T R Z Y L A T E K. Przewodnik metodyczny część 1

T R Z Y L A T E K Przewodnik metodyczny część 1

TREŚCI PROGRAMOWE WRZESIEŃ, TYGODNIE: I, II TEMAT TYGODNIA DZIEŃ TYGODNIA TEMAT DNIA AKTYWNOŚĆ I DZIAŁALNOŚĆ DZIECKA 1 2 3 4 5 To ja Podawanie informacji o sobie podawanie imienia, nazwiska. Samodzielne wykonywanie czynności samoobsługowych ściąganie ubrań, butów, umieszczanie ich w wyznaczonym miejscu w szatni zakładanie ubrań, butów korzystanie z toalety. Nasza grupa Współtworzenie przyjaznej atmosfery w grupie poznawanie imion i nazwisk dzieci z grupy przestrzeganie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie. Rozwijanie wzajemnych relacji pomiędzy dziećmi, opartych na wzajemnym szacunku i akceptacji podejmowanie prób wspólnych zabaw. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 14, 17). Pierwszy raz w przedszkolu 1. Poznajmy się Słuchanie rymowanki Kto jest w przedszkolu? (ilustrowanej sylwetami postaci). Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Nasza sala Spacerkiem po naszej sali zapoznanie z wyglądem i wyposażeniem sali zabaw. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Znaczki rozpoznawaczki 4. Nasze zabawki Słuchanie wiersza Cz. Janczarskiego Maczek. Numery obszarów z podstawy programowej: Zabawy z wykorzystaniem piosenki Jestem przedszkolakiem. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Trzeba tylko chcieć Słuchanie opowiadania I. R. Salach Kłopoty Krysi. Numery obszarów z podstawy programowej: 2

CELE OGÓLNE WRZESIEŃ, TYGODNIE: I. II CELE OPERACYJNE KARTY PRACY, CZ. 1, WYPRAWKA, TABLICE ZAJĘCIA RUCHOWE 6 7 8 9 utrwalanie imion kolegów z grupy 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1. zapoznanie z kącikami zainteresowań; omówienie sposobu korzystania z nich Dziecko: wymienia imiona kolegów wymienia kąciki zainteresowań znajdujące się w sali; korzysta z nich nr 2 nr 3 Zabawa ruchowo-naśladowcza Pokaż, jak to robią. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.5., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1. rozpoznawanie znaczków rozpoznawczych; wyjaśnienie, do czego służą rozpoznaje swój znaczek; określa, co przedstawia; wskazuje miejsca, gdzie można go zobaczyć nr 4 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.3., 5.3., 5.4. umuzykalnienie dzieci rytmicznie klaszcze; ilustruje piosenkę ruchem T 3 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.4., 8.1., 8.2., 14.6. uświadomienie dziecku, że jest częścią grupy dostrzega potrzeby innych nr 5 W 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1., 14.6. 3

WRZESIEŃ, TYDZIEŃ III Poznajemy przyrodę Jesień obserwowanie środowiska przyrodniczego, zwracanie uwagi na dominującą kolorystykę; zmiany, jakie zachodzą w przyrodzie oglądanie drzew znajdujących się w bliskim otoczeniu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 41). Nadeszła jesień 1. Lecą liście Słuchanie wiersza Doroty Gellner Jesień. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Bukiety z liści Zabawa dydaktyczna rozwijająca umiejętność rozpoznawania różnych kształtów Robimy kolorowe bukiety. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Nasze drzewa Wydzieranka z kolorowego papieru Nasze jesienne drzewa. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Jesienne zabawy przy piosence Zabawy z wykorzystaniem piosenki Liście w parku. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Szal pani Jesieni Teatrzyk sylwet na podstawie utworu T. Fiutowskiej Chciałabym mieć szal. Numery obszarów z podstawy programowej: 4

WRZESIEŃ, TYDZIEŃ III rozwijanie umiejętności uważnego słuchania i wypowiadania się na temat utworu 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 14.6. poznawanie nazw wybranych drzew Dziecko: uważnie słucha wiersza; wypowiada się na temat jego treści wymienia nazwy wybranych drzew nr 6 T 4 Zabawa orientacyjno- -porządkowa Dzieci i drzewa. Zabawa ruchowa z elementem czworakowania Pieski na spacerze. Zabawa ruchowa rozwijająca spostrzegawczość i utrwalająca znajomość kolorów Kolor do koloru. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 8.1., 8.2., 13.1. rozwijanie sprawności manualnej wykonuje wydzierankę z kolorowego papieru 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 9.2., 10.1., 14.2. kształtowanie poczucia rytmu; rozpoznawanie wysokości dźwięków porusza się przy piosence; rozpoznaje dźwięki: niskie i wysokie 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.6. rozwijanie mowy i koncentracji uwagi uważnie słucha; wypowiada się na określony temat 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.3., 14.5., 14.6. 5

Poznajemy przyrodę Jesień pokazywanie na wybranych przykładach (np. jeża, wiewiórki, bociana), jak zwierzęta przygotowują się do nadchodzącej zimy (odlatują do Afryki, gromadzą zapasy, zasypiają). (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 41). Co robią zwierzęta jesienią? WRZESIEŃ, TYDZIEŃ IV 1. Oto jeż Słuchanie opowiadania H. Bechlerowej Kolczatek. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Kto mieszka w lesie? Zabawa dydaktyczna Kto mieszka w lesie? Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Wesoły jeż Zabawy przy piosence Jeż. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Ruda wiewióreczka Wiewióreczka wyklejanie sylwety wiewiórki kawałkami wełny. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Liczymy liście, kasztany, żołędzie Jesienna matematyka ćwiczenia w liczeniu. Numery obszarów z podstawy programowej: 6

rozwijanie mowy; poznawanie wyglądu i zwyczajów jeża WRZESIEŃ, TYDZIEŃ IV Dziecko: odpowiada na pytania dotyczące utworu; rozpoznaje jeża 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. T 5, 8 rozwijanie mowy mówi wyraźnie nr 7 T 5, 6 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 8.1., 9.2., 10.1. umuzykalnienie dzieci śpiewa piosenkę nr 8 Zabawa ruchowo-naśladowcza Zwierzęta z lasu. Zabawa ruchowa Zanieś śniadanie jeżykowi. Zabawa orientacyjno- -porządkowa Wiewiórki do dziupli! (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1., 14.5., 14.6. rozwijanie sprawności manualnej; poznawanie jesiennych zwyczajów wiewiórki wykonuje pracę plastyczną; wie, co robi jesienią wiewiórka T 7 W 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 4.2., 5.3., 5.4., 9.2., 14.6. rozwijanie umiejętności liczenia liczy w zakresie trzech nr 9 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 12.1. 7

PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ I Poznajemy przyrodę Jesień rozpoznawanie wybranych owoców po wyglądzie, kształcie, smaku poznawanie wybranych owoców egzotycznych. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 41). Jesień w sadzie 1. Gdzie schowało się jabłko? Zabawa dydaktyczna Gdzie schowało się jabłko? Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Owocowy dzień Zabawa przy piosence Taniec kasztanów. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Jabłkowe krówki, gruszkowe konie Słuchanie opowiadania M. Kowalewskiej Sąsiedzi. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Lepię jabłuszko Lepienie jabłuszek z masy solnej. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Jestem przedszkolakiem Ślubowanie maluchów montaż słowno-muzyczny. Numery obszarów z podstawy programowej: 8

PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ I rozwijanie orientacji przestrznnej 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1. kształtowanie poczucia rytmu 1.1., 1.5., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1. Dziecko: stosuje słowa: na, pod, obok nr 10, 11 rytmicznie klaszcze nr 12 T 9, 11 rozwijanie mowy odpowiada na pytania dotyczące utworu T 9, 10 Zabawa ruchowa z elementem równowagi Spacer z jabłkiem. Zabawa orientacyjno- -porządkowa Rozsypane owoce. Zabawa muzyczno-ruchowa Kosze z owocami. Zabawa ruchowo-naśladowcza Zbieranie jabłek. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.3., 5.3., 5.4. rozwijanie sprawności manualnej lepi jabłuszko z masy solnej 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.4., 8.1., 8.2., 14.6. prezentowanie swoich umiejętności uczestniczy w uroczystości 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1., 14.6. 9

PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ II Poznajemy przyrodę Jesień rozpoznawanie i nazywanie wybranych warzyw; rozróżnianie ich za pomocą wzroku, dotyku, smaku, zapachu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 41). Smaczne warzywa 1. Lubimy warzywa 2. Jesienne kwiaty Słuchanie opowiadania D. Szyprowskiej- -Sobiesiak Kto ważniejszy? Numery obszarów z podstawy programowej: Jesienne kwiaty malowanie palcami. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Kolorowe warzywa Zabawy plastyczne Kolorowe warzywa. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Śpiewam o warzywach Instrumentacja piosenki Warzywa. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Kupujemy warzywa i owoce Zabawa Sklep owocowo-warzywny. Numery obszarów z podstawy programowej: 10

PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ II rozwijanie mowy 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 14.6. rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: odpowiada na pytania dotyczące utworu T 12 maluje palcami W Zabawa orientacyjno- -porządkowa Sałatka jarzynowa. Zabawa muzyczno- -ruchowa Proszę do mnie. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 8.1., 8.2., 13.1. utrwalanie wyglądu i nazw wybranych kolorów wymienia kolory wybranych warzyw nr 13 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 9.2., 10.1., 14.2. instrumentacja piosenki gra na wybranym instrumencie perkusyjnym 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.6. rozwijanie umiejętności liczenia liczy w zakresie trzech nr 14 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.3., 14.5., 14.6. 11

To ja Podawanie informacji o sobie określanie swoich ulubionych potraw, form wypoczynku. Poznawanie swojego ciała poprzez zabawy wskazywanie części ciała i nazywanie ich. Samodzielne wykonywanie czynności samoobsługowych ściąganie ubrań, butów, umieszczanie ich w wyznaczonym miejscu sali zakładanie ubrań, butów spożywanie posiłków prawidłowe posługiwanie się łyżką i widelcem. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 14). PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ III Jaki jestem 1. Części mojego ciała Ćwiczenia logorytmiczne To jest Ania. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Co lubimy jeść? Słuchanie opowiadania I. R. Salach Co lubi jeść Zosia. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Jestem samodzielny Zabawy przy piosence Jestem samodzielny. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Lubię bawić się z innymi Serduszko dla kolegi wyklejanie konturów serca kawałeczkami czerwonego papieru. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Każdy ma urodziny Słuchanie opowiadania E. Kaniewskiej Szuflada. Numery obszarów z podstawy programowej: 12

poznawanie i nazywanie wybranych części ciała PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ III Dziecko: prawidłowo wskazuje i nazywa części ciała 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. podkreślanie znaczenia je owoce i warzywa nr 15 owoców i warzyw w zdrowym żywieniu Zabawy orientacyjno- -porządkowe: Jesienny spacer, Dotknij. Zabawa muzyczno- -ruchowa Tańczące bibułki. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 8.1., 9.2., 10.1. wyrażanie muzyki ruchem ilustruje piosenkę ruchem nr 16 T 13 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1., 14.5., 14.6. rozwijanie sprawności manualnej wypełnia ograniczoną płaszczyznę kawałeczkami papieru 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 4.2., 5.3., 5.4., 9.2., 14.6. rozwijanie mowy odpowiada na pytania dotyczące utworu nr 17 T 14 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 12.1. 13

Nasze zmysły Poznawanie świata poprzez zmysły rozpoznawanie przedmiotów, roślin, zwierząt za pomocą zmysłów: dotyku, smaku, węchu, wzroku, słuchu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 35). PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ IV Moje zmysły 1. Nasze ulubione zabawy Zabawy dydaktyczne rozwijające zmysły Nasze ulubione zabawy. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Rozpoznaję zabawki Zabawy w rozpoznawanie zabawek za pomocą dotyku i słuchu. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Nasze zmysły Zabawy przy piosence Nasze zmysły. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Jak pachnie! Co tak pachnie? ćwiczenia rozwijające zmysł węchu. Numery obszarów z podstawy programowej: 5 Moje oczy Słuchanie opowiadania R. Piątkowskiej Okulary. Numery obszarów z podstawy programowej: 14

rozwijanie zmysłów PAŹDZIERNIK, TYDZIEŃ IV Dziecko: rozpoznaje przedmioty za pomocą słuchu i dotyku 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozwijanie zmysłów rozpoznaje zabawki za pomocą słuchu i dotyku nr 19 nr 18, 20 Zabawy orientacyjno- -porządkowe: Tańcząca rodzinka, Usiądź wstań, Wielkoludy i krasnale. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. umuzykalnienie dzieci rozróżnia dźwięki ciche i głośne nr 21 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozwijanie zmysłu węchu rozróżnia zapachy nr 22 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozwijanie mowy wypowiada się na temat zachowania względem dzieci niewidzących 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. nr 23 15

LISTOPAD, TYDZIEŃ I Poznajemy przyrodę Jesień obserwowanie zmian zachodzących w przyrodzie późną jesienią, występujących zjawisk atmosferycznych, np. padającego deszczu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 41). Pada deszcz 1. Odgłosy deszczu Ilustracja ruchowa wiersza J. Porazińskiej Dziadzio Mrok. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Trzy parasole Ćwiczenia liczbowe w formie opowieści matematycznej Trzy parasole. 3. Chmurki i deszcz Numery obszarów z podstawy programowej: Pada deszcz ćwiczenia plastyczne. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Bawimy się, gdy pada deszcz Zabawy przy piosence Pada deszcz. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Rozmarzone kalosze Słuchanie opowiadania G. Kasdepke Rozmarzone kalosze. Numery obszarów z podstawy programowej: 16

LISTOPAD, TYDZIEŃ I rozwijanie inwencji twórczej 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1. rozwijanie umiejętności liczenia Dziecko: ilustruje wiersz ruchem liczy w zakresie trzech T 16 nr 24 Zabawy orientacyjno- -porządkowe: Słonko świeci deszcz pada, Chronimy się przed deszczem, Małe chmury, duże chmury, Pod parasolem, Uwaga, kałuża! (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.5., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1. rozwijanie sprawności manualnej wykonuje pracę plastyczną W 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.3., 5.3., 5.4. umuzykalnianie dzieci gra na nietypowych instrumentach nr 25 T 17 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.4., 8.1., 8.2., 14.6. rozwijanie mowy wypowiada się na tematy kaloszy T 18 1.1., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 10.1., 14.6. 17

LISTOPAD, TYDZIEŃ II Dbamy o nasze zdrowie Dbałość o higienę poprzez: codzienne mycie całego ciała mycie zębów po posiłkach mycie rąk, zwłaszcza po pobycie w toalecie i zabawie na świeżym powietrzu. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 61). Dbamy o zdrowie 1. Czyści jak kotki Słuchanie wiersza R. Pisarskiego Kot. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Kolorowy ręcznik Kolorowy ręcznik wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej opowiadaniem M. Kownackiej Kukuryku na ręczniku. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Czyścioszki są wśród nas Zabawy przy piosence Czysty przedszkolak. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Chcemy mieć zdrowe zęby Spotkanie ze stomatologiem rozmowa z zaproszonym gościem na temat dbania o higienę jamy ustnej. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Bańki mydlane Zabawy bańkami mydlanymi. Numery obszarów z podstawy programowej: 18

LISTOPAD, TYDZIEŃ II rozwijanie mowy 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 14.6. rozwijanie sprawności manualnej Dziecko: odpowiada na pytania dotyczące utworu maluje daną płaszczyznę (sylwetę ręcznika) 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 8.1., 8.2., 13.1. Zabawa ruchowa z elementem równowagi Między szczeblami drabiny. Zabawa muzyczno-ruchowa Taniec mydeł i mydełek. Zabawy ruchowo- -naśladowcze: Szczotkujemy zęby, Lustro, Myjemy się. (Wszystkie zabawy zostały ułożone przez autora). rozpoznawanie wysokości dźwięków reaguje określonym ruchem na wysokie dźwięki i niskie dźwięki 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 9.2., 10.1., 14.2. zapoznanie z pracą stomatologa wie, na czym polega praca stomatologa 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.6. porównywanie masy przedmiotów wskazuje lekkie przedmioty i ciężkie przedmioty 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 3.2., 5.3., 5.4., 14.3., 14.5., 14.6. 19

Poznajemy przyrodę Przyroda w sali, w domu poznawanie zasad dbania o zwierzęta hodowane w domu: karmienia ich, wizyt u weterynarza, zapewnianie odpowiedniego miejsca na odpoczynek i sen, wychodzenie na spacer nazywanie dorosłych i młodych zwierząt. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 45). LISTOPAD, TYDZIEŃ III Domowi ulubieńcy 1. Mały kot Nauka wiersza I. R. Salach Idzie kotek. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. Nasz przyjaciel pies Zabawy przy piosence Przyjaciel. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Ile jest kotków? Kotki, koteczki ćwiczenia liczbowe. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Dalmatyńczyki Papierowe dalmatyńczyki ozdabianie sylwet psów czarnymi łatkami. Numery obszarów z podstawy programowej: 5. Biały kotek i czarny kotek Historyjka obrazkowa Czarny kotek i biały kotek, inspirowana wierszem H. Bechlerowej O dwóch kotkach. Numery obszarów z podstawy programowej: 20

rozwijanie mowy i pamięci LISTOPAD, TYDZIEŃ III Dziecko: recytuje wiersz 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozpoznawanie wysokości dźwięków reaguje na piosenkę wykonywaną w wysokim lub w niskim rejestrze T 30 W Zabawa orientacyjno- -porządkowa Pieski i kości. Zabawa muzyczno-ruchowa Pieski. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 8.1., 9.2., 10.1. rozwijanie umiejętności liczenia liczy do trzech 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 13.1., 14.5., 14.6. rozwijanie sprawności manualnej nakleja łatki na rysunku psa dalmatyńczyka T 29 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 4.2., 5.3., 5.4., 9.2., 14.6. rozwijanie mowy i myślenia wskazuje obrazki dotyczące określonej treści nr 26 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 12.1. 21

Nasz kontakt z techniką Urządzenia gospodarstwa domowego poznawanie wybranych urządzeń gospodarstwa domowego. (Nasze przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, Grupa Edukacyjna S.A. 2013, s. 56). Urządzenia w moim domu LISTOPAD, TYDZIEŃ IV 1. Żelazko ma gorące serce Słuchanie wiersza D. Gellner Żelazko. Numery obszarów z podstawy programowej: 2. To jest odkurzacz Słuchanie wiersza B. Kołodziejskiego Odkurzacz. Numery obszarów z podstawy programowej: 3. Mój dom Zabawy przy piosence Mój dom. Numery obszarów z podstawy programowej: 4. Kolorowe ćwiczenia Ćwiczenia logopedyczne Kolory. Numery obszarów z podstawy programowej: 5 Sprzątamy salę Zachęcanie dzieci do utrzymywania porządku wokół siebie odkurzanie sali. Numery obszarów z podstawy programowej: 22

rozwijanie mowy LISTOPAD, TYDZIEŃ IV Dziecko: wypowiada się na temat żelazka 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozwijanie mowy wie, do czego służy odkurzacz T 25, 26 T 25 W Zabawa ze śpiewem Kółko graniaste. Zabawa orientacyjno- -porządkowa Odszukaj swoją parę. (Zabawy zostały ułożone przez autora). 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. umuzykalnienie dzieci śpiewa piosenkę 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. rozwijanie mowy mówi wyraźnie 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. zachęcanie do utrzymywania porządku. odkurza za pomocą odkurzacza. T 27 1.1., 1.2., 2.1., 2.2., 2.3., 2.4., 3.2., 5.3., 5.4., 6.2., 12.1., 14.6. 23

WRZESIEŃ Zabawy i ćwiczenia integracyjne, ułatwiające poznanie się dzieci i ich adaptację w przedszkolu Zabawa Poślij całuska. Dzieci siedzą lub stoją w kręgu. Chętne dziecko mówi swoje imię i posyła całuska do wybranego dziecka. Dziecko, które otrzymało całuska, wymawia swoje imię i posyła całuska do kolegi itd. Zabawa Poznajmy się. Dzieci siedzą lub stoją w kręgu. Chętne dziecko trzyma w ręce dowolną maskotkę. Podchodzi do wybranego kolegi lub wybranej koleżanki, podaje mu (jej) maskotkę i mówi swoje imię, np. Mam na imię Ania. Dziecko, które otrzymało maskotkę, kontynuuje zabawę. Zabawa Witam cię. Dzieci tworzą krąg, w którego środku stoi chętne dziecko. Podchodzi ono do wybranego kolegi lub wybranej koleżanki, wymawia swoje imię i wita się z nim (z nią) wymyślonym gestem lub okrzykiem. Potem dzieci zamieniają się miejscami i zabawa toczy się dalej. Zabawa Pociąg z imion. Dzieci siedzą w kręgu. Nauczyciel chodzi w jego środku w rytm skandowanego przez grupę jego imienia, np. To pani Gosia. To Gosia, to Gosia, Gosia, Gosia. Nauczyciel wskazuje dziecko, które podchodzi do niego i łapie go w pasie. W tym czasie pozostałe dzieci skandują imię nowego wagonika. Kolejno zapraszane dzieci wchodzą do środka i tworzą pociąg. Na zakończenie zabawy, kiedy wszystkie dzieci są już w pociągu, nauczyciel z pomocą dzieci kolejno skanduje ich imiona, np. To Ania. To Paweł. To Wika. Kiedy wymieni wszystkie imiona, wszyscy krzyczą: To my. To my. To my. To my. To my i machają rękami. Zabawa Witamy się. Dzieci poruszają się swobodnie przy muzyce. Podczas przerwy w grze nauczyciel podaje sposób, w jaki będą się witać, np.: Witamy się rękami (kolanami, brzuchami, plecami). Dzieci starają się przywitać z jak największą liczbą osób. Zabawa Lustro. Dzieci przy muzyce naśladują ruchy nauczyciela. Odmiana zabawy. Dzieci ustawiają się w parach. Jedno dziecko jest lustrem. Pokazuje dowolne ruchy, a partner je naśladuje. Wcześniej dzieci wypowiadają tekst rymowanki. Jesteś moim lustrem i robisz to, co chcę (wykonują ukłon przed partnerem). Ja teraz tańczyć mogę (obracają się wokół własnej osi), a ty nie. Ale kiedy tańczyć skończę (kołyszą się na boki), uważnie na mnie patrz. Lustro, lustro powie ci, co czynić teraz masz... (pokazują dowolne gesty) lub po zmianie zakończenia rymowanki na Lustro, lustro powie ci, co czyni moja twarz naśladują pokazywane miny). Zabawa ruchowa Niezwykła drabina. Nauczyciel układa ze sznurka na dywanie szczebelki drabiny. Dzieci przechodzą po nich w dowolny, wymyślony przez siebie sposób. Ćwiczenia słuchowe Zgadnij, kto cię woła. Chętne dziecko odwraca się tyłem do grupy i próbuje odgadnąć, kto wypowiada jego imię lub słowa powitania, np. Dzień dobry. Jeśli odgadnie, zamienia się miejscem z tą osobą. Zabawa Kogo brakuje? Chętne dziecko staje tyłem do pozostałych. W tym czasie nauczyciel przykrywa dużą chustą inne chętne dziecko. Zadaniem dziecka, po odwróceniu się, jest odgadnięcie, kto został ukryty. Zabawa twórcza Witam wszystkich. Dzieci stoją w kręgu. Nauczyciel wypowiada zdanie. Jeśli dzieci uznają, że wypowiadane przez nauczyciela słowa powitania dotyczą ich, wbiegają do środka koła, krzycząc i wymachując rękami, a następnie z niego wybiegają. Przykłady powitań: Witam wszystkie dzieci, które jadły dziś śniadanie (mają niebieskie oczy, mają dzisiaj spodnie, mają na sobie coś niebieskiego, lubią lody, potrafią jeździć na rowerze). 24

Zabawa Jestem wesoły. Dzieci stoją w kręgu i naśladują czynności, o których jest mowa w rymowance. Jeżeli jesteś wesoły i to wiesz, klaśnij też. (bis) Jeżeli jesteś wesoły i to wiesz, i pokazać nam to chcesz, klaśnij też. (bis) Przy kolejnych powtórzeniach nauczyciel podaje nazwy innych czynności, np.: tupnij też, podskocz też. Zabawa twórcza Przyjacielski krąg (według K. W. Vopla). Dzieci wspólnie z nauczycielem wypowiadają słowa rymowanki i naśladują wykonywane przez niego gesty. Dzieci: Stoimy ramię przy ramieniu, tworzą krąg, trzymają się za ręce, możemy być wielcy w okamgnieniu, unoszą złączone ręce, stoją na palcach, możemy być także mali, opuszczają ręce, przykucają, ale nigdy nie będziemy sami. przekazują uścisk sąsiadowi. Ćwiczenia słuchowe Zasypianie, przebudzanie. Dzieci zajmują miejsca w różnych częściach sali. Przykucają, zamykają oczy i udają, że śpią. Sygnałem do przebudzenia jest dla nich dźwięk, np. brzęk pęku kluczy. Kiedy dzieci usłyszą dźwięk wydawany przez klucze, budzą się, otwierają oczy, podnoszą się i przeciągają. Kiedy usłyszą inny dźwięk, nie budzą się. Ćwiczenia słuchowe Ukryte budziki. Nauczyciel ukrywa w różnych miejscach sali budzik, a następnie kilka głośno tykających budzików. Zadaniem dzieci jest odszukanie miejsc, w których są one schowane. Podczas powtórzeń zabawy budziki może chować wspólnie cała grupa, a szukać ich jedno dziecko. Zabawa Polecenia. Nauczyciel wydaje każdemu dziecku inne polecenie do wykonania, np. Dotknij każdego, kto tak jak ty jest chłopcem (ma spódnicę, ma jasne włosy, ma na sobie coś czerwonego, ma na bluzce obrazek itp.). Zabawa Ulubiona maskotka. Każde dziecko przynosi do przedszkola ulubioną przytulankę. Opowiada o niej, podaje jej imię, wyjaśnia, dlaczego tak bardzo ją lubi, następnie bawi się w zaproponowane przez nauczyciela zabawy, np. Milutkie powitania. Dzieci witają się z maskotką w podany przez nauczyciela sposób: podając jej rękę, pocierając się z nią noskami, brzuszkami, przytulając się. Jest nie ma. Maskotki leżą na dywanie. Na hasło Jest dzieci poruszają się swobodnie wokół swoich maskotek. Na hasło Nie ma klękają i nakrywają maskotki rękami ukrywają je. Spacerek. Dzieci spacerują z maskotkami po sali. Pokazują, co jest wysoko (sufit), wspinając się na palce, wyciągając zabawki do góry. Pokazują, co jest nisko (podłoga), wykonując przysiad. Na podnośniku. Dzieci leżą tyłem, maskotki mają na brzuchach, nogi zgięte w kolanach. Rytmicznie podnoszą maskotki w górę wykonują wdech nosem, opuszczają je do pozycji wyjściowej wykonują wydech ustami. Na trampolinie. Dzieci dowolnie rzucają i chwytają maskotki. Nauka skakania. Dzieci umieszczają maskotki między stopami. Skaczą obunóż w miejscu. Sen zabawek. Dzieci, przy głośnej muzyce, swobodnie poruszają się w różnych kierunkach. Przy cichej, spokojnej muzyce układają maskotki do snu i wspólnie z nimi zasypiają. Milutkie pożegnanie. Dzieci wymyślają swoje sposoby pożegnania z maskotkami. Dziękują im za wspólną zabawę. 25

Zabawy ze śpiewem (na podstawie publikacji Moje 3 i 4 lata. Scenariusze zajęć muzyczno- -ruchowych). Zabawa Paluszek. Nauczyciel śpiewa dzieciom krótki wierszyk na dowolną melodię, ilustrując ruchem jego treść. Następnie uczy go dzieci fragmentami, metodą ze słuchu. Tu paluszek, tam paluszek, kolorowy mam fartuszek. Tu jest rączka, a tu druga, a tu oczko do mnie mruga. Zabawa przy piosence Ta nasza zabawa. Dzieci, przy pomocy nauczyciela, ustawiają się w kole. Naśladują różne czynności pokazywane przez nauczyciela, np.: podskoki, przysiady, machanie rękami, klaskanie. Ruchy mogą demonstrować także chętne dzieci. Ta nasza zabawa musi być wesoła, Hejże, dzieci, hejże, ha! a więc dalej, dzieci, do koła, do koła. Róbcie wszystkie to co ja. (bis) Zabawa przy piosence Krasnoludki (autor i kompozytor nieznani). I. My jesteśmy krasnoludki, hopsasa, hopsasa! Pod grzybkami nasze budki, hopsasa, hopsasa! II. Jemy mrówki, żabie łapki. Oj, tak, tak! Oj, tak, tak! A na głowach krasne czapki. To nasz znak! To nasz znak! III. Gdy ktoś zbłądzi, to trąbimy: Trututu! Trututu! Gdy ktoś senny, to uśpimy. Lulu, lulu, lulu. IV. Gdy ktoś skrzywdzi krasnoludka. Oj, oj, oj! Oj, oj, oj! To zapłacze niezabudka. Oj, oj, oj! Oj, oj, oj! 26

Interpretacja ruchowa tekstu piosenki. Ustawienie dzieci w kole. Dzieci: My jesteśmy krasnoludki, wskazują ręką na siebie, hopsasa, hopsasa! wykonują dwa podskoki w miejscu, Pod grzybkami nasze budki, przykucają, łączą ręce nad głową (tworzą kapelusz grzyba), hopsasa, hopsasa! wykonują dwa podskoki w miejscu, Jemy mrówki, żabie łapki. na przemian unoszą dłonie do ust, Oj, tak, tak! Oj, tak, tak! naśladując jedzenie, A na głowach krasne czapki. tworzą z dłoni stożek nad głową, To nasz znak! To nasz znak! pokazują palcem na siebie, Gdy ktoś zbłądzi, to trąbimy: naśladują granie na trąbce, Trututu! Trututu! Gdy ktoś senny, to uśpimy: splatają ręce na piersiach i kołyszą nimi Lulu, lulu, lulu. w prawą i w lewą stronę, Gdy ktoś skrzywdzi krasnoludka. grożą palcem wskazującym, Oj, oj, oj! Oj, oj, oj! To zapłacze niezabudka. przykładają dłonie do oczu i naśladują Oj, oj, oj! Oj, oj, oj! ocieranie łez. Tygodnie I i II: Pierwszy raz w przedszkolu Dzień 1. Poznajmy się WRZESIEŃ Cel ogólny: utrwalanie imion kolegów z grupy. Cel operacyjny: Dziecko: wymienia imiona kolegów. Środki dydaktyczne: wiersz I. Suchorzewskiej Mam trzy lata, rymowanka Kto jest w przedszkolu?, sylwety: postaci, dziecięcych twarzy, domu, elementy twarzy wycięte z kolorowego papieru, klej, karta pracy, cz. 1, nr 2. Przebieg dnia I 1. Zabawa ułatwiająca poznanie i zapamiętanie imion dzieci Powitanie. Dzieci siedzą na dywanie. Nauczyciel śpiewa tekst powitania na melodię Panie Janie, podchodząc do kolejnych dzieci. Witaj, Aniu. (Nauczyciel podaje dziecku rękę). Dzieci powtarzają: Witaj, Aniu. Jak się masz? (Nauczyciel kłania się). Dzieci powtarzają: Jak się masz? Wszyscy cię witamy. (Nauczyciel wskazuje na wszystkie dzieci). Dzieci powtarzają: Wszyscy cię witamy. Ręką pozdrawiamy. (Nauczyciel i dzieci machają ręką). Dzieci powtarzają: Ręką pozdrawiamy. Bądź wśród nas. (Nauczyciel przytula dziecko). Dzieci powtarzają: Bądź wśród nas. W dalszej części zabawy nauczyciel wita kolejne dzieci. Kiedy zabawa jest już dobrze znana, w rolę witającego może wcielić się chętne dziecko, któremu nauczyciel pomaga śpiewać. 2. Karta pracy, cz. 1, nr 2. To słonik Felek. Przyszedł do przedszkola z Olą. Powiedzcie, jak wygląda Felek. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu. Na hasło Jestem w przedszkolu dzieci spacerują po sali, witają się z innymi przez podanie ręki. Hasło Nie ma mnie jest sygnałem do przysiadu i ukrycia głowy w ramionach. 27

II Słuchanie rymowanki Kto jest w przedszkolu? (ilustrowanej sylwetami postaci). 1. Poznanie rymowanki. Nauczyciel recytuje tekst rymowanki, manipulując sylwetami postaci. 28 To jest Ola, a to Hania, Krzyś i Adaś, mała Ala. Chociaż mają po trzy lata, to w przedszkolu nie chcą płakać. Buzie ładne, roześmiane, rączki sprawne i zadbane. Wszystkich pięknie dziś witają, do zabawy zapraszają. 2. Rozmowa na temat rymowanki. Dzieci wymieniają imiona dzieci występujących w rymowance. Wskazują poszczególne sylwety, starając się zapamiętać ich wygląd i wskazać charakterystyczne dla nich elementy ubioru, wyglądu, np. Ola ma okulary, Hania warkocze, Krzyś spodnie w kratkę, Adaś bluzkę z samochodem, Ala długie, rude włosy. Zabawa ruchowo-naśladowcza Pokaż, jak to robią. Nauczyciel mówi, co potrafią robić dzieci z rymowanki. Pokazuje te czynności, a przedszkolaki je naśladują, np. Ola potrafi klaskać w ręce. Pokażcie, jak to robi. Hania potrafi głośno tupać. Krzyś potrafi skakać jak piłeczka. Adaś potrafi szybko biegać w miejscu. Ala potrafi przykucnąć i podskoczyć w górę. 3. Zabawa O kim myślę? Dzieci odgadują imiona postaci z rymowanki po krótkim opisie nauczyciela, np. Jak ma na imię chłopiec, który ma spodnie w kratkę? (Krzyś) Jak ma na imię dziewczynka, która ma długie, rude włosy? (Ala) itp. 4. Zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. III 1. Zabawa słowna utrwalająca imiona dzieci, ułatwiająca ich rytmizację, Nasze imiona. Nauczyciel rytmizuje imiona poszczególnych dzieci, wykonując równocześnie proste ruchy, np. E - wa klaszcze w dłonie; Mar - cin uderza dłońmi o podłogę; Do - mi - nik masuje się po brzuchu itp. Dzieci powtarzają sylaby i czynności wykonywane przez nauczyciela. 2. Słuchanie wiersza I. Suchorzewskiej Mam trzy lata. (Dzieci przez kolejne dni uczą się wierszyka). Mam trzy lata, trzy i pół, brodą sięgam ponad stół. Do przedszkola chodzę z workiem i mam znaczek z muchomorkiem. Pantofelki ładnie zmieniam, myję ręce do jedzenia. Zjadam wszystko z talerzyka, tańczę, kiedy gra muzyka, Umiem wierszyk o koteczku, o tchórzliwym koziołeczku i o piesku, co był w polu, nauczyłam się w przedszkolu. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). 3. Zabawa plastyczna To my (praca w małych zespołach). Dzieci przyklejają na podpisanych ich imionami sylwetach twarzy (chłopców lub dziewczynek) oczy i usta wycięte przez nauczyciela z kolorowego papieru. Przyklejają sylwety twarzy na sylwecie domu symbolizującego przedszkole. Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że jest to przedstawienie przedszkolnej grupy. Podkreśla duże znaczenie każdego dziecka w grupie. Dzień 2. Nasza sala Cele ogólne: zapoznanie z kącikami zainteresowań; omówienie sposobu korzystania z nich. Cele operacyjne: Dziecko: wymienia kąciki zainteresowań znajdujące się w sali; korzysta z nich. Środki dydaktyczne: wiersz I. R. Salach Porządki, zabawki, karta pracy, cz. 1, nr 3.

Przebieg dnia I 1. Karta pracy, cz. 1, nr 3. To sala w przedszkolu. Co robią dzieci? Odszukajcie Olę. Po czym ją poznaliście? Jak ma na imię słonik? 2. Burza mózgów Co mogą robić dzieci w przedszkolu? Chętne dzieci podają propozycje zabaw (zajęć), w które można (lub w które chciałyby) bawić się w przedszkolu. Nauczyciel poznaje upodobania dzieci. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). II Spacerkiem po naszej sali zapoznanie z wyglądem i wyposażeniem sali zabaw. 1. Oglądanie kącików zainteresowań; nazywanie ich; omówienie, co się w nich znajduje. Nazywanie wyposażenia kącika lalek; nadanie imion lalkom i misiom. Ustalenie sposobu ustawiania samochodów na półkach które będą stały wysoko, a które nisko. Oglądanie książek umieszczonych w kąciku książki, omówienie zasad układania książek i korzystania z nich. Swobodne wypowiedzi dzieci na temat innych sprzętów znajdujących się w sali. Określanie, do czego służą i w jaki sposób należy z nich korzystać. 2. Słuchanie wiersza I. R. Salach Porządki. O zabawki zawsze dbamy, po zabawie je sprzątamy. Już samochód na wirażu, pędzi prędko do garażu. Lalki suną raźno w rzędzie: bałaganu dziś nie będzie! Każdy przedszkolaczek wie, po zabawie sprząta się. Klocki ułożymy w kątku, Krzyś pilnuje dziś porządku. Lalki siedzą na tapczanie, a w garażu auto stanie. 3. Rozmowa na temat wiersza. Wyjaśnienie niezrozumiałych słów. Dlaczego należy odkładać zabawki na swoje miejsca? Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). III 1. Zabawa Porządkujemy zabawki. Nauczyciel układa przed dziećmi zabawki z różnych kącików zainteresowań. Dzieci nazywają je, a następnie kolejno odkładają na właściwe dla nich miejsca, próbując uzasadnić swój wybór. Zabawa ruchowo-naśladowcza Pokaż, jak to robią (przewodnik, s. 28) 2. Ćwiczenia artykulacyjne Odwiedziny w przedszkolnej sali. Nauczyciel pokazuje wybrane zabawki. Mówi, co mogą robić, jakie odgłosy wydawać. Dzieci naśladują odgłosy wydawane przez zabawki. Np. lalki płaczą uu, uu, uu; wołają: ma-ma, ta-ta; trąbka trąbi tu, tu, tu; samochód jedzie brum, brum, brum... Dzień 3. Znaczki rozpoznawaczki Cele ogólne: rozpoznawanie znaczków rozpoznawczych; wyjaśnienie, do czego służą. Cele operacyjne: Dziecko: rozpoznaje swój znaczek; określa, co przedstawia; wskazuje miejsca, gdzie można go zobaczyć. Środki dydaktyczne: piosenka Jestem przedszkolakiem, wiersz Cz. Janczarskiego Maczek, powiększone obrazki znaczków rozpoznawczych dzieci, miś, stolik dla lalek, obrazki znaczków rozpoznawczych z wiersza, klej, kartki, nożyczki, karta pracy, cz. 1, nr 4. 29

Przebieg dnia I 1. Słuchanie piosenki Jestem przedszkolakiem (sł. i muz. B. Forma). I. Ty masz lalkę, ja mam misia, III. Kolorowe kredki mamy, nimi się bawimy dzisiaj. więc rysować zaczynamy. Ref.: Hop, hop, hop, tralala, Ref.: Hop, hop, hop każdy swą zabawkę ma. (bis) II. Razem z panią w naszej sali tańczą przedszkolacy mali. Ref.: Hop, hop, hop Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). II Słuchanie wiersza Cz. Janczarskiego Maczek. 1. Zapoznanie z tekstem wiersza. Przedszkolaczek Krzyś motyla, jestem proszę: Heniek rower, noszę torbę, Wikcia wiśnie kolorowe... w niej bambosze. Torbę swoją Mam wyszyty na niej znaczek, wieszam w szatni. spójrz: czerwony Znam swój wieszak polny maczek. przedostatni. Jaś na torbie I wie każdy ma jaskółkę, przedszkolaczek, Staś samolot, że ten maczek Hania pszczółkę, to mój znaczek. 2. Wypowiedzi dzieci na temat wiersza. Jakie znaczki miały dzieci z wiersza? Odszukiwanie wymienianych znaczków na obrazkach przypiętych do tablicy. 30

Wyjaśnienie, po co są znaczki rozpoznawcze i w jakich miejscach w przedszkolu można je zobaczyć (szatnia, łazienka, sala zajęć). 3. Zabawa rozwijająca percepcję wzrokową Czyj to znaczek? Nauczyciel układa przed dziećmi powiększone obrazki znaczków rozpoznawczych. Dzieci rozpoznają przedmioty, które się na nich znajdują, nazywają je. Kolejno odszukują obrazki swoich znaczków wśród innych i układają przed sobą. Nauczyciel rytmizuje nazwy przedmiotów znajdujących się na poszczególnych znaczkach. Dziecko, które rozpozna nazwę swojego znaczka, podnosi go do góry. 4. Ćwiczenie analizy i syntezy Układam swój znaczek. Nauczyciel tnie powiększone obrazki znaczków na dwie lub trzy części (w zależności od możliwości dzieci). Dzieci układają obrazki, przyklejają je na kartkach z pomocą nauczyciela. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). III 1. Zabawa rozwijająca umiejętność określania położenia przedmiotów w przestrzeni Gdzie jest miś? Nauczyciel wypowiada rymowankę, ilustrując jej treść za pomocą zabawek misia i stolika dla lalek. Misio siedzi na stoliku. Oj, nieładnie, mój chłopczyku! Teraz się pod stolik chowa, bo się boi mądra głowa. Obok stołu stoi zgrabnie, uszka w górze trzyma ładnie. Dzieci określają, gdzie znajdował się miś. Chętne manipulują zabawką zgodnie z rymowanką. 2. Karta pracy, cz. 1, nr 4. Odszukajcie we wkładce naklejki z obrazkami przedstawiającymi słonika Felka. Naklejcie je na stoliku i pod stolikiem. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). Dzień 4. Nasze zabawki Cel ogólny: umuzykalnienie dzieci. Cel operacyjny: Dziecko: rytmicznie klaszcze; ilustruje piosenkę ruchem. Środki dydaktyczne: piosenka Jestem przedszkolakiem, rymowanka Powiedz, Olu, rysunki przedstawiające zabawki, zabawki, pluszowe zabawki, opaska do zawiązania na oczach, tablica demonstracyjna dla nauczyciela nr 3. Przebieg dnia I 1. Zabawa relaksacyjna Kołysanie ramionami. Dzieci wybierają sobie lalkę, misia lub inną pluszową zabawkę. Podczas śpiewu nauczyciela (A, a, a, kotki dwa ) kołyszą trzymane w ramionach zabawki. Potem, na hasło nauczyciela Kołyszemy misia, wstają dzieci, które mają misie, i kołyszą je, a nauczyciel śpiewa: A, a, a, misie dwa, szare, bure obydwa. Tę samą zabawę przeprowadzamy z dziećmi mającymi lalki, kotki, pieski Na koniec prosimy, aby dzieci kołysały swoje zabawki z zamkniętymi oczami. (Nie należy oczekiwać udziału dzieci w śpiewie. Trzeba zadowolić się tym, że przystąpią do zabawy i będą w miarę rytmicznie kołysać wybraną zabawkę). Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). 31

II Zabawy z wykorzystaniem piosenki Jestem przedszkolakiem. 1. Zabawa rytmiczna Powiedz, Olu. Dzieci rytmizują tekst razem z nauczycielem, wykonując zaproponowane przez niego ruchy. (Dzieci przez kolejne trzy dni będą się uczyły rymowanki). Po-wiedz, Ka-siu, po-wiedz, O-lu, jak we-so-ło, jak we-so-ło jest w przed-szko-lu. Bo przed-szko-le u-czy, ba-wi nas, bo w przed-szko-lu szyb-ko pły-nie czas. Dzieci: klaszczą w ręce, tupią rytmicznie, kołyszą się w miejscu, ręce trzymają na biodrach, tupią rytmicznie, klaszczą w ręce, tupią rytmicznie, tupią rytmicznie. Zabawa przy piosence Jestem przedszkolakiem (według B. Formy). Ustawienie: w parach, w dowolnych miejscach na środku sali. Dzieci: I. Ty masz lalkę, ja mam misia, wyciągają ręce przed siebie, wskazują na koleżankę lub kolegę, następnie wskazują na siebie, nimi się bawimy dzisiaj. miarowo klaszczą, Ref.: Hop, hop, hop, tralala, każdy swą zabawkę ma. trzy razy podskakują, trzy razy tupią, wykonują obrót wokół siebie. (2 razy refren) II. Razem z panią w naszej sali podają sobie ręce w parach, wykonują obroty w małych kołach, tańczą przedszkolacy mali. Ref.: Hop, hop, hop jak po zwrotce I, III. Kolorowe kredki mamy, naśladują rysowanie, więc rysować zaczynamy. Ref.: Hop, hop, hop jak po zwrotce I. 2. Rozmowa na temat piosenki. Omawianie treści utworu. Podkreślenie, że o zabawki należy dbać i odkładać je po skończonej zabawie na właściwe miejsca. 3. Zabawa rytmiczna Nasze zabawki. Dzieci spacerują po sali przy dźwiękach tamburynu. Podczas przerwy w grze razem z nauczycielem rytmicznie klaszczą w ręce i rytmizują tekst. Ponowne dźwięki tamburynu są sygnałem do ruchu. III 1. Zabawa rozwijająca zmysł dotyku Hop, hop, tralala, każdy swą zabawkę ma. Dzieci nazywają zabawki zgromadzone przed nauczycielem. Dotykają każdej z nich i określają, czy jest: miękka, twarda, mała, duża. Następnie nauczyciel zawiązuje chętnemu dziecku oczy i podaje mu do rąk widzianą wcześniej zabawkę. Dziecko poprzez dotyk odgaduje, jaką zabawkę trzyma w ręce. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). 2. Kolorowanie przez chętne dzieci rysunków zabawek, które im się podobają, kredkami świecowymi. 32

3. Tablica demonstracyjna nr 3. Obejrzyjcie tablicę. (Po chwili oglądania nauczyciel chowa tablicę). Powiedzcie, co było na tablicy. Potem pokazuje tablicę, żeby dzieci mogły porównać swoje spostrzeżenia. Dzień 5. Trzeba tylko chcieć Cel ogólny: uświadamianie dziecku, że jest częścią grupy. Cel operacyjny: Dziecko: dostrzega potrzeby innych. Środki dydaktyczne: wiersz T. Fiutowskiej Ubieramy lalkę, rymowanka Mam laleczkę, opowiadanie I. R. Salach Kłopoty Krysi, lalka, pasek papieru, Wyprawka, karta pracy, cz. 1, nr 5. Przebieg dnia I 1. Zabawa rozwijająca umiejętność stosowania pojęcia para Ubieramy lalkę. Nauczyciel recytuje wiersz T. Fiutowskiej, manipulując zabawką. Daj mi, lalko, nogę, to dziś ci pomogę włożyć na nią but. Popchnij stopę trochę do przodu, ciut, ciut! Daj mi drugą nogę, znowu ci pomogę włożyć drugi but. Popchnij stopę trochę do przodu, ciut, ciut. 2. Określanie przez dzieci, ile butów ma lalka. Nauczyciel wyjaśnia, że lalka ma parę butów. Pierwszy but (prawy) i drugi (lewy) to para butów, czyli dwa buty. 3. Zabawa ze śpiewem Mam laleczkę. Chętne dziecko spaceruje po kole z lalką w ręce, wskazując na dzieci zgodnie z tekstem. Następnie daje lalkę osobie, która wchodzi do środka na jego miejsce. Nauczyciel śpiewa piosenkę na melodię Mam chusteczkę haftowaną, zachęca dzieci do wspólnego śpiewu. Mam laleczkę bardzo miłą, zawsze jest wesoła. Komu oddam teraz lalkę, ten wejdzie do koła. Tobie nie dam, tobie nie dam, tobie też niechętnie, a laleczkę moją miłą oddam w twoje ręce. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). II Słuchanie opowiadania I. R. Salach Kłopoty Krysi. 1. Zabawa Kto to potrafi? Nauczyciel podaje propozycje czynności, które powinny wykonać dzieci. Te z nich, które uznają, że potrafią wykonać wymienioną czynność, wstają i klaszczą w ręce. Propozycje pytań: Kto potrafi biegać (skakać, jeździć na rowerze, rysować, sam się ubierać)? Nauczyciel podkreśla, że dzieci są coraz bardziej samodzielne i wiele już potrafią. 2. Zapoznanie z opowiadaniem. Nadeszła pora poobiedniego odpoczynku. Równo ustawione leżaki zapraszają dzieci. Każde rozbiera się przy krzesełku. Aż miło patrzeć! Dzieci zdejmują ubranka i układają je tak, jak nauczyła pani Hania. Ale cóż to? Czyżby kłopot? Krysia szarpie bluzeczkę i wcale nie może jej zdjąć. Ze spódnicą też trudna sprawa, akurat teraz zaciął się suwak. Ewa jest już ubrana w piżamę, rzeczy powiesiła na oparciu krzesła i zerka na Krysię. Nie potrafisz? zapytała. 33

34 Nie smutno odpowiedziała dziewczynka. W domu pomaga mi mama, a tutaj pani, ale jest zajęta. Chodź, to ci pomogę. Zobaczysz, że to nic trudnego. I Ewa już jest przy Krysi. Odpięła jej guziki przy bluzce. Teraz wyjmij ręce. O, dobrze pochwaliła. Zobacz! uradowała się Krysia. Sama schodzi z głowy! powiedziała, zdejmując bluzkę i układając ją równiutko na krześle. Ale ładnie składasz rzeczy! pochwaliła ją znowu Ewa. Coś jednak umiesz. Teraz suwak u spódnicy. O! Już odpięty. Chyba poradzisz sobie dalej? Dziękuję. Dalej to już łatwa sprawa. Bez ciebie nie dałabym rady westchnęła Krysia. Oj, niewiele ci pomogłam. To ty sama się rozebrałaś. Wskakuj szybko w piżamę, bo zmarzniesz roześmiała się Ewa. A Krysia zadowolona z siebie pomyślała: To nie takie trudne. Trzeba tylko chcieć! 3. Rozmowa na temat opowiadania. Z czym miała kłopot Krysia? Kto jej pomógł? Nauczyciel podkreśla, że w każdej sytuacji można sobie pomagać; zachęca do tego dzieci. Zwraca też uwagę, że w przypadku trudności nie należy się zniechęcać. Zabawa muzyczno-ruchowa Szukam przyjaciela. Dzieci spacerują po sali w różnych kierunkach przy dźwiękach marszowej muzyki. Zmiana muzyki na szybszą i skoczną jest sygnałem do utworzenia par i podskoków w kółkach. 4. Podawanie przez dzieci propozycji pomocy, jaką mogłyby zaoferować kolegom z grupy. 5. Zabawa Łańcuch rąk. Dzieci moczą ręce w farbie w wybranym kolorze i odbijają je na długim pasku papieru. Nauczyciel podkreśla, że wszystkie dzieci są ważne i razem w grupie mogą wiele osiągnąć. III 1. Rwanie papieru na paski (sztanca). Układanie z pasków dowolnej kompozycji (Wyprawka). 2. Ćwiczenia warg Ćwiczymy wargi. Dzieci wykonują następujące ćwiczenia: posyłają całusy; nakładają dolną wargę na górną i odwrotnie; parskają. 3. Karta pracy, cz. 1, nr 5. Nazwijcie pojazdy, które są na zdjęciach. Naśladujcie za nauczycielem ich odgłosy. Zabawa ruchowa rozwijająca szybką reakcję na sygnał słowny Jestem w przedszkolu (przewodnik, s. 27). 4. Zabawy swobodne w wybranych kącikach. Tydzień III: Nadeszła jesień Dzień 1. Lecą liście Cel ogólny: rozwijanie umiejętności uważnego słuchania i wypowiadania się na temat utworu. Cel operacyjny: Dziecko: uważnie słucha wiersza, wypowiada się na temat jego treści. Środki dydaktyczne: wiersz D. Gellner Jesień, piosenka Liście w parku, ilustracja Park jesienią, pies maskotka, smycz, liście, farby, karton, bębenek, tamburyn, karta pracy, cz. 1, nr 6. Przebieg dnia I 1. Wielozmysłowe poznawanie liści przyniesionych przez nauczyciela: oglądanie, zwrócenie uwagi na kształt, kolorystykę, fakturę, wielkość; dotykanie, wąchanie próby określania zapachu. 2. Ćwiczenia graficzne Listki. Dzieci odbijają na kartonie dłonie pomalowane farbą. Po wyschnięciu obrysowują powstałe odbitki, próbują nadać im kształt liścia.

3. Słuchanie piosenki Liście w parku (sł. i muz. B. Forma). I. W parku wszędzie liście, III. Zatańczyły dzieci, liście kolorowe wesoło się śmieją, spadają na trawę, świetna to zabawa spadają na głowę. z wiatrem i jesienią. Ref.: Szu, szu, szu, sza, sza, sza, wiatr nam śpiewa, wiatr nam gra, szu, szu, szu, sza, sza, sza, wiatr piosenkę dzieciom gra. II. Zbiera je Anetka, zbiera Karolina. Nagle wiatr jesienny powiewać zaczyna. Ref.: Szu, szu Ref.: Szu, szu Zabawa orientacyjno-porządkowa Dzieci i drzewa. Dzieci są podzielone na dwie grupy. Jedna to drzewa, które stoją i delikatnie poruszają rękami jak gałązkami. Druga to dzieci, które biegają przy dźwiękach tamburynu pomiędzy drzewami. Podczas przerwy w grze dzieci chowają się za najbliższymi drzewami. Co pewien czas następuje zmiana ról. II Słuchanie wiersza Doroty Gellner Jesień. 1. Omówienie ilustracji przedstawiającej park jesienią; zwrócenie uwagi na drzewa liściaste i drzewa iglaste oraz ich kolorystykę; porównywanie ich liści. Odwołanie się do doświadczeń i obserwacji dzieci. Próba udzielania odpowiedzi na pytanie Co się dzieje z listkami jesienią? 2. Zapoznanie z treścią utworu. Nauczyciel recytuje wiersz, spacerując z psem maskotką uwiązanym na smyczy. Gdy za liściem leci liść, lubię z psem na spacer iść. Pies na mnie spod grzywki zerka, a drzewa są w rudych futerkach. 35

3. Rozmowa na temat wiersza. Kto był na spacerze? Co się działo z listkami? Co robił pies? Jak wyglądały drzewa? Wyjaśnienie znaczenia słów drzewa są w rudych futerkach. Pokaz koloru rudego; wyszukiwanie go w otoczeniu. 4. Zabawa Jaki kolor mają moje liście? (Jeżeli naturalne liście mają zdecydowane kolory, wykorzystujemy je w zabawie, jeśli nie, lepsze będą liście kartonowe). Dzieci wybierają po dwa liście spośród leżących na dywanie. Nauczyciel prosi, aby powiedziały pieskowi z wiersza, w jakim kolorze są ich listki. Zabawa ruchowa z elementem czworakowania Pieski na spacerze. Dzieci-pieski poruszają się na czworakach przy dźwiękach bębenka pomiędzy liśćmi rozłożonymi na dywanie. Podczas przerwy w grze zatrzymują się przy wybranym liściu i wąchają go. Dźwięk bębenka jest sygnałem do ponownego ruchu. Spacer w okolicach przedszkola, zachęcanie do obserwowania drzew mijanych po drodze i opadających z nich liści. III 1. Karta pracy, cz. 1, nr 6. Pokażcie obrazek, na którym wiewiórka siedzi na ławce. Pokażcie obrazek, na którym wiewiórka stoi na drodze. A co robi wiewiórka na ostatnim obrazku? Zabawa orientacyjno-porządkowa Dzieci i drzewa (przewodnik, s. 35). 2. Ćwiczenia oddechowe: dmuchanie na listki trzymane za ogonki. Dzień 2. Bukiety z liści Cel ogólny: poznawanie nazw wybranych drzew. Cel operacyjny: Dziecko: wymienia nazwy wybranych drzew. Środki dydaktyczne: rymowanka Lecą liście z drzewa, piosenka Liście w parku, liście, wazoniki, kolorowe kartonowe liście: klonu, kasztanowca, dębu, jarzębiny, pudełko, tamburyn, sylwety wazonów z emblematami określonych liści, obręcze w kolorach: czerwonym, żółtym, zielonym, kartonowe liście pocięte na części, tace oznakowane rysunkami liści, tablica demonstracyjna dla nauczyciela nr 4. Przebieg dnia I 1. Zabawy z wykorzystaniem rymowanki Lecą liście z drzewa. Dzieci rytmizują tekst; wypowiadają go z rosnącym i z malejącym natężeniem głosu, ilustrują ruchem. Dzieci (za nauczycielem): Lecą liście z drzewa, naśladują ruchem palców spadające liście, bo to jesień już. Za jesienią zima wskazują dłonią w jedną stronę, zbliża się tuż-tuż. wskazują dłonią w drugą stronę, Nazbieramy liści, naśladują zbieranie liści, malutkich i dużych. Bukiet z nich zrobimy, wyciągają ręce przed siebie, pokazują bukiet, niech nam długo służy. klaszczą w ręce. 2. Układanie przez chętne dzieci bukiecików z liści w małych wazonach; ozdabianie nimi sali. Zabawa orientacyjno-porządkowa Dzieci i drzewa (przewodnik, s. 35). 36