Załącznik do Uchwały Rady Pedagogicznej nr 2 z dnia 15.09.2015 r. PROGRAM WYCHOWAWCZY BURSY SZKOLNEJ W STARGARDZIE SZCZECIŃSKIM WRZESIEŃ 2015 - CZERWIEC 2020 OPRACOWANIE: AGNIESZKA DITRYCH, ANNA SEREDYŃSKA
Program wychowawczy Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim obejmuje: I. Wstęp. II. Misja Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim. III. Wizja Bursy. IV. Opieka i wychowanie. V. Zadania bursy. VI. Zadania wychowawcy. VII. Obowiązki wychowawcy. VIII. Model wychowawcy. IX. Formy realizacji Programu wychowawczego bursy. X. Tradycje, zwyczaje, imprezy i przedsięwzięcia bursy. XI. Założenia działalności Młodzieżowej Rady Bursy. XII. Zasady współpracy wychowawczej z rodzicami/opiekunami prawnymi wychowanków. XIII. Zasady współpracy z Samorządem terytorialnym. XIV. Zasady ewaluacji programu. XV. Postanowienia końcowe.
I. Wstęp Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja podziwiał i kochał. Nie obowiązkiem otoczenia pomagać mnie, ale ja mam obowiązek troszczyć się o świat człowieka. Janusz Korczak Bursa Szkolna to placówka pełniąca funkcję opiekuńczo-wychowawczą, która powołana została, aby wspierać realizację zadań państwa w zakresie kształcenia dzieci i młodzieży. Głównym celem Bursy Szkolnej jest zapewnienie miejsca pobytu młodym ludziom uczącym się poza miejscem stałego zamieszkania. Wychowawcy bursy sprawują nad podopiecznymi opiekę, stwarzając im optymalne warunki dla rozwoju i zdobywania wiedzy. Bursa Szkolna jest placówką o charakterze międzyszkolnym, która jest organizacyjnie samodzielna. Podlega organowi prowadzącemu tj. jednostce samorządu terytorialnego. Statut bursy określa jej organizację, oraz prawa i obowiązki wychowanków. Dyrektor wraz z wychowawcami tworzą Radę Pedagogiczną. W bursie mieszkają uczniowie różnych szkół. Współczesna Bursa Szkolna, aby mogła funkcjonować w nowoczesnej rzeczywistości społecznej, musi przyjąć wzorzec rodzinny, ponieważ stanowi przez większość czasu młodego człowieka jego drugi dom. Wzorowa rodzinna placówka wychowawczo-opiekuńcza powinna pełnić rolę wspólnego, bezpiecznego, szanowanego i lubianego domu, w którym wychowankowie nie tylko mieszkają i uczą się, ale również aktywnie uczestniczą w życiu społecznym i kulturowym oraz są przygotowani do pełnienia różnych ról społecznych. Program wychowawczy Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim pozostaje w zgodzie z: 1. Konstytucją RP (art. 48, 53, 70, 72). 2. Konkordatem (art. 12), 3. Konwencją Praw Dziecka (z dnia 20.11.1989 r.). 4. Europejskiej Karty Praw Człowieka 5. Ustawa o systemie oświaty z dnia 1 września 1991 r. oraz rozporządzenia MEN (Ustawa o systemie oświaty z dnia 7.09.1991 r. (Dz. U. z 2004 r., nr 256, poz. 2572, poz. 2781 z póź. zm.), 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2000 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z 2009, nr 168 poz. 1324), 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 września 2005 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz
wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (dz. U. z 2005, nr 52, poz. 467), 8. Rozporządzenie MENiS z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych (Dz. U. z 2005 r., nr 52, poz. 466), Rozporządzenie MEN z dnia 25 października 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunku pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. z 2005 r., nr 212, poz. 1767), 9. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r., nr 26, poz.266). 10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 października 2005 r., 11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2001 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach. 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych zobowiązuje bursę do opracowania Statutu placówki, w którym zawarte są przepisy ogólne, cele i zadania oraz formy współpracy z rodzicami i szkołami. 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia31 grudnia 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków przechodzenia ucznia z jednego typu publicznej szkoły do innego typu publicznej szkoły (Dz. U. nr 228 z 7 maja 2013 r., poz. 532), 14. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna posiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek (Dz. U. nr 184, poz. 1436). 15. Kartą Nauczyciela (art. 6). 16. Programem Polityki Prorodzinnej Państwa (rozdz. V). 17. Rządowym programem na lata 2014 2016 pn. Bezpieczna i przyjazna szkoła. 18. Rządowym programem wyrównywania szans edukacyjnych młodzieży. 19. Dokumentem pn. Aktywizacja jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych (z września 2008 r.). 20. Krajowym Programem Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży (2003 r.). 21. Narodowym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011 2015. 22. Statutem Bursy Szkolnej.
II Misja Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim Kochać dobro, podziwiać piękno, podążać za prawdą... (Grecki kanon etyczny i estetyczny) Istotą wychowania jest uczłowieczanie człowieka, dopomaganie jego korzystnemu rozwojowi i chęci pracy nad sobą". (A. Kamiński) Bursa Szkolna organizując proces opiekuńczo-wychowawczy przygotowuje młodzież do odpowiedzialnego wypełnienia obowiązków w dorosłym życiu. W placówce zatrudnia się zespół pedagogów o wysokich kwalifikacjach i nienagannej estetyce zawodowej, którzy gwarantują najwyższą jakość realizacji podstawowych zadań bursy. Procesy opiekuńczo-wychowawcze realizowane w bursie sprzyjają zaspokojeniu potrzeb rozwojowych wychowanków. Kadra pedagogiczna dokłada wszelkich starań, aby umożliwić podopiecznym rozwijanie talentów i zainteresowań Wśród wychowanków systematycznie podnoszone jest również znaczenie procesu uczenia się przez całe życie. Młodzież jest świadoma, że deficyty konkurencyjnego wykształcenia oznaczają obciążenie ich różnymi słabościami, takimi jak: ograniczona podatność na wszelkie innowacje, strach przed zmianami, niezrozumienie procesów społecznych, ekonomicznych i politycznych, związanych ze światową integracją oraz brak perspektyw własnego rozwoju. Placówka aktywnie współpracuje z rodzicami, razem wychowując młodego człowieka, który potrafi znaleźć sens życia i szanuje godność każdej osoby.
III Wizja Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim Placówkę wyróżnia koncepcja pracy ukierunkowana na twórczy rozwój wychowanków oraz wyposażenie ich w wiedzę, umiejętności i postawy sprzyjające odniesieniu przez nich sukcesów w miarę ich indywidualnych możliwości. W bursie respektuje się zróżnicowane potrzeby wychowanków i udziela wsparcia zgodnie z potrzebami psychofizycznymi. Podejmowane przez kadrę pedagogiczną działania wychowawcze sprzyjają wszechstronnemu rozwojowi uczniów i sprzyjają uczeniu się oraz nabywaniu kompetencji istotnych w dalszych etapach kształcenia oraz na rynku pracy. Baza placówki oraz korzystanie z zasobów środowiska lokalnego sprzyja efektywności realizowanych procesów opiekuńczo-wychowawczych. Podejmowane przez kadrę pedagogiczną działania kształtują wśród młodzieży postawy aktywności i odpowiedzialności za własny rozwój. Wychowankom zapewnia się możliwość rozwoju z uwzględnieniem ich indywidualnych predyspozycji. Kadra pedagogiczna twórczo współpracuje w planowaniu i organizacji procesów wychowawczych poprzez: wspólne analizy i decyzje, które sprzyjają ich doskonaleniu. Wizja, jako perspektywiczny obraz funkcjonowania placówki w środowisku lokalnym, służy jej rozwojowi oraz poszerza ofertę skierowaną do młodzieży i rodziców wychowanków. Bursa jest środowiskiem wychowawczo-opiekuńczym wyposażającym podopiecznych w zespół umiejętności przygotowujących ich do pełnienia przyszłych ról w dorosłym życiu. Klimat placówki oparty jest na życzliwości, wzajemnym szacunku i partnerstwie. W życie bursy zaangażowani są wychowankowie, ich rodzice i wszyscy pracownicy. Placówka wspomaga młodych ludzi w osiąganiu pełni ich rozwoju poprzez stworzenie bezpiecznej, przyjaznej atmosfery nauki i życia. Ponadto zachęca i rozwija zainteresowania, indywidualne uzdolnienia oraz wyrabia odporność psychiczną w celu pokonywania przez wychowanków bieżących trudności życiowych. Bursa wyposaża podopiecznych w umiejętności rozwiązywania problemów w dorosłym życiu dzięki kształtowaniu wśród nich uczucia empatii i tolerancji. Ponadto wśród wychowanków kształtowany jest pozytywny stosunek do własnego zdrowia. Bursa, jako placówka wychowawczo-opiekuńcza aktywnie przeciwdziała wszelkim patologiom społecznym oraz przygotowuje młodzież do prawidłowego funkcjonowania w przyszłej rodzinie własnej. Kadra pedagogiczna ma na celu optymalizację realizacji zadań zawartych w misji i wizji placówki. Pedagodzy zobowiązani są do przestrzegania etyki zawodu, dążenia do podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz poszukiwania innowacyjnych pomysłów, które realnie wpłynęłyby, na jakość pracy bursy. Ponadto kadra zachęcana jest do podejmowania prób wypracowania nowych form współpracy z rodzicami i podmiotami środowiska lokalnego, które gwarantowałyby obustronne zaangażowanie w kształtowanie młodego pokolenia. Pracownicy placówki za zadanie mają tworzyć
i utrzymywać więzi ze wszystkimi podmiotami bursy i partnerami zewnętrznymi wspierającymi jej działalność, głównie poprzez aktywny udział w życiu kulturalnym i społecznym. Współpraca z tymi organizacjami umożliwia wychowawcom propagowanie wśród młodzieży aktywnych wolnych od używek sposobów spędzania czasu wolnego. IV Model wychowanka Model wychowanka zakłada, że jest to człowiek odpowiedzialny, który przewiduje konsekwencje swojego postępowania. Ponadto posiada rozwinięty krytycyzm, umożliwiający mu selekcję treści medialnych, aby odróżnić fikcję od świata realnego. Ważne jest, aby rozumiał zasady demokracji i dobrze współpracował w grupie poszukując kompromisowych rozwiązań. Wychowanek powinien być kontaktowy i cenić sobie przyjaźń. Młody człowiek powinien również bezwzględnie odróżniać dobro od zła i kierować się określonym systemem wartości obowiązującym w jego otoczeniu. Ponadto cechuje go samodzielność, świadome respektowanie przepisów bezpieczeństwa i unikanie zagrożeń. Potrafi dostrzec i przeciwstawić się patologiom społecznym. Docenia wartość rodziny, troszcząc się o jej dobre imię. Szanuje ojczyznę, zachowuje odpowiednią postawę wobec symboli, obrzędów i tradycji narodowych. Jest tolerancyjny i ze zrozumieniem traktuje różnice między ludźmi wynikające z uzdolnień, różnych możliwości oraz odmienności kulturowych i religijnych. Jest także realnie zainteresowany własnym rozwojem, podejmuje samodzielne działania, które wspierają jego rozwój osobowy. V Opieka i wychowanie. Placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój wychowanków. Każdy młody człowiek jest wspierany i motywowany do osiągania sukcesów na miarę swoich możliwości. Wychowankowie są traktowani indywidualnie, rozbudzane są zainteresowania i uzdolnienia każdego z nich. Młodzież wdrażana jest do poszanowanie demokratycznych wartości. Ponadto wśród wychowanków kształtowana jest tolerancja, uczciwość i poczucie sprawiedliwości. Każdy z wychowanków korzystający z Bursy Szkolnej ma równe szanse w osiąganiu wyznaczonych sobie celów.
Placówka jest miejscem bezpiecznym i przyjaznym. Bursa Szkolna, jako placówka wychowawczo-opiekuńcza dokłada wszelkich starań, aby kształtować wewnętrzne poczucie bezpieczeństwa wychowanków. W placówce kreowane są poprawne relacje i wspierane jest osiąganie sukcesów przez wychowanków. VI Zadania bursy Odpowiedzialnymi za realizację zadań Bursy Szkolnej są w równej mierze wszyscy zatrudnieni w niej pracownicy. Zadania realizowane są zgodnie z bieżącymi potrzebami placówki. Wychowawcy akceptują każdego wychowanka bez względu na jego ewentualne wady i braki. Bursa Szkolna gwarantuje realizację koncepcji pracy ukierunkowanej na uczniów, poprzez zapewnienie wysokiej jakości i atrakcyjności procesu opiekuńczo-wychowawczego. Placówka zapewnia uczniom/wychowankom odpowiednią opiekę, przyjazne, odpowiednie i korzystne dla zdrowia warunki nauczania. Szanuje prawa ucznia oraz wspomaga prawidłowy rozwój psychofizyczny młodego człowieka. Spiera rozwój osobowości młodzieży zgodnie z systemem wartości, które respektuje prawa innych, wartości uniwersalne i przyjęte normy społeczne. Ponadto gwarantuje się rozwijanie aktywności poznawczej i twórczej: rozwój wrażliwości emocjonalnej i wyobraźni społecznej oraz wpajanie postaw prospołecznych i prozdrowotnych. Forma realizacji: analiza i ewaluacja realizowanych w bursie programów, opracowanie i wdrażanie programów autorskich. Wyciąganie wniosków, które przyczyniają się do poprawy sytuacji podopiecznych. Stosowanie w procesie opiekuńczo-wychowawczym różnorodnych metod pracy oraz tworzenie właściwej atmosfery pracy. Bursa Szkolna procesy opiekuńczo-wychowawcze organizuje w sposób sprzyjający uczeniu się. Kadra pedagogiczna Bursy Szkolnej stwarza wychowankom sytuacje, w których mogą oni podejmować indywidualne decyzje i wyrażać swoje opinie. W ramach działań wychowawczoopiekuńczych zwraca się szczególną uwagę na rozwijanie wśród podopiecznych umiejętności akceptowanych społecznie sposobów rozwiązywania problemów. Młodzież jest zachęcana do dyskusji, swobodnego wypowiadania się na różnorodne tematy i argumentowania swoich decyzji. Wychowankowie, jako uczniowie szkół motywowani są do systematyczności i ponoszenia odpowiedzialności za własne wyniki w nauce. Wychowawcy wspomagają młodzież promując metody i techniki efektywnego uczenia się. W placówce panuje życzliwa, rodzinna atmosfera sprzyjająca uczeniu się w sposób minimalizujący stres i niepowodzenia edukacyjne i wychowawcze.
Formy realizacji: budowanie pozytywnego klimatu w bursie, poprzez nawiązywanie prawidłowych relacji pomiędzy wszystkimi podmiotami placówki. Kultywowanie tradycji bursy, propagowanie dziedzictwa kulturowego regionu. Umożliwianie wychowankom kontaktu z różnymi formami kultury, np. teatr, kino, muzeum. Wychowankowie Bursy Szkolnej są aktywni. Pomysły wychowanków, które są realizowane w bursie wdrażają młodzież w proces decyzyjny na temat kształtu miejsca, które jest drugim domem wychowanków, co pozytywnie wpływa na ich rozwój intelektualny, społeczny, osobowościowy. Formy realizacji: ukierunkowanie procesu opiekuńczo-wychowawczego na rozbudzenie aktywności młodzieży poprzez stwarzanie warunków umożliwiających wychowankom współdecydowanie o działalności bursy. Współpraca i udział młodzieży w akcjach organizowanych przez lokalne instytucje i organizacje propagujące działalność społeczną i charytatywną. Realizacja w procesie wychowawczym zagadnień dotyczących demokracji, tolerancji, postaw obywatelskich. W Bursie Szkolnej respektowane są normy społeczne. Bursa gwarantuje wychowankom bezpieczeństwo. Wszystkie podmioty placówki widzą sens podejmowanych przez siebie decyzji i działań. Podopieczni mają zapewniony komfort psychiczny, który wynika ze zrozumienia oraz akceptacji tego, co się dzieje wokół. Placówka kształtuje wśród podopiecznych postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Formy realizacji: kształtowanie postaw zgodnych z normami społecznymi poprzez diagnozowanie zachowania podopiecznych i podejmowanie działań w celu wyeliminowania zagrożeń oraz ich skuteczności. Realizacja programów wychowawczych i profilaktycznych ukierunkowanych na przeciwdziałanie współczesnym zagrożeniom (agresja, alkoholizm, nikotynizm, narkotyki). Wszystkie podmioty placówki czują się w niej bezpiecznie oraz wiedzą, jakich postaw się od nich oczekuje. W Bursie Szkolnej wspomagany jest rozwój młodzieży z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. Funkcjonowanie Bursy Szkolnej odbywa się w określonej rzeczywistości społecznej i prawnej. W placówce udziela się pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Wspomagając rozwój młodzieży uwzględniane są indywidualne potrzeby wychowanków. Wychowankowie korzystają z osiągnięć rozwoju społecznego w sposób umożliwiający osiągnięcie ważnych dla nich celów życiowych. Placówka przeciwdziała nierównością społecznym wyrównując szanse edukacyjne
młodych ludzi. Pedagodzy wprowadzają i utrzymują spójność społeczną, solidarność i równość między wszystkimi podmiotami placówki. Formy realizacji: ukierunkowanie na proces opiekuńczo-wychowawczy rozwój młodzieży poprzez planowanie procesu opiekuńczo-wychowawczego z uwzględnieniem możliwości i potrzeb podopiecznych. Stwarzanie warunków do rozwijanie zainteresowań młodzieży, motywowanie ich do podejmowania wyzwań i pracy nad sobą zgodnie z indywidualnymi możliwościami. Rozpoznawanie potrzeb w zakresie opieki i organizowanie różnych form pomocy. Wychowawcy bursy współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów opiekuńczowychowawczych. Wszystkie podmioty placówki pracują zespołowo, wspólne planowanie działań daje możliwość zrozumienia różnych punktów widzenia. Realizując zadania placówki pracownicy współpracują ze sobą w zakresie planowania, organizowania, realizowania i modyfikowania podejmowanych działań. Wprowadzenie zmian dotyczących przebiegu procesów zapewniających realizację zadań placówki następuje w wyniku ustaleń między wszystkimi zainteresowanymi stronami. Forma realizacji: wychowawcy pracują wspólnie z młodzieżą nad doskonaleniem procesów zachodzących w placówce. Nauczyciele wspomagają siebie nawzajem w organizowaniu i realizacji procesów edukacyjnych. Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów następuje w wyniku wspólnych ustaleń między wychowawcami. W Bursie Szkolnej promowana jest wartość edukacji. Bursa Szkolna promuje idee uczenia się przez całe życie, gdyż uczenie się wpisane jest w przetrwanie człowieka i stanowi podstawową kompetencję w naszym świecie. Bursa systematycznie, aktywnie współpracuje ze szkołami w zakresie promowania wartości edukacji, wspierając budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy. Formy realizacji: informowanie wychowanków o celowości podejmowanych przez szkoły działań. Wychowawcy wspierają wychowanków w nauce, akceptują i przestrzegają zaleceń szkoły, w której się uczą. W placówce promuje się wartość uczenia się przez całe życie, zachęcając wychowanków do aktywnego włączania się w działalność poza lekcyjną szkoły, w której się uczą.
Rodzice są partnerami placówki. Współpraca bursy z rodzicami opiera się na relacjach partnerskich. Partnerstwo to zakłada zaangażowanie rodziców w podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania i kształtu bursy. Konsultacje z rodzicami pomagają w diagnozowaniu potrzeb i oczekiwań oraz przybliżają wychowawcom problemy, z którymi się zmagają. Forma realizacji: dążenie do aktywnego uczestnictwa rodziców w życiu placówki. Włączenie rodziców do procesu decyzyjnego, zasięganie opinii, konsultacje. Pedagogizacja rodziców. Wykorzystywanie zasobów środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. Placówka wykorzystuje zasoby środowiska lokalnego dzięki nawiązaniu i rozwijaniu współpracy z działającymi w otoczeniu instytucjami i organizacjami. Bursa umożliwia środowisku korzystanie z jej zasobów głównie kapitału intelektualnego i bazy. Forma realizacji: promocja i upowszechnienie informacji o ofercie placówki oraz podejmowanych działań i osiągnięciach na stronie internetowej. Prezentacja działań i osiągnięć w lokalnych mediach. Analiza postrzegania bursy w środowisku lokalnym, np. monitorowanie wyników rekrutacji, ankiety dla wychowanków. Aktywny udział w różnych działaniach organizowanych przez inne placówki. Zarządzanie bursą służy jej rozwojowi. W placówce zatrudniona jest wysoko wykwalifikowana kadra, która gwarantuje optymalną realizację głównych celów placówki. Dyrektor kieruje uspołecznieniem procesów decyzyjnych, poprzez włączenie w ten proces uczniów, nauczycieli i rodziców. Dzięki takiej współpracy podmioty bursy lepiej diagnozują aktualne jej potrzeby. Formy realizacji: przestrzeganie przepisów prawa. Nowelizacja dokumentów wewnętrznych zgodnie z aktualnymi przepisami prawa. Przestrzeganie zapisów Statutu placówki. Wspomaganie nauczycieli w osiąganiu wysokiej jakości pracy, poprzez sprawowanie nadzoru pedagogicznego. Gromadzenie i udostępnianie materiałów informacyjnych, dzielenie się wychowawców wiedzą i doświadczeniem. Rozwój bazy poprzez remonty budynku i naprawy. Doposażenie w nowe meble i sprzęty. Budowanie potencjału Rady Pedagogicznej i pracowników niepedagogicznych dzięki prowadzonej polityce kadrowej. Kreowanie rzeczywistości placówki w perspektywie wyzwań przyszłości. Celowy rozwój placówki, w którym istotną, określoną rolę odgrywają różne podmioty.
VII Zadania wychowawcy 1. Rozwijanie u wychowanka: wrażliwości estetycznej, indywidualnych zdolności twórczych, motywacji do ustawicznej i systematycznej nauki, pozytywnego patrzenia na świat i siebie, tolerancji dla ludzi innych (chorych, niepełnosprawnych, starszych, różnych ras i kultur), szacunku dla pracy innych i swojej, szacunku dla dobra wspólnego, jako podstawy życia społecznego, aktywności twórczej, motywacji do poszukiwania własnych wzorców. 2. Pobudzanie wychowanka do: aktywności poznawczej, otwartości wobec innych, działania w różnych sytuacjach, formułowania samodzielnych wniosków i sądów, samorządności. 3. Wzmacnianie u wychowanka: poczucia własnej wartości, poczucia związku z domem, rodziną i społecznością bursy, poczucia odpowiedzialności za treść, formę i estetykę wypowiedzi, postawy sprzeciwu wobec wszelkich przejawów zła. 4. Kształtowanie u wychowanka: empatii, asertywności, umiejętności pracy w zespole, umiejętności podejmowania samodzielnych decyzji, umiejętności pełnienia ról społecznych, pozytywnych nawyków, zainteresowania czytelniczego i kulturalnego, umiejętności rozwiązywania konfliktów bez przemocy, zachowań prozdrowotnych, zachowań proekologicznych.
VIII Obowiązki wychowawcy 1. Zapoznanie wychowanków i rodziców z aktami prawnymi regulującymi funkcjonowanie placówki. 2. Poznanie wychowanka i jego środowiska rodzinnego poprzez: obserwację wychowanka podczas jego pobytu w bursie, indywidualne kontakty z rodzicami/opiekunami prawnymi, diagnoza oczekiwań rodziców/opiekunów prawnych w zakresie warunków pobytu, opieki i wychowania ich dzieci. 3. Troska o stan zdrowia wychowanka, czuwanie nad jego higieną osobistą oraz dbanie o należyte odżywianie i warunki pobytu. 4. Zapewnienie wychowankowi bezpieczeństwa, otaczanie go indywidualną opieką, poprzedzone rozpoznaniem jego osobowości i zainteresowań, a także pozycji w grupie. 5. Przygotowanie wychowanka do pełnienia różnych ról społecznych i określonych funkcji w rodzinie (odróżnienie rodziny zdrowej od patologicznej i w związku z tym właściwe określenie i dobór celów i metod wychowawczych). 6. Stwarzanie właściwych stosunków interpersonalnych w grupie poprzez kształtowanie postawy poszanowania odrębności przekonań i poglądów, aktywności, odpowiedzialności, samodzielności, a także realizowanie wspólnie z wychowankami i rodzicami planu pracy opiekuńczo-wychowawczej. 7. Diagnozowanie na bieżąco sytuacji wychowawczej w grupie, rozpoznawanie nieformalnych struktur. 8. Nagradzanie i karanie wychowanków zgodnie ze Statutem Bursy. 9. Wspieranie rodziców w rozwoju wychowanka (w razie potrzeby korzystanie z pomocy instytucji wspierających pracę opiekuńczo-wychowawczą). 10. Zaplanowanie i realizacja pracy z grupą poprzez: odpowiednio dobraną tematykę zajęć uwzględniającą potrzeby i rozwój osobowości wychowanków, stosowanie urozmaiconych form pracy z wychowankami i rodzicami: dyskusje, ankiety, indywidualne rozmowy, warsztaty, wycieczki, filmy, wywiady, spotkania z ciekawymi ludźmi, działalność artystyczną, prezentacje, zawody sportowe, itp., spotkania integrujące grupę, wspólne zajęcia i wdrażanie do pracy zespołowej oraz do samodzielnych działań, wdrażanie samorządów grupowych do aktywnego działania, uczenie samodzielności w podejmowaniu decyzji, odpowiedzialności za powierzone zadania, przedsiębiorczości itp., rozpatrywanie spraw trudnych na zebraniach Zespołu Wychowawczego.
11. Współpraca z wychowawcami klas, do których uczęszczają wychowankowie. 12. Pełnienie roli rzecznika spraw wychowanków w kontaktach z innymi osobami i instytucjami. IX Model wychowawcy 1. Doskonale zna wychowanka. 2. Zwraca uwagę na jego osiągnięcia. 3. Nagradza i karze zgodnie ze Statutem Bursy. 4. Dostrzega nawet najmniejszy sukces. 5. Zauważa wyjątkowe umiejętności i zdolności wychowanka. 6. Uczy przeżywać satysfakcję z tego, co osiągnął. 7. Kształci postawę twórczą. 8. Przekonuje o możliwości wykonania zadania. 9. Toleruje jego inność. 10. Uważnie słucha wychowanka. 11. Potrafi z nim rozmawiać. 12. Zaznajamia wychowanka ze swoimi celami i wymaganiami, akceptuje inność celów wychowanka. 13. Daje wychowankowi szansę poprawy. 14. Reaguje na niewłaściwe zachowania wychowanka, umiejętnie wpływa na zmianę jego postawy. 15. Dba o jego zdrowie i bezpieczeństwo. 16. Wspiera wychowanka w sytuacjach dla niego trudnych. 17. Współpracuje z rodziną i szkołą wychowanka oraz instytucjami wspierającymi pracę opiekuńczowychowawczą placówki. 18. Kształtuje pozytywne postawy wychowanka w stosunku do innych ludzi i otaczającego świata. Formy realizacji Programu wychowawczego bursy X 1. Rozmowy indywidualne z wychowankami. 2. Dyskusje, debaty. 3. Ankiety. 4. Wywiady. 5. Apele.
6. Zajęcia otwarte. 7. Konkursy. 8. Prezentacje twórczości wychowanków wystawy, wieczory słowno-muzyczne. 9. Projekcje filmów poruszających problematykę uzależnień i patologii społecznych. 10. Wycieczki tematyczne i krajoznawczo -turystyczne. 11. Spotkania i pogadanki z przedstawicielami instytucji życia społecznego i kulturalnego. 12. Udostępnianie księgozbioru biblioteki bursy dla potrzeb nauki i rozrywki. 13. Zapewnienie dostępu do Internetu i prasy lokalnej. 14. Zdrowe odżywianie (urozmaicanie posiłków, kulturalne spożywanie posiłków). 15. Systematyczne zajęcia sportowe. 16. Uczestnictwo w turniejach sportowych. 17. Zajęcia warsztatowe o charakterze terapeutycznym. 18. Organizowanie opieki medycznej i udzielanie pomocy przedmedycznej. 19. Rozmowy indywidualne z rodzicami/opiekunami prawnymi. 20. Ćwiczenia zachowań w sytuacjach kryzysowych (np. zagrożenie życia, pożar, powódź, akty terrorystyczne) treningi ewakuacyjne. 21. Stosowanie systemu nagradzania i karania. 22. Selektywna zbiórka surowców wtórnych w ramach działalności ekologicznej. 23. Działalność charytatywna. 24. Wolontariat młodzieży na rzecz osób niepełnosprawnych. 25. Działalność artystyczna. XI Tradycje, zwyczaje, imprezy i przedsięwzięcia bursy Tradycje bursy: 1. Przyjęcie nowych wychowanków w poczet społeczności bursy Dzień Bursiaka. 2. Pożegnanie absolwentów. 3. Wpisy wyróżniających się wychowanków do Złotej Księgi Bursy. 4. Eksponowanie osiągnięć wychowanków w galerii Wyróżnili się... Zwyczaje: 1. Dzień Chłopaka. 2. Święto Edukacji Narodowej. 3. Andrzejki. 4. Spotkanie bożonarodzeniowe. 5. Walentynki. 6. Dzień Kobiet.
Imprezy i przedsięwzięcia: 1. Sprzątanie świata. 2. Dzień Ziemi. 3. Światowy Tydzień Zwierząt. 4. Konkurs wiedzy o Stargardzie i regionie stargardzkim. 5. Wieczory słowno-muzyczne. 6. Turniej o Tytuł Mistrza Mowy Polskiej Bursy Szkolnej. 7. Corrida ortograficzna. 8. Czytadło głośne czytanie literatury w bibliotece bursy. 9. Dzień bez wulgaryzmów. 10. Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich. 11. Konkursy tematyczne. 12. Światowy Dzień walki z AIDS. 13. Charytatywna akcja Pomóżmy Adriankowi. XII Założenia dotyczące działalności Młodzieżowej Rady Bursy Samorząd młodzieży stanowi cała społeczność wychowanków bursy. Kieruje nim, wyłoniona w demokratycznych wyborach z grona wychowanków, Młodzieżowa Rada Bursy. Zadania Młodzieżowej Rady Bursy: 1. Organizacja życia w bursie, zgodnie z potrzebami wychowanków, umożliwiająca zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym, a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań. 2. Organizowanie działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi bursy. 3. Udział w ustalaniu i zmienianiu przepisów wewnętrznych regulujących zasad współżycia. 4. Opiniowanie w sprawach: a) kar, o których mowa w Statucie Bursy, i nagród regulaminowych zasad współżycia, b) kar, skreślenia z listy wychowanków za rażące naruszenie regulaminu. XIII Zasady współpracy wychowawczej z rodzicami/opiekunami prawnymi wychowanków
Wychowawcy i rodzice/opiekunowie prawni dzieci współpracują ze sobą w sprawach ich wychowania. Podstawą tej współpracy powinno być rozsądne partnerstwo, oparte na wzajemnym poszanowaniu praw i obowiązków. Rodzice mają prawo do: 1. Wglądu do Programu wychowawczego placówki i wyrażania swojej opinii o nim. 2. Określania i współdecydowania o celach, metodach i formach poprzez wyrażanie opinii. 3. Uzyskiwania informacji i pomocy w sprawach wychowania od wychowawcy i dyrektora bursy. 4. Sugerowania metod wychowawczych dotyczących ich dziecka. Współpraca z rodzicami przybiera następujące formy: 1. Kontakty indywidualne (wychowanek wychowawca rodzic/opiekun prawny) i grupowe. 2. W nagłych przypadkach pisemne lub telefoniczne wezwania rodziców/opiekunów prawnych do bursy. 3. Sporządzanie notatek, pisanie listów i innych informacji o ich dziecku i przesyłanie do rodziców. 4. Wręczanie rodzicom listów pochwalnych za wzorowe zachowanie, właściwą postawę wobec nauki, pracy na rzecz bursy i środowiska oraz aktywność twórczą ich dzieci. 5. Podziękowania dla rodziców w formie: listów gratulacyjnych, dyplomów, podziękowań na forum bursy. XIV Zasady współpracy z Samorządem terytorialnym 1. Dyrektor bursy przedstawia na posiedzeniu Komisji Oświaty Rady Powiatu Stargardzkiego ogólną informację o funkcjonowania bursy, w tym zwłaszcza opinię o stanie budowlanotechnicznym obiektu, realizowanych inwestycjach oraz wybrane zagadnienia z problematyki wychowawczej bursy. 2. Bursa jest zobowiązana realizować zamierzenia wychowawcze Powiatu Stargardzkiego. XV Zasady ewaluacji programu Program wychowawczy podlega ewaluacji po trzech latach realizacji. Ewaluacji dokonują wszyscy wychowawcy. Wnioski przekazywane są do Zespołu Wychowawczego, który po konsultacji
z dyrektorem bursy dokonuje ewentualnych zmian w programie, z którymi zapoznaje Radę Pedagogiczną, rodziców i wychowanków. Na każdym etapie realizacji programu wychowawczego należy szukać odpowiedzi na pytanie czy i jak podjęte działania wpłynęły na wychowanków, ich wiedzę, umiejętności i postawy? Czy osiągamy założone cele programu? Odpowiedzi na te pytania dostarczyć mogą: wyniki analizy dokumentów, wyniki badań przeprowadzanych wśród wychowanków, ich rodziców/opiekunów prawnych, wychowawców (prowadzonych różnymi metodami/technikami), liczba wychowanków biorących udział w różnego rodzaju imprezach i przedsięwzięciach organizowanych na terenie bursy i poza nią, wyniki analizy inicjatyw wychowanków i podejmowanych przez nich działań, wyniki analiza trudnych przypadków wychowawczych, podejmowanych działań zaradczych i postępów w tym zakresie, wyniki analizy wytworów pracy wychowanków, wyniki analizy działalności samorządowej w grupie, bursie i poza nią, treści z rozmów i wywiadów z wychowankami, ich rodzicami/opiekunami prawnymi, wychowawcami i nauczycielami, wyniki obserwacji zachowań wychowanków w sytuacjach typowych i nowych.
XVI Postanowienia końcowe Niniejszy program wychowawczy realizowany jest przez okres pobytu wychowanka w placówce, tj. 3 7 lat. W każdym roku szkolnym Rada Pedagogiczna decyduje, jakie elementy programu mają charakter priorytetowy. Program ma charakter otwarty i podlega ewaluacji. Wychowawcy, aby realizować go skutecznie i z duchem czasu, uczestniczą w różnorodnych formach doskonalenia zawodowego, podnoszących ich wiedzę i umiejętności pedagogiczne. Z treścią programu wychowawczego powinni zapoznać się wychowankowie, rodzice i nauczyciele. Integralną część Programu Wychowawczego stanowią nw. dokumenty: 1. Plan pracy opiekuńczo-wychowawczej na dany rok szkolny. 2. Plan działań profilaktycznych na dany rok szkolny. 3. Regulamin mieszkańca Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim. 4. Regulamin Młodzieżowej Rady Bursy Szkolnej w Stargardzie Szczecińskim. Program wchodzi w życie po uchwaleniu przez Radę Pedagogiczną. Opiniujemy pozytywnie:.... (podpis przewodniczącego Młodzieżowej Rady Bursy) (pieczątka i podpis dyrektora bursy)