RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2169167 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 30.09.2008 08165453.5 (13) (51) T3 Int.Cl. E05D 15/10 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 24.11.2010 Europejski Biuletyn Patentowy 2010/47 EP 2169167 B1 (54) Tytuł wynalazku: Przyrząd regulujący i metoda ustawienia odległości pomiędzy dwoma segmentami poruszającymi się po wspólnej prowadnicy (30) Pierwszeństwo: (43) Zgłoszenie ogłoszono: 31.03.2010 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/13 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 29.04.2011 Wiadomości Urzędu Patentowego 2011/04 (73) Uprawniony z patentu: HAUTAU GmbH, Helpsen, DE PL/EP 2169167 T3 (72) Twórca(y) wynalazku: DIRK MUEGGE, Nienstaedt, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Eleonora Rozbicka INTERPAT BIURO OCHRONY WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ ul. A.E. Odyńca 33 02-606 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
Nasz znak: EP/426/10 EP 2 169 167 B1 Opis [0001] Wynalazek dotyczy przyrządu regulującego oraz metody określenia dokładnej odległości między dwoma segmentami równoległego okucia przesuwnego dla jednego skrzydła, przesuwanymi po jednej wspólnej szynie zamontowanej na ościeżnicy. Na segmentach zamocowane przegubowo są ramiona ogranicznika, których końce są połączone przegubowo do spodu skrzydła i wyrównane w stosunku do ramy. [0002] Przy takich okuciach ważne jest wyrównanie skrzydła lub ustawienie go w takiej pozycji, aby przynajmniej w pozycji wsuwania do ramy przy zamykaniu było utrzymane równolegle do ościeżnicy, gdyż zapewnia to przy dalszym zamykaniu uszczelnienie skrzydła przy ościeżnicy i proces zasuwania zostanie przeprowadzony prawidłowo. [0003] Zazwyczaj obydwa segmenty łączy się mocno ze sobą za pomocą pręta w ustalonej wzajemnie do siebie odległości, patrz DE 85 13 538 U1. Końce pręta połączone są śrubami bezpośrednio ze stałymi końcami segmentu. Połączone prętem segmenty i dolna poprzecznica skrzydła w obrębie między miejscami połączenia ramion ogranicznika tworzą równoległobok. Dla wyżej opisanej funkcji istotne jest, aby długość pręta łączeniowego między segmentami była dokładnie dopasowana. Późniejsza korekta jest skomplikowana, ponieważ musi zostać rozłączone połączenie pręta z co najmniej jednym segmentem. [0004] Problem ten jest szczególnie częsty i trudny w przypadku szerokich skrzydeł. [0005] Okucie z miejscami przegubowymi opisane jest w EP 1 645 707 A1 (HAUTAU) i dostępne dla specjalisty, który wykaże omówioną strukturę równoległoboku. Pręt (nr 13) łączy ze sobą dwa segmenty i za każdym razem doprowadzony jest do otworu przechwytującego, na rys. 12. Każde widoczne na figurze 1a i na figurze 2a połączenie śrubami, mocuje pręt w każdym wyjściu. Opcjonalne dopasowanie odległości opisane na figurach 3 do 6 z przekładką (nr 10) umożliwia ustalenie odległości obu segmentów przez połączenie śrubowe (nr 12) i złącze nitowe (nr 11).
2 EP 2 169 167 B1 [0006] Zadaniem wynalazku jest umożliwić w prosty i szybki sposób dokładne, także późniejsze ustawienie długości pręta łączeniowego i przez to dokładną równoległość elementów równoległoboku. [0007] Zadanie to zostało rozwiązane przez wzorzec zastrzeżenia 1. Przy pewnym aspekcie postępowania problem rozwiązuje zastrzeżenie 7. [0008] W obu przypadkach co najmniej jeden koniec pręta łączącego dwa segmenty nie jest połączony ze znajdującym się obok segmentem, raczej to przyrząd regulacyjny zgodnie z wynalazkiem daje się wbudować między końcówką pręta a końcem segmentu. Dzięki temu może nastąpić dokładne ustawienie i dopasowanie odległości segmentów i przez to także odległości między miejscami przegubowymi ramion ogranicznika na obydwu segmentach. Uzyskuje się w ten sposób dokładną równoległość elementów równoległoboku po stronie skrzydła i ościeżnicy, bez konieczności demontażu po którejkolwiek ze stron. [0009] Regulacja jest o wiele prostsza i szybsza. Daje się ustalić w sposób dokładny. [0010] Przy sposobie ustawienia (zastrzeżenie 7) dokładnej odległości między dwoma segmentami okucia przesuwnego, podjęte są następujące kroki. Dwie kształtki zostają wsunięte jedna w drugą i za pomocą śruby regulującej wzajemnie przesuwane. Jedna z kształtek zostaje zamocowana na pierwszym końcu pręta utrzymującego w odległości oba segmenty. Druga kształtka zostaje połączona segmentem skierowanym do pierwszego końca. [0011] Przy konkretnym sposobie ustawienia (zastrzeżenie 8) dokładnej odległości między dwoma segmentami okucia przesuwnego, podjęte są następujące kroki. Część ślizgowa, wykazująca na swojej powierzchni profilowania, zostaje przymocowana do końcówki pręta i może zostać doprowadzona do wewnętrznego, odpowiednio wyprofilowanego wyjścia elementu współpracującego tworzącego obudowę. Tam może być ustawiana za pomocą śruby regulującej, np. przesuwana. Element współpracujący jest przymocowany do segmentu lub uformowany na segmencie, który znajduje się najbliżej końcówki pręta. [0012] Przedłożone wykonania są według zastrzeżeń 2 do 5. Także w odniesieniu do metody według zastrzeżeń 7 do 9.
3 EP 2 169 167 B1 [0013] Przymocowana do segmentu lub uformowana kształtka (jako forma obudowy) wyróżnia się podłużną szczeliną, rozciągniętą równolegle do kierunku przesuwu lub podobnym wpustem do przyjęcia łebka śruby ustawionej prostopadle do kierunku przesuwu i przymocowanej do kształtki (jako części ślizgowej), znajdującej się w środku (zastrzeżenie 3). Łeb śruby we współpracy z podłużną szczeliną/wpustem tworzy ograniczenie drogi ustawczej. [0014] Dodatkowe szczegóły i zalety wynikają z następujących opisów przedstawionych postaci wykonania wynalazku, opracowanych na podstawie figur. [0015] Wynalazek został opisany w sposób następujący na podstawie schematycznych rysunków na kilku przykładach: Figura 1a przedstawia w widoku prostopadłym z góry, skrzydło przesuwne równolegle w pozycji otwartej. Figura 1b przedstawia przekrój zaznaczony na figurze 1 jako X w większym wymiarze. Figura 2 przedstawia w uproszczonym widoku skrzydło przesuwne, którego pozycja wsunięcia nie jest ustawiona równolegle do jego otworu w ramie okna i przez to wymagana jest korekta. Figura 3 przedstawia w widoku perspektywicznym, wbudowany przyrząd regulujący zgodnie z przedłożonym wykonaniem wynalazku w jednym z możliwych ustawień. Figura 4, Figura 5 w tym samym widoku co figura 3 w dwóch innych ustawieniach. [0016] Figura 1a przedstawia typowe zastosowanie przyrządu regulującego zgodnie z wynalazkiem, właściwie okno z jednym skrzydłem 1 przesuwnym równolegle. Sama ościeżnica nie jest pokazana, a tylko przez zamocowaną na niej prowadnicę szynową 2 dla dwóch segmentów 3a i 3b trzymających skrzydło. Do każdego z segmentów jednym końcem przymocowane jest przegubowo ramię ogranicznika 4a lub 4b, a drugim przy 6a lub 6b do dolnej poprzecznicy skrzydła 1. [0017] Obydwa połączenia 6a i 6b są w stałej wzajemnej odległości, która wyznacza jeden bok równoległoboku. Bok przeciwny zostaje wyznaczony przez odległość obu połączeń ramion ogranicznika 4a, 4b na obydwu segmentach 3a, 3b i przez to też poprzez odległość wzajemną segmentów.
4 EP 2 169 167 B1 [0018] Odstęp ten jest wyznaczony zwykle przez pręt 5, który obydwoma końcami przymocowany jest do skierowanych do siebie końców obu segmentów. Jeśli długość pręta 5 nie jest dokładnie wymierzona, zdarza się, szczególnie często przy szerokich skrzydłach 1, że skrzydło 9 zgodnie z figurą 2 w pozycji wjeżdżania w otwór skrzydła 8 w ościeżnicy 7 nie wykaże względem otworu i co za tym idzie względem ościeżnicy, właściwej równoległości, koniecznej do szczelnego zamknięcia i prawidłowego zasunięcia. Skorygowanie jest możliwe tylko przez odłączenie co najmniej jednego końca pręta i ustawienie jego długości, co jest bardzo czasochłonne i trudne do przeprowadzenia. [0019] Pomocny jest przy tym przyrząd regulujący 10, który wbudowany jest - jak wskazano w figurze 1 przez X - pomiędzy końcem pręta 5 a skierowanym do niego końcem segmentu 3b, jak przedstawiono na figurze 1b w powiększeniu. [0020] Jak widać na figurach 3 do 5, przyrząd regulujący 10 zgodnie z opisanym wykonaniem, posiada wewnętrzny element ślizgowy 11 np. z metalu, którego obszar zewnętrzny jest wyprofilowany, co można rozpoznać przy 11 a i 11b. Jest przymocowany do końca pręta 5 łączącego oba segmenty za pomocą śruby zaciskowej 16, przebiegającej poprzecznie do kierunku przesuwu. [0021] Poza tym element ślizgowy posiada otwór wyjściowy 12 skierowany w kierunku przesuwu i wychodzący z frontu skierowanego ku segmentowi 3b. Zapewnia on łatwy dostęp do łba śruby regulacyjnej 13 za pomocą odpowiedniego narzędzia, tj. wkrętaka w celu przestawienia. Śruba regulacyjna 13 może zostać umieszczona na swoim miejscu w elemencie ślizgowym poprzez boczny otwór wyjściowy, przy czym łeb śruby np. między dwoma skierowanymi do siebie odcinkami ramienia lub tym podobnym jest tak umieszczony, że element ślizgowy i śruba tworzą wspólnie element przesuwu. [0022] Element ślizgowy 11 jest wprowadzony do części współpracującej 14 stanowiącej obudowę, której wewnętrzna ściana odpowiada profilom elementu ślizgowego, co widoczne jest np. przy 14a na figurze 5. [0023] Część współpracująca 14 ma w prostej linii z otworem wyjściowym 12 elementu ślizgowego otwór gwintowany, w który zazębia się trzon śruby regulującej 13.
5 EP 2 169 167 B1 [0024] Dalej część współpracująca 14 stanowiąca obudowę posiada boczną szczelinę lub podłużny wpust 15, w który w stanie zamontowania wprowadzony jest przesuwany wzdłuż łeb 16 śruby łączącej element ślizgowy 11 z końcem pręta 5. Długość wpustu 15 w kierunku regulacji jest tak wymierzona, że droga ustawienia po obydwu stronach jest ograniczona i przypadkowe wysunięcie elementu ślizgowego 11 z obudowy 14 jest wykluczone. [0025] Część współpracująca 14 może zostać zamocowana na końcu segmentu 3b za pomocą odpowiedniego montażu 17. Możliwe jest również uformowanie części współpracującej 14 na segmencie bezpośrednio przy wykonaniu bryły segmentu. [0026] Śruba regulująca w zmontowanym stanie przyrządu regulującego 10 jest łatwo dostępna. Dzięki temu ustawienie odległości między dwoma segmentami 3a i 3b następuje w sposób prosty i bardzo dokładny, przez co utworzona zostaje konieczna równoległość skrzydła 1 i ościeżnicy 2 oraz szczelność i poprawne zasunięcie skrzydła przy zamknięciu. Zastrzeżenia 1. Przyrząd regulujący dla dokładnej odległości między dwoma segmentami (3a, 3b) okucia skrzydła przesuwnego (1), przyrząd regulujący składający się co najmniej z: (a) dwóch kształtek (11, 14) wsuniętych jedna w drugą i dających się przestawić względem siebie za pomocą śruby regulującej (13). (b) z których jedna kształtka (11) jest przymocowana lub daje się przymocować do pierwszego końca pręta (5) łączącego oba segmenty (3a, 3b) we wzajemnej odległości od siebie, a druga kształtka (14) połączona jest lub daje się połączyć z segmentem (3b) skierowanym do pierwszego końca pręta. 2. Przyrząd regulujący według zastrzeżenia 1, z pierwszą kształtką (11) jako element ślizgowy i drugą kształtką (14) jako część współpracująca tworząca obudowę, gdzie - element ślizgowy (11) wykazujący na swojej powierzchni profile (11a, 11b) przymocowany jest do końca pręta (5) łączącego dwa segmenty (3a, 3b) i przyjęty
6 EP 2 169 167 B1 jest w wyprofilowanym rowku (14a) części współpracującej tworzącej obudowę (14), dając się w niej przestawić za pomocą śruby regulującej (13). - przy czym część współpracująca (14) przymocowana jest lub uformowana na segmencie (3b), który znajduje się najbliżej końca pręta (5). 3. Przyrząd regulujący zgodnie z zastrzeżeniem 1 albo 2, w którym przy kształtce (14) zamocowanej lub uformowanej na segmencie (3b) znajduje się podłużna szczelina lub podobny wpust (15) biegnący równolegle do kierunku przesuwu na ruchome umiejscowienie łba (16) elementu skręcającego, prostopadłego do kierunku przesuwu i przymocowanego do jednej kształtki (11), przy czym łeb (16) we współpracy z podłużną szczeliną/wpustem (15) tworzy ograniczenie drogi ustawienia kształtek (11, 14). 4. Przyrząd regulujący zgodnie z zastrzeżeniem 3, przy czym elementem skręcającym jest śruba do zamocowania kształtki (11) umieszczonej w wyprofilowanym rowku (14a) na końcu pręta (5) dającego się wprowadzić do odpowiednio uformowanego w wewnątrz otworu kształtki (11). 5. Przyrząd regulujący według jednego z wymienionych zastrzeżeń, gdzie jedna kształtka (11) posiada skierowane ku środkowi wyjście (12) na śrubę regulującą (13), która przechwytuje łeb śruby regulującej i jest tak ukształtowana, że śruba regulująca i jedna z kształtek (13, 11) sprzężone są jako układ ruchu w obu kierunkach regulacji, i gdzie w drugiej kształtce (14) w linii wyjścia (12) wykonany jest otwór gwintowany na zazębienie trzonu śruby regulującej (13). 6. Przyrząd regulujący według zastrzeżenia 5, przy czym jedna kształtka (11) posiada boczny otwór, przez który wstawiana jest do kształtki śruba regulująca (13). 7. Sposób ustawienia dokładnej odległości między dwoma segmentami (3a, 3b) równoległego okucia skrzydła przesuwnego (1), gdzie a) dwie kształtki (11, 14) osadzone są jedna w drugiej a śruba regulująca (13) przestawia je wzajemnie; b) jedna kształtka (11) zamocowana jest do pierwszego końca pręta (5) utrzymującego w odległości oba segmenty (3a, 3b);
7 EP 2 169 167 B1 c) druga kształtka (14) połączona jest z segmentem (3b) skierowanym do pierwszego końca pręta. 8. Sposób ustawienia według zastrzeżenia 7, przy czym - jedna kształtka (11) jako element ślizgowy (11) wykazujący na swojej powierzchni profile (11a, 11b) zamocowana jest do jednego końca pręta (5) łączącego oba segmenty (3a, 3b) i w odpowiednio do profili wyprofilowanym rowku (14a) drugiej kształtki przyjęta jest jako tworzący obudowę element współpracujący (14) i w nim poprzez śrubę regulującą (13) zostaje przestawiana. 9. Sposób według zastrzeżenia 8, przy czym element współpracujący (14) jest zamocowany lub uformowany na segmencie (3b), który znajduje się najbliżej końca pręta (5). Uprawniony: HAUTAU GmbH, DE Pełnomocnik: Eleonora Rozbicka
8 EP 2 169 167 B1
9 EP 2 169 167 B1