Transpozony a ewolucja miejsc wi zania czynników transkrypcyjnych u ssaków

Podobne dokumenty
W zadaniach na procenty wyró»niamy trzy typy czynno±ci: obliczanie, jakim procentem jednej liczby jest druga liczba,

Czy transpozony mog tworzy drzewa logenetyczne takie, jakby istniaª Gen Nadrz dny?

Podstawy modelowania w j zyku UML

Podstawy statystycznego modelowania danych - Wykªad 7

Metody numeryczne. Wst p do metod numerycznych. Dawid Rasaªa. January 9, Dawid Rasaªa Metody numeryczne 1 / 9

Mierzalne liczby kardynalne

Pakiety statystyczne - Wykªad 8

2 Liczby rzeczywiste - cz. 2

Modele liniowe i mieszane na przykªadzie analizy danych biologicznych - Wykªad 1

KLASYCZNE ZDANIA KATEGORYCZNE. ogólne - orzekaj co± o wszystkich desygnatach podmiotu szczegóªowe - orzekaj co± o niektórych desygnatach podmiotu

Wst p do informatyki. Systemy liczbowe. Piotr Fulma«ski. 21 pa¹dziernika Wydziaª Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Šódzki, Polska

DREAM5 Challenges. Metody i rezultaty. Praktyki wakacyjne 2010 sesja sprawozdawcza

Liczby zmiennoprzecinkowe

WST P DO TEORII INFORMACJI I KODOWANIA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2013/14

Arytmetyka zmiennopozycyjna

Epigenome - 'above the genome'

Funkcje, wielomiany. Informacje pomocnicze

Kwantowa teoria wzgl dno±ci

Ekonometria Bayesowska

Macierze. 1 Podstawowe denicje. 2 Rodzaje macierzy. Denicja

c Marcin Sydow Spójno± Grafy i Zastosowania Grafy Eulerowskie 2: Drogi i Cykle Grafy Hamiltonowskie Podsumowanie

1 Metody iteracyjne rozwi zywania równania f(x)=0

Analizy wielkoskalowe w badaniach chromatyny

Metodydowodzenia twierdzeń

CAŠKOWANIE METODAMI MONTE CARLO Janusz Adamowski

Optymalizacja R dlaczego warto przesi ± si na Linuxa?

PROJEKTOWANIE SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH PROJEKT SYSTEMY LOGISTYCZNE PODSTAWY TEORETYCZNE

Koªo Naukowe Robotyków KoNaR. Plan prezentacji. Wst p Rezystory Potencjomerty Kondensatory Podsumowanie

października 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II

Relacj binarn okre±lon w zbiorze X nazywamy podzbiór ϱ X X.

Metody numeryczne i statystyka dla in»ynierów

ARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

WST P DO TEORII INFORMACJI I KODOWANIA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2013/14

Rekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych

Ekonometria. wiczenia 13 Metoda ±cie»ki krytycznej. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej

Metody statystyczne w biologii - Wykªad 8. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocªawiu Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierz t

Makroekonomia Zaawansowana

Teoria grafów i jej zastosowania. 1 / 126

ANALIZA NUMERYCZNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

Równania ró»niczkowe I rz du (RRIR) Twierdzenie Picarda. Anna D browska. WFTiMS. 23 marca 2010

Spis treści 1 Komórki i wirusy Budowa komórki Budowa k

Co to jest transkryptom? A. Świercz ANALIZA DANYCH WYSOKOPRZEPUSTOWYCH 2

Metody bioinformatyki (MBI)

Historia informacji genetycznej. Jak ewolucja tworzy nową informację (z ma ą dygresją).

MODEL HAHNFELDTA I IN. ANGIOGENEZY NOWOTWOROWEJ Z UWZGL DNIENIEM LEKOOPORNO CI KOMÓREK NOWOTWOROWYCH

Podstawy statystycznego modelowania danych Analiza prze»ycia

Metody numeryczne i statystyka dla in»ynierów

Aplikacje bazodanowe. Laboratorium 1. Dawid Poªap Aplikacje bazodanowe - laboratorium 1 Luty, 22, / 37

Ekonometria. wiczenia 2 Werykacja modelu liniowego. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej

Wzorce projektowe kreacyjne

Elementarna statystyka Wnioskowanie o regresji (Inference 2 czerwca for regression) / 13

Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.

Edycja geometrii w Solid Edge ST

Ekonometria. wiczenia 5 i 6 Modelowanie szeregów czasowych. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej

Ekonometria. wiczenia 1 Regresja liniowa i MNK. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej

Lekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE

Ekonometria - wykªad 8

Maksymalna liczba punktów do zdobycia: 80. Zadanie 1: a) 6 punktów, b) 3 punkty, Zadanie 2: a) 6 punktów, b) 4 punkty,

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie strzelińskim w roku 2009

przewidywania zapotrzebowania na moc elektryczn

Możliwości współczesnej inżynierii genetycznej w obszarze biotechnologii

Hotel Hilberta. Zdumiewaj cy ±wiat niesko«czono±ci. Marcin Kysiak. Festiwal Nauki, Instytut Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego

MiASI. Modelowanie analityczne. Piotr Fulma«ski. 18 stycznia Wydziaª Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Šódzki, Polska

Numeryczne zadanie wªasne

na zakup usługi badawczej

Elementarna statystyka Dwie próby: porównanie dwóch proporcji (Two-sample problem: comparing two proportions)

TATA box. Enhancery. CGCG ekson intron ekson intron ekson CZĘŚĆ KODUJĄCA GENU TERMINATOR. Elementy regulatorowe

TRANSKRYPCJA - I etap ekspresji genów

Informatyka, matematyka i sztuczki magiczne

Modele ARIMA prognoza, specykacja

Lekcja 9 Liczby losowe, zmienne, staªe

Ukªady równa«liniowych

Statystyka matematyczna

Zastosowania matematyki

i, lub, nie Cegieªki buduj ce wspóªczesne procesory. Piotr Fulma«ski 5 kwietnia 2017

BUDOWA I FUNKCJA GENOMU LUDZKIEGO

Analizy DNA in silico - czyli czego można szukać i co można znaleźć w sekwencjach nukleotydowych???

ARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15

plezjomorfie: podobieństwa dziedziczone po dalszych przodkach (c. atawistyczna)

Dr. habil. Anna Salek International Bio-Consulting 1 Germany

Macierze i Wyznaczniki

Metody probablistyczne i statystyka stosowana

Wyznaczanie krzywej rotacji Galaktyki na podstawie danych z teleskopu RT3

Ekonometria Bayesowska

Materiaªy do Repetytorium z matematyki

Model obiektu w JavaScript

In»ynierskie zastosowania statystyki wiczenia

Elementy geometrii w przestrzeni R 3

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

x y x y x y x + y x y

Czy komputery potrafią mówić? Innowacyjne aplikacje wykorzystujące przetwarzanie dźwięku i mowy. Plan prezentacji.

PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE ORAZ OCHRONY OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE W GMINIE LIPNO NA LATA

Efekty przestrzenne w konwergencji polskich podregionów

Programowanie wspóªbie»ne

O pewnym zadaniu olimpijskim

Zastosowania matematyki

Indeksowane rodziny zbiorów

Macierze i Wyznaczniki

1 Strumienie. 2 Pliki. 2.1 Zapis do pliku tekstowego. Programowanie w j zyku C - Adam Krechowicz, Daniel Kaczmarski

Transkrypt:

Transpozony a ewolucja miejsc wi zania czynników transkrypcyjnych u ssaków 10.12.2009

Na podstawie Przypomnienie poj Guillaume Bourque, Bernard Leong, Vinsensius B. Vega, et al., Evolution of the mammalian transcription factor binding repertoire via transposable elements

Plan prezentacji Przypomnienie poj 1 Przypomnienie poj 2 Cel artykuªu Dane Wyniki 3 Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS 4

Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation PRZYPOMNIENIE POJ

Transkrypcja Przypomnienie poj Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation Denicja Transkrypcja to proces syntezy RNA na matrycy DNA przez ró»ne polimerazy RNA, czyli przepisywanie informacji z DNA na RNA. Transkrypcja bezpo±rednio reguluje ekspresj wszystkich genów w organizmie

Transkrypcja Przypomnienie poj Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation Denicja Transkrypcja to proces syntezy RNA na matrycy DNA przez ró»ne polimerazy RNA, czyli przepisywanie informacji z DNA na RNA. Transkrypcja bezpo±rednio reguluje ekspresj wszystkich genów w organizmie Transkrypcja jest regulowana przez czynniki transkrypcyjne.

Czynniki transkrypcyjne Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation Denicja Czynnik transkrypcyjny (TF) jest biaªkiem wi» cym DNA na obszarze promotora lub sekwencji wzmacniaj cej w specycznym regionie, gdzie reguluje proces transkrypcji. Zobaczmy jak to si odbywa na przykªadzie.

Transpozony Przypomnienie poj Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation Denicja Transpozon to sekwencja DNA, która mo»e przemieszcza si na inn pozycje w genomie tej samej komórki w wyniku procesu zwanego transpozycj.

Chromatin Immunoprecipitation Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation Denicja Chromatyczna immunoprecypitacja (ChIP) jest badaniem, które umo»liwia odnalezienie w genomie regionów wi zania jakich± zadanych struktur biaªkowych (np. czynników transkrypcyjnych). Wyró»niamy kilka ró»nych metod Chromatin Immunoprecipitation: ChIP-chip ChIP-Seq ChIP-PET

Transkrypcja Czynniki transkrypcyjne Transpozony Chromatin Immunoprecipitation

Cel artykuªu Dane Wyniki IDEA I PRZESŠANIE ARTYKUŠU

Cel artykuªu Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Gªówny cel: Pogª bi wiedz o mechanizmach regulacji transkrypcji u eukariotów oraz zbada ich wpªyw na proces formowania si gatunków.

Dane Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Genomy myszy i czªowieka wraz z opisami regionów wi za«(ang. binding regions) siedmiu ró»nych czynników transkrypcyjnych:

Cel artykuªu Dane Wyniki Uwaga: B dziemy rozró»nia : region wi zania (ang. binding region) miejsce wi zania (ang. binding site) motyw (ang. binding motif)

Wyniki Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Obserwacje poczynione przez autorów: 1 Regiony wi za«czynników transkrypcyjnych sªabo konserwuj si w toku ewolucji.

Wyniki Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Obserwacje poczynione przez autorów: 1 Regiony wi za«czynników transkrypcyjnych sªabo konserwuj si w toku ewolucji. 2 Regiony wi za«niektórych TFów wyst puj prawie tylko i wyª cznie w pewnych rodzinach transpozonów.

Wyniki Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Obserwacje poczynione przez autorów: 1 Regiony wi za«czynników transkrypcyjnych sªabo konserwuj si w toku ewolucji. 2 Regiony wi za«niektórych TFów wyst puj prawie tylko i wyª cznie w pewnych rodzinach transpozonów. 3 Przodkowie transpozonów mogli zawiera sekwencje, które wyewoluowaªy w miejsca wi za«.

Wyniki Przypomnienie poj Cel artykuªu Dane Wyniki Obserwacje poczynione przez autorów: 1 Regiony wi za«czynników transkrypcyjnych sªabo konserwuj si w toku ewolucji. 2 Regiony wi za«niektórych TFów wyst puj prawie tylko i wyª cznie w pewnych rodzinach transpozonów. 3 Przodkowie transpozonów mogli zawiera sekwencje, które wyewoluowaªy w miejsca wi za«. 4 Motywy wi za«zawarte w transpozonach podlegaj prawom selekcji naturalnej.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS SZCZEGÓŠY

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Obserwacja I regiony wi za«sªabo si konserwuj Obserwacja Regiony wi za«czynników transkrypcyjnych nie s konserwowane w toku ewolucji nawet mi dzy blisko spokrewnionymi gatunkami. Uzasadnienie: Polegamy na dwóch metrykach konserwacji regionów wi za«: 1 stopie«pokrycia regionów wi za«ze znanymi zakonserwowanymi cz ±ciami w genomie 2 obecno± homologicznych motywów w spokrewnionych gatunkcah

Metryki konserwacji szczegóªy Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Metryka 1: Informacje o zakonserwowanych cze±ciach wykorzystywaych genomów zostaªy ±ci gni te ze strony programu PhastCons. Metryka 2: Charakterystyczne motywy dla poszczególnych TFów zostaªy zaczerpni te z publikacji. Homologiczne motywy obliczono z pomoc programu liftover. Badani krewniany czªowieka: szympans, makak, mysz, pies. Badani krewniacy myszy: szczur, pies, czlowiek.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Obserwacja II transpozony a regiony wi za«tfów Obserwacja Regiony wi za«czterech (z siedmiu badanych) TFów s zawarte w konkretnych rodzinach transpozonów i wyst puj prawie tylko i wyª cznie w nich. Uzasadnienie: Miejsca wyst powania poszczególnych rodzin transpozonów w badanych genomach obliczamy programem RepeatMasker. Sprawdzamy ile regionów wi za«pokrywa si z poszczególnymi rodzinami transpozonów.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Obserwacja II dokªadne warto±ci Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Dokªadne warto±ci: 19.8% regionów wi za«esr1 jest zawartych w rodzinie MIR (oczekiwano 13.3%), Pwarto± = 1.5 10 10 39.6% regionów wi za«tp3 jest zawartych w rodzinie ERV1 (oczekiwano 6.1%), Pwarto± = 10 70 23.8% regionów wi za«pou5f1-sox2 jest zawartych w rodzinie ERVK (oczekiwano 8.7%), Pwarto± = 10 68 33.8% regionów wi za«ctcf jest zawartych w rodzinie B2 (oczekiwano 12.4%), Pwarto± = 10 100

Obserwacja II wniosek Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Wniosek: Znaczny procent regionów wi za«czterech z siedmiu czynników transkrypcyjnych (ESR1, TP3, POU5F1-SOX2, CTCF) wyst puje w konkretnych rodzinach transpozonów. Takie miejsca wi za«b dziemy dalej okre±lali mianem RABS, czyli Repeat Associated Binding Sites.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Ocencno± motywów w regionach wi za«i w RABS Obecno± motywów w regionach wi za«i w RABS:

Obserwacja III Przypomnienie poj Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Obserwacja Przodkowie transpozonów mogli zawiera sekwencje, które wyewoluowaªy w miejsca wi za«. Uzasadnienie 1: Wyszukujemy wszystkich wyst pie«transpozonów z danej rodziny w genomie. W ka»dym z wyst pie«szukamy instancji motywu dla danego czynnika transkrypcyjnego. W ka»dym z wyst pie«odnajdujemy tak»e region, który rzeczywi±cie zostaª zwi zany z danym TFem.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Obserwacja III Przypomnienie poj Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Uzasadnienie 2 szacujemy podobie«stwo przodka rodziny transpozonów do motywu dla danego TFa: Za przodka rodziny transpozonów uznajemy uliniowienie wszystkich wyst pie«transpozonów z tej rodziny w genomie. Obliczamy podobie«stwo przodka i motywu (czyli najmniejsz odlegªo± Hamminga). T warto± porównujemy z podobie«stwem przodka i losowego promotora danego TFa.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Obserwacja III wnioski Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Wniosek 1: Transpozycje rozwa»anych rodzin transpozonów mogªy wpªyna na proces ksztaªtowania miejsc wi za«czynników transkrypcyjnych:

Obserwacja III wnioski Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Wniosek 2: Górne oszacowanie na czas pojawienia si miejsc wi za«w genomie to czas wyksztaªcenia si rodziny transpozonów, które je zawieraj. Czas wyksztaªcenia si danej rodziny transpozonów mo»na oszacowa ±redni liczb ró»nic mi dzy przodkiem a obecn form.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

Obserwacja IV Przypomnienie poj Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS Obserwacja Motywy zawarte w RABS podlegaj prawom selekcji naturalnej. Uzasadnienie: Porównyjemy liczb wyst pie«motywu w elementach danej rodziny transpozonów z oczekiwan liczb jego wyst pie«w transpozonach powstaªych w wyniku losowego mutowania przodka.

Sªaba konserwacja regionów wi za«transpozony a regiony wi za«przodkowie transpozonów a ewolucja miejsc wi za«selekcja naturalna motywów z RABS

PODSUMOWANIE

Obserwacja V Przypomnienie poj Obserwacja RABS wyst puj w pobli»u genów regulowanych przez odpowiadaj ce im czynniki transkrypcyjne. Uzasadnienie: Sprawdzamy jaki procent regionów wi za«znajduje si w pobli»u (10 kb) genów regulowanych przez dany czynnik transkrypcyjny. Rozpatrujemy zarówno regiony wi za«zawarte w transpozonach jak i te wolne. Wyniki porównujemy z warto±ciami oczekiwanymi obliczonymi na zestawie losowych genów.

Wnioski Przypomnienie poj Wnioski: 1 Transpozony s wa»nym czynnikiem reguluj cym ekspresj genów u eukariotów. 2 Transpozony odgrywaj znacz c rol w procesie ksztaªtowania si logenetycznej ró»norodno±ci ssaków.

Dzi kuj za uwag.

Bibliograa Przypomnienie poj Guillaume Bourque, Bernard Leong, Vinsensius B. Vega, et al., Evolution of the mammalian transcription factor binding repertoire via transposable elements, Genome Research. 2008,