Szczytno, dna 5 kwetna 2019 r. mł. nsp. dr hab. Agata Tyburska profesor Wyższej Szkoły Polcj w Szczytne RECENZJA Rozprawy doktorskej nt. Polska - nemecka współpracapolcyjna (1989 2019) przygotowanej przez mgra Bartosza Czernckego pod kerunkem naukowym prof. dr hab. Darusza S. Kozerawskego 1. Uwag ogólne. Znaczene podjętego tematu rozprawy doktorskej Przedstawona do recenzj rozprawa doktorska mgra Bartosza Czernckego złożona została na Wydzale Nauk Poltycznych Akadem Humanstycznej m. Aleksandra Geysztora w Pułtusku. Przedmotem nnejszej recenzj jest dokonane szczegółowej oceny zawartośc pracy oraz udzelene odpowedz na pytane, czy przedłożona dysertacja spełna warunk stawane rozprawom doktorskm określonym w obowązujących przepsach prawa dotyczących nadawana stopn naukowych tytułów naukowych. Przedłożona dysertacja jest próbą oceny polcyjnej współpracy polsko nemeckej prowadzonej w latach 1989 2019. Jej głównym celem było określene zakresu znaczena zman, które nastąpły po 1989 roku w obszarze polcyjnej współpracy polsko nemeckej w aspekce budowanej rozwjanej poltyk bezpeczeństwa RP (s. 6). Bazując na wynkach przeprowadzonych badań odnoszących sę do ponad dwudzestoośmoletnej współpracy, Autor omówl naukowo uzasadnł zarówno mocne, jak słabe strony prowadzonej kooperacj. Potrzeba współpracy pomędzy polcjam obcych państw wynka mędzy nnym z dynamk charakteru współczesnych zagrożeń. Swobodny przepływ ludz, towarów usług charakterystyczny dla początku XXI weku sprzyja ne tylko rozwojow społeczeństw, ale co stotne ułatwa szybke przemeszczane sę przestępców oraz przesuwane stref wpływów zorganzowanych grup przestępczych dzałających na obszarze nawet klku państw. Aktywność
przestępców dzałających ndywdualne, jak równeż funkcjonujących w strukturach mędzynarodowych zorganzowanych grup przestępczych stanow nezwykle złożone wyzwane stojące przed polcjam welu państw, wyznaczając jednocześne coraz to nowe obszary współpracy czy też korygując już podjęte dzałana. Od 1989 roku zakres obszary prowadzonej kooperacj pomędzy polską polcją, a polcjam państw obcych stopnowo ewałuowały, podobne jak ewaluował charakter obszary przestępczośc. Procesow temu towarzyszyło równocześne wypracowane nowoczesnych mędzynarodowych krajowych rozwązań, standardów procedur, a także narzędz ułatwających prowadzene coraz to ścślejszej bardzej efektywnej współpracy. Uaktywnenu polskej polcj w obszarze współpracy mędzynarodowej sprzyjał proces transformacj ustrojowej zdynamzowany po 1989 roku. Wejśce Polsk do Un Europejskej oraz państw strefy Schengen spowodował dalsze zntensyfkowane prac nad przygotowanem wdrożenem rozwązań pozwalających na korzystane ze sprawdzonych rozwązań narzędz funkcjonujących w polcjach nnych państw oraz doskonalenu czy też wypracowywanu własnych procedur walk z przestępczoścą. Budowane w tym czase - w polskej polcj standardy współpracy dotyczyły kooperacj z wszystkm państwam grancznym, tym nemnej szczególne znaczene (z racj chocażby długośc dzelącej nas grancy czy też przesunęca grancy Un Europejskej do wschodnch granc Polsk) ogrywała odgrywa kooperacja polsko nemecka. Mając na uwadze znaczene polcyjnej współpracy polsko - nemeckej w kształtowanu bezpeczeństwa porządku publcznego na obszarze kraju oraz wyzwań stojących przed polską polcją w sytuacj dynamcznego rozwoju zagrożeń - ch błyskawcznego przenkana granc a także zdagnozowane przez Autora obszary wymagające prowadzena dalszych badań, stwerdzam, że sformułowany temat przedłożonej do recenzj rozprawy doktorskej jest ważny aktualny oraz spełna wymagana pracy o charakterze naukowym. Nezwykle stotnym jest równeż praktyczny wymar podjętych przez Autora badań. Wyprowadzone przez Doktoranta wnosk mogą służyć ne tylko doskonalenu przyjętych w polskej polcj standardów, procedur narzędz umożlwając tym samym zaceśnane już prowadzonej współpracy (co z pewnoścą przyczyn sę do poprawy bezpeczeństwa porządku publcznego), ale co stotne - sprzyjać mogą ch korygowanu oraz kreowanu nowych rozwązań sprzyjających procesow wzajemnego zrozumena wyznaczana nowych obszarów wymagających kooperacj.
Podsumowując należy stwerdzć, że podjęta przez mgra Bartosza Czernckego tematyka wpsuje sę w nurt nauk o poltyce może być procedowana jako przedmot rozprawy doktorskej. 2. Ocena przyjętej metodolog badań Przyjęte przez Autora założena metodologczne zostały opsane we Wstępe pracy. W częśc tej obok przedstawena zarysu sytuacj problemowej dotyczącej początków współpracy nawązanej pomędzy polcjam obu państw, Doktorant uzasadnł krótko potrzebę prowadzena badań oraz opsał zastosowaną metodę badawczą. We Wstępe przedstawony został równeż przedmot cel badań. Jako przedmot badań w dysertacj wskazano polcyjną współpracę polsko nemecką prowadzoną w latach 1989 2019, w oparcu o umowy porozumena dwustronne, a także ch wpływ na bezpeczeństwo wewnętrzne Rzeczypospoltej Polskej (5.6). W mojej ocene z uwag, że prowadzone badana zostały oparte na dokumentach (jak wynka z treśc zameszczonych w poszczególnych rozdzałach pracy) wytworzonych do końca 2018 roku, a sama dysertacja złożona w perwszym kwartale 2019 roku, Autor pownen skorygować przedmot prowadzonych badań, tzn. zamknąć okres badanej aktywnośc na dzeń 31 grudna 2018 roku, gdyż faktyczne ne przebadał w tym zakrese calego 2019 roku. Na uznane zasługuje z kole przyjęty przez Autora zabeg metodologczny: Aby ukazać stopeń rozwoju polcyjnej współpracy polsko nemeckej dokonano jej porównana ze współpracą realzowaną przez polską Polcję z funkcjonaruszam z pozostałych państw sąsadujących (Czecham, Słowacją, Ukraną, Bałorusą, Ltwa Rosją)" (5.6), co uzasadna sformułowane przez mgra Bartosza Czernckego wnosk końcowe. Określony przez Autora cel badań jest poprawny, choć warto byłoby go uszczegółowć formułując cele cząstkowe. Z kole przedstawony główny problem badawczy wymaga doprecyzowana, poneważ użyte w jego końcowej częśc sformułowane (...) co z nej wynkało?" (5.6) jest w mojej ocene zbyt uogólnone. Oczekuje w tym zakrese jego doprecyzowana podczas obrony rozprawy doktorskej. Problem nedoprecyzowana głównego problemu badawczego przełożył sę na błędy w formułowanu hpotezy, która wymaga stosownej korekty.
Problemy badawcze szczegółowe sformułowane zostaly poprawne znajdują pełne odzwercedlene w treśc poszczególnych rozdzałach dysertacj. Aby osągnąć zakładany cel oraz uzyskać naukowe uzasadnene dla sformułowanych problemów badawczych, Doktorant zastosował metodę analzy krytycznej. Analze poddał wytworzone dokumenty (umowy, porozumena), akty prawne, jak równeż procedury; zarówno te obowązujące, jak równeż mające charakter archwalny, regulujące różne formy wspólpracy polskej polcj z polcją nemecką, a odnoszące sę główne do wspólnego zwalczana różnych form przestępczośc. Z uwag na obowązujące przepsy, dokumenty te wytwarzane były główne w wyznaczonej do realzacj tego typu zadań, komórce organzacyjnej (Buro Mędzynarodowej Współpracy) funkcjonującej w Komendze Głównej Polcj. Dzęk takemu zabegow metodologcznemu możlwym było opsane weloaspektowego charakteru prowadzonej kooperacj pomędzy obu polcjam oraz co stotne - uchwycene mechanzmów kerunków ewaluacj zaceśnającej sę wraz z upływem lat współpracy. Szkoda, że w częśc metodologcznej Doktorant ne opsał ne uzasadnł zastosowanych technk badawczych,takch jak analza loścowa analza jakoścowe, choć o ch wykorzystanu śwadczą treśc zawarte w poszczególnych rozdzałach pracy. Brakuje m równeż opsana narzędza jakm pownen być arkusz analzy, a którym posługwał sę przeceż Autor dysertacj. Zgadzam sę z Doktorantern, co do utrudneń wynkających z ogranczonych możlwośc dotarca do wszelkch wytworzonych we wskazanych latach materalów, dokumentów procedur opsujących wszelke formy podejmowanej wspólpracy. Uwzględnając jednak zakres prowadzonych badań, pozom uszczegółowena opsywanej problematyk, należy wyraźne podkreślć, ż w żaden sposób ne ucerpała na nm strona naukowa dysertacj. Podsumowując część metodologczną dysertacj pommo uwag ocenam ją pozytywne. Konstrukcja tej częśc jako całośc, określony przez Autora przedmot cel badań, sformułowane problemy, dobor odpowednch metod, technk badawczych odpowadają wymogom logcznym metodologcznym stawanym rozprawom doktorskm w dzedzne nauk o poltyce śwadczą ( przygotowanu Autora do samodzelnego prowadzena badań.
3. Ocena zawartośc merytorycznej rozprawy Recenzowana dysertacja to zwarte opracowane naukowe lczące 229 stron, ułożonych w spójną, logczną całość. Część zasadncza pracy, do której zalczono Wstęp (10 stron) oraz cztery rozdzały merytoryczne zawarta została na 190 stronach. Zakończene prezentujące kluczowe wnosk będące efektem prowadzonych badań - zawarto na 6 stronach dysertacj. Szkoda, że Autor ne przyjął zasady aby każdy z rozdzałów zakończyć podsumowanem prowadzonych rozważań naukowych z uwypuklenem wyprowadzonych wnosków. Na podkreślene zasługuje znaczna wedza Autora w zakrese lteratury przedmotu o czym śwadczy bogata bblografa przywoływana w treśc dysertacj, a zebrana na 22 stronach. Jak zaznaczono w częśc drugej recenzj wszystke przyjęte przez Doktoranta problemy badawcze znalazły odnesene w poszczególnych rozdzałach podrozdzałach dysertacj. W perwszym rozdzale pracy Autor opsał sytuację poltyczną Polsk w okrese przeman ustrojowych, wskazał równeż uwarunkowana mechanzmy pozwalające na włączene Polsk do struktur NATO Un Europejskej oraz wynkające z tego zobowązana zadana skutkujące określoną aktywnoścą polskej Polcj na forum mędzynarodowym. W rozdzale tym podkreślono równeż znaczene prowadzonej przez polską Polcję aktywnośc mędzynarodowej na całokształt poltyk bezpeczeństwa Rzeczypospoltej Polskej. Rozdzał drug dysertacj pośwęcony został główne hstorycznym aspektom rodzącej sę polsko nemeckej współpracy polcyjnej: od momentu przeman poltycznych poprzez wejśce Polsk do Un Europejskej strefy Schengen aż po obszary kooperacj podejmowane po 2004 roku. Zawarte wtym rozdzale treśc operają sę główne na analze dokumentów oraz umów mędzynarodowych podpsywanych pomędzy Stronam. Współczesne obszary współpracy polskej nemeckej Polcj zostały przedstawone w rozdzale trzecm recenzowane] dysertacj, która jest wynkem analz obowązujących współcześne umów dwustronnych procedur wypracowanych przez polcje obu państw na baze wcześnejszych dośwadczeń oraz tzw. dobrych praktyk. Wskazując główne obszary prowadzonej aktualne współpracy Autor odwoływał sę do wynków analz danych statystycznych, uzasadnając jednocześne kerunk dalszej kooperacj funkcjonaruszy polcj z obu badanych państw. Wnosk wyprowadzone przez Autora w tej częśc pracy, a odnoszące sę do wyznaczana kerunków dalszej wspólpracy polsko - nemeckej w zakrese zwalczana (ogranczana) przestępczośc - uważam za najbardzej cenny naukowo fragment dysertacj.
Z kole czwarty ostatn rozdzał - - pracy stanow przegląd różnych form współpracy, w obszarze zwalczana przestępczośc prowadzonej przez polską Polcję z jej odpowednkam na Ltwe, Ukrane, Rosj, w Czechach, Słowacj oraz Balorus. Przestawene obszarów polskej polcyjnej współpracy z przedstawcelam polcj pozostalych państw oścennych, stanowło swoste tło dla zobrazowana zakresu skal kooperacj zawązanej z nemecką Polcją jej znaczena dla ogranczena przestępczośc na obszarze kraju (wykorzystano w tym przypadku metody porównana uogólnana). Interesujące wnosk będące efektem prowadzonych badań Autor dysertacj umeścł w jej końcowym fragmence Zakończenu. W częśc tej odwołał sę do wynków przeprowadzonych analz opsanych szczegółowo w poszczególnych rozdzałach pracy. Podkreślając zakres rozmary dotychczasowej polsko nemeckej wspólpracy polcyjnej, Doktorant przedstawł naukowo uzasadnł wykorzystane przykładowych narzędz umożlwających ne tylko prowadzene współpracy w obecnych realach, ale równeż kerunk zaceśnane przyszłej kooperacj, przywołując równocześne dotychczasowe, spektakularne wynk. Na szczególną uwagę zasługuje podkreślene przez Autora obszarów wymagających usprawnena określene kerunków dalszej współpracy. Co stotne - prowadzony wywód naukowy dotyczy obszarów polcyjnej kooperacj polsko nemeckej w aspekce nakreślonych wcześnej uwarunkowań poltycznych, w których znalazła sę Polska po 1989 roku. Ocenając stronę merytoryczną pracy, należy podkreślć, że tytuły poszczególnych rozdzałów podrozdzałów sa adekwatne do zawartych w nch treśc, 3 sformułowane wcześnej uwag mają jedyne charakter porządkujący. Reasumując należy podkreślć, że wszystke sformułowane problemy badawcze postawona hpoteza zostały zweryfkowane opsane w poszczególnych rozdzałach dysertacj. Podkreślć równeż należy bogactwo źródeł, z których korzystał Doktorant. Przygotowana rozprawa wyróżna sę estetyką, czytelnoścą zameszczonych wykresów tabel opatrzonych wyczerpującym komentarzem. Reasumując - część merytoryczną złożonej dysertacj ocenam pozytywne. 4. Wnosk końcowe Podsumowując, rozprawa doktorska przygotowana przez mgra Bartosza Czernckego na temat Polsko nemecka współpraca polcyjna (1989 2019), stanow ndywdualny dorobek Autora, przedstawa samodzelne rozwązane problemu badawczego. Treśc zawarte 6
w dysertacj śwadczą o znaczącym zasobe wedzy merytorycznej Autora, bogatym dośwadczenu praktycznym oraz o opanowanu warsztatu metodologcznego charakterystycznego dla nauk społecznych. Można zatem stwerdzć, że przedstawoną do recenzj dysertację charakteryzują zarówno walory naukowe, jak praktyczne. Wynk przeprowadzonych badań naukowych wskazują, że Autor osągnął zakładany cel co stotne na podstawe przeprowadzonych badań - określł kerunk dalszej polcyjnej współpracy polcyjnej pomędzy Polską RFN w zakrese zwalczana przestępczośc. Ocenając całość przedłożonej dysertacj stwerdzam, że recenzowana praca spełna wymagana stawane pracom doktorskm wynkającym z Ustawy z dna 14 marca 2003 roku o stopnach naukowych tytule naukowym oraz o stopnach tytule w zakrese sztuk (DzU z 2014 r. z późn. zm.) oraz kwalfkuje mgra Bartosza Czernckego do kontynuowana procedury doktorskej w dzedzne nauk społecznych, w dyscyplne nauk o poltyce. Dlatego też wnoszę ojej dopuszczene do publcznej obrony. 471%be f;! lla