Analiza sprawdzianu KOMPETENCJE PIĄTOKLASISTÓW 2016 Wyniki badania umiejętności polonistycznych Szkoła Podstawowa nr 2 im. Janusza Korczaka w Węgorzewie
Zadania w badaniu Kompetencje piątoklasistów 2016 dotyczyły trzech obszarów: rozumienia tekstu nieliterackiego, rozumienia tekstu literackiego, pisania i miały różny stopień trudności. Za niektóre zadania można było otrzymać 1 punkt, za inne 2 punkty, a za najtrudniejsze 7 punktów. Najwyższy wynik - 21 pkt (na 22 pkt) uzyskały 2 osoby, najniższy - 4 pkt również 2 osoby. Zadania związane z rozumieniem tekstu nieliterackiego sprawdzały przede wszystkim, czy uczniowie potrafią dostrzec wskaźniki spójności tekstu informacyjnego. Ta umiejętność jest podstawą tworzenia własnych spójnych wypowiedzi. Sprawdzano ponadto, czy uczeń rozpoznaje wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące i czy rozumie ich funkcję. Zadania dotyczące tekstu literackiego wymagały od uczniów przede wszystkim umiejętności analitycznych i interpretacyjnych. W jednym z nich proszono o odtworzenie kolejności zdarzeń, o których była mowa w tekście. Inne zadania wymagały przeprowadzania operacji myślowych, które pozwoliłyby na wyjaśnienie znaczeń wyrazów i wyrażeń (także użytych niedosłownie) w kontekście przedstawionego utworu. Trudniejsze zadania wymagały wnioskowania na podstawie całego tekstu, a także łączenia umiejętności analizowania i interpretowania z umiejętnością przedstawiania własnego stanowiska i argumentowania na jego rzecz. Zadanie dotyczące tworzenia własnego tekstu odnosiło się do opowiadania z dialogiem. Sprawdzano, na ile twórczo uczniowie umieją wykorzystać tekst wyjściowy, a także na ile poprawnie posługują się polszczyzną. W niniejszym raporcie przedstawiono procentowe wyniki klas za wykonanie poszczególnych zadań, pogrupowane w obszary badanych umiejętności.
Zadanie Wszystkie zadania Obszar: rozumienie tekstu nieliterackiego Obszar: rozumienie tekstu literackiego Obszar: pisanie klasa Wszyscy V a V b V c Szkoła Województwo badani uczniowie 61% 64% 61% 62% 67% 60% 53 % 70% 65% 64% 63% 65% 60% 61% 60% 61% 58% 59% 71% 62% 59% 63% 51% 54% Poziom wykonania wszystkich zadań: 66% 64% 62% 60% 58% 56% klasa szkoła województwo kraj 54% 52% V a V b V c
Obszar: rozumienie tekstu nieliterackiego Zadanie Spójność tekstu Sens akapitów Tekst informacyjny Różne typy zdań Zdanie rozkazujące klasa V a V b V c Szkoła Województwo Wszyscy badani uczniowie 50% 40% 53% 46% 44% 47% 35% 70% 41% 54% 48% 50% 75% 90% 94% 87% 85% 85% 50% 75% 76% 69% 75% 76% 55% 75% 59% 66% 62% 67% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% spójność tekstu sens akapitów tekst informacyjny różne typy zdań zdanie rozkazujące 0%
W tym obszarze najlepiej wypadła umiejętność wyboru określenia dla rodzaju tekstu i uzasadnienia go. Uczniowie również dobrze poradzili sobie ze wskazaniem różnych typów zdań. Słabo wypadła umiejętność ułożenia w odpowiedniej kolejności poszczególnych akapitów tekstu tak, by łączyły się ze sobą w spójną całość. Obszar: rozumienie tekstu literackiego Klasa Wszyscy Zadanie V a V b V c Szkoła Województwo badani uczniowie Kolejność 23% 13% 26% 18% 22% 24% wydarzeń Rozumienie 80% 90% 82% 86% 84% 84% porównania Wyjaśnienie 60% 55% 53% 56% 61% 61% znaczenia wyrazu Prawda czy 85% 70% 71% 74% 83% 84% fałsz Sens 60% 65% 71% 65% 66% 70% ostatniego zdania Wypełnianie 60% 45% 53% 51% 45% 46% luk Wyjaśnienie 75% 60% 82% 69% 56% 58% trafności doboru nazwiska Cytowanie 40% 90% 41% 65% 45% 48% W tym obszarze wyjątkowo słabo wypadła umiejętność odtwarzania kolejności zdarzeń, bardzo dobrze zaś uczniowie poradzili sobie z zadaniem typu: prawda-fałsz oraz z właściwym dokańczaniem zdań (rozumienie porównania, wyjaśnienie znaczenia wyrazu), a także z wyjaśnieniem sensu wskazanego zdania.
Obszar: pisanie (opowiadanie z dialogiem) Klasa Wszyscy Zadanie V a V b V c Szkoła Województwo badani uczniowie Treść 68% 63% 55% 62% 56% 59% Styl 95% 85% 82% 87% 73% 75% Język 60% 75% 53% 66% 52% 59% Ortografia 65% 55% 35% 53% 40% 42% Interpunkcja 65% 30% 71% 49% 33% 37% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% treść styl język ortografia interpunkcja 20% 10% 0% V a V b V c szkoła województwo kraj W tym obszarze bardzo dobrze wypadł styl, na dobrym poziomie język, treść i interpunkcja. Nadal warto pracować nad ortografią.
Co robić, by utrwalać bardzo dobre i dobre wyniki, a także poprawić wyniki niezadowalające? I. Rozumienie tekstu nieliterackiego: ćwiczyć rozumienie całości tekstu ze wskazaniem jego głównej/głównych myśli, ćwiczyć wyszukiwanie w tekście informacji, ćwiczyć hierarchizowanie informacji od najważniejszych do drugorzędnych, zatrzymywać się w tych miejscach, które sprawiają uczniom kłopot, by zastanowić się nad znaczeniem trudnych słów, zatrzymywać się przy tytule: co zapowiada, jak go rozumiemy, jak przyciąga uwagę czytelnika (nadawanie tekstowi własnych tytułów), dokonywać analizy słownictwa pojawiającego się w tekście z jakiego kręgu tematycznego ono pochodzi (naukowy, urzędowy, potoczny, slangowy, inny), co znaczą poszczególne słowa, ćwiczyć wypisywanie z tekstu odpowiednich cytatów. II. Rozumienie tekstu literackiego: wybierać do lektury zróżnicowane teksty, zachęcać do układania dalszego ciągu utworu, zawsze czytać na głos utwór poetycki, a także fragmenty utworów prozatorskich, zachęcać uczniów do wyrażania własnych opinii ( ten wiersz jest dla mnie o... ), omawiać znaczenia słów, metafor, porównań, funkcje rytmu i rymów itd., wyszukiwać zaskakujące, nieoczywiste połączenia słowne, poszerzać słownictwo ucznia, zwracać uwagę na to, co w utworze nie jest wyrażone wprost, czego czytelnik powinien się domyślić, ćwiczyć rozpoznawanie tytułów sformułowanych wprost (jednoznacznie, jasno, zrozumiale) i tych sformułowanych wieloznacznie (metaforycznie), zagadkowo, zaskakująco.
III. Pisanie (tworzenie własnego tekstu): ćwiczyć dobieranie słownictwa do podejmowanego tematu, ćwiczyć kompozycję tekstu uczeń musi mieć świadomość struktury tworzonej wypowiedzi, kształcić umiejętność dostosowywania stylu do celu wypowiedzi, adresata, sytuacji, wdrażać nawyk, by uczeń przeczytał swój tekst po napisaniu, poprawił dostrzeżone błędy. Powyższe sugestie należy wykorzystywać na wszystkich przedmiotach. Opracowała: Elżbieta Gładczyńska