RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2171185 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 21.05.2008 08761687.6 (13) (51) T3 Int.Cl. E05B 63/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 17.08.2011 Europejski Biuletyn Patentowy 2011/33 EP 2171185 B1 (54) Tytuł wynalazku: Ulepszony zamek drzwiowy z ryglem hakowym (30) Pierwszeństwo: 09.07.2007 FI 20075528 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 07.04.2010 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/14 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 31.01.2012 Wiadomości Urzędu Patentowego 2012/01 (73) Uprawniony z patentu: Björkboda Lås OY AB, Björkboda, FI (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 2171185 T3 MARKO LINDSTRÖM, Björkboda, FI (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Jolanta Górczak JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH ul. Żurawia 47/49 00-680 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
12821/11/P-RO/JG/KM EP 2 171 185 Ulepszony zamek drzwiowy z ryglem hakowym Opis wynalazku [0001] Przedmiotem tego wynalazku jest zamek drzwiowy wyposzczony w rygiel hakowy, według części początkowej zastrzeżenia 1. [0002] Istnieje wiele rodzajów znanych zamków z ryglem hakowym. Korzystne jest, aby wykorzystywać rygiel hakowy lub oddzielna część hakową w ryglu, ponieważ powoduje to, że znacznie trudniej jest wymusić umieszczenie rygla w położeniu zwolnionym w korpusie zamka, gdy część hakowa sprzęga płytkę blaszki gniazdowej w ościeżnicy drzwiowej. W publikacji FR 2518193 przedstawia się znany zamek z ryglem hakowym. Tutaj, jedna obracająca się część hakowa jest zamontowana obrotowo na trzpieniu obrotowym. W tym zamku, działanie części hakowej jest nieco niepewne, ponieważ, gdy rygiel hakowy zostaje przemieszczony i usunięty ze swojego położenia zablokowanego, część hakowa jest obracana za sprawą samej tylko siły ciążenia lub dodatkowo prowadzona przez krawędź górną otworu w płytce blaszki gniazdkowej. Siły tarcia mogą stać się pewnym problemem, dlatego też ten rygiel hakowy może się nawet zablokować. Ponadto, właściwości przeciwwłamaniowe tego rozwiązania ze stanu techniki są niedostateczne, zwłaszcza w odniesieniu do czynności włamania w kierunku bocznym rygla, z zamiarem działania obciążeniem napinającym na rygiel. Na koniec, w dokumencie US 3 360 290 A1 ujawnia się zamek z ryglem hakowym według części początkowej zastrzeżenia 1, gdzie ten rygiel hakowy zawiera podobny do płytki korpus z dwiema częściami hakowymi, zamontowanymi obrotowo po obu jego stronach. Przedmiotem tego wynalazku jest dalsze opracowanie rozwiązań rygla hakowego ze stanu techniki oraz stworzenie zamka drzwiowego z ryglem hakowym, który ma prostą i niezawodną strukturę oraz zasadniczo bardziej zaawansowane właściwości przeciwwłamaniowe oraz właściwości wytrzymałościowe w porównaniu ze stanem techniki. [0003] Cele tego wynalazku zostaną głównie osiągnięte jako opisano bardziej szczegółowo w zastrzeżeniu 1 oraz w innych zastrzeżeniach. Zgodnie z tym wynalazkiem, część korpusowa jest zaopatrzona w elementy boczne przy miejscu występowania części hakowych, przy czym w położeniu zablokowanym tego rygla hakowego te elementy boczne łącznie z częścią korpusową oraz częściami hakowymi są dostosowane do tego, aby zasadniczo wypełniały otwór w płytce blaszki gniazdkowej. [0004] Co więcej, w kierunku wzdłużnym płytki przedniej, część korpusowa jest tak zwymiarowana, że w jej położeniu blokującym jest ona szersza przy otworze płytki przedniej, w porównaniu z innymi częściami rygla hakowego, a także otwór w płytce przedniej ma oddzielne wycięcie dla części korpusowej, korzystnie zarówno przy krawędzi górnej jak i przy krawędzi dolnej otworu.
- 2 - [0005] Wynalazek ten stanowi zasadnicze ulepszenie właściwości przeciw-włamaniowych zamka drzwiowego oraz jego rygla hakowego, zwłaszcza w przypadku obciążenia napinającego działającego na ten rygiel hakowy. Części hakowe oraz elementy boczne sprawiają, że właściwości wytrzymałościowe tego rygla są dobre. Dodatkowe elementy zaopatrują hak w dostateczna ilość materiału litego 0 czyli materiału niepodpieranego jedynie przez trzpień obrotowy - aby umożliwiać opieranie się przełamaniu. Dostatecznie mocne części hakowe zapewniają zablokowanie na otworze płytki blaszki gniazdkowej. Zablokowany rygiel hakowy jest zbyt duży, aby wysunąć się z otworu płytki blaszki gniazdkowej, a to oznacza, że po zablokowaniu, rygiel hakowy nie może zostać odłączony od płytki blaszki gniazdkowej, lecz silnie spina drzwi z ościeżnicą drzwiową. [0006] Poszerzona część korpusowa zabezpiecza części hakowe, jeżeli czynione są próby działania na rygiel hakowy poprzez uderzanie go dłutem ku górze lub do dołu. Ponadto, poszerzona część korpusowa może poprawiać wytrzymałość zamka na obciążenia boczne, ponieważ płytki przednie zwykle wykazują tendencję do przełamywania się przy narożnikach otworów rygla. Dzięki strukturze rygla oraz płytki przedniej według tego wynalazku, obciążenie zostaje częściowo rozdzielone na cztery narożniki zamiast dwa, jak działo się to wcześniej. [0007] Część korpusowa korzystnie zawiera elementy blokujące, które są usytuowane po obu stronach części korpusowej, w kierunku wzdłużnym płytki przedniej, a także względem otworu w płytce przedniej są one zastosowane w taki sposób, aby uniemożliwiać wyciąganie rygla hakowego dalej z korpusu zamka, od normalnego położenia zablokowania. Elementy blokujące czynią korpus hakowy zbyt dużym, aby mógł wyjść z otworu w płytce przedniej w przypadku, gdyby części hakowe rygla usytuowane wewnątrz korpusu zamka przełamały się na skutek obciążenia napinającego działającego na korpus hakowy. [0008] Części hakowe mają głównie kształt litery U, jak jest to znane ze stanu techniki, a wymienione elementy boczne są zatem ukształtowane w ten sposób, aby umożliwiać przemieszczanie się obrotowe części hakowych. Taka konstrukcja umożliwia umieszczenie tak dużo materiału jak to jest możliwie przy częściach hakowych, celem poprawienia wytrzymałości rygla hakowego. [0009] Działanie części hakowych, gdy rygiel hakowy zostaje przemieszczony od otworu płytki blaszki gniazdkowej do korpusu zamka, może być zapewnione poprzez umiejscowienie elementu sterującego wewnątrz korpusu zamka, a jest on dostosowany do współpracowania z wewnętrznym ramieniem części hakowych, skutkiem czego, gdy rygiel hakowy zostaje wciągnięty, powoduje się obracanie się części hakowych względem otworu płytki blaszki gniazdkowej do położenia, w którym rygiel hakowy może zostać wyciągnięty z otworu płytki blaszki gniazdkowej. [0010] W dalszej części opisu wynalazek zostanie opisane szczegółowo poprzez nawiązanie do dołączonych rysunków schematycznych, na których
- 3 - - Figura 1 ilustruje zamek drzwiowy według tego wynalazku, razem z płytką blaszki gniazdkowej, widziany z boku, częściowo otwarty oraz z ryglem hakowym w położeniu zwolnionym; - Figura 2 ilustruje zamek drzwiowy według Figury 1, widziany od przodu; - Figura 3 ilustruje zamek drzwiowy oraz płytkę blaszki gniazdkowej według Figury 1, w sytuacji, w której rygiel hakowy jest częściowo usytuowany wewnątrz płytki blaszki gniazdkowej; - Figura 4 ilustruje zamek drzwiowy oraz płytkę blaszki gniazdkowej według Figury 1 w sytuacji, w której rygiel hakowy znajduje się w swoim całkowicie zablokowanym położeniu wewnątrz płytki blaszki gniazdkowej; oraz - Figura 5 ilustruje zamek drzwiowy według Figury 4, widziany od przodu, bez płytki blaszki gniazdkowej. [0011] Na tych figurach, oznaczenie liczbowe 1 dotyczy zamka drzwiowego do zainstalowania w drzwiach lub podobnym skrzydle obrotowym, natomiast oznaczenie liczbowe 11 dotyczy płytki blaszki gniazdkowej w ościeżnicy drzwiowej. Ze względu na klarowność przekazu, rzeczywistych drzwi oraz ościeżnicy drzwiowej nie zostały przedstawione. [0012] Zamek drzwiowy 1 zawiera korpus 2 zamka, wyposażony w płytkę przednią 3, przy czym ten korpus zamka jest osadzony w drzwiach lub temu podobnym oraz zawiera rygiel hakowy 4, który może być przemieszczany w tył i w przód za pomocą klucza lub innego elementu uruchamiającego. Rygiel hakowy zawiera podobną do płytki część korpusową 5, części hakowe 6 zamontowane obrotowo po obu stronach części korpusowej za pośrednictwem trzpienia obrotowego 7, a także elementy boczne 8 zamocowane do części korpusowej 5 poniżej części hakowych 6. [0013] W sytuacji przedstawionej na Figurze 1, zamek drzwiowy znajduje się w położeniu otwartym, natomiast rygiel hakowy 4 jest w swoim położeniu zwolnionym wewnątrz korpusu 2 zamka, Wnętrze korpusu zamka mieści w sobie również element sterujący 10, który oddziałuje na ramię 6a mających kształt litery U części hakowych 6 oraz utrzymuje te część hakowe 6 w położeniu umożliwiającym przemieszczanie rygla hakowego 4 na zewnątrz korpusu 2 zamka. [0014] Figura 3 dotyczy dwóch sytuacji. Gdy rygiel hakowy 4 zostaje przemieszczony na zewnątrz od korpusu 2 zamka, ramię 6a części hakowych wchodzi w kontakt z powierzchnia wewnętrzna płytki przedniej 3, skutkiem czego części hakowe 6 obracają się wokół trzpienia obrotowego 7 do wnętrza otworu 11 w płytce 11 blaszki gniazdkowej, a ostatecznie docierają do położenia zablokowanego, zilustrowanego na Figurze 4. W przypadku, gdy rygiel hakowy 4 zostaje przemieszczony dalej od położenia zilustrowanego na Figurze 4, do swojego położenia zwolnionego wewnątrz korpusu 2 zamka, w sytuacji przedstawionej na Figurze 3, gdy ramię 6a części hakowych wchodzi w kontakt z elementem sterującym 10, wymusza to obracanie się części hakowych wokół trzpienia obrotowego 7 w przeciwnym kierunku, do położenia, w którym rygiel hakowy może zostać wyciągnięty z otworu 11 w płytce 11 blaszki gniazdkowej.
- 4 - [0015] Jak jest wyraźnie widoczne na podstawie Figury 2, części hakowe 6 oraz elementy boczne 8 są zainstalowane po obu stronach części korpusowej 5 rygla hakowego 4. Niemniej jednak, w kierunku długości płytki przedniej 3, część korpusowa 5 jest nieco szersza niż pozostałe części rygla hakowego, a z tego też powodu otwór 3a w płytce przedniej 3 również ma wycięcia 3b. Taki układ poprawia właściwości wytrzymałościowe rygla hakowego 4 oraz płytki przedniej 3 wobec obciążeń naprężeniowych działających na rygiel hakowy z boku, w przypadku usiłowania jego sforsowania. Podobnemu celowi służą elementy blokującej 9, usytuowane po obu stronach części korpusowej 5, które w sytuacji naprężenia naciągającego będą opierać się wyciagnięciu rygla hakowego z korpusu 2 zamka, niezależnie od ramion 6a części hakowych 6 rygla hakowego. W ten sposób zamek drzwiowy 1 oraz jego rygiel hakowy 4 są zabezpieczone w możliwie najlepszy sposób na zarówno po stronie płytki 11 blaszki gniazdkowej jak i po stronie płytki przedniej 3 przed usiłowaniem wyłamania, zwłaszcza w związku z obciążeniem napinającym. [0016] Jest oczywiste, że również otwór 11 płytki blaszki gniazdkowej może zostać korzystanie wyposażony w wycięcia odpowiadające wycięciom 3b w otworze 3 płytki przedniej, co w dalszym stopniu poprawi możliwości opierania się otworu płytki blaszki gniazdkowej obciążeniom napinającym. [0017] Powierzchnie 8a części hakowych elementów bocznych 8 części korpusowej 5 rygla hakowego są ukształtowane w taki sposób, że z jednej strony umożliwiają one przemieszczanie się obrotowe części hakowych 6, lecz z drugiej strony, dodatkowy materiał przez nie stanowiony poprawia całościową wytrzymałość rygla hakowego 4 w położeniach otworu 3a płytki przedniej oraz otworu 11a płytki blaszki gniazdkowej. [0018] Wynalazek ten nie jest ograniczony do przedstawionych tu przykładów realizacji, lecz można opracować szereg jego odmian, jak zdefiniowany w dołączonych zastrzeżeniach. Jolanta Górczak Rzecznik patentowy
- 5 - Zastrzeżenia patentowe 1. Zamek drzwiowy (1) mający korpus (2) zamka, wyposażony w płytkę przednią (3), przy czym wymieniony korpus zamka zawiera rygiel hakowy (4), mogący się przemieszczać pomiędzy położeniem zablokowanym oraz zwolnionym za pomocą klucza, przy czym rygiel hakowy jest dostosowany do tego, aby współpracować z płytką (11) blaszki gniazdkowej w ościeżnicy drzwiowej w taki sposób, że w swoim położeniu zablokowanym ten rygiel hakowy (4) jest popychany do wewnątrz otworu (11a) w płytce blaszki gniazdkowej, a także jego część hakowa (6) jest obracana w kierunku powierzchni wewnętrznej płytki (11) blaszki gniazdkowej, przy czym ten rygiel hakowy (4) zawiera podobną do płytki część korpusową (5), z częściami hakowymi (6) zamontowanymi obrotowo po obu jego stronach, a w położeniu zablokowanym tego rygla hakowego (4) część korpusowa (5) łącznie z częściami hakowymi (6) przebiega do wnętrza otworu (11a) w płytce blaszki gniazdkowej, znamienny tym, że część korpusowa (5) jest wyposażona w elementy boczne (8) zastosowane w położeniach części hakowych (6), natomiast w położeniu zablokowanym tego rygla hakowego (4), elementy boczne (8) łącznie z częścią korpusową (5) oraz częściami hakowymi (6) są dostosowane do tego, aby zasadniczo wypełniać otwór (11a) w płytce blaszki gniazdowej, a także tym, że w kierunku wzdłużnym płytki przedniej (3), część korpusowa (5) jest w taki sposób zwymiarowana, że w swoim położeniu zablokowanym jest ona szersza przy otworze (3a) w płytce przedniej, w porównaniu z innymi częściami tego rygla hakowego (4), natomiast otwór (3a) w płytce przedniej ma oddzielne wycięcie (3b) dla części korpusowej (5), korzystnie przy zarówno krawędzi górnej jak i krawędzi dolnej otworu. 2. Zamek drzwiowy według zastrz. 1, znamienny tym, że część korpusowa (5) zawiera elementy blokujące (9), które są zastosowane po obu stronach części korpusowej (5) w kierunku wzdłużnym płytki przedniej (3) oraz są w taki sposób usytuowane względem otworu (3a) w płytce przedniej, że zapobiegają one wyciagnięciu rygla hakowego (4) dalej z korpusu (2) zamka, od normalnego położenia zablokowanego. 3. Zamek drzwiowy według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że części hakowe (6) mają kształt litery U, jak jest to znane ze stanu techniki, a wymienione elementy boczne (8) są tak ukształtowane (8a), aby umożliwiać obrotowe przemieszczanie się części hakowych (6). 4. Zamek drzwiowy według zastrz. 3, znamienny tym, że element sterujący (10) jest usytuowany wewnątrz korpusu (2) zamka oraz dostosowany do tego, aby współpracować z ramieniem wewnętrznym (6a) części hakowych (6) w taki sposób, że gdy rygiel hakowy (4) jest wciągany do wewnątrz, powoduje się, że części hakowe (6) obracają się względem otworu (11a) w płytce blaszki gniazdowej do położenia, w którym rygiel hakowy (4) może zostać wyciągnięty z otworu (11a) w płytce blaszki gniazdkowej. Jolanta Górczak Rzecznik patentowy
- 6 -
- 7 -
- 8 -
- 9 -
- 10 -