SZKOLENIE 2 Projektu: Propagowanie wzorców produkcji i konsumpcji sprzyjających promocji zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju. FAMED Żywiec S.A. Dokumentacja Systemu Zarządzania zgodnego z PN-EN ISO 14001:2004 oraz Rozporządzeniem Rady 761/2001 Rady i Parlamentu Unii Europejskiej EEC/761/2001EMAS mgr Lidia Skórzak Stowarzyszenie POLSKI RUCH CZYSTSZEJ PRODUKCJI UM, Gliwice 29 maj 2006
Dokumentacja Systemu Zarządzania Środowiskiem FAMED S.A. jest: użyteczna i łatwa do zrozumienia, datowana, identyfikowana z odpowiednim wydziałem, działalnością, służbą i osobą, poddawana okresowym przeglądom, w razie potrzeby nowelizowana, zatwierdzana przez uprawniony personel przed wydaniem, dostępna we wszystkich miejscach, w których wykonywane są działania mające zasadnicze znaczenie dla efektywnego funkcjonowania systemu.
PROCEDURY SZŚ : 1. Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych 2. Identyfikacja wymagań prawnych 3. Cele, zadania, plany działańśrodowiskowych, program zarządzania środowiskowego 4. Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem 5. Dokumentacja SZŚ 6. Nadzór nad dokumentacją 7. Sterowanie operacyjne 8. Gotowość na wypadek awarii i reagowanie na awarie 9. Monitorowanie i pomiary 10. Niezgodności oraz działania korygujące i zapobiegawcze 11. Zapisy 12. Przegląd wykonywany przez kierownictwo
PROCEDURY SZŚ I SJ: 1. Kompetencje personelu, świadomość i szkolenie 2. Wewnętrzne audity
PROCEDURA Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych określa sposób identyfikacji aspektów środowiskowych i ich oceny. Z procedurą związanych jest 5 załączników: Załącznik 1 Przegląd procesów FAMED S.A. - określa zakres przeglądu środowiskowego przeprowadzanego w wydzielonych obszarach Spółki. Załącznik 2 Ocena aspektów środowiskowych - określa kryteria oceny aspektów środowiskowych oraz skale punktową do oceny aspektów, Załącznik 3 Ocena wpływu na środowisko : -wprowadzanych zmian w procesach wytwarzania obecnie stosowanych -wprowadzanych nowych technologii" - każda zmiana technologii wymaga oceny wpływu na środowisko, identyfikacji aspektów środowiskowych rzeczywistych i potencjalnych oraz opinii Działu Ochrony Środowiska i BHP.
Załącznik 4 Lista procesów - które powinny być poddawane okresowym przeglądom środowiskowym. Załącznik 5 Lista aspektów środowiskowych -zidentyfikowanych w komórkach Spółki. Zidentyfikowane aspekty środowiskowe Aspekty bezpośrednie: emisje do atmosfery, odpady, substancje niebezpieczne, ścieki technologiczne. Aspekty pośrednie: transport substancji niebezpiecznych, eksploatacja i likwidacja produktów FAMED S.A. działalność poddostawców.
PROCEDURA Identyfikacja wymagań prawnych - określa sposób identyfikacji i śledzenia wymagań prawnych i innych specyficznych przepisów projektowania, produkcji wyrobów i usług niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu zarządzania środowiskiem. Z procedurą związane są 3 załączniki: Załącznik 1 "Zmiany aktów prawnych - służy do przekazywania aktów prawnych, komórkom które powinny się z nimi zapoznać i stosować. Załącznik 2 Wykaz uregulowań prawnych i przepisów Działu - Kierownicy komórek organizacyjnych posiadają wykazy uregulowań prawnych dotyczących poszczególnych obszarów. Załącznik 3 Plan działań dostosowujący Spółkę do spełnienia wymagań prawnych - służy do przygotowania planu działań w przypadku gdy uregulowanie wymaga zmian, które nie można wprowadzić na bieżąco.
PROCEDURA Cele, zadania, plany działań środowiskowych, program zarządzania środowiskowego - określa sposób ustalania, zatwierdzania i realizacji celów, zadań, planów działań środowiskowych oraz programu zarządzania środowiskowego. Pełnomocnik ds. SZŚ przygotowuje Listę zadań środowiskowych, które należy uwzględnić przy ustanawianiu lub przeglądzie celów środowiskowych analizując: znaczące aspekty środowiskowe, wymagania prawne i inne, możliwości finansowe, interes Firmy, wymagania stron zainteresowanych.
PROCEDURA Procedura SJP Kompetencje personelu, świadomość i szkolenie określa zasady oceny kompetencji pracowników, zakresu oraz częstotliwości szkoleń. Szczegółową informacje w zakresie przeprowadzania szkoleń w obszarze zarządzania środowiskiem dla pracowników zawiera instrukcja - Szkolenia pracowników w zakresie SZŚ. Działania szkoleniowe dotyczą następujących zagadnień: szkolenia pracowników wg zgłaszanych przez nich potrzeb, instruktaż wprowadzający dla nowoprzyjętych pracowników oraz osób działających dla Spółki lub w jej imieniu, szkolenia zidentyfikowane jako niezbędne podczas przeprowadzania auditów.
PROCEDURA PROCESU KOMUNIKOWANIE określa zasady komunikowania w firmie: Formy komunikacji, Kanały komunikacji pomiędzy komórkami organizacyjnymi, Sposoby komunikowania z otoczeniem firmy, Uprawnienia i obowiązki komórek organizacyjnych w zakresie sporządzania i przekazywania informacji, Miejsca przechowywania informacji i dokumentów pisemnych. PROCEDURA Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem - określa sposób utrzymywania i zapisywania komunikacji związanej z zarządzaniem środowiskiem.
Komunikowanie - związane z zarządzaniem środowiskiem: Pracownikom przedsiębiorstwa komunikowana jest: Polityka Środowiskowa, efekty działalności środowiskowej, programy środowiskowe. Władzom związanym z ochroną środowiska komunikowane są informacje wymagane przez prawo. Sąsiedzi, Inwestorzy, Kooperanci, inne zainteresowane strony /banki, firmy ubezpieczeniowe/ komunikowane są za pośrednictwem Raportu środowiskowego. Klienci komunikowani są w obszarze związanym z: - zagadnieniami ochrony środowiska w przedsiębiorstwie za pośrednictwem Raportu, - użytkowaniem produkowanego sprzętu medycznego, jego napraw i konserwacji w sposób nie zagrażający środowisku oraz likwidacją sprzętu po zakończeniu eksploatacji za pośrednictwem instrukcji obsługi.
Komunikowanie Raport Środowiskowy Pełnomocnik SZŚ przygotowując Raport Środowiskowy powinien zamieścić następujące informacje: opis i prezentacja przedsiębiorstwa, przedstawienie polityki środowiskowej oraz SZŚ, opis pośrednich i bezpośrednich aspektów środowiskowych, powodujących istotny wpływ na środowisko, prezentacja planowanych celów i zadań związanych z wdrażaniem zasad strategii CP oraz SZŚ, opis podjętych działań dla spełnienia wymagań prawnych, prezentacja nagród oraz wyróżnień za działalność pro-ekologiczną, prezentacja i ocena znaczących problemów środowiskowych związanych z działalnością przedsiębiorstwa, prezentacja w formie zintegrowanej /tabele, wykresy/ danych ostatnich lat, dotyczących zużycia surowców, energii, wody, wielkości emisji zanieczyszczeń, hałasu, itp. innych aspektów środowiskowych, oraz np. liczby szkoleńśrodowiskowych i przeszkolonych pracowników,
PROCEDURY Dokumentacja SZŚ, Nadzór nad dokumentacją określają: dokumenty funkcjonujące w Systemie Zarządzania Środowiskiem Spółki, zasady postępowania z dokumentacją SZŚ - rozdzielnictwo, użytkowanie, wprowadzanie zmian, nowelizację, wycofywanie, archiwizację, gwarantują, że tylko aktualna dokumentacja jest dostępna we właściwych miejscach dla skutecznego funkcjonowania SZŚ.
PROCEDURA Sterowanie operacyjne - określa sposób sterowania operacjami, procesami, działaniami, które oddziaływują lub mogą oddziaływać na środowisko, oraz zapewnienia, że są prowadzone w sposób zgodny z Polityką Środowiskową i realizowanymi zadaniami zawartymi w Programie Zarządzania. Sterowanie operacyjne w Spółce obejmuje 3 kategorie działań: Działania zapobiegające zanieczyszczeniom, chroniące zasoby w nowych przedsięwzięciach inwestycyjnych, zmianach procesów, zarządzaniu zasobami i majątkiem oraz w nowych wyrobach i opakowaniach, Codzienne działania kierownictwa, mające na celu zapewnienie zgodności z wymaganiami zewnętrznymi i wewnętrznymi Spółki, zapewnienie ich skuteczności, efektywności i minimalizacji oddziaływania na środowisko, Działania strategiczne mające na celu przewidywanie i reagowanie na zmieniające się wymagania środowiskowe.
PROCEDURA Gotowość na wypadek awarii i reagowanie na awarie określa działania, które należy podjąć na wypadek awarii lub sytuacji niebezpiecznych, które mogą mieć wpływ na środowisko. W celu przeciwdziałania nadzwyczajnym zagrożeniom opracowano instrukcje które charakteryzują: zagrożenie pożarowe, wybuchowe w procesach technologicznych, urządzeniach, instalacjach w czasie ich ruchu, obsługi konserwacyjnej, remontów i postoju, zasady postępowania z substancjami chemicznymi i materiałami stwarzającymi zagrożenie, zasady zapobiegania możliwości powstania oraz postępowania w czasie pożaru, zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo, rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego i środków do likwidacji ewentualnego wycieku lub rozlewu, wewnętrzny system łączności na wypadek pożaru, awarii stwarzającej zagrożenie,
PROCEDURA Monitorowanie i pomiary - określa sposób monitorowania, pomiarów kluczowych charakterystyk procesów i działań, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko. Celem procedury jest zapewnienie odpowiedniego monitorowania i pomiarów dla: oceny zgodności z ustawodawstwem i przepisami, oceny uzyskanych efektów działalności w odniesieniu do celów i zadań środowiskowych zawartych w Polityce Środowiskowej, PZŚ, prowadzonego sterowania operacyjnego. Zakres oraz częstotliwość prowadzonego monitoringu określa Harmonogram monitoringu środowiskowego
PROCEDURA Niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze - określa tok postępowania w przypadku wystąpienia niezgodności oraz wdrożenia niezbędnych działań korygujących lub zapobiegawczych. Z procedurą związane są załączniki /rejestry/ Rejestr działań korygujących Rejestr działań zapobiegawczych Wniosek o uruchomienie działań korygujących i zapobiegawczych Wniosek o zmianę w systemie Karta zmian Rejestru wniosków DKZ
PROCEDURA ZAPISY - określa stosowanie oraz wykonywanie zapisów dotyczących środowiska. Jest zapewnieniem odpowiedniego udokumentowania, że System Zarządzania Środowiskiem jest właściwie utrzymywany. Z procedurą związany jest załącznik Wykaz zapisów PROCEDURA WEWNĘTRZNE AUDITY - określa tryb postępowania przy ocenie zgodności działań w zakresie jakości, oddziaływania na środowisko oraz BHP w odniesieniu do ustalonego w systemach zarządzania sposobu postępowania, określa efektywność systemów oraz zasady planowania i prowadzenia wewnętrznych auditów systemów zarządzania.
Z PROCEDURĄ WEWNĘTRZNE AUDITY związane są załączniki Harmonogram auditów wewnętrznych, Zawiadomienie o audicie, Plan auditu, Lista pytań kontrolnych, Protokół niezgodności, Raport z auditu.
PROCEDURA Przegląd wykonywany przez Kierownictwo określa sposób wykonania przeglądu systemu przez Kierownictwo w celu utrzymania, ciągłego doskonalenia, poprawy skuteczności funkcjonowania Systemu Zarządzania Środowiskiem zgodnie z zasadą strategii zrównoważonego rozwoju, prowadzące w efekcie do ciągłej minimalizacji oddziaływania na środowisko. W trakcie przeprowadzania przeglądu dokonuje się: - oceny celów, zadańśrodowiskowych, efektów środowiskowych, - oceny wyników przeprowadzonych auditów, - oceny skuteczności funkcjonowania systemu, - oceny podjętych działań korygujących i zapobiegawczych, - oceny zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi do których spełnienia zakład się zobowiązał, - oceny Polityki Środowiskowej oraz Programu Zarządzania Środowiskiem i potrzeby ich zmian,
Wynikiem przeglądu wykonywanego przez Kierownictwo może być zmiana: Polityki Środowiskowej, Celów środowiskowych, Dokumentacji systemowej, Sposobu motywacji załogi, Zakresu i potrzeb szkoleniowych, Programu Zarządzania.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Kontakt: Lidia Skórzak Żywiecka Fabryka Sprzętu Szpitalnego FAMED S.A. 34-300 Żywiec ul Fabryczna 1 Tel. /033 8666360/ l.skorzak@famed.com.pl