność Inspektoratu obejmuje zagadnienia związane z prowadzeniem w skali kaŝdego roku kilku tysięcy postępowań administracyjnych i związanych z tym wizji i kontroli oraz, Ŝe prowadzenie kontroli budów ukierunkowanych wyłącznie na duŝe obiekty budowlane przy 6 zatrudnionych pracownikach merytorycznych wykluczyłoby praktycznie pozostałą działalność Inspektoratu, to NIK zwraca uwagę, Ŝe ewentualne nieprawidłowości przy budowie duŝych obiektów budowlanych skutkować mogą znacznie większymi szkodami, niŝ miałoby to miejsce w przypadku niewielkich obiektów np. domów jednorodzinnych. Z powyŝszych przyczyn, w ocenie NIK, Inspektorat powinien na tego rodzaju budowy zwracać większą uwagę niŝ to miało miejsce w badanym okresie. 2. Inspektorat nie posiadał danych o duŝych obiektach budowlanych oddanych do uŝytkowania na terenie Gdyni przed 11 lipca 2003 r., tj. przed datą, od której do kompetencji Inspektoratu przeszło wydawanie pozwoleń na uŝytkowanie obiektów budowlanych. Pomimo braku w badanym okresie przepisów obligujących organy nadzoru budowlanego do posiadania informacji o wszystkich obiektach budowlanych znajdujących się na obszarze objętym właściwością miejscową Inspektoratu, w ocenie NIK, było to niezbędne do zapewnienia prawidłowego wykonywania zadań określonych w powołanym wyŝej art. 81 ust. 1 pkt 1 lit. b Prawa budowlanego. NaleŜy jednak nadmienić, Ŝe Inspektorat, od przełomu styczeń/luty 2006 r., był w trakcie tworzenia wykazu duŝych obiektów budowlanych, a po wejściu w Ŝycie przepisów art. 62 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego wykazu budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej

3 2.000 m 2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej m 2. Ze wstępnego wykazu wynikało, Ŝe na terenie Gdyni uŝytkowane były 34 obiekty budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego i uŝyteczności publicznej o kubaturze powyŝej 20 tys. m 3. Z tego wykazu kontrolą w zakresie utrzymania objęto 26 obiektów, z tego 13 obiektów uŝyteczności publicznej zostało skontrolowanych w ramach realizacji zaleceń otrzymanych z Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w związku z zaleganiem śniegu na dachach budynków ( r.) oraz po zaistnieniu katastrofy budowlanej hali wystawienniczej w Katowicach ( r.), a pozostałe 13 kontroli przeprowadzono według wcześniej ustalonego planu. 3. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie sposobu reagowania Inspektoratu na informacje o nieprawidłowościach przy budowie duŝych obiektów budowlanych, jak równieŝ w zakresie podejmowania działań po przeprowadzeniu kontroli planowych, w trakcie których stwierdzono nieprawidłowości. Analiza dokumentacji wszystkich tego typu spraw (5 interwencji i 13 kontroli planowych) wykazała, Ŝe w kaŝdym przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie budowy lub uŝytkowania obiektów Inspektorat wydał zalecenia w celu usunięcia nieprawidłowości w formie postanowienia lub zaleceń w protokole kontroli (w zaleŝności od wagi stwierdzonych nieprawidłowości). W jednym przypadku (budowa pawilonu usługowo-handlowego przy ul. Morskiej) kierownik budowy został ukarany grzywną w kwocie 500 zł. Stwierdzono jednak następujące uchybienia: udzielenie przez Inspektorat odpowiedzi (w dniu r.), tj. po upływie ponad dwóch miesięcy od daty wpływu pisma interwencyjnego Stowarzyszenia Mieszkańców ( r.) w sprawie sposobu według interweniujących zagraŝającemu Ŝyciu prowadzenia robót ziemnych przy budowie budynku mieszkaniowego wielorodzinnego przy ul. Skośnej 5. Ustalono, Ŝe pomimo iŝ Inspektorat otrzymał od wykonawcy robót informację o wykonaniu odpowiednich zabezpieczeń prowadzonych prac ziemnych juŝ w dniu r., to nie udzielił, bez zbędnej zwłoki, odpowiedzi ww. Stowarzyszeniu, co stanowiło naruszenie art ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, brak odpowiedzi na pismo interwencyjne z dnia r., które wpłynęło do Inspektoratu w dniu r. i dotyczyło nieprawidłowo prowadzonych robót ziemnych przy budowie zespołu budynków mieszkalnych przy ul. M. Skłodowskiej. Wprawdzie dzień wcześniej Inspektorat otrzymał od wykonawcy robót informację

4 o realizacji wszystkich zaleceń postanowienia wydanego przez Inspektorat w dniu 3 marca 2006 r. (po wstrzymania budowy), to w ocenie NIK fakt wcześniejszego wykonania (przed wpływem pisma interwencyjnego) nakazanych robót nie zwalniał Inspektoratu, zgodnie z art kpa, z obowiązku udzielenia odpowiedzi na pismo interwencyjne. NIK pozytywnie ocenia sposób prowadzenia przez Inspektorat ewidencji pism o charakterze skargowym oraz sposób rejestrowania i przechowywania korespondencji, umoŝliwiający zgodnie z art. 254 kpa kontrolę przebiegu i terminów załatwiania poszczególnych spraw. 4. Inspektorat wywiązywał się z obowiązków określonych w art. 84 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy Prawo budowlane dotyczących prowadzenia ewidencji decyzji, postanowień i zgłoszeń przekazywanych przez Prezydenta Miasta Gdyni oraz ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do uŝytkowania obiektów budowlanych, którą prowadzono zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do uŝytkowania obiektów budowlanych (Dz.U. Nr 120 poz. 1130). 5. Kontrola 20 zawiadomień o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych wykazała, Ŝe 19 z nich spełniało wymagania zawarte w art. 41 ust. 4 pkt 1-3 Prawa budowlanego, z tego w 5 przypadkach zawiadomienia zostały uzupełnione po wezwaniu Inspektoratu do przekazania przez inwestorów brakujących dokumentów. W 1 przypadku (zawiadomienie dotyczące budowy obiektu przy ul. Skłodowskiej Curie) nie zwrócono uwagi, Ŝe inwestor, pomimo stosownego wymogu wynikającego z art. 41 ust. 4 pkt 3 Prawa budowlanego, nie załączył danych dotyczących bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, co według wyjaśnienia Powiatowego Inspektora było spowodowane przeoczeniem osoby zajmującej się tymi sprawami. 6. Inspektorat prawidłowo wywiązywał się z obowiązku udzielania informacji publicznej o prowadzonej działalności, prowadząc własną stronę internetową, zgodnie z art. 8 i 9 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz ze zm.). 7. W badanym okresie Powiatowy Inspektor wydał 35 decyzji o pozwoleniu na uŝytkowanie duŝych obiektów budowlanych. Kontrola dokumentacji sporządzonej w trakcie 20 postępowań zakończonych wydaniem decyzji o pozwoleniu na uŝytkowanie wykazała, Ŝe przeprowadzone zostały zgodnie z przepisami Prawa budowlanego. Decyzje

5 o pozwoleniu na uŝytkowanie zostały wydane po dostarczeniu przez inwestorów dokumentacji wymienionej w art. 57 ust. 1-3 Prawa budowlanego i po przeprowadzeniu kontroli obowiązkowej, o której mowa w art. 59a Prawa budowlanego. Wszystkie kontrole obowiązkowe zostały przeprowadzone z zachowaniem terminu określonego w art. 59c ust. 1 Prawa budowlanego, decyzje wydane zostały bez zbędnej zwłoki oraz przesłane niezwłocznie organowi, który wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W 6 przypadkach stwierdzono wydanie decyzji o pozwoleniu na uŝytkowanie z jednoczesnym nałoŝeniem obowiązku wykonania w oznaczonym terminie określonych robót budowlanych, co dopuszczał art. 59 ust. 2 Prawa budowlanego, z czego w 5 przypadkach zgodnie z art. 59 ust. 4a Prawa budowlanego inwestorzy poinformowali Powiatowego Inspektora o wykonaniu tych robót, a w 1 przypadku, na skutek sporu prawnego, termin wykonania prac został przesunięty. Ustalono, Ŝe w dwóch przypadkach zawiadomienia o terminie przeprowadzenia kontroli obowiązkowej zostały wysłane przez Inspektorat 8 dnia od doręczenia wezwania, co było niezgodne z art. 59c ust. 1 Prawa budowlanego, stanowiącego Ŝe o terminie obowiązkowej kontroli organ zawiadamia inwestora w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. 8. NIK zwraca uwagę na moŝliwość powstawania sytuacji prowadzących do konfliktu interesów w związku z łączeniem (przez dwóch pracowników merytorycznych) zatrudnienia w Inspektoracie z wykonywaniem działalności usługowej na terenie właściwości miejscowej Inspektoratu. Ustalono, Ŝe ww. pracownicy, wchodzący zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o słuŝbie cywilnej (Dz.U. z 1999 r. Nr 49, poz.483 ze zm.) oraz art. 2 obowiązującej od dnia 27 października 2006 r. ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o słuŝbie cywilnej (Dz.U. Nr 170, poz.1218 ze zm.) w skład korpusu słuŝby cywilnej, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywali projekty budowlane (m.in. adaptacje gotowych projektów domów jednorodzinnych i projekty domów jednorodzinnych) dla obiektów usytuowanych na terenie właściwości miejscowej Inspektoratu. Wprawdzie w wybranych do kontroli przez NIK sprawach nie stwierdzono wystąpienia przypadku, w którym ww. pracownicy Inspektoratu zajmowali się kontrolą spraw, w których występowali w roli projektanta, to jednak powyŝsza sytuacja, w ocenie NIK, powoduje powstanie nieprzejrzystych relacji Inspektoratu z inwestorami, na rzecz których jego pracownicy wykonują prace projektowe. Z powyŝszych względów celowym jest, zdaniem NIK, stworzenie i skuteczne stosowanie

6 w Inspektoracie mechanizmów kontroli wewnętrznej zapewniających wykonywanie ww. czynności lub zajęć z uwzględnieniem treści art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o słuŝbie cywilnej, tj. w sposób nie sprzeczny z obowiązkami wynikającymi z ww. ustawy i nie podwaŝający zaufania do słuŝby cywilnej. Z pozostałych ustaleń kontroli wynika m.in., Ŝe w badanym okresie na terenie właściwości Inspektoratu nie wystąpiła Ŝadna katastrofa budowlana. Zrealizowano równieŝ wszystkie wnioski pokontrolne NIK po kontroli przeprowadzonej w 2005 r. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Przeprowadzanie większej ilości kontroli dotyczących przebiegu budowy duŝych obiektów budowlanych oraz kontynuowanie prac nad sporządzeniem wykazu duŝych obiektów budowlanych znajdujących się na terenie właściwości miejscowej Inspektoratu. 2. Sprawdzanie, w kaŝdym przypadku, kompletności przyjmowanych zawiadomień o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych. 3. Przestrzeganie terminu wysyłania do inwestorów zawiadomień o przeprowadzeniu kontroli obowiązkowych. 4. Udzielanie terminowych odpowiedzi na wszystkie pisma interwencyjne lub o charakterze skargowym. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Gdańsku, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK oczekuje przedstawienia przez Pana Inspektora, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora NIK Delegatury w Gdańsku umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.