PROGRAM ROZWOJU PUNKTÓW PRZEDSZKOLNYCH Fundacji Familijny Poznań oddział / Łódź na rok szkolny 2013-2014 Program rozwoju opracowany i przyjęty do realizacji ( w ramach Uchwały Nr2/ 2013 z 20.09.2013r. ) przez nauczycieli Punktów przedszkolnych o/ Łódź 1
Twórczy przedszkolak małym plastykiem. 2
( ) Twórczość plastyczna dzieci jest uniwersalnym środkiem służącym do wypowiadania najgłębszych pragnień i przeżyć. Jest także źródłem najwspanialszych wzlotów myśli twórczej, realizacją najskrytszych marzeń dostarczających uśmiechu i szczęścia dzieciom, a także licznym rzeszom miłośników tej twórczości. Jest to język łączący uczuciami przyjaźni dzieci i dorosłych całego świata. St. Popek 3
INFORMACJE WSTĘPNE O PROGRAMIE Program na celu rozwijanie możliwości i uzdolnień artystycznych dziecka, poprzez umożliwienie poznania szerszego spectrum środków artystycznego- plastycznego wyrazu. Wdrażanie i realizacja programu wskazuje na konieczność integracji :eksperymentowania przez dziecko, pozyskiwania przez nie doświadczeń w ramach różnorodnych technik plastycznych z ofertami edukacyjnymi, inspirującymi poznawczo, estetycznie ten obszar dziecięcej samorealizacji. Pozyskiwaniu doświadczeń dziecka towarzyszyć będzie także ukierunkowane inspirowanie jego działań poprzez kontakt z przyrodą, wytworami sztuki, literaturą. Miejsce samorealizacji twórczej to zarówno w przestrzeń edukacyjna sali,jak też w plener. Dziecko jako twórca realizować będzie się indywidualnie, poprzez współpracę z rówieśnikami, jak też w ramach radosnego współdziałania z rodzicami. Pozyskiwać będzie satysfakcję z efektów, jak też z faktu podziwiania rezultatów swojej pracy przez innych. Dziecko pozyskiwać będzie wiarę w swoje możliwości, pokonywać bariery nie umiem, nie potrafię poprzez wsparcie nauczyciela, dorosłych współuczestniczących w działaniach rodziców.. Wychowanie przez sztukę - do współdziałania, do samodzielności, do organizacji warsztatu pracy i samoobsługi - to obszary, wartości dodane do wszystkich działań twórczych, w których brać udział będą wychowankowie. C e l o g ó l n y : Tworzenie warunków do rozwijania ekspresji twórczej dzieci poprzez doświadczanie, eksperymentowanie w ramach różnorodnych technik plastycznych. Cele szczegółowe : 1. Projektowanie i wdrażanie działań na rzecz poszerzania doświadczeń i wiadomości, rozwijania umiejętności, zainteresowań i symptomów przyszłych uzdolnień dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem samorzutnej i kierowanej aktywności plastyczno- konstrukcyjnej. 4
2. Wzbogacanie oferty na rzecz pozyskiwania w środowisku rodzinnym i społecznym aktywnych sprzymierzeńców i inspiracji w realizacji procesu rozwijania, kształtowania i promowania aktywności twórczej wychowanków. 3. Promowanie i popularyzacja wartości wychowania przez sztukę oraz promowanie działań realizowanych w tym zakresie. 4. Zaspakajanie potrzeb samorealizacji i uznania dziecka, 5. Wzbudzanie, inspirowanie aktywności w trakcie procesu tworzenia, finalizacji w pokonywaniu problemów koncepcyjno- wykonawczych. Przewidywane kompetencje nabyte przez dzieci po realizacji programu w kontekście Podstawy programowej wychowania przedszkolnego ( celów oraz osiągnięć dzieci) : ( ) Celem wychowania przedszkolnego jest: 1) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji; 2) budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe; 3) kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek; 4) rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi; 5) stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych; 6) troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych; 7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych; 5
8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne; 9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej; 10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej. Obszar 9. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego Wychowanie przez sztukę różne formy plastyczne. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: 1) przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki oraz tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu; 2) umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych; 3) wykazuje zainteresowanie malarstwem, rzeźbą i architekturą (także architekturą zieleni i architekturą wnętrz). Środki dla realizacji : 1. Wykorzystanie własnych środków, bazy materialnej i lokalowej oraz przy wsparciu rzeczowym środowiska rodzinnego, społecznego; 2. Realizacja w ramach : pracy z wychowankami współpracy ze środowiskiem rodzinnym ( zajęcia warsztatowe, integracyjne, zajęcia otwarte, aukcje prac, udział rodziców o zainteresowaniach i wykształceniu plastycznym) 6
bezpośredniej lub pośredniej współpracy z instytucjami zewnętrznymi ( oświatowymi, kulturalnymi) -wycieczki programowe, udział w konkursach, przeglądach. indywidualna. zespołowa zbiorowa ( zajęcia z całą grupą ). Formy organizacyjne pracy z wychowankiem w ramach realizacji programu: Metody pracy z dzieckiem: Podczas działań plastycznych projektowanych i zorganizowanych pod kierunkiem nauczyciela dziecko poznaje techniki plastyczne, narzędzia i środki wyrazu artystycznego służące do przedstawiania otaczającej rzeczywistości w formie plastycznej. Metody uwzględniają stopień rozwoju sprawności manualnych i plastycznych dzieci oraz umożliwienie im poznania języka sztuki plastycznej. W ramach aktywności dowolnej dziecko nadal eksperymentuje, utrwala, poszerza doświadczenia, ale pod wewnętrznym impulsem działania, inspirując się w dużym stopniu, dostępnością twórczo zaaranżowanej przestrzeni dydaktycznejkącika plastycznej aktywności. Metody aktywizujące: odkrywanie, poszukiwanie, przeżywanie i działanie, które korzystnie wpływają na kształtowanie postawy twórczej dziecka. Służą nabywaniu i usprawnieniu umiejętności. 7
Metodom aktywizującym towarzyszą: metody słowne: rozmowa, opowiadanie, objaśnienie, instrukcja słowna, zagadka metody oglądowe: pokaz, instrukcje, przykład osobisty metoda samodzielnych doświadczeń Kierowanie rozwojem twórczości plastycznej opierać się będzie także na: swobodnej ekspresji, polegającej na pobudzaniu twórczości dziecka podejmowanej przez nie z własnej inicjatywy, zadań inspirujących, koncentrujących ekspresję twórczą dziecka na określonym temacie, który mobilizuje jego aktywność, wpływa stymulująco na twórczość ( obserwacje przyrody, architektury, dzieł sztuki w formie bezpośredniej i pośredniej ) uprzystępnianie sztuki metodzie opartej na percepcji dzieł: sztuki plastycznej, teatralnej i muzycznych. 8
ZAKRES TECHNIK PLASTYCZNYCH w ramach których koncentrowały się będą działania twórcze dzieci : rysunkowo-graficzne malarskie przestrzenne, płaskie. Rysowanie: kredką świecową i twardą ; kredką akwarelową; węglem; świecą ( technika linearna z zastosowaniem zróżnicowanej kolorystyki materiału świec) ; patykiem na podłożu: ziemia, piasek. Malowanie : pędzlem : farbą plakatową, akwarelą (metoda laserunkowa), słomką, malowanie placami; mokre w mokrym, frotagge, malowanie farbą na płótnie lub tkaninie, malowanie kredą na zróżnicowanym podłożu ( papier, płyty chodnikowe, malowanie plasteliną, malowanie śniegu. Wydzieranka : z zastosowaniem zróżnicowanej faktury papieru, po śladzie i bez wzoru. 9
Stemplowanie: metodą paluszkową; cała dłonią, frottage z zastosowaniem tworzywa przyrodniczego : - stemplowanie liściem ;,- owocami, (owocowe stemple) - ziemniakiem {ziemniaczane stemple), korkiem, balonem patyczkami higienicznymi. Mandale : Kompozycje : 1. graficzne, 2. półprzestrzenne: z materiału przyrodniczego, z koralików, z klocków. Collage: Z zastosowaniem odpadów tkanin, skór, falistej tektury, papierów, gazet, ścinków tekstylnych, w połączeniu z rysunkiem lub farbą. Cięcie i składanie : kompozycje z wycinanych elementów ( papier, krepina, tkaniny), orgiami z zastosowaniem koła i kwadratu ( wg. zasady jednego lub dwóch zgięć) 10
Formowanie i konstruowanie: 1. Lepienie form pól przestrzennych i przestrzennych: z plasteliny, z masy solnej, z masy papierowej, z krepiny, z tworzywa przyrodniczego, z piasku ( w korelacji z tworzywem przyrodniczym oraz z piaskiem suchym i mokrym), ze śniegu 2. Konstruowanie : z pudelek; z nieużytków ( rolek papierowych, butelek, zakrętek ); z klocków jednorodnych i mieszanych 11
HARMONGRAM ZADAŃ SZCZEGÓŁOWYCH UKIERUNKOWANYCH NA REALIZACJĘ PROGRAMU ROZWOJU NA ROK SZKOLNY 2013-2014 OBSZAR I Praca z wychowankiem Planowane działania Założony termin realizacji 1. Aranżacja grupowych kącików aktywności kącików plastycznych. IX Uwagi o realizacji, sposobie dokumentowania działań 2. Wspólne wykonanie formy przestrzennej Kufra skarbów małego artysty X 3. Aranżacja okresowych galerii prac dzieci (wytworów plastycznokonstrukcyjnych) 4. Włączenie w planowanie pracy różnorodnych technik plastycznych płaskich i przestrzennych / co najmniej 2 techniki /mc Cały rok Przez cały rok 5. Włączenie w ofertę edukacyjną cyklu edukacyjnego Urodziny kolorów. 1/ m-c 6. Projektowanie i wykonanie mandali przyrodniczych techniką mieszaną (z zastosowaniem tworzywa przyrodniczego, kredy) realizacja w ogrodzie 7. Kolory włączenie do ofert edukacyjnych : X IV-VI XII 12
kolorystycznych zagadek, Technik twórczych : testu zdań niedokończonych typu zielony jak Zabaw dydaktycznych zabawy z kolorami tęczy - z zastosowaniem chusty animacyjnej 8. Kolorowe czary- mary zabawy badawcze z użyciem farb, kredek świecowych, twardych i pasteli ( tworzenie barw pochodnych ) 9. Udział w cyklicznych spotkaniach w bibliotece: szkolnej rejonowej pod wspólnym hasłem Biblioteczne spotkania ze sztuką (oglądanie albumów, reprodukcji tematycznych dzieł malarskich, sztuki użytkowej i ozdobnej ) 10. Malowanie muzyki ekspresja plastyczna inspirowana nastrojem i inwencją twórczą ( zastosowanie techniki malowania i grandatiery paluszkowej) 10. Kolorowy plener działania plastyczne w ogrodzie ( przy współudziale przedszkola, oraz klasy I szk podst.) : ( rysowanie patykiem na piasku, ziemi, malowanie na drzewie malowanie na śniegu V XI, III Cały rok wg. harmonogra mu Przez cały rok IV V XII / lub I,II 11. Udział w konkursie plastycznym nt. Zima ( międzyprzedszkolny) II 12. Uczestnictwo w przeglądach, konkursach wg..ofert zewnętrznych Cały rok szk. 13. Domy, domki - wycieczka po okolicy ukierunkowana na obserwację architektury, zróżnicowania detali architektonicznych. Realizacja projektu przestrzennego makiety Przedszkole i moja okolica 14. Barwy czterech pór roku wycieczki ukierunkowane na obserwacje III 13
architektury zieleni, kolorystyki przestrzeni przyrodniczej przedszkola, zbierania tworzywa do działań twórczych. min 1raz / porę roku 15. Przedszkolak odbiorcą sztuki wycieczka do lokalnego ośrodka kultury V OBSZAR II Współpraca ze środowiskiem rodzinnym i lokalnym punktu przedszkolnego Planowane działania 1. Nawiązanie współpracy ze szkolną biblioteką. Opracowanie szczegółowego harmonogramu współpracy. 2. Realizacja harmonogramu współpracy w ramach cyklu Biblioteczne spotkania ze sztuką 3. Nawiązanie współpracy z nauczycielem oddziału przedszkolnego szkolna zerówka wypracowanie harmonogramu współpracy np. wymiany literatury dziecięcej, wspólnej realizacji projektowanego cyklu pod hasłem Kolorowy plener 4. Popularyzacja działań programowych w środowisku rodzinnym informacje na tablicy informacyjnej, zamierzeń w obszarze działań, materiałów pedagogizujących dotyczących znaczenia działań plastycznych dla kształtowania czynnych postaw twórczych dziecka, propozycji do pracy z dzieckiem, literatury X Cały rok wg. terminarza harmonogra XI IX-VI 5. Włączenie w harmonogram, współpracy ze środowiskiem : 1. warsztatów twórczych dla rodziców i dzieci: pod hasłem Coś z niczego- czyli twórcze rady na odpady pod hasłem Tradycje wielkanocne_ w działaniach plastycznych pod hasłem Choinka strojnisia - kolory kształty ( połączenie z : X IV XII 14
- aukcją prac na terenie placówki) - promowaniem w ramach wystawiennictwa - dom kultury, biblioteka, kościół parafialny itp.) 2. Zajęcia otwartego dla rodziców Zabawy z kolorami ( uwzględnienie aktywności plastyczno- konstrukcyjnej). 6. Realizacja akcji Nasze wspólne skarby plastyczne włączającej rodziców w doposażenie kącika plastycznego 7. Realizacja Przedszkolnego konkursu plastycznego adresowanego do rodziców i dzieci pod hasłem Przyroda w kolorach czterech pór roku 8. Zapoznanie rodziców z analizą skuteczności wdrażania programu ( analiza, autoewaluacja) 9. Badanie opinii rodziców na temat rezultatów wdrożenia programu (ankietowanie) XI XI VI Od XIIfinazliz.- III Zebrania ogólne z rodzicami II, VI V OBSZAR III Praca nauczyciela -indywidualna oraz w ramach zespołów zadaniowych_ 1. Uwzględnianie w miesięcznym planowaniu pracy wychowawczo dydaktycznej obszaru 9 Podstawy programowej wychowania przedszkolnego w korelacji w innymi formami aktywności dzieci.. 2. Pogłębianie wiedzy nt. znaczenia twórczości plastycznej dla rozwijania zainteresowań, zaspakajania potrzeb rozwojowych w toku działa samodoskonalenia. Cały rok Cały rok 15
3. Opracowanie materiałów promujących realizowane działania na szerszym forum placówki internetowa strona, gazety, telewizja lokalna itp. 4. Realizacja działań w ramach prac zespołów zadaniowych : ZESPÓŁ 1. ds. analiza ofert konkursów, przeglądów proponowanych przez podmioty zewnętrzne; ZESPÓŁ 2. ds. opracowania materiałów dotyczących technik plastycznych stosowanych w pracy z dzieckiem w przedszkolu na rzecz rozwijania i kształtowania postaw twórczych. ZESPÓŁ 3 Ds. opracowania zbiorczego propozycji literatury fachowej w obszarze technik plastycznych w pracy z wychowankiem. ZESPÓŁ 4 Opracowanie ankiet dla rodziców ( badanie opinii nt. efektów wdrożenia programu). Realizacja badan ankietowych rodziców, zebranie ankiet, analiza ilościowo- jakościowa wyników, rekomendacje do pracy na nowy rok szkolny. 5. Inne : Założenie teczek indywidualnych celem dokumentowania wytworów prac dzieci wykorzystanie w konsultacjach indywidualnych z rodzicami na rzecz informowania o osiągnięciach dzieci. Cały rok Cały rok X- final, VI X- final,vi II VI IX Wg. rocznego harmongra mu konsultacji indyw. 16