Sygn. akt UZP/ZO/0-3595/05 WYROK Zespołu Arbitrów z dnia 5 grudnia 2005 r. Zespół Arbitrów w składzie: Przewodniczący Zespołu Arbitrów Sławomir Wiśniewski Arbitrzy: Wiesław Krzysztof Meszek Małgorzata Jasińska Protokolant Magdalena Pazura po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5.12.2005 r. w Warszawie odwołania wniesionego przez Żak SYSTEM Sp. z o.o. Kraków, ul. Różyckiego 3 od odrzucenia przez zamawiającego Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy, Legnica, ul. Sejmowa 5a protestu z dnia 10 listopada 2005 r. orzeka: 1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnić postępowanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Witelona w Legnicy, Legnica, ul. Sejmowa 5a i nakazuje: 1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 3 388 zł 59 gr (słownie: trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt osiem złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Żak SYSTEM Sp. z o.o. Kraków, ul. Różyckiego 3 2) dokonać wpłaty kwoty 3 388 zł 59 gr (słownie: trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt osiem złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Witelona w Legnicy, Legnica, ul. Sejmowa 5a na rzecz Żak SYSTEM Sp. z o.o. Kraków, ul. Różyckiego 3 3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 00 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych na rachunek środków specjalnych UZP 4) dokonać zwrotu kwoty 1 285 zł 41 gr (słownie: jeden tysiąc dwieście osiemdziesiąt pięć złotych czterdzieści jeden groszy) z rachunku środków specjalnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Żak SYSTEM Sp. z o.o. Kraków, ul. Różyckiego 3. 3. Uzasadnienie Zamawiający wszczął w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą Sprzątanie i czyszczenie obiektów, zamiatanie i czyszczenie ulic, dróg, placów i terenów zielonych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, położonych w Legnicy przy ul. Sejmowej 5A,5E,5C Strona 2 z 7
W toku postępowania Odwołujący się złożył protest, w którym zakwestionował prawidłowość zapisów SIWZ dotyczących obowiązku wykazania się przez wykonawców stosowaniem systemu zarządzania środowiskowego i spełnieniem wymagań normy PN-EN-ISO 14001 oraz obowiązku wykazania się doświadczeniem w zamiataniu i czyszczeniu powierzchni zewnętrznych nie mniej niż 10 000 m 2 dziennie. W ocenie Protestującego, tak sformułowane warunki udziału w postępowaniu naruszają zasadę uczciwej konkurencji i prowadzą do wykluczenie z przetargu wykonawców, którzy zdolni są do prawidłowej realizacji zamówienia. W zakresie wymogu posiadania certyfikatu zarządzania jakością Zamawiający powinien dopuszczać możliwość składania dokumentów równoważnych. Z kolei wymagania w zakresie udokumentowania doświadczenia w sprzątaniu tak dużej powierzchni uznać należy za zbyt wygórowane. Protest powyższy został przez Zamawiającego odrzucony z uwagi na to, że w jego ocenie środek ten wniesiony został przez osobę nieuprawnioną. Podstawę takiego rozstrzygnięcia stanowił fakt, iż do protestu nie załączoną dokumentu wskazującego na umocowanie wystawcy protestu do składania oświadczeń woli w imieniu Protestującego. W odwołaniu podjęto polemikę ze stanowiskiem Zamawiającego wskazując, iż protest został wniesiony przez prezesa jednoosobowego zarządu spółki, a więc przez osobę uprawnioną do składania oświadczeń woli w imieniu wnoszącego protest. Spółka nie ma obowiązku załączania odpisu z KRS do każdego pisma, poza tym skoro Zamawiający twierdzi, że protest wniosła osoba nieuprawniona powinien tę okoliczność udowodnić, na nim bowiem spoczywa ciężar dowodu w tym zakresie (art. 6 kc). Niezależnie od kwestii formalnych, w odwołaniu podtrzymano również zarzuty merytoryczne dotyczące wymogów SIWZ opisane w proteście. Zespół Arbitrów zważył, co następuje: Odwołanie należało uznać za zasadne. Strona 3 z 7
W szczególności za trafny należy uznać zarzut braku podstaw do formułowania przez Zamawiającego tak szczegółowych warunków podmiotowych udziału w postępowaniu w oparciu o kryterium doświadczenia zawodowego. Zgodnie z treścią 1 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 kwietnia 2004 r. w sprawie rodzajów dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, w celu potwierdzenia, że wykonawca posiada niezbędną wiedzę oraz doświadczenie, zamawiający może żądać wykazu wykonanych w okresie ostatnich trzech lat dostaw lub usług, a jeżeli okres prowadzonej działalności jest krótszy w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz załączenia dokumentów potwierdzających, że dostawy lub usługi te zostały wykonane należycie. Inaczej zatem, niż w przypadku robót budowlanych ( 1 ust. 2 pkt 4 cyt. rozporządzenia), przy zamówieniach na usługi i dostawy brak jest podstaw do żądania od wykonawców udokumentowania, iż zrealizowane w przeszłości zamówienia odpowiadały swoim rodzajem i wartością zamówieniu będącemu przedmiotem postępowania. W przypadku zatem usług i dostaw, wykonawcy mogą sporządzić w zasadzie jeden wykaz usług i dostaw z ostatnich trzech lat i przedkładać ten wykaz we wszystkich postępowaniach, w których biorą udział. Inną kwestią jest ocena przez zamawiającego, czy w świetle udokumentowanego doświadczenia zawodowego dany wykonawca spełnia warunki podmiotowe określone w art. 22 ustawy Prawo zamówień publicznych i czy - wobec braku odpowiedniego doświadczenia - nie należy takiego wykonawcę wykluczyć z postępowania. Okoliczność ta podlega jednak zbadaniu dopiero na etapie oceny ofert. Tym samym stwierdzić należy, iż formułowanie w zapisach SIWZ warunku udokumentowania określony usług, odpowiadających co do wartości i zakresu przedmiotowi Strona 4 z 7
zamówienia, nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach i narusza zasadę wynikającą z treści art. 25 ustawy Prawo zamówień publicznych. Również za zasadny należy uznać zarzut dotyczący nieprawidłowego sformułowania w SIWZ warunku udokumentowania stosowania systemu zarządzania środowiskowego. Nie ulega wątpliwości, iż w świetle zapisu 1 ust. 2 pkt 7 cyt. wyżej rozporządzenia, zamawiający ma prawo żądać potwierdzenia, że wykonawca spełnia określone wymogi jakościowe w zakresie świadczenia usług będących przedmiotem zamówienia lub równoważnych dokumentów potwierdzających jakość świadczonych usług, jeżeli wykonawca nie może w terminie uzyskać wymaganego zaświadczenia. Jednakże postawienie takiego warunku nie może prowadzić do ograniczenia zasady uczciwej konkurencji. Warto w tym miejscu przytoczyć fragment jednej z opinii prawnych Urzędu Zamówień Publicznych: (..) rozporządzenie (cyt. wyżej dopisek ZA) nie wskazuje na konkretny dokument, który miałby potwierdzać, że wykonawca spełnia określone wymogi jakościowe w zakresie świadczenia usług będących przedmiotem zamówienia. Oznacza to, że zamawiający nie może ograniczać zaświadczenia, o którym mowa w 1 ust. 2 pkt 6 lub 7 rozporządzenia do jednego rodzaju (np. certyfikatu ISO 9001:2004) w sytuacji, gdy na rynku istnieje wiele rodzajów uznawanych certyfikatów potwierdzających jakość produktów lub usług będących przedmiotem zamówienia, wydawanych przez odpowiednie podmioty uprawnione do kontroli jakości. Zamawiający może przykładowo wskazać konkretny certyfikat, niemniej z jednoczesnym dopuszczeniem możliwości składania dokumentów równoważnych, czyli wydawanych przez podmiot uprawniony do kontroli jakości w zakresie usługi lub dostawy będącej przedmiotem zamówienia. Odmienna interpretacja prowadziłaby do naruszenia fundamentalnych zasad systemu zamówień publicznych takich jak zasada uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, wyrażonych w art. 7 ust. 1 ustawy, gdyż eliminowałby z postępowania wykonawców, którzy dysponują uznawanymi na rynku zaświadczeniami podmiotu Strona 5 z 7
uprawnionego do kontroli jakości w zakresie spełniania określonych wymogów jakościowych świadczonych przez nich usług lub dostarczanych produktów, a tym samym posiadają odpowiedni dokument potwierdzający spełnianie przez nich warunków podmiotowych udziału w postępowaniu. W ocenie Zespołu Arbitrów postawienie w pkt 3.3. b) SIWZ wymogu wykazania stosowania systemu jakości zarządzania środowiskowego spełniającego normy PN-EN-ISO 14001 narzuca wykonawcom obowiązek udokumentowania posiadania certyfikatów związanych wyłącznie z określonym systemem kontroli jakości. Brak zaznaczenia, iż dopuszcza się w tym zakresie dokumenty równoważne powoduje nieuzasadnione ograniczenie możliwości udziału w postępowaniu podmiotów posiadających innego rodzaju certyfikaty potwierdzające spełnianie wymogów jakościowych. W tej sytuacji należy uznać, iż zakwestionowane w odwołaniu zapisy SIWZ istotnie naruszają zasadę uczciwej konkurencji. Ponieważ jednak na tym etapie postępowania nakazanie dostosowania tych zapisów do przepisów prawa byłoby bezcelowe, koniecznym staje się nakazanie Zamawiającemu unieważnienia postępowania. O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z treścią art.191 ust.6 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zespół Arbitrów postanowił nie uwzględnić kosztów Odwołującego z uwagi na brak ich odpowiedniego udokumentowania, zgodnie z 5 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 marca 2004r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu od odwołania oraz szczegółowych zasad rozliczania kosztów w postępowaniu odwoławczym. Strona 6 z 7
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. Nr 19, poz. 177) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w... 1 Przewodniczący Zespołu Arbitrów:... Arbitrzy:...... 1 Nie dotyczy postępowań wszczętych przed dniem 2 marca 2004 r. Strona 7 z 7