(12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) IntCl6 E05B 55/00 E05B 23/00 (54) Wpuszczany zamek ryglowy zwrotnicowy (30) Pierwszeństwo: ,HU, (73) Uprawniony z patentu: ElzettZar-és Vasalatgyartó Kft., Sopron, HU (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 25/94 (72) Twórcy wynalazku: Arpad Egresits, Sopron, HU Laszló Marton, Sopron, HU (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 11/97 (74) Pełnomocnik: Wierzchoń Jan, JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY, Biuro Patentów i Znaków Towarowych S.c. PL B1 (5 7 ) 1 Wpuszczany zamek ryglowy zwrotnicowy, który jest poruszany kluczem dwubródkowym i jest umieszczany w wykonanej w tym celu wnęce drzwi, przy czym w skrzynce zamka umieszczone są głowica ryglująca wysuwana przy zamykaniu, dopasowana do wycięć klucza dwubródkowego i nasadzona na wspólny kołek zabezpieczający dwustopniowe zamykanie dźwignia i sprężyny dźwigni oraz trzymający dźwignię kotek, przy czym ponadto w skrzynce zamka zamocowany jest kołek prowadzący, który zabezpiecza ryglowanie dźwigni, znam ienny tym, ze po jednej stronie głowicy ryglującej (8) umieszczona jest dolna płytka (6) ramienia rygla, a po drugiej stronie głowicy ryglującej (8) umieszczona jest górna płytka (7) ramienia rygla, które są przymocowane do siebie przez trzymany sprężyną kołek (9) i są mocowane przez nierozłączalny element łączący lub nierozłączalne elementy łączące (15) na głowicy ryglującej (8), a ponadto dolna płytka (6) ramienia rygla i/lub górna płytka (7) ramienia rygla, korzystnie obie, jest wykonana z pierwszym zębem (7a) rygla odpowiadającym pierwszemu położeniu zamknięcia i z drugim zębem (7b) rygla odpowiadającym drugiemu położeniu zamknięcia Fig 2

2 Wpuszczany zamek ryglowy zwrotnicowy Zastrzeżenia patentowe 1. Wpuszczany zamek ryglowy zwrotnicowy, który jest poruszany kluczem dwubródkowym i jest umieszczany w wykonanej w tym celu wnęce drzwi, przy czym w skrzynce zamka umieszczone są głowica ryglująca wysuwana przy zamykaniu, dopasowana do wycięć klucza dwubródkowego i nasadzona na wspólny kołek zabezpieczający dwustopniowe zamykanie dźwignia i sprężyny dźwigni oraz trzymający dźwignię kołek, przy czym ponadto w skrzynce zamka zamocowany jest kołek prowadzący, który zabezpiecza ryglowanie dźwigni, znamienny tym, że po jednej stronie głowicy ryglującej (8) umieszczona jest dolna płytka (6) ramienia rygla, a po drugiej stronie głowicy ryglującej (8) umieszczona jest górna płytka (7) ramienia rygla, które są przymocowane do siebie przez trzymany sprężyną kołek (9) i są mocowane przez nierozłączalny element łączący lub nierozłączalne elementy łączące (15) na głowicy ryglującej (8), a ponadto dolna płytka (6) ramienia rygla i/lub górna płytka (7) ramienia rygla, korzystnie obie, jest wykonana z pierwszym zębem (7a) rygla odpowiadającym pierwszemu położeniu zamknięcia i z drugim zębem (7b) rygla odpowiadającym drugiemu położeniu zamknięcia. 2. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że na dolnej płytce (6) ramienia rygla i na górnej płytce (7) ramienia rygla wykonany jest dopasowany do kołka prowadzącego (4) otwór (14) prowadzący głowicę ryglującą (8). 3. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że dźwignie (10), w celu zabezpieczenia dwustopniowego ryglowania, są wykonane z pierwszym zębem (10a) i drugim zębem (10b) dźwigni. * * * Przedmiotem wynalazku jest wpuszczany zamek ryglowy zwrotnicowy poruszany przez klucz dwubródkowy i umieszczany w wyciętej w tym celu wnęce, przy czym w skrzynce zamka umieszczone są następujące elementy, to jest głowica ryglująca wysuwana przy zamykaniu, dopasowane do wycięć klucza z podwójną bródką i osadzone na wspólnym kołku zabezpieczającym dwustopniowe zamykanie dźwignie i sprężyny dźwigni oraz kołek przytrzymujący dźwignie, przy czym ponadto w skrzynce zamka zamocowany jest kołek prowadzący, który zabezpiecza ryglowanie dźwigni. Wada znanego i stosowanego często zamka ryglowego poruszanego kluczem z podwójną bródką polega na tym, że przy montowaniu go w drzwiach ze względu na normalne usytuowanie płytki ramienia rygla, zwłaszcza w drzwiach prawych, głowica ryglująca zamka może wyjść pod działaniem siły mocowania ze skrzynki zamka lub z jej płytki przedniej. Sprowadza się to z jednej strony do tego, że tylko po jednej stronie głowicy ryglującej wykonane jest ramię rygla. Druga przyczyna polega na tym, że głowica ryglująca jest niezwykle krótka i za płytką przednią wystaje tylko na kilka milimetrów w skrzynkę zamka, tak że głowica ryglująca w położeniu zamkniętym zamka nie ma wystarczającego podparcia w kierunku bocznym. Tego rodzaju zamkiem ryglowym jest na przykład zamek ryglowy Kasa Emniyet Kilidi nr kodu 156, znajdujący się pod numerem TS 179/13 w wydanym w Istambule katalogu zamków firmy KALE Lock and Mold Co. Inc. Dalszym przykładem takiego zamka jest wpuszczany zamek ryglowy typu 3B8-4 przedstawiony w normie GOST 1145 (4St) wydanej przez Państwowy Urząd Normalizacji ZSRR. Celem wynalazku jest usunięcie wad znanych zamków ryglowych przez wykonanie zamka, w którym głowica ryglująca przy naprężeniu zamkniętego zamka nie może wyjść ze skrzynki zamka.

3 Postawiony cel według wynalazku można osiągnąć, gdy we wpuszczanym zamku ryglowym wspólnie zastosuje się przedłużoną w kierunku wzdłużnym głowicę ryglującą i odpowiednio wykonane i umieszczone płytki ramion rygla. Według wynalazku zadanie to rozwiązano przez wpuszczany zamek ryglowy, który jest poruszany kluczem z podwójną bródką i jest umieszczany w wyciętej w tym celu wnęce w drzwiach, przy czym w skrzynce zamka umieszczone są głowica ryglująca wysuwana przy zamykaniu, dopasowana do wycięć klucza dwubródkowego i nasadzona na wspólny kołek zabezpieczający dwustopniowe zamykanie dźwignia i sprężyny dźwigni oraz trzymający dźwignię kołek, przy czym ponadto w skrzynce zamka zamocowany jest kołek prowadzący, który zabezpiecza ryglowanie dźwigni, a według wynalazku po jednej stronie głowicy ryglującej umieszczona jest dolna płytka ramienia rygla, a po drugiej stronie głowicy ryglującej umieszczona jest górna płytka ramienia rygla, które są przymocowane do siebie przez trzymany sprężyną kołek i mocowane przez nierozłączalny element łączący lub nierozłączalne elementy łączące na głowicy ryglującej, a ponadto dolna płytka ramienia rygla i/lub górna płytka ramienia rygla (korzystnie obie) jest wykonana z pierwszym zębem rygla odpowiadającym pierwszemu położeniu zamknięcia i z drugim zębem rygla odpowiadającym drugiemu położeniu zamknięcia. W jednej postaci wykonania wpuszczanego zamka ryglowego według wynalazku zarówno na dolnej jak i na górnej płytce ramienia rygla wykonany jest pierwszy ząb rygla i drugi ząb rygla oraz otwór prowadzenia rygla. Pomiędzy dolną płytką ramienia rygla i górną płytką ramienia rygla wpuszczanego zamka ryglowego według wynalazku umieszczone są dźwignie o znanym kształcie i działaniu, które są ze sobą połączone przez trzymający dźwignie kołek. Wynalazek zostanie dokładniej opisany na podstawie rysunku, na którym fig. 1 przedstawia wpuszczany zamek ryglowy według wynalazku w widoku z boku w częściowym przekroju, w położeniu otwartym, fig. 2 - zamek według wynalazku w widoku aksonometrycznym, fig. 3 - zamek z fig. 1 w pierwszym położeniu zamkniętym w widoku z boku, zaś fig. 4 przedstawia zamek ryglowy z fig. 3 w drugim położeniu zamkniętym w widoku z boku, w częściowym przekroju. W przykładzie wykonania przedstawionym na fig. 1 wpuszczany zamek ryglowy pokazany jest w stanie otwartym (odryglowanym). W skrzynce 1 wyposażonej w płytę pokrywy 2 umieszczony jest rygiel 3 z głowicą ryglującą 8 i z przytrzymywanym sprężyną kołkiem 9, za pomocą którego dolna płytka 6 ramienia rygla jest połączona sztywno z górną płytką 7 ramienia rygla, korzystnie przez nitowanie. Zarówno dolna płytka 6 ramienia rygla jak i górna płytka 7 ramienia rygla są wyposażone w pierwszy ząb 7a rygla i drugi ząb 7b rygla, co szczególnie dobrze pokazano na fig. 2. Na skrzynce 1 zamka zamocowana jest płytka przednia 5. Pomiędzy dolną płytką 6 ramienia rygla i górną płytką 7 ramienia rygla znajdują się dźwignie 10, które usytuowane są pomiędzy pierwszym zębem 10a dźwigni a drugim zębem 10b dźwigni. Dźwignie 10 są wykonanymi na nich otworami nałożone na mocujący dźwignie kołek 11. Ten mocujący dźwignie kołek 11 jest wykonany przy swych obu końcach jako kołek z odsadzeniem, przy czym końce kołka wchodzą w otwory wykonane w górnej i dolnej płytce 6, 7 ramienia rygla. Głowica ryglująca 8 rygla 3 jest zamocowana sztywno na dolnej i górnej płytce 6, 7 ramienia rygla. Mocowanie to jest przykładowo wykonane za pomocą nierozłączalnych elementów łączących 15, które na przykład są utworzone przez nity przechodzące przez wymienione części konstrukcji lub przez nitowane kołki, które wykonane są z głowicy ryglującej 8 i wchodzą w otwory płytek 6, 7 ramienia ryglującego. Wykonana z profilem schodkowym bródka 12a klucza 12 zahacza przy otwieraniu lub zamykaniu zamka o dźwignie 10 oraz o pierwszy ząb 7a rygla lub drugi ząb 7b rygla dolnej płytki 6 ramienia rygla i górnej płytki 7 ramienia rygla. W otworze 14 prowadzenia rygla wykonanym w dolnej i górnej płytce 6, 7 ramienia rygla 3 oraz w otworach dźwigni 10 umieszczony jest kołek prowadzący 4, przy czym jego jeden koniec jest zamocowany na skrzynce 1zamka, korzystnie przez nitowanie, natomiast jego drugi koniec wchodzi w wykonany w tym celu otwór płyty pokrywy 2.

4 Wpuszczany zamek ryglowy wykonany według objaśnionego wyżej przykładu realizacji działa zasadniczo w znany sposób następująco: Przy obracaniu klucza 12 bródka 12a podnosi wbrew sprężynom 13 dźwignie 10, a ich pierwszy ząb 10a oddala się od kołka prowadzącego 4, przez co następuje zlikwidowanie zaryglowania. Bródka 12a po odejściu do pierwszego zęba 7a rygla zaczyna przesuwać na zewnątrz dolną płytkę 6 ramienia rygla i górną płytkę 7 ramienia rygla 3 względem płytki przedniej 5 aż pierwszy ząb 7a rygla oddali się od bródki 12 klucza na tyle, że klucz obróci się mijając go. Zanim bródka 12a klucza obróci się spod pierwszego zęba 7a dolnej i górnej płytki 6 i 7 ramienia rygla, ustawia dźwignie 10 na kołku prowadzącym 4 tak, że kołek prowadzący 4 wchodzi pomiędzy pierwsze i drugie zęby 10a i 10b dźwigni blokując przez to rygiel 3. Na skutek tego następuje zaryglowanie w pierwszym położeniu zamknięcia. Przy ryglowaniu w drugim położeniu zamknięcia bródka 12a przy dalszym obracaniu klucza 12 unosi dźwignie 10, których pierwsze i drugie zęby 10a i 10b oddalają się od kołka prowadzącego 4, na skutek czego zaryglowanie zostaje usunięte. Kiedy bródka 12a dojdzie do następnego, drugiego zęba 7b dolnej płytki 6 ramienia rygla zaczyna znowu przesuwać na zewnątrz rygiel 3 aż bródka 12a obróci się mijając drugi ząb 7b rygla. Zanim bródka 12a obracając się wyjdzie spod drugiego zęba 7b dolnej i górnej płytki 6 i 7 ramienia rygla, ustawia ona dźwignię 10 na kołku prowadzącym 4, na którym zostają zablokowane drugie zęby 10b dźwigni 10. Na tym kończy się operacja ryglowania i rygiel 3 znajduje się w stanie całkowicie wysuniętym. Nowość i główna zaleta wpuszczanego zamka według wynalazku polegają na tym, że na całej swej długości rygiel ma jednakowy wymiar poprzeczny i całkowicie wypełnia dzięki temu przestrzeń będącą do dyspozycji w skrzynce zamka. Dzięki dwustronnemu podparciu i przez to, że dzięki płytkom ramienia rygla umieszczonym po obu stronach głowicy ryglującej podwaja się przekrój podlegający naprężeniu zginającemu, zwiększa się wytrzymałość rygla na naprężenie przy mocowaniu a więc i niezawodność zamka.

5 Fig.3 Fig.4

6 Fig. 1 Fig.2 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł