ŻYWIENIOWE INWESTYCJE, CZYLI JAK ŻYWIENIE WPŁYWA NA UCZNIA mgr Natalia Rykowska, dietetyk, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia
GDAŃSKI OŚRODEK PROMOCJI ZDROWIA JESTEŚMY DLA WAS!
CO TO JEST ZDROWIE? Definicja zdrowia wg WHO: Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia). Co to jest zdrowe odżywianie? dostarczanie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych w określonych czasie i określonej jakości oraz wielkości dla zachowania zdrowia
STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI Otyłość jest jednostką chorobową, którą należy leczyć. Jest zaliczana do grupy chorób cywilizacyjnych. Ponad 22% uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w Polsce ma nadmierną masę ciała. W woj. Pomorskim oszacowano, iż 19% dzieci i młodzieży ma nadwagę lub otyłość. 64% mężczyzn 49% kobiet ma nadmierną masę ciała występowanie nadmiernej masy ciała u dzieci i młodzieży w Polsce (IŻŻ, 2013r.)
Słabszy poziom motoryczny i wydolności fizycznej BŁĘDNE KOŁO OTYŁOŚCI Otyłość z towarzyszącymi chorobami (cukrzyca, nadciśnienie, zwyrodnienia ukł.ruchu itp.) Bierne spędzanie czasu wolnego (siedzący styl życia) Izolacja, depresja (pociesznie - jedzeniem) Podjadanie wysokokalorycznych przekąsek, brak śniadań (złe nawyki żywieniowe)
NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY ŻYWIENIOWE Brak pierwszego śniadania lub spożywane złej jakości Podjadanie pomiędzy posiłkami Brak czystej wody w codziennej diecie dziecka Zbyt duża ilość cukru w postaci słodyczy i słodkich przekąsek Spożywanie dwóch obiadów w ciągu dnia Zbyt późna i obfita kolacja
PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA OŚRODEK PROMOCJI ZDROWIA I SPRAWNOŚCI DZIECKA
ZŁOTA ZASADA 5 POSIŁKÓW DZIENNIE I 5 PRZERW POMIĘDZY NIMI śniadanie drugie śniadanie obiad podwieczorek kolacja śniadanie drugie śniadanie trzecie śniadanie obiad kolacja
NIE PODJADAJ! NIE MUSISZ! II śniadanie Batonik (ok. 280 kcal) Sok (107 kcal) Podwieczorek Chipsy (ok. 530 kcal) Śniadanie Obiad kolacja BILANS + 917 kcal 1 kg tkanki tłuszczowej 7000 kcal Czy to dużo?
JAKIE JEST ZAPOTRZEBOWANIE TWOJEGO DZIECKA NA ENERGIĘ
JAK ROZKŁADAJĄ SIĘ KALORIE W CIĄGU DNIA Śniadanie 25% Całodziennej Racji Pokarmowej Drugie śniadanie 15% Obiad 30% Podwieczorek 10% Kolacja 20%
PRAWIDŁOWO ZBILANSOWANY POSIŁEK TO Produkty zbożowe z pełnego przemiału Pieczywo razowe Płatki zbożowe naturalne (owsiane, jęczmienne, jaglane, gryczane) Kasze gruboziarniste (gryczana, jaglana, jęczmienna) Ryż brązowy, długoziasrnisty Makarony pełnoziarniste Produkty białkowe Mleko i produkty mleczne Mięso Ryby Jaja Witaminy warzywa owoce
ŚNIADANIE JEŚĆ CZY NIE JEŚĆ? Rozdrażnienie Dziecko bez śniadania Dziecko, które spożyło złej jakości śniadanie Płatki, słodkie bułki, krem czekoladowy Konflikty z rówieśnikami i nauczycielami Brak skupienia uwagi Słabsze wyniki w nauce Niedostateczna podaż witamin i składników mineralnych (upośledzony wzrost i rozwój) Poziom glukozy we krwi szybko rośnie i szybko spada (zbyt dużo energii euforia, brak koncentracji, za chwilę pojawia się senność) Słodkie pierwsze śniadanie ogranicza apetyt na drugie śniadania, które jest zazwyczaj mniej słodkie, a tym samym mniej atrakcyjne Zbyt duża ilość cukru prostego w diecie jest przyczyną podjadania
ŚNIADANIE JEŚĆ CZY NIE JEŚĆ? Koncentracja Przykłady dobrych śniadań: Lepsza pamięć krótko- i długoterminowa Owsianka na mleku z ulubionymi owocami Lepsze wyniki w szkole Kanapki z pieczywem razowym/graham, ser/szynka + owoc Zwiększa siłę fizyczną Ograniczenie podjadania Dobrej jakości śniadanie wspiera rozwój intelektualny i społeczny dziecka
ŚNIADANIE ENERGIA NA START Posiłek ten decyduje o kondycji dziecka, jego zdolnościach skupienia i przyswajania wiedzy. Najważniejszy posiłek w ciągu dnia Powinien być spożywany w pierwszej godzinie po przebudzeniu Dobre jakościowo śniadanie pobudzi nasz organizm do pracy
DRUGIE ŚNIADANIE W SZKOLE Drugie śniadanie powinno być pełnowartościowym posiłkiem, a nie tylko przekąską. Ma ono za zadanie podnieść poziom glukozy we krwi, czyli uzupełnić energię do dalszej nauki w szkole. Najczęściej popełniane błędy: Brak drugiego śniadania Słodycze zamiast pełnowartościowego posiłku Zbyt małe drugie śniadanie Brak warzyw Przykład dobrego drugiego śniadania: Kanapka na bazie pieczywa razowego/graham, produkt białkowy, warzywo + woda czysta mineralna niegazowana
DRUGIE ŚNIADANIE W SZKOLE
OBIAD W SZKOLNYM LUB DOMOWYM TLE Największy posiłek w ciągu dnia. Powinien dostarczać aż 30% Całodziennej Racji Pokarmowej. Najczęściej popełniane błędy: więcej niż jeden posiłek obiadowy w ciągu dnia Zaplanujmy dla dziecka jeden posiłek obiadowy w domu lub w szkole.
GDAŃSK JEMY ZDROWO www.jemyzdrowo.edu.pl Aplikacja mobilna Jemy Zdrowo
PODWIECZOREK/III ŚNIADANIE LEGALNA PRZEKĄSKA Jest to najmniejszy posiłek spożywany w ciągu dnia, ale pełni równie ważną rolę. Uzupełnia energię do kolejnego posiłku Chroni przed mimowolnym podjadaniem Podwieczorek/III śniadanie to posiłki uzupełniające, które powinny być lekkostrawne. Najlepiej jeżeli będą to przekąski warzywne, owocowe, warzywno owocowe lub mleczne.
KOLACJA LEKKA I PEŁNOWARTOŚCIOWA Kolacja jest ostatnim posiłkiem w ciągu dnia. Powinna być lekkostrawna i spożywana 2 godziny przed snem. Najczęściej popełniane błędy: obfite kolacje spożywanie posiłku bezpośrednio przed snem Przykład zdrowej kolacji: Kasza manna, zapiekanka, kolorowe kanapki, sałatki
CO DO PICIA? WODA! Składniki diety, który jako jedyny ma 0 kalorii Rozpuszczalnik dla związków chemicznych Środek transportu rozprowadzający wszystkie składniki odżywcze po całym organizmie Wraz z błonnikiem odpowiada za sytość Niezbędna w procesach przemiany materii Usuwa toksyny, uczestniczy w trawieniu Ułatwia przesuwanie się masy kałowych Reguluje temperaturę ciała
NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO NA ZMIANY! Najlepiej, gdy cała rodzina będzie przestrzegać zasady 6U: Urozmaicaj Jedz umiarkowanie Ureguluj Uprawiaj sport Unikaj Uśmiechnij się!
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!