Uwagi dotyczące wykonania i oznakowania ciągu pieszo-rowerowego przy ul. Zamojskiej Z dużym zadowoleniem przyjęliśmy informację o oddaniu do użytkowania nowego odcinka drogi rowerowej połączonej z ciągiem pieszym przy przebudowywanym odcinku ul. Zamojskiej. Oficjalne zakończenie prac budowlanych na tym odcinku nastąpiło dnia 9 grudnia 2013 roku. Jako inicjatywa Biłgoraj Przyjazny Rowerzystom postanowiliśmy przyjrzeć się temu odcinkowi drogi rowerowej pod kątem zgodności z powszechnie obowiązującymi standardami technicznymi dotyczącymi dróg rowerowych, chociażby ze Standardami technicznymi dla infrastruktury rowerowej miasta Lublin. Oto nasze spostrzeżenia: 1. Zastosowanie na części drogi rowerowej nawierzchni w postaci kostki brukowej fazowanej. Takie rozwiązanie jest niewygodne dla rowerzystów. Podstawową wadą kostki fazowanej są wysokie opory toczenia, wynikające z dużej liczby szczelin. Szacuje się, że drogi rowerowe zbudowane z takiej kostki zwiększają zapotrzebowanie energetyczne użytkownika o 30 40%. Taka nawierzchnia jest szczególnie niekorzystna dla rowerów z wąskimi i cienkimi oponami, czyli typowymi rowerami miejskimi (tzw. holenderskimi) służącymi do codziennego przemieszczania się po mieście. Co prawda na dalszej części ścieżki rowerowej zastosowano kostkę bezfazową, która teoretycznie jest mniej uciążliwa, jednak z biegiem czasu dochodzi na niej do klawiszowania, czyli zapadania się kostek względem siebie. Docelowo powoduje to równie duże uciążliwości jak dla kostki fazowanej. Z powyższego względu wnosimy, by na wszystkich kolejnych inwestycjach stosować wyłącznie nawierzchnię bitumiczną, która zapewnia niskie opory toczenia uzyskane dzięki wysokiemu standardowi równości, wysoką szorstkość, trwałość i odporność na warunki atmosferyczne. We wszystkich dużych miastach w Polsce, po latach doświadczeń z kostką i problemach które powoduje, stosuje się już tylko nawierzchnie bitumiczne. Należy wspomnieć, że niektóre miasta np. Gdańsk i Kraków wprowadziły formalny zakaz stosowania kostki betonowej jako nawierzchni dróg rowerowych. Również południowa obwodnica Biłgoraja ma w projekcie nawierzchnię asfaltową. 2. Brak zachowania skrajni poza krawędzią ścieżki rowerowej. Według dobrej praktyki droga rowerowa powinna posiadać po 0,5 m skrajni poza krawędziami. Dopuszcza się zwężenie skrajni do 0,2 m na odcinkach prostych lecz i ta odległość w niektórych miejscach na ul. Zamojskiej nie jest zachowana. Opisana sytuacja dotyczy
początkowego odcinka ścieżki rowerowej, gdzie poruszającym się rowerzystom przeszkadzają rosnące krzewy oraz gdzie istnieje niebezpieczeństwo wpadnięcia do rowu.
3. Zakończenie drogi rowerowej biegnącej równolegle do jezdni powinno być bezkolizyjne i nie wymagać od rowerzysty hamowania, zatrzymywania się i ustępowania pierwszeństwa. Dotyczy ta uwaga zakończenia ścieżki na ulicy Zamojskiej przy hotelu Sosna, gdzie droga rowerowa kończy się a rowerzysta zdezorientowany nie wie jak włączyć się do ruchu. W tym celu należy w miejscu zakończenia drogi rowerowej poszerzyć jezdnię o szerokość drogi rowerowej i poprowadzić drogę rowerową pasem rowerowym w jezdni o długości co najmniej 10 metrów. Należałoby również umożliwić rowerzystom jadącym od strony Zamościa bezpieczny wjazd na drogę rowerową przy ulicy Zamojskiej, stosując odpowiednie oznaczenia poziome i pionowe. Ustawienie samego znaku B-9 (zakaz wjazdu rowerów) i zmuszanie w tak niebezpiecznym miejscu rowerzystów do zjazdu na przeciwną stronę drogi powoduje dużą kolizyjność. Należy unikać sytuacji, kiedy wydzielona dwukierunkowa droga rowerowa znajduje się tylko z jednej strony jezdni. Jest to rozwiązanie sprzeczne z wymogiem spójności (źródła i cele podróży po drugiej stronie jezdni nie są obsługiwane). Dla ruchu rowerowego odbywającego się w kierunku przeciwnym do strony po której znajduje się droga rowerowa skorzystanie z niej oznacza wzrost liczby punktów kolizji co pogarsza bezpieczeństwo. Oczekujemy również usunięcia znaków B-9 zakaz ruchu rowerów, gdyż automatycznie uniemożliwiają one wszystkim bez wyjątku mieszkańcom po północnej stronie ulicy legalny dojazd rowerem do swoich posesji. Rowerzysta ma obowiązek jazdy po drodze rowerowej tylko gdy jest ona wyznaczona dla kierunku w którym się porusza lub zamierza skręcić, wobec czego każdy powinien mieć możliwość zjechania z niej na jezdnię, a następnie dojazdu do posesji. Istniejące oznakowanie sprzyja demoralizacji uczestników ruchu, gdyż rowerzyści z uwagi na w/w zakaz poruszają się rowerami niezgodnie z prawem po chodniku. Jest to również forma dyskryminacji rowerzystów. 4. Częsta zamiana stron prowadzenia ruchu pieszego z rowerowym w powyższym trakcie. Może to prowadzić do kolizji pieszych z rowerzystami na przecięciach ich pasów ruchu oraz dezorientuje uczestników ruchu, którzy muszą często zmieniać stronę poruszania się. Poprowadzenie ścieżki rowerowej zewnętrzną częścią traktu rozwiązałoby całkowicie ten problem. 5. Braki w oznaczeniu ścieżki rowerowej. Wykonanie wjazdów do posesji w innym kolorze kostki niż ścieżka rowerowa sugeruje, że to pojazdy wjeżdżające na posesję posiadają pierwszeństwo przed rowerzystami i pieszymi, co jest sprzeczne z Art. 27 Prawa o Ruchu Drogowym. Rowerzyści i piesi czują się zdezorientowani i
nie wiedzą kto na takim przejeździe ma pierwszeństwo. To samo dotyczy wjeżdżających na posesje. Proponujemy oznaczenie ciągu pieszo-rowerowego na wjazdach na posesje w ten sam sposób jak ma to miejsce na przejazdach przez skrzyżowania. 6. Brak czytelnych oznaczeń poziomych przy wyjeździe ze stacji paliw jak również parkingów przy ulicy Zamojskiej, brak znaku Ustąp Pierwszeństwa i znaku D-6b. 7. Droga rowerowa biegnąca obok przystanku powinna być oddzielona od chodnika barierkami z zachowaniem skrajni. 8. Niebezpieczne miejsca na ścieżce rowerowej (występują w kilku miejscach).
8. Niewłaściwe rozwiązanie połączenia dwóch ścieżek rowerowych (łączą się pod katem prostym) a powinien być zastosowany łuk. Droga rowerowa na łukach i zakrętach powinna być szersza o 30%, rondo przy Modelu. Poniżej przedstawiamy przykład drogi rowerowej na Osiedlu Południe w Radomiu, uznanej za najlepszą drogę rowerową 2011 roku w Polsce. Zwraca uwagę wysoka jakość nawierzchni, bardzo czytelne oznakowanie i odróżnienie od części pieszej, a także wyniesione przejazdy rowerowe (wraz z ciągłością, bez krawężników), zwiększające bezpieczeństwo rowerzystów. (Fot. Aleksander Wiącek). Podobnych wysokiej klasy rozwiązań oczekujemy również w Biłgoraju.
Podsumowanie Niniejszym stanowczo stwierdzamy, że należy przyjąć rozwiązania Standardów technicznych dla infrastruktury rowerowej w Biłgoraju celem uniknięcia tego typu błędów przy budowie następnych dróg rowerowych. Standardy techniczne dla infrastruktury rowerowej powinny być stosowane przez wszystkie komórki organizacyjne Urzędu Miasta Biłgoraj, miejskie jednostki organizacyjne oraz podmioty działające na ich zlecenie przy opracowywaniu i wdrażaniu projektów dotyczących ruchu rowerowego. Z wyrazami szacunku: Marian Maziarz Leszek Grabowski Piotr Kołodziejczyk Sławomir Bosak Wojciech Adamski