PRZEPISY NA POTRAWY WIGILIJNE BARSZCZ WIGILIJNY 0,5 l kwasu buraczanego, 1 kg buraków, 6 dag suszonych grzybków, seler, pietruszka, marchewka, cebula, czosnek, cukier Kilka dni wcześniej przygotować kwas buraczany wyszorowane buraki obrać i pokroić w cienkie plastry, wrzucić do słoja lub kamiennego garnka, zalać przegotowaną ciepłą wodą (ok. 2 litry), dodać kawałek razowego chleba ze skórką i kilka ząbków czosnku. Odstawić w ciepłym miejscu. Po kilku dniach zlać do butelek i szczelnie zamknąć. Obrane jarzyny wraz z grzybami, czosnkiem i przyprawami gotujemy w garnku z wodą. Po około 20 minutach gotowania dodajemy pokrojone w plastry buraki (wcześniej wyszorowane i obrane). Gotujemy kolejne 20 minut. Na koniec dodajemy przyprawy i zostawiamy barszcz na jakąś godzinę w spokoju aby smaki dobrze się wymieszały. Następnie cedzimy barszcz, dodajemy kwas buraczany i przyprawiamy do smaku. Czysty barszcz podajemy z uszkami, fasolką Jaś". GRZYBÓWKI Składniki ciasto drożdżowe nie słodkie, suszone prawdziwki, cebula, oliwa Suszone grzyby wymoczyć, zgotować w tej samej wodzie, przemleć maszynką do mielenia mięsa, przyprawić solą i pieprzem, dodać drobno pokrajaną i zeszklona na oliwie cebulę, wymieszać i podusić pod przykrywka w patelni. Ciasto drożdżowe wywałkować na placek grubości 0,5 cm, zrobić pierogi z nadzieniem z grzybów i smażyć na rozgrzanym oleju do osiągnięcia złocistego koloru, przewracać.
KAPUSTA WIGILIJNA kapusta kiszona 2 kg masło 1 kostka na 1 kg kapusty grzyby (inne niż pieczarki) Kapustę płuczemy jeśli bardzo kwaśna i gotujemy. Jak gotowa to odlewamy i dalej w małej ilości wody gotujemy sobie dodając od razu masełko. 3 dnia dodajemy ugotowane i zmielone na dość grubych oczkach grzybki, mieszamy i gotujemy jeszcze dwa dni. Mieszamy. Kapustka powinna być 5- go dnia ciemnobrązowa i lekko szklista. KUTIA Łuskaną pszenicę zalewamy wodą i gotujemy około godziny, aż będzie miękka, ale nie rozgotowana. Należy uważać, żeby woda się nie wygotowała. Po ugotowaniu odcedzamy na sicie i odstawiamy do wystygnięcia. Mak zalewamy wrzącą wodą, chwilę gotujemy, odcedzamy na sitku wyłożonym gazą i przepuszczamy przez maszynkę do mięsa z gęstym sitkiem. Dodajemy miód, sparzone rodzynki, orzechy laskowe, sparzone, obrane, drobno pokrojone migdały, pokrojone daktyle i figi oraz ugotowaną pszenicę. Gotową kutię wkładamy do salaterki i przed podaniem wstawiamy na kilka godzin do lodówki. Przed podaniem na stół dodajemy trochę śmietany lub jogurtu naturalnego. Kutię podajemy wraz z opłatkiem. KARP 1,5 kg karpia, 2 jaja, 5 łyżek mąki, 6 łyżek drobno utartej bułki, 1 cytryna, 1/2 kostki masła lub margaryny, biały pieprz Rybę oczyścić, podzielić na dzwonka, oprószyć solą i pieprzem, lekko skropić sokiem z cytryny i na 30 minut odstawić w chłodne miejsce. Panierować kolejno w mące, rozkłóconych jajkach i bułce tartej. Rozgrzać masło lub margarynę i smażyć rybę na średnim ogniu, aż się zrumieni. Przełożyć z patelni do rondla. Rybę można usmażyć wcześniej, przed podaniem położyć na każdym kawałku odrobinę masła i wstawić na 15 minut do nagrzanego piekarnika.
KLUSKI Z MAKIEM 30 dekagramów mąki, 1 szklanka maku, 3 łyżki miodu, 1 łyżka smażonej skórki pomarańczowej, 2 łyżki rodzynek, 1 łyżka siekanych orzechów laskowych, woda, sól Z mąki, wody i soli zagnieść ciasto, rozwałkować, oprószyć mąką i pozostawić na 15 minut na stolnicy, pokroić na małe kwadraciki, ugotować, przelać na sitku zimną wodą, przecedzić. Mak sparzyć wrzącą wodą, zmielić trzykrotnie w maszynce do mięsa, wymieszać dokładnie z miodem, skórką pomarańczową, rodzynkami, siekanymi orzechami laskowymi i delikatnie połączyć z kluskami. MAKÓWKI 40 dkg sucharków, 50 dkg maku, litr mleka, łyżka masła, 5-6 łyżek cukru lub miodu, 2 łyżeczki cukru waniliowego, 10 dkg łuskanych orzechów włoskich, 5 dkg migdałów, 8-10 fig, 10 dkg rodzynków, 2 łyżki wiórków kokosowych Mak sparzyć i zostawić na 12 godzin, odcedzić i zemleć w maszynce. Mleko zagotować z masłem, miodem, cukrem waniliowym, dodać mak i gotować na małym ogniu 10-15 minut ciągle mieszając. Posiekać bakalie i dodać do masy. Sucharki zwilżyć osłodzoną wodą, ułożyć w salaterkach warstwami mak i sucharki. Udekorować orzechami i wiórkami. SAŁATKA WIGILIJNA Puszka ananasa, Puszka kukurydzy, 3/4 szkl. obranych ze skórki orzechów włoskich, Jabłko, Majonez, Sól, Pieprz, ok. 3/4 szkl. rodzynek Orzechy zalać wrzątkiem, dzięki czemu będzie można łatwiej obrać je ze skórki. Rodzynki namoczyć w gorącej wodzie, żeby troszkę spęczniały. Ananasa odsączyć i pokroić w prostokąty albo w kostkę. Jabłko obrać i pokroić w niedużą kosteczkę. Wszystko wymieszać, trochę posolić, popieprzyć tyle, żeby Wam smakowało (lepiej sypcie ten pieprz na raty, bo sałatka jest dobra pikantna, ale jak przesadzicie to nie wiem co wtedy) i wymieszać z łychą majonezu. Sałatka ma wyjątkowy smak, warto się pomęczyć i obrać orzechy, nie będzie miała goryczki, a pikanterii doda jej zmielony czarny pieprz.
ROLADA WIGILIJNA Na ciasto: 3 jaja 1/2 szklanki cukru pudru 1/2 szklanki mąki 6 dag płatków migdałowych Na krem: 3 białka 20 dag masła 1/2 szklanki cukru pudru sok z połowy cytryny zapach arakowy Na dekoracje: 3 dag migdałów 5 dag owoców kandyzowanych 1/2 szklani cukru olej do smażenia Na poncz: 1/2 szklanki przegotowanej wody aromat rumowy 2 łyżki spirytusu Przygotowanie: Oddzielić żółtka od białek. Białka ubić na sztywno, wsypując pod koniec ubijania cukier. Do ubitej masy dodawać po kolei roztrzepane żółtka, mąkę, łyżeczkę wody i rozkruszone płatki migdałowe. Blachę do pieczenia o boku 25 cm wyłożyć pergaminem i posmarować masłem, ciasto wylać na blachę i piec około 15 minut w piekarniku o temperaturze 170-180oC. Upieczone ciasto przełożyć razem z papierem na wilgotną ściereczkę. Zdjąć papier, a ciasto ściśle zrolować razem ze ścierką. Po chwili rozwinąć i wyjąć ściereczkę, a ciasto ponownie zrolować i odstawić, żeby wystygło. Przygotować krem: białka ubić z cukrem na sztywno, masło utrzeć, dodać sok z cytryny, zapach i połączyć z pianą. Wszystko starannie wymieszać i wstawić do lodówki na godzinę. Zrobić karmel: skarmelizować cukier na patelni, dodać ćwierć szklanki wody oraz posiekane migdały. Wszystko podgrzewać, aż karmel zacznie się ciągnąć. Wylać do płaskiego naczynia wysmarowanego olejem. Gdy karmel ostygnie, połamać go, wrzucić do moździerza i rozdrobnić. Rozwinąć roladę, nasączyć lekko ponczem i posmarować częścią kremu. Zwinąć, obciąć brzegi. Całość (oprócz spodu) posmarować kremem, posypać rozdrobnionym karmelem i udekorować kandyzowanymi owocami. WIGILIJNE USZKA Z GRZYBKAMI 20 dag mąki, żółtko, jedna łyżeczka masła, 10 dag suszonych grzybów, 2-3 cebule, trzy łyżki oliwy, dwie łyżki tartej bułki, dwie łyżki śmietany, pieprz Przygotowanie: Grzyby umyć, zalać wodą, pozostawić na godzinę, a następnie ugotować do miękkości w tej wodzie, w której się moczyły.
Po ostudzeniu drobno posiekać lub zemleć w maszynce do mięsa. Cebulę pokrajać w jak najdrobniejszą kostkę, posolić, zrumienić na oliwie na jasnozłoty kolor. Dodać grzyby i śmietanę, wymieszać, dusić chwilę, wsypać tartą bułkę. Gdyby masa była zbyt gęsta, dodać nieco wywaru z grzybów. Przyprawić do smaku solą i pieprzem. Mąkę przesiać, dodać masło, żółtko i nieco wody, zagnieść elastyczne ciasto pierogowe, wyrobić ręką, cieniutko rozwałkować, lekko podsypując mąką. Placek pokrajać w kwadraciki o boku 3-4 cm. Na każdy kwadracik nakładać nadzienie z grzybów, skleić boki, formując trójkąt. Kąty podstawy trójkąta połączyć, przyciskając skleić. Układać na stolnicy lub desce posypanej mąką. Gotować, wkładając do wrzącej posolonej wody. Odcedzić. Wyłożyć na półmisek, skropić stopionym masłem. Gorące uszka wkładać do barszczu i od razu podawać. WIGILIJNA ZUPA GRZYBOWA 0,5 kg warzyw mieszanych (marchew, pietruszka, seler, por), trzy cebule, 4-5 dag suszonych grzybów, półtorej łyżki masła, cztery łyżki posiekanej zielonej pietruszki Przyrządzanie: Grzyby umyć, zalać zimną przegotowaną wodą i pozostawić na kilka godzin, ugotować w tej samej wodzie, w której się moczyły. Warzywa obrać, opłukać, pokrajać na kawałki i lekko poddusić z dodatkiem polowy łyżki masła. Cebulę dodać do duszących się warzyw. Podduszone warzywa zalać litrem wrzącej wody, osolić, ugotować do miękkości. Grzyby odcedzić z wywaru i drobniutko posiekać. Wywar z warzyw przecedzić, połączyć z wywarem z grzybów, dodać grzybki i masło, przyprawić do smaku solą i pieprzem. Przygotowaną zupę można podawać na wigilię tak jak bulion - w filiżankach, z dodatkiem pasztecików z kapustą lub grzybami lub na talerzach z dodatkiem oddzielnie ugotowanych łazanek i posiekanej zielonej pietruszki. Zupę grzybową podawaną z łazankami można wzbogacić dodatkiem śmietany. WIGILIJNA ZUPA GROCHOWA 25 dkg całego grochu, 5 dkg masła, 1 średni seler, 3 dkg mąki, 1 średnia marchew, 2 l wody, średni ziemniak, sól Przyrządzanie: Groch umyć i namoczyć w letniej, przegotowanej wodzie jeden dzień naprzód. Gotować następnego dnia w tej samej wodzie, w której się moczył (2 l). Marchew i seler umyć, obrać, pokroić w plastry i wrzucić do gotującego się grochu. Nieco później dodać pokrojone w plastry ziemniaki. Gotować do całkowitego rozgotowania się warzyw i grochu. Gdy ubytek wody podczas gotowania jest bardzo duży, wówczas można go uzupełnić odpowiednią ilością wrzącej wody.