SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. GEN. JÓZEFA BEMA W ZAWIERCIU ROK SZKOLNY 2015/2016 I. Wstęp Program Profilaktyki przeznaczony jest dla uczniów Zespołu Szkół im. generała Józefa Bema w Zawierciu. Założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę na temat zdrowego rozwoju, stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły i monitorowanie skuteczności podjętych działań. Realizacja programu to działania edukacyjne, informacyjne, procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych, to programy alternatyw oraz wspomaganie procesu adaptacji uczniów i współpraca ze środowiskiem lokalnym i z rodzicami/opiekunami prawnymi. Program Profilaktyki tworzy spójną całość z Programem Wychowawczym Szkoły i został sporządzony w oparciu o aktualne przepisy prawa oświatowego. II. Podstawa prawna Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2006 r. Nr 26 poz. 226), Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 231 poz. 1375 ze zm.), Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t. j. Dz.U. z 2007 r. Nr 70 poz. 472 ze zm.) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. 2012 r. poz. 124), Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.) Program polityki prorodzinnej państwa z dnia 3 listopada 1999 r. przygotowany przez Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa, 1
III. Cele programu Zapobieganie i zmniejszanie szkód występujących w życiu młodych ludzi w związku z sięganiem przez nich po substancje uzależniające : - ochrona młodego człowieka przed zagrożeniami, - reagowanie na próby podejmowania zachowań ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy, - uświadamianie o szkodliwości spożywania napojów alkoholowych, palenia papierosów i stosowania środków odurzających, Ograniczenie i eliminowanie zachowań problemowych występujących wśród młodzieży jak: wagary, agresja i przemoc, wyłudzenie, wykroczenia przeciw prawu: - pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych, - rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów, - zmniejszanie agresywnych zachowań na terenie szkoły, - umożliwienie uczniom udziału w zajęciach o tematyce profilaktycznej, - popularyzowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego, Kształtowanie osobowości ucznia w taki sposób, aby prawidłowo funkcjonował w środowisku szkolnym i pozaszkolnym : - budowanie poczucia własnej wartości i zachowań asertywnych, - kształcenie umiejętności komunikacji interpersonalnej, - wychowanie do wartości i podejmowania odpowiedzialnych decyzji, - zaspokojenie potrzeb psychospołecznych ucznia, Wypracowanie właściwych form współpracy z rodzicami w zakresie rozwiązywania problemów młodzieży: - pedagogizacja rodziców, - porady, konsultacje i zajęcia edukacyjne, - informowanie o możliwościach uzyskania pomocy specjalistycznej, - zaangażowanie rodziców w życie szkoły, Promocja zdrowia i rozwijanie zdolności do prowadzenia zdrowego życia młodzieży w działaniach wychowawczych, profilaktycznych i interwencyjnych : - zapewnienie wymiany informacji pomiędzy pracownikami szkoły - doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży. Rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym (zainteresowanie nauką szkolną), Wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (poszanowanie norm, wartości i autorytetów), Stwarzanie uczniom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych itp. IV. Strategie i metody realizacji Programu Profilaktyki Pogadanka podczas lekcji Spotkanie ze specjalistą Prezentacje Godziny wychowawcze Zajęcia z pedagogiem szkolnym Zajęcia pozalekcyjne 2
V. Harmonogram działań profilaktycznych ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI TERMIN Poznanie środowiska rodzinnego ucznia -Ankieta diagnozująca sytuację rodzinną i materialną uczniów - Sporządzenie listy uczniów wymagających pomocy Rozmowy z uczniami -Spotkania i rozmowy z rodzicami/opiekunami prawnymi - Współpraca z kuratorami sądowymi Pielęgniarka szkolna Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji -Spotkanie klas pierwszych z pedagogiem -Zajęcia integracyjne w klasach -Wyjazdy integracyjne -Wycieczki -Zajęcia dotyczące zjawiska agresji i sposobów jej zapobiegania poszczególnych przedmiotów, Zgodnie z planem wychowawczym i programem imprez szkolnych Zapoznanie uczniów z zasadami kulturalnego zachowania i eliminowanie nieodpowiednich zachowań -Przypomnienie zasad zachowania uczniów w oparciu o Statut Szkoły -Zajęcia edukacyjnoinformacyjne w ramach godzin wychowawczych: przypomnienie praw i obowiązków ucznia - Spotkania z przedstawicielami policji, Przedstawiciel policji 3
Monitorowanie frekwencji uczniów oraz dbałość o dyscyplinę -Sprawdzanie obecności na każdej lekcji -Rozliczenie opuszczonych godzin lekcyjnych -Monitorowanie frekwencji poprzez comiesięczne sprawozdania -Bieżące informowanie rodziców/opiekunów prawnych o nieobecnościach klas Rodzice/ Opiekunowie prawni Zgodnie z planem spotkań z rodzicami oraz w razie potrzeby Uzależnienia -Realizacja tematyki antynikotynowej na zajęciach -Akcja plakatowa: Palenie szkodzi -Dzień Walki z Paleniem Tytoniu -Filmy edukacyjne na lekcjach z wychowawcą - Wykonanie gazetki tematycznej - Przypomnienie i przestrzeganie procedur postępowania w sytuacji, gdy uczeń pali papierosy na terenie szkoły i w jej otoczeniu -Ankiety diagnozujące -Realizacja tematyki antyalkoholowej i narkotykowej na lekcjach do dyspozycji wychowawcy -Zajęcia z asertywności -Filmy edukacyjne Procedury postępowania w sytuacji zagrożenia, Pielęgniarka Uczniowie Rodzice/ Opiekunowie prawni Według planu 4
-Prelekcje na temat szkodliwości zażywania dopalaczy i innych używek, - zwrócenie uwagi na zagrożenia współczesnego świata: cyberprzestrzeń, uzależnienia od multimediów, izacja rodziców -Zajęcia warsztatowe z psychologiem i pedagogiem - Redagowanie broszur i ulotek informacyjnych -Zapoznanie rodziców z możliwościami korzystania ze specjalistycznej pomocy Pielęgniarka szkolna Zaproszeni specjaliści W ciągu całego roku Zachęcanie młodzieży do aktywnego i zdrowego stylu życia -Promowanie zajęć sportowych i kół zainteresowań - Propagowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego - Lekcje na temat zasad racjonalnego żywienia -Realizacja Programów Profilaktycznych we współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną, - Realizacja programów: Bezpieczna+, Podstępne wzw, Znamię? Znam je, ARS czyli jak dbać o miłość? Wychowawca wychowaniafizycznego, biologii Służba zdrowia 5
Uświadomienie odmienności kultur, zachowań i różnic między ludźmi - empatia i wrażliwość -Lekcje z wychowawcą -Filmy edukacyjne -Dzień Walki z AIDS 1 grudnia.(akcja plakatowa) -Zajęcia dotyczące tolerancji wobec niepełnosprawnych i chorych - Akcje wolontaryjne - Działalność szkolnego koła PCK szkolny Uczniowie Współpraca z rodzicami Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie wychowania profilaktyki i interwencji -Zapoznanie rodziców z Programem Profilaktyki - Informowanie o dostępnych formach pomocy -Spotkania rodziców z wychowawcami oraz nauczycielami podczas dyżurów nauczycielskich -Wspólne organizowanie imprez szkolnych - izacja rodziców, zorganizowanie spotkań warsztatowych na wybrane tematy -Spotkania z przedstawicielami Rady Rodziców - Indywidualne konsultacje - Wzajemna wymiana informacji Specjaliści Rodzice Dyrektor szkoły W ciągu całego roku szkolnego Według potrzeb Udział nauczycieli w różnych formach doskonalenia w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych -Konferencje -Warsztaty -Kursy Według potrzeb 6
Problem bezrobocia a świadomy wybór zawodu w odniesieniu do obecnego rynku pracy - Spotkania z doradcą zawodowym - Pogadanki w klasach III i IV T Doradca Według potrzeb Opracowały: Beata Jarkiewicz Agnieszka Żelezik Alina Miszczyk 7