Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Projekt 3 Aalza asowa Nejszy projekt składa sę z dwóch częśc. Perwsza polega projekce wstępy wętrza kaby (kadłuba). Druga część to tytułowa aalza asowa polegająca a wyzaczeu położea środka cężkośc. Projekt kaby (wętrza kadłuba) Projekt kaby (wętrza kadłuba) ależy wykoać w postac rysuku, przedstawającego rozeszczee wyposażea saolotu, z uwzględee zasad ergoo. W ty celu oża skorzystać z poocy do wyarowaa kab zaeszczoych a stroe teretowej. Pożej przedstawoo trzy przykłady projektów kab (kadłubów) z prac studeckch z poprzedch lat. Rysuk te staową jedye przykład ależy je traktować poglądowo a e jako wzorzec czy szablo. Rys. 1 - Projekt kaby szybowca [1] Rys. 2 - Projekt kaby saolotu rolczego [2] Toasz Grabowsk Wprowadzee do Techk Lotczej - Materały pooccze: Aalza asowa 1/5
Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Rys. 3 - Projekt kaby saolotu pasażerskego rzut z góry [3] Rys. 4 - Projekt kaby saolotu pasażerskego rzut z boku [3] Aalza asowa saolotu Aalzę asową zaczyay od podzału bryły saolotu a eleety struktury, wyposażea, asy płatej, tp. oraz wyzaczeu as tych eleetów oraz położeń ch środków cężkośc. W ty celu wykoać ależy rysuek zway arkusze wyważea (Rys. 5) Następe korzystając z zależośc (1-2) wyzaczay położee środka cężkośc przelczay jego położee do układu zwązaego ze średą cęcwą aerodyaczą. Dae as składowych ależy przedstawć w tabel wykoać oblczea, p. wg scheatu przedstawoego pożej. Przykład przedstawoy w Tabel 1 pokazuje jedye sposób prezetacj wyków. Lczba eleetów saolotu wzęta pod uwagę powa być zwykle wyższa. Toasz Grabowsk Wprowadzee do Techk Lotczej - Materały pooccze: Aalza asowa 2/5
Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Rys. 5 - Przykładowy arkusz wyważea saolotu szkolo-tregowego (projekt studeck [4]) Scheat oblczeń: 1. wyzaczee as poszczególych eleetów saolotu oblczea szacuk wykoujey a podstawe daych statystyczych pozycj przedstawoych w spse lteratury, 2. zdefowae waratów wyważea, 3. wyzaczee średej cęcwy aerodyaczej jej położea, 4. oblczee położea środka cężkośc wg wzorów: X SC 1 1, YSC, 1 x 1 y Z SC 1 1 z (1) 5. oblczee położea środka cężkośc w %SCA: gdze: x [%] 100X ( X 0.25Ca) Ca (2) SC SC A / Ca średa cęcwa aerodyacza (SCA), X A położee puktu ¼ SCA Toasz Grabowsk Wprowadzee do Techk Lotczej - Materały pooccze: Aalza asowa 3/5
Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Lp. Nazwa eleetu x z x x x z 1 Radolokator 25 0.96 1.08 24.0 27.0 2 Wyposażee elektrocze #1 40 1.60 1.09 64.0 43.6 3 Przyrządy plotażowe #1 35 2.30 1.62 80.5 56.7 4 Fotel katapultoway #1 110 3.17 1.42 348.7 156.2 5 Wyposażee elektrocze #2 40 3.84 1.08 153.6 43.2 6 Przyrządy plotażowe #2 35 3.88 2.00 135.8 70.0 7 Akuulator 40 4.37 1.11 174.8 44.4 8 Fotel katapultoway #2 110 4.72 1.77 519.2 194.7 9 Wyposażee elektrocze #3 40 5.72 2.05 228.8 82.0 10 Urządzea klatyzacyje 60 5.94 1.02 356.4 61.2 11 Skrzydła 810 6.51 1.58 5273.1 1279.8 12 Zbork palwa 130 5.71 1.76 742.3 228.8 13 Slk 1000 8.29 1.46 8290.0 1460.0 14 Usterzee pozoe 180 9.15 1.66 1647.0 298.8 15 APU 250 9.30 1.86 2325.0 465.0 16 Usterzee poowe 95 10.05 2.76 954.8 262.2 17 Wyposażee elektrocze 30 10.73 1.77 321.9 53.1 18 Kadłub sekcja #1 750 2.54 1.52 1905.0 1140.0 19 Kadłub sekcja #2 1050 4.90 1.61 5145.0 1690.5 20 Kadłub sekcja #3 450 9.29 1.46 4180.5 657.0 21 Podwoze przede 40 2.85 0.50 114.0 20.0 22 Podwoze główe 100 6.70 0.50 670.0 50.0 Sua 5420 33654.4 8384.2 Tabela 1 Arkusz wyważea dae asowe geoetrycze (przykład [4]) Wyk wyważea ależy przedstawć w astępującej fore X sc = Z sc = 6.209 1.547 Średa cęcwa aerodyacza X oska SCA 5.7 X sc = 30% 1.7 Należy sprawdzć, czy środek cężkośc w skrajaych pozycjach speła waruk dotyczące jego położea względe puktów podparca saolotu a ze (podwoza). Jeśl waruk te e są spełoe, ależy zapropoować zay w projekce, prowadzące do spełea powyższych waruków. Toasz Grabowsk Wprowadzee do Techk Lotczej - Materały pooccze: Aalza asowa 4/5
Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Sps lteratury 1. Macej Kalwara, Łukasz Pruszyńsk, Szybowec klasy otwartej projekt studeck w raach przedotu Saoloty, Śgłowce, Rakety Poltechka Warszawska 2006 2. Potr Araszkewcz, Ada Toczek, Dawd Wróbel, Potr Busz, Lekk saolot wsparca ekologczego projekt studeck w raach przedotu Saoloty, Śgłowce, Rakety Poltechka Warszawska 2005 3. Marc Chrust, Adrzej Gajda, Potr Nowack, Łukasz Skoeck, Wktor Stołowsk Beg regoal jet projekt studeck w raach przedotu Saoloty, Śgłowce, Rakety Poltechka Warszawska 2006 4. Toasz Bąk, Łukasz Mężyk, Kal Stępeń, Potr Wodyńsk, Odrzutowy saolot szkolobojowy Kukułka projekt studeck w raach przedotu Saoloty, Śgłowce, Rakety Poltechka Warszawska 2006 5. St. Daleck: Projektowae saolotów, Ofcya Wydawcza Poltechk Warszawskej, Warszawa 2000 6. Dael P. Rayer: Arcraft Desg: A Coceptual Approach, AIAA Educato Seres 2012 Toasz Grabowsk Wprowadzee do Techk Lotczej - Materały pooccze: Aalza asowa 5/5