Zagraniczna polityka handlowa. Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zagraniczna polityka handlowa. Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm bialowas@hektor.umcs.lublin.pl"

Sławomir Romanowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 Zagraniczna polityka handlowa Tomasz Białowąs msg.umcs.lublin.pl/bialowas.htm

2 Podstawowe definicje Zagraniczna polityka gospodarcza oddziaływanie państwa na stosunki wymiany z zagranicą. Obejmuje przepływy towarów, usług, kapitału i ludzi. Polityka handlowa całość przedsięwzięć państwa Polityka handlowa całość przedsięwzięć państwa zmierzających do wpływu na wielkość i strukturę eksportu i importu

Obejmuje przepływy towarów, usług, kapitału i ludzi.

3 Rodzaje polityki handlowej - polityka wolnego handlu polegająca na powstrzymywaniu się państwa od stosowania wszelkich barier ograniczających dostęp zagranicznych towarów i przedsiębiorstw do rynku krajowego oraz rezygnacji ze środków wspierania własnego eksportu - polityka protekcjonistyczna polegająca na ochronie rynku krajowego przed zagranicznymi towarami i stosowanie różnego rodzaju środków wsparcia eksporterów

krajowego oraz rezygnacji ze środków wspierania własnego eksportu - polityka protekcjonistyczna

4 Protekcjonizm i liberalizm

5 Poziom protekcjonizmu na świecie, 2006

6 Instrumenty polityki handlowej Typ narzędzia Nazwa narzędzia Cła I. Bariery parataryfowe Zmienne opłaty wyrównawcze Depozyty importowe Dodatkowe podatki od importu Cła antydumpingowe i antysubwencyjne Subsydia eksportowe II. Bariery pozataryfowe Zakazy importu lub eksportu Kontyngenty Licencje Dobrowolne ograniczenia eksportu Przepisy domieszkowe Normy techniczne

importu Cła antydumpingowe i antysubwencyjne Subsydia eksportowe II.

7 Cło i jego rodzaje Cło jest opłata pobierana przez państwo w związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną kraju. W zależności od kierunku przepływu towarów wyróżniamy: Cła importowe nakładane na produkty przywożone do kraju w celu ochrony produkcji krajowej oraz zwiększenia wpływu do budżetu. Cła eksportowe - są nakładane na produkty eksportowane (głównie na surowce). Powodują wzrost cen produktów krajowych za granicą i pogorszenie bilansu handlowego poprzez zmniejszenie eksportu. Stosuje się je jedynie w krajach rozwijających się o monokulturowym charakterze gospodarki zastępują system fiskalny. Cła tranzytowe - opłata nakładana na towary przewożone przez terytorium kraju.

budżetu. Cła eksportowe - są nakładane na produkty eksportowane (głównie na surowce).

8 Rodzaje ceł W zależności od sposobu naliczania wyróżniamy: Cło ad valorem - określone w procentach w stosunku do wartości towaru. Cło specyficzne - ustalone w stosunku do ilości towarów. Cło kombinowane - ustalone w zależności od wartości i ilości towarów. W zależności od celu wprowadzenia wyróżniamy: Cło fiskalne - zapewniają państwu odpowiednie dochody. Cło ochronne - jego celem jest ochrona produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną. Cło ekspansywne - ma na celu utrzymanie wysokich cen na rynku wewnętrznym.

W zależności od celu wprowadzenia wyróżniamy: Cło fiskalne - zapewniają państwu odpowiednie dochody.

9 Efekty wprowadzenia cła Efekt wprowadzenia cła w małym kraju Wskutek wprowadzenia cła cena importowanego dobra X rośnie z poziomu P1 do P2. W rezultacie następuje zmniejszenie popytu na importowany produkt X z poziomu Q4 do poziomu Q3. Rośnie podaż krajowa produktu X z poziomu Q1 do Q2. Import dobra X zmniejsza się więc z poziomu Q4-Q1 do Q3-Q2. Wprowadzenie cła powoduje cztery efekty: a efekt redystrybucyjny, korzyści krajowych producentów ze wzrostu ceny z poziomu P1 do P2 i ilości sprzedawanych produktów z Q1 do Q2 b efekt protekcyjny cła, polegający na wzroście produkcji dobra X przez mało efektywnych producentów krajowych, którzy przed wprowadzeniem cła nie produkowali. c efekt fiskalny cła, polegający na wzroście dochodów budżetu z ceł. d efekt konsumpcyjny cła straty poniesione przez konsumentów polegające na rezygnacji z konsumpcji droższego dobra. P cena; Q ilość; Dd popyt krajowy; Sd podaż krajowa Koszty wprowadzenia cła Straty konsumentów : a+b+c+d Korzyści producentów: a Korzyści budżetu państwa: c Straty netto: b + d

Import dobra X zmniejsza się więc z poziomu Q4-Q1 do Q3-Q2.

10 Efekty wprowadzenia kontyngentu Kontyngent bezpośrednie wyznaczenie przez państwo ilości lub wartości określonych dóbr, które mogą być wwiezione do kraju w określonym czasie. Skutki wprowadzenia kontyngentu są podobne do ceł importowych. Wskutek wprowadzenia kontyngentu cena importowanego dobra X rośnie z poziomu P do P1. W rezultacie następuje zmniejszenie popytu na importowany produkt X z poziomu Q do poziomu Q3. Rośnie podaż krajowa produktu X z poziomu Q2 do Q1. Import dobra X zmniejsza się więc z poziomu Q-Q2 do Q3-Q1. Wprowadzenie kontyngentu powoduje cztery efekty: a zyski, jakie może przejąć państwo ze sprzedaży licencji importowych. b efekt protekcyjny, polegający na wzroście produkcji dobra X przez mało efektywnych producentów krajowych, którzy przed wprowadzeniem cła nie produkowali. c renta kontyngentowa - dochód powstały w wyniku sztucznego podniesienia ceny krajowej importowanego towaru. Mogą ją przejąć zarówno eksporterzy jak i importerzy. d efekt konsumpcyjny straty poniesione przez konsumentów polegające na rezygnacji z konsumpcji droższego dobra.

W rezultacie następuje zmniejszenie popytu na importowany produkt X z poziomu Q do poziomu Q3. Rośnie podaż krajowa produktu X z poziomu Q2 do Q1.

11 Środki wspierania eksportu Subsydia wszelkiego rodzaju wsparcie udzielane przez rząd krajowym podmiotom gospodarczym Subsydia produkcji krajowej Subsydia eksportowe Subsydia bezpośrednie: - wypłata pewnych sum na rzecz eksportera w ustalonej proporcji do ilości lub wartości eksportu - zwrot eksporterowi różnicy między ceną krajową a ceną światową gdy ta pierwsza jest wyższa - bezpośrednie finansowanie przez państwo niektórych wydatków ponoszonych przy prowadzeniu działalności eksportowej Subsydia pośrednie: - ulgi i ułatwienia o charakterze fiskalnym (ulgi podatkowe, prawo do szybszej amortyzacji, zwrot ceł importowych na półfabrykaty) - ulgi i ułatwienia natury finansowo-kredytowej - posunięcia państwa obliczone na stworzenie eksporterowi krajowemu możliwości otrzymania zysków w innej niż eksport dziedzinie

finansowanie przez państwo niektórych wydatków ponoszonych przy prowadzeniu działalności eksportowej Subsydia pośrednie: - ulgi i ułatwienia o charakterze fiskalnym (ulgi podatkowe, prawo do szybszej

12 Efekty subsydiów produkcji krajowej Subsydia produkcji krajowej - ich celem jest wyeliminowanie lub zmniejszenie importu określonego dobra bądź osiągnięcie innych istotnych celów gospodarczych (wyeliminowanie bezrobocia Wprowadzenie subsydium produkcji krajowej nie powoduje ograniczenia popytu krajowego Dd. Pozostaje on na dotychczasowym poziomie Q3. Zmniejsza się podaż krajowa o wielkość subsydium z Sd do Sd1. Obniżeniu ulega wielkość importu, który zmniejsza się z Q3-Q1 do Q3-Q2.

produkcji krajowej nie powoduje ograniczenia popytu krajowego Dd. Pozostaje on na dotychczasowym poziomie Q3.

13 Dumping Dumping sprzedaż dobra za granicę po cenie niższej od ceny uzyskanej za to dobro na rynku krajowym Sporadyczny zazwyczaj sprzedaż nadwyżek Łupieżczy utrzymywana czasowo sprzedaż danego dobra na rynku zagranicznym poniżej ceny krajowej lub kosztów mająca na celu wyeliminowanie konkurentów i uzyskanie pozycji monopolistycznej Stały (międzynarodowa dyskryminacja cenowa) ciągła sprzedaż przez monopolistę po niższych cenach.

zagranicznym poniżej ceny krajowej lub kosztów mająca na celu wyeliminowanie konkurentów i uzyskanie

14 Skutki stosowania różnych narzędzi polityki handlowej Wyszczególnienie Cło Subsydium eksportowe Kwota importowa Dobrowolne ograniczenia eksportowe Nadwyżka producenta Rośnie Rośnie Rośnie Rośnie Nadwyżka konsumenta Spada Spada Spada Spada Przychody rządu Rosną Spadają (rosną wydatki rządu) Ogólny dobrobyt kraju Niejednoznaczny (spada w małym kraju) P. R. Krugman, M. Obstfeld (2007), s Spada Nie zmieniają się (renty dla posiadaczy licencji) Niejednoznaczny (spada w małym kraju) Nie zmieniają się (renty dla cudzoziemców) Spada

Rosną Spadają (rosną wydatki rządu) Ogólny dobrobyt kraju Niejednoznaczny (spada w małym kraju) P. R. Krugman, M. Obstfeld (2007), s.

Podobne dokumenty

Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym

215-6-9 Tematyka wykładu Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym Handel Zagraniczny Wykłady Narzędzia polityki handlowej taryfowe i pozataryfowe. Ekonomiczne skutki polityki handlowej.