SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU BADAWCZEGO: KSIĄŻKA W GRUPIE SPRYTNE LISY LISTOPAD-GRUDZIEŃ 2015 R. Monika Gwiazda-Jarońska Edyta Pacewicz Na początku wspólnie z dziećmi wybraliśmy temat. Zainspirowałyśmy dzieci wspólnym urządzaniem kącika książki. Następnie tworzyliśmy siatkę pytań Nauczycielki zapisywały pytania zadawane przez dzieci. Jak powstają książki? Kto pisze książki? Kto rysuje obrazki do książek? Co się dzieje w drukarni? Kto wymyślił książkę i kiedy? Skąd się biorą książki w bibliotece? Kto układa książki na półkach? Kto wybiera książki do biblioteki? Skąd się biorą książki w księgarni? Ile kosztują książki? Jakie są książki? Czym różnią się książki? Czy wszyscy czytają książki? Jak powstaje papier? Ile książek mamy w przedszkolu, w domu? Kto kupuje książki do przedszkola? Stawialiśmy hipotezy badawcze i próbowaliśmy udzielać odpowiedzi na postawione przez dzieci pytania badawcze.
Tworzyliśmy kolekcję gromadziliśmy w sali różnego rodzaju książki: albumy, encyklopedie, poradniki, książki popularnonaukowe, słowniki, książki dla najmłodszych dzieci, książki plastikowe, książki z puzzlami. Segregowaliśmy książki, tworzyliśmy kolekcję według ustalonych wspólnie kryteriów (np.: wielkości, grubości, przeznaczenia, tematyki, wieku książki).
Wraz z dziećmi ustaliliśmy, jak i gdzie można zweryfikować postawione pytania i hipotezy. Kto może pomóc w uzyskaniu odpowiedzi? Dzieci proponowały osoby, które mogą zostać ekspertami i odpowiedzieć na postawione pytania. Sugerowały, by wybrać: panią bibliotekarkę, antykwariusza, dziadka, który jest właścicielem drukarni. Dzieci aktywnie pracowały badawczo z wykorzystaniem: miarki krawieckiej, linijki, wagi szalkowej. Uzyskały w ten sposób odpowiedzi na pytania: Czy wszystkie książki mają taki sam kształt, wielkość, ciężar? Czy wszystkie mają ilustracje? Czy wszystkie książki zrobione są z papieru? Czy jeśli książki są zrobione z papieru, to jest on taki sam we wszystkich książkach? Czym się różni? Czy wszystkie książki ważą tyle samo? W końcu wybraliśmy się z wizytą do eksperta. Wcześniej ustaliliśmy pytania do pracownika drukarni: Co się robi w drukarni? Jakie są maszyny w drukarni i do czego służą? Kto pracuje w drukarni?. Ponadto prowadziliśmy różne zabawy związane z tematem projektu. Tworzyliśmy definicję wyrazu książka. Tworzyliśmy listę ulubionych książek. Przeliczaliśmy książki w kąciku książki. Zrozumieliśmy, że trzeba dbać o książki. Każde dziecko wykonało zakładkę do książki z wykorzystaniem różnych dowolnych materiałów, np.: kolorowego brystolu, płótna
lnianego, kredek, flamastrów, farb, wstążek, tasiemek, cekinów..dzieci wzbogaciły swój słownik o nowe pojęcia: pisarz, poeta, autor, ilustrator, drukarz, tom, księgozbiór, czytelnia. Dzieci układały także zagadki dla Świętego Mikołaja o ulubionych bohaterach literackich. Liski miały możliwość wysłuchania kilku bajek czytanych przez mamę Miłoszka. Czytaliśmy książki przyniesione przez dzieci lub wybranych z przedszkolnego księgozbioru. Rozpoznawaliśmy na podstawie ilustracji, jaka może być tematyka książki. Wymyślaliśmy inne zakończenia znanych dzieciom bajek. Dzieci konstruowały gry matematyczne: ściganek i gier-opowiadań do znanych dzieciom bajek (ściganka Kto pierwszy dotrze do domku babci Czerwony Kapturek czy wilk? z wykorzystaniem odręcznie rysowanych plansz i kostek do gry). Wybraliśmy się także do antykwariatu, gdzie dzieci dowiedziały się wielu ciekawych rzeczy.
Na koniec podsumowaliśmy zdobyte wiadomości (odpowiedzi na postawione wcześniej pytania). Wyeksponowaliśmy w sali zebraną dokumentację projektu: kolekcję, pytania, hipotezy badawcze, uzyskane odpowiedzi na postawione przez dzieci pytania, sprawozdania z wycieczki, historii osobistych, szkiców.