wiczenia 1 4 pa¹dziernika 2009
Wst p strona: http://www.wne.uw.edu.pl/jhagemejer email: jhagemejer@gmail.com dy»ur: 16:45 w poniedziaªki (email)
Zasady 1 Aktywno± : na wiczeniach obowi zuje materiaª z wykªadu (na serio), bo: 1 kartkówki 2 zadania na tablicy 3 plusy i minusy (!) 2 2 kolokwia 3 Mo»liwe dwie nieobecno±ci nieusprawiedliwione
Zawarto± (1) 1 Teoria handlu 2 Polityka handlowa
Teoria handlu 1 Model Ricardo 2 Model czynników specycznych 3 Model Heckschera Ohlina (2 zaj cia) 4 Nowa teoria handlu (2 zaj cia) 5 Kolokwium
Polityka handlowa 1 Doskonaªa konkurencja, cªa 2 rodki pozataryfowe w handlu. 3 Efektywna protekcja celna, dumping 4 Strategiczna polityka handlowa 5 Integracja gospodarcza 6 Kolokwium
Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 - podr cznik podstawowy
Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 - podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa 1998 - uzupeªniaj cy do KO
Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 - podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa 1998 - uzupeªniaj cy do KO 3 [JJM]: Michaªek J. J., Instrumenty polityki handlowej, mechanizmy ekonomiczne i regulacje mi dzynarodowe, PWN 2002 - niezb dny do cz ±ci o polityce handlowej
Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 - podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa 1998 - uzupeªniaj cy do KO 3 [JJM]: Michaªek J. J., Instrumenty polityki handlowej, mechanizmy ekonomiczne i regulacje mi dzynarodowe, PWN 2002 - niezb dny do cz ±ci o polityce handlowej 4 [M]: Marrewijk Ch. Van, International Trade and the World Economy, Oxford University Press 2002 - gªównie Nowa Teoria Handlu, ale nie tylko
Dzisiejsze zaj cia 1 Rzut oka na przedmiot 2 Troche danych 3 Motywacja
Czym zajmuje si TWM 1 Czemu kraje handluj? Ile? I czym? 2 Czy handel przynosi spoªecze«stwom korzy±ci? 3 Kto traci, a kto zyskuje? Podziaª dochodu. 4 Jak wzajemnie wpªywaj na siebie gospodarki ró»nych krajów.
Czemu kraje handluj?
Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy)
Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna).
Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna). 3 Bo konsumenci lubi mie dost p do ró»nych odmian dóbr (Nowa Teoria Handlu, Krugman-Dixit-Stiglitz)
Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna). 3 Bo konsumenci lubi mie dost p do ró»nych odmian dóbr (Nowa Teoria Handlu, Krugman-Dixit-Stiglitz) 4 Bo dzi ki wymianie intensykuje si konkurencja, spadaj ceny i ro±nie dobrobyt (Nowa Teoria Handlu, oligopol, Brander-Krugman i inne)
Inne korzy±ci 1 Po»yczki mi dzynarodowe 2 Migracje mi dzynarodowe
Kto traci, kto zyskuje? handel mi dzynarodowy mo»e niekorzystnie oddziaªywa na grupy wªa±cicieli zasobów przypisanych do gaª zi konkuruj cych z importem, czyli nie mog cych znale¹ zatrudnienia w innych gaª ziach; handel mo»e wpªywa na zmian podziaªu dochodu mi dzy szerokie grupy spoªeczne, takie jak pracownicy i wªa±ciciele kapitaªu.
Wielko± handlu (USA)
Wielko± handlu (Polska)
Udziaª handlu w PKB (Polska)
Duzi handluj wi cej
Model grawitacyjny handlu Pocz tkowo caªkowicie ateoretyczny T ij = A Y i Y j /D ij W skrócie: handel T mi dzy krajami i oraz j jest wprost proporcjonalny do iloczynu dochodu obu krajów (Y ) oraz odwrotnie proporcjonalny do odlegªo±ci mi dzy nimi (D). A to staªa.
Czemu model grawitacyjny dziaªa kraj A wydaje na dobra z krajów ABCD cz ±ci dochodu równe udziaªom tych krajów w ±wiatowym PKB. Podobnie zachowuj si inne kraje.
Ile kraje handluj W naszym przykªadzie: T ij = 0,1 Y i Y j. Odlegªo± nie gra tutaj roli.
Odlegªo± ma znaczenie
Inne bariery W rzeczywisto±ci oprócz odªegªo±ci inne bariery: celne, pozacelne, zyczne, polityczne, kulturowe i in. Nasz model empiryczny b dzie miaª po prawej stronie bardzo wiele zmiennych kontrolnych Efekt graniczny (granica to tyle co 2500-4000 km)
Czym kraje handluj
Zmiana struktury handlu Handel mi dzygaª ziowy (1910, Wielka Brytania) Handel wewn trzgaª ziowy Handel Póªnoc-Póªnoc, a handel Póªnoc-Poªudnie
Zmiana struktury handlu
Handel usªugami
Model Ricardo handel póªnoc-poªudnie. zasada: ka»dy z krajów robi to, w czym jest relatywnie/wzgl dnie dobry (lepszy od partnera) Przykªad: w USA w lutym mo»emy wyprodukowa 10 milionów ró» lub 100 tys. komputerów - koszt alternatywny 10 mln ró» to 100 tys. komputerów w RPA w lutym ró»e znacznie lepiej rosn : koszt alternatywny 10 milionów ró» to 30 tys. komputerów A zatem RPA ma w lutym przewag komparatywn w produkcji ró» Zaªó»my,»e pocz tkowo USA produkuje tylko ró»e, a RPA tylko komputery.
Korzy±ci z wymiany Przenie±my produkcj ró» do Ameryki Poªudniowej, a komputerów do USA. Ile na ±wiecie mo»na wtedy wyprodukowa komputerów? A zatem teraz USA b d mogªy sprzeda troch komputerów do Ameryki Poªudniowej w zamian za ró»e. Ile wyniesie cena wzgl dna? To zale»y od relatywnego popytu. Przewaga komparatywna, to nie przewaga absolutna.
Podstawowe zaªo»enia dwa kraje: kraj i zagranica (*) dwa dobra np. X,Y jeden czynnik produkcji - praca L technologia produkcji w kraju: X = a x L x, Y = a y L y technologia produkcji za granic : X = a x L x, Y = a y L y wspóªczynnik a to jednostkowe zapotrzebowanie na prac (ile jednostek pracy potrzeba na jednostk danego dobra.
Zadanie 1 Tabela przedstawia produktywno± pracy w produkcji dwóch dóbr w kraju i zagranic. Kraj Zagranica Masªo (kg/godz.) 5 1 Pªótno (m/godz.) 1 3 1 W produkcji którego dobra kraj ma przewag absolutn? A zagranica? 2 Jak korzy± odniesie kraj, je±li wymieni 5 jednostek masªa na 3 jednostki pªótna? Jak korzy± z takiej wymiany odniesie zagranica? 3 Jak korzy± odniesie kraj, je±li wymieni 5 jednostek masªa na 6 jednostek pªótna? Jak korzy± z takiej wymiany odniesie zagranica?
Zadanie 2 W poni»szej tabeli mamy dane jednostkowe nakªady roboczogodzin na produkcj dwóch dóbr: samochodów (S) i mebli (M) w dwóch krajach: w Polsce i Niemczech. Zakªadamy,»e s speªnione zaªo»enia modelu Ricardo. Kraje/Dobra Polska Niemcy Samochody 20 25 Meble 5 10 1 Czy mo»liwy jest handel mi dzy tymi krajami? 2 W produkcji którego dobra ka»dy kraj powinien si specjalizowa, aby wymiana byªa korzystna? Dlaczego? 3 Jak zmieni si ±wiatowa produkcja mebli, je»eli kraj maj cy przewag wzgl dn w produkcji mebli zmniejszy produkcj samochodów o jeden, a drugi kraj zwi kszy j o jeden? 4 Okre±l ceny wzgl dne samochodów w przeliczeniu na meble w warunkach autarkii w obu krajach. Jaki jest przedziaª cen umo»liwiaj cy handel? 5 Przy jakiej cenie tylko Polska b dzie si caªkowicie specjalizowa w produkcji jednego z dóbr? A przy jakiej tylko Niemcy przejd do peªnej specjalizacji?