Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne/studia niestacjonarne Kod 5.9/2/106 Nazwa Autorzy ścieżki Rok Semestr DIAGNOZA, WSPARCIE I TERAPIA OSÓB Z RODZIN DYSFUNKCYJNYCH dr Agnieszka Widera-Wysoczańska kierownik dr Hanna Makowska, dr Iwona Krosny-Wekselberg, mgr Beata Grabińska V 9 (łączone studia dzienne i wieczorowe, zajęcia będą odbywać się w trybie studiów dziennych) Liczba godzin 165 Forma zajęć Tematyka zajęć i prowadzący Wykład, konwersatoria, seminarium z elementami warsztatu, zajęcia terenowe Dysfunkcje i przemoc w rodzinie (15 godz.) wykład dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Uzależnienie i współuzależnienie (45 godz.) - konwersatorium dr Hanna Makowska Diagnoza i terapia wobec dzieci i dorosłych (30 godz.) warsztat (2 grupy) dr Agnieszka Widera Wysoczańska O sztuce wychowania (15 godz.) konwersatorium dr Iwona Krosny-Wekselberg Mechanizmy postępowania sprawcy w rodzinie (30 godz.) zajęcia terenowe mgr Beata Grabińska Diagnoza psychologiczna (30 godz.) studium przypadku dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Wymagania wstępne ukończony semestr 8, zainteresowanie psychologią kliniczną, diagnozą i psychoterapią Założenia i cele prezentacja podstaw teoretycznych służących diagnozie, analizie i interpretacji osób dorosłych, które doznały złożonych urazów chronicznych w dzieciństwie, przygotowanie studentów do dokonania psychologicznej diagnozy osoby z rodziny dysfunkcjonalnej (PTSD proste i złożone, DESNOS), 1

Formy przygotowanie studentów do przeprowadzania rozpoznania mechanizmów, typów i objawów dysfunkcji w rodzinie z przemocą emocjonalną, seksualną, fizyczną, uzależnieniem (alkohol, narkotyki), współuzależnieniem, rozpoznanie psychospołecznych czynników uzależniania się od alkoholu i funkcjonowania człowieka uzależnionego oraz osób pozostających pod jego wpływem, metody diagnozy, mechanizmy i metody terapii, rozpoznawanie mechanizmów funkcjonowania sprawcy przemocy seksualnej (przebywających w zakładzie karnym), nauka analizy funkcjonowania dzieci i dorosłych - rodziców style wychowania, z rodziny dysfunkcjonalnej, przygotowanie studentów do pełnienia roli doradcy rodzinnego w sytuacji doświadczenia przez rodziców problemów wychowawczych, poznanie form pomocy psychologicznej (interwencja, edukacja, samopomoc, wsparcie, terapia) dla osób (dzieci i dorosłych) pochodzących z rodziny o określonym typie dysfunkcji. 15 godzinny wykład kończy się zaliczeniem na zal na podstawie obecności. Zagadnienia wykładu będą obowiązywały na egzaminie końcowym. zajęcia Diagnoza psychologiczna to przede wszystkim samodzielna praca studenta pod kierunkiem prowadzącego przedmiot. Polega na przeprowadzeniu pełnego badania diagnostycznego z wykorzystaniem metod i sposobów pracy z osobą, poznanych na innych zajęciach ścieżki oraz opracowaniu wyników wraz z sugestiami diagnostycznymi i do dalszej pracy (terapeutycznej, rozwoju zawodowego itp.). Ostateczny termin oddania pracy pisemnej co najmniej dwa tygodnie przed końcem semestru, aby student mógł uzyskać zaliczenie zgodnie z obowiązującą na UWr organizacją roku akademickiego. każdy blok zajęć kończy się zaliczeniem na ocenę na podstawie warunków opisanych w syllabusach. Jeżeli na blok składa się kilka zajęć w indeksie obok nazwy student wpisuje wszystkie osoby prowadzące zajęcia. Oceną końcową jest średnia z uzyskanych przez studenta ocen cząstkowych, którą wpisuje wyznaczony prowadzący. Nie zaliczenie jednych zajęć z bloku oznacza nie zaliczenie całego bloku. Brak jednego z bloków oznacza niedopuszczenie do egzaminu końcowego. egzamin pisemny obejmujący wiadomości z treści programowych z całej ścieżki Warunki ECTS obecność obowiązkowa; zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności; zaliczenie nieobecności przed kolejnymi zajęciami w godzinach konsultacji prowadzącego aktywność znajomość literatury przygotowywanie zadań domowych pozytywne zaliczenie prac cząstkowych obejmujących wiadomości z poszczególnych tematów pozytywne zaliczenie testu pisemnego obejmującego wiadomości z treści programowych całej ścieżki 20 punktów (oceny) + 5 punktów (egzamin) 2

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status Autor programu Rok DYSFUNKCJE I PRZEMOC W RODZINIE Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Agnieszka Widera-Wysoczańska V Semestr 9 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Wykład dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Ukończony IV rok Założenia i cele W pracy psychologa niezbędna jest umiejętność rozpoznawania mechanizmów rządzących rodziną funkcjonalną i dysfunkcjonalną, czynników ryzyka wskazujących na prawdopodobieństwo występowania danego typu dysfunkcji, wpływu typu dysfunkcji na rozwój jej członków, konsekwencji ponoszonych przez te osoby (dzieci, dorosłych) w sferze emocjonalnej, intelektualnej, somatycznej, społecznej. Formy Zaliczenie Warunki aktywność, znajomość danych z wykładu i literatury, obecność (zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności, zaliczenie nieobecności w ciągu dwóch tygodni w trakcie konsultacji prowadzącego), 15 godzinny wykład kończy się zaliczeniem na zal na podstawie obecności, zagadnienia wykładu będą obowiązywały na egzaminie końcowym ECTS 5 (student uzyskuje 5 punktów ECTS po pozytywnie zdanym egzaminie końcowym) 3

Treści programowe: 1. Złożony uraz chroniczny vs uraz prosty. 2. Psychologiczne koncepcje dysfunkcji w rodzinie. 3. Mechanizmy dysfunkcji w rodzinie z przemocą emocjonalną i nadopiekuńczoością, 4. Mechanizmy dysfunkcji w rodzinie z przemocą fizyczną, seksualną, 5. Mechanizmy dysfunkcji w rodzinie z przemocą alkoholową. 6. Mężczyźni i kobiety jako sprawcy przemocy w rodzinie. 7. Zasady postępowania psychologicznego. Literatura obowiązkowa Browne, K., Herbert, M. (1999). Zapobieganie przemocy w rodzinie. Warszawa: WSiP Herman, J. (2000). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: GWP. Pospiszyl I. (1994). Przemoc w rodzinie. Warszawa: WSiP Widera Wysoczańska A. (1998). Ten straszny bliski. Charaktery, 3 Widera Wysoczańska A. (2005). Zaburzone rodzicielstwo jako konsekwencja kazirodztwa doznanego w dzieciństwie. Przegląd Psychologiczny, 3. Widera Wysoczańska A. (2006). Reakcje matek na ujawnienie przemocy seksualnej i postępowanie psychologiczne. W: Klebaniuk, J. (red.) Człowiek wobec masowych zjawisk społecznych, s. 393 409. Widera-Wysoczańska, A. (2010). Cykle przemocy. Z pokolenia na pokolenie. Warszawa: Dyfin 4

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status Autor programu Rok UZALEŻNIENIE I WSPÓŁUZALEŻNIENIE Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Hanna Makowska V Semestr 9 Liczba godzin 45 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Hanna Makowska Ukończony IV rok Założenia i cele Zapoznanie studentów z psychologiczną problematyką mechanizmów uzależniania się i uzależnienia od środków psychoaktywnych oraz funkcjonowania człowieka uzależnionego. Omówienie kluczowych zagadnień związanych z problematyką współuzależnienia: psychologiczne mechanizmy współuzależnienia, problemy rodziny, w których występuje współuzależnienie, funkcjonowanie dzieci wzrastających w rodzinach wspóluzależnionych i sposoby ich adaptacji do sytuacji rodzinnej Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) Wprowadzenie studentów w problematykę terapii i pomocy psychologicznej dla osób uzależnionych, rodzin wspóluzależnionych oraz DDA Formy Ocena Warunki obecność aktywność znajomość literatury, 5

przygotowywanie zadań domowych pozytywna ocena ze sprawdzianu wiedzy ECTS 5 Treści programowe: 1. Definicje uzależnienia. Ogólna charakterystyka substancji psychoaktywnych wspólne mechanizmy działania. Wieloczynnikowe uwarunkowania uzależnienia i nadużywania na przykładzie alkoholu. 2. Przegląd środków psychoaktywnych: alkohol, nikotyna, opiaty, środki psychostymulujące (amfetamina, metamfetamina, kokaina), halucynogeny (LCD, PCP, MDMA [ecstazy], psylocybe - grzyby), kanabinole (marihuana), depresanty - barbiturany i benzodiazepiny, chemiczne środki przemysłowe (kleje, rozpuszczalniki, gazy - śr.wziewne) i in. Charakterystyka środka, jego działania i skutków nadużywania, klasyfikacja, rozpoznawanie uzależnienia. 3. Przegląd teorii psychologicznych używania środków psychoaktywnych i uzależniania się. 4. Powody używanie narkotyków przez dzieci i młodzież. Cztery fazy używania narkotyków. 5. Rozwój uzależnienia od alkoholu, kokainy i opiatów. Fizjologiczne podstawy zjawiska tolerancji. Zespół odstawienia. 6. Szkody zdrowotne i psychospołeczne oraz zaburzenia psychiczne związane z uzależnieniem od alkoholu i narkotyków. 7. Kryteria diagnostyczne uzależnienia od alkoholu, opiatów, kokainy ICD 10 i DSM IV. Metody diagnozy uzależnienia od alkoholu (kwestionariusze skriningowe). 8. Psychologiczne mechanizmy uzależnienia: system iluzji i zaprzeczania, mechanizm nałogowej regulacji uczuć, mechanizm rozpraszania i rozmywania Ja. 9. Powrót do zdrowia osób uzależnionych od alkoholu. Analiza psychologicznych mechanizmów funkcjonowania człowieka uzależnionego - problem nawrotów w uzależnieniach. 10. Metody terapii psychologicznej i grupy samopomocowe we wspomaganiu powrotu do zdrowia osób uzależnionych (AA, AN grupy samopomocowe, profesjonalna terapia psychologiczna, treningi umiejętności - m. inn. TAZA, trening asertywności). 11. Współuzależnienie charakterystyka zjawiska. 12. Rodzina, w której występuje wspóluzaleznienie struktura rodziny, reguły rodzinne, wstyd, bezradność, zaprzeczanie. 13. Sposoby przystosowania się dzieci do życia w rodzinie wspołuzależnionej. 14. Formy pomocy dla osób z rodzin współuzależnionych - terapia psychologiczna i grupy samopomocowe (Al-Anon, Al-Ateen i inn.). Dorosłe dzieci alkoholików (DDA) problem tożsamości, poczucia własnej wartości i związków w dorosłym życiu. 15. Zajęcia zaliczeniowe. Podsumowanie zajęć. Literatura obowiązkowa Allsop S., Saunders, B. (1997). Nawroty i problemy związane z nadużywaniem alkoholu. [W:] M. Gossop (red.). Nawroty w uzależnieniach. Warszawa: PARPA. 6

Baumeister R., F., Heatherton T.,F., Tice D., M. (2000). Utrata kontroli. Warszawa: PARPA, rozdziały: 2: Główne wzorce i mechanizmy zaburzeń samoregulacji, s.26-52 i 8: Picie i nadużywanie alkoholu, s.178-211; Bradshaw J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Warszawa: IPZiT PTP, rozdział 4 Charakterystyka dysfunkcjonalnego systemu rodzinnego, s. 80-109. Cierpiałkowska L. (2000). Alkoholizm. Przyczyny leczenie profilaktyka. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, rozdziały: 2: Symptomy i przebieg uzależnienia, s.26-52 i 3: Geneza i mechanizmy uzależnienia od alkoholu, s.52-89; Dimoff T., Carper S. (1993). Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki. Warszawa: PARPA, rozdziały: 2: Cztery fazy używania narkotyków, s. 19-34 i 4: Powody, dla których dzieci sięgają po narkotyki, s. 65-75; Jona I. (1997). Zespół stresu pourazowego dorosłych dzieci alkoholików. [W:] D. Kubacka Jasiecka, A. Lipowska- Teutsch (red.), Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej. Wydawnictwo ALL: Kraków. Kisiel M. (1999). Terapia współuzależnienia. Terapia Uzaleznienia i Współuzależnienia, nr 1. Leonard K.E., Blane H.T. (2003). Picie i alkoholizm w świetle teorii psychologicznych. Warszawa: PARPA, rozdziały: Sher K.J. i in. - Osobowość a alkoholizm: teorie, metody i procesy etiologiczne, Maisto S., A., Carey K., B., Bradizza C., M. - Społeczna teoria uczenia się, Windle M., Davies, P.T. - Teoria rozwojowa i związane z nią badania. Margasiński A. Syndrom współuzależnienia. Teoria dla Praktyki (ksero). Mellibruda J. (1997). Strategiczno strukturalna terapia uzależnienia. Alkoholizm i Narkomania nr 3, 28. Mellibruda J., Sobolewska Z. (1997). Koncepcja i terapia wspóluzależnienia. Alkoholizm i Narkomania, nr 3, 28. Mellibruda J. (1998). Psychologiczne mechanizmy uzależnienia i koncepcje psychoterapii. Przegląd Psychologiczny, 41, 3/4, 13-59. Sobolewska Z. (1998). Współuzależnienie. Terapia uzależnienia i Wspóluzależnienia, nr 2. Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka, r.14: Zaburzenia wywołane zażywaniem środków psychoaktywnych, s. 616-686. Sztander W. (1994). Poza kontrolą. PARPA: Warszawa, rozdziały: II, III, IV. Teesson M., Degenhardt L., Hall W. (2005). Uzależnienia. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne. Gdańsk: GWP, rozdziały: 4 Teorie uzależnienia: przyczyny powstawania i utrzymywania się uzależnienia, s. 43-56. Wegscheider-Cruse S. (2000). Nowa szansa. IPZ PTP: Warszawa, rozdziały: 3 Anatomia rodziny s. 43-56 (szczególnie reguły rodzinne), 5 Choroba rodziny s. 73-85 (szczególnie reguły w rodzinie alkoholowej), 6, 7, 8, 9, 10 - (role w rodzinie alkoholowej), 16 wspólnota AA w przymierzu z terapią, 18 Dorosłe dzieci i wspóluzależnieni. Woititz J., G. (2000). Lęk przed bliskością. GWP: Gdańsk, rozdziały: 1 i 2. Woronowicz, B.T. (2001). Bez tajemnic o uzależnieniach i ich leczeniu. Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, części: Problemy zdrowotne s. 33-52, Testy ułatwiające rozpoznanie uzależnienia s. 53-59, Uzależnienie 62-76, Literatura uzupełniająca Jellinek E. (1993). Stadia nałogu alkoholowego, [W:] Dodziuk A. (red.). Wybrane spojrzenia na alkoholizm i jego leczenie. Warszawa: IPZiT. [również w: Nowiny Psychologiczne, 1987, 3(50), 3-19]. Johnson V.E. (1992). Od jutra nie piję. Warszawa: IPZiT, PTP. Kinney J., Leaton G. (1996). Zrozumieć alkohol. Warszawa: PARPA. Kucińska M. (w druku). DDA kim jesteśmy? (ksero). Maisto S.A, Galizio M., Connors G.J. (2000). Narkotyki: Zagrożenie i nadużywanie. Warszawa: Fundacja KARAN. Makaruk J. (2004). Co daje udział w grupie Al-Anon? Świat Problemów nr 4. Mellibruda J. (1999). Praca nad uznaniem bezsilności wobec alkoholu. 7

Filmy i strony www Terapia Uzależnienia i Wspóluzależnienia nr 4. Mellibruda J. (w druku). Psychologiczna problematyka uzależnień od alkoholu i narkotyków. (ksero). Poprawa R. (1998). Zarys psychologicznej koncepcji używania alkoholu jako sposobu radzenia sobie ze stresem. Przegląd Psychologiczny, 41, 3/4, 61-70. Rachowska E. (2000). Co warto wiedzieć o uzależnieniach mieszanych? Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia nr 2. Święcki A. (w druku). Kwestionariusze skriningowe czy jestem uzależniony od alkoholu. (ksero). Od jutra nie piję V. Johnson Institut (3 części: 1) droga do uzależnienia, 2) symptomy uzależnienia, 3) interwencja, terapia i rehabilitacja). Stracony Weekend B. Wilder (fabularny symptomy i mechanizmy uzależnienia). Dzieci z dworca ZOO (fabularny studium uzależniania się od narkotyków, przebieg i symptomy uzależnienia) www.parpa.pl; www.psychologia.edu.pl; www.akmed.zdrowie.net; www.kbpn.gov.pl; www.psychologia.net.pl; www.niaaa.nih.gov; narkotyki.esculap.pl; www.narkotykitwojazguba.pl; hyperreal.info/drugs/go.to/index; www.anonimowi-alkoholicy.org.pl; alkoholizm.akcjasos.pl; www.alkoholizm.com.pl, strona internetowa DDA 8

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status przedmoitu Autor programu Rok DIAGNOZA I TERAPIA WOBEC DZIECI I DOROSŁYCH Z RODZIN DYSFUNKCYJNYCH Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Agnieszka Widera-Wysoczańska V Semestr 9 Liczba godzin 30 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Zajęcia warsztatowe dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Ukończony IV rok Założenia i cele nauka diagnozy osoby i rodziny z różnym typem dysfunkcji poprzez obserwację i wywiad; rozpoznawanie czynników ryzyka w rodzinie i środowisku i nauka planowania procesu postępowania psychologicznego w zależności od problemów wynikających z urazów doznanych w dzieciństwie, nauka rozmów profilaktycznych z dzieckiem o sprawach intymnych i pilnowaniu granic. Formy Praca pisemna Warunki aktywność znajomość treści merytorycznych z seminarium i podanej literatury odrabianie zdań domowych pozytywna ocena z pracy pisemnej prezentowanej na zajęciach: objawy czynniki ryzyka obecności zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności 9

zaliczenie nieobecności w ciągu dwóch tygodni w trakcie konsultacji prowadzącego ECTS 4 Treści programowe: 1. Nauka diagnozowanie objawów niespecyficznych: PTSD proste i złożone i DESNOS. 2. Nauka diagnozowania objawów specyficznych poprzez life span u osób pochodzących z różnych rodzin dysfunkcyjnych oraz czynników ryzyka w rodzinie: diagnozy czynników ryzyka wystąpienia dysfunkcji w rodzinach, diagnozy zasad i ról w rodzinie, diagnozy postaw rodzicielskich, diagnozy mechanizmów wyparcia, diagnozy konsekwencji natychmiastowych i długoterminowych u dzieci, młodzieży i dorosłych. 3. Prezentacja i diagnozowanie przypadków (nagranie na taśmie). 4. Planowanie postępowania terapeutycznego. Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Dudek, B. (2003). Zaburzenia po stresie traumatycznym. Gdańsk: GWP. Bradshaw J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Warszawa: IPZiT. Bryant, R., Harvey, A. (2003). Zespół ostrego stresu. Warszawa: PWN. Herman, J. (2000). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: GWP. Wallon Ph. (1993). Rysunek dziecka. Warszawa: WSiP Widera Wysoczańska A. (2006), The influenceof Chronic Trauma Experienced in Childhood on Women s Health. W: Kuczyńska, A. (red.), Understanding Sex and Gender, 303 32, Wrocław: ATUT. Lew-Starowicz (1990). Przemoc seksualna. Warszawa: WL Penfold, R. (2007). Kochać zbyt mocno. Warszawa: Nowa Proza. Wills-Brandon C. (1994). Jak mówić NIE i budować udane związki. Gdańsk:ATEXT Widera Wysoczańska A. (2002), Zdrowotne konsekwencje chronicznego urazu doznanego w dzieciństwie, w: G. Dolińska-Zygmunt (red.). Podstawy Psychologii Zdrowia. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Widera-Wysoczańska A. (1999). Proces zdrowienia osób, które doznały urazu w dzieciństwie. W: L. Gapik (red.). Postępy Psychoterapii. Wybrane zagadnienia teoretyczne. Tom II. S. 102-113. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Poznańskiego. Widera-Wysoczańska A. (2006). Incest risk factors in the family: a Qualitative Study. Polish Journal of Applied Psychology, 1, 7 29. Widera-Wysoczańska A. (2007). Psychoterapia integracyjna dla osób po urazie chronicznym, Przegląd Terapeutyczny, 1 (czasopismo internetowe, www.ptt-terapia). 10

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status Autor programu Rok O SZTUCE WYCHOWANIA Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Iwona Krosny-Wekselberg V Semestr 9 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Iwona Krosny-Wekselberg Ukończony IV rok Założenia i cele przygotowanie studentów do pełnienia roli doradcy rodzinnego w sytuacji doświadczanych przez rodziców problemów wychowawczych ustalenie specyfiki roli współczesnego rodzica, przyczyn jej rozchwiania, np. poprzez analizę treści i funkcji prywatnych koncepcji wychowania, rozwoju i natury ludzkiej dostarczenie kryteriów do oceny przebiegu i efektów interakcji wychowawczej sprzyjającej prawidłowemu rozwojowi dziecka w świetle doświadczeń terapeutycznych i dyscypliny badań zwanej psychologią pozytywną Formy Kolokwium Warunki obecność i aktywność ocena z kolokwium ECTS 2 11

Treści programowe 1. Sytuacyjne i osobowościowe uwarunkowania pełnienia ról rodzicielskich. 2. Przyczyny i rodzaje błędów w wychowywaniu dzieci. 3. Dylematy współczesnego rodzica: źródła, funkcje i treści sztywnych koncepcji wychowawczych a przyczyny i konsekwencje koncepcji niesprecyzowanych oraz chwiejnych. 4. Ustalenie typowych pytań charakterystycznych dla osób mających problemy wychowawcze oraz wypracowanie możliwych na nie wypowiedzi. Literatura obowiązkowa Eichelberger W. (1994). Jak wychować szczęśliwe dzieci. Warszawa: Intra Eichelberger W., Samson A. (2003). Dobra miłość. Warszawa: Dom Wydawniczy Ego Nowak Dziemianowicz M. (2002). Doświadczania rodzinne w narracjach. Wrocław: Wydawnictwo UWr Woititz J.G. (2001). Jak stworzyć dziecku wymarzone dzieciństwo. Gdańsk: GWP 12

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status Autor programu Rok MECHANIZMY POSTĘPOWANIA SPRAWCY PRZEMOCY w RODZINIE Zajęcia uzupełniające z psychologii mgr Beata Grabińska V Semestr 9 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium mgr Beata Grabińska Ukończony IV rok Założenia i cele Zdobycie wiedzy o manipulacjach sprawców przemocy oraz o postępowaniu z nimi w kontakcie psychoterapeutycznym: pierwszy kontakt ze sprawcą przemocy kontrakt ze sprawcą przemocy postępowanie psychoterapeutyczne Formy Kolokwium Warunki obecność obowiązkowa; aktywność znajomość literatury pozytywna ocena z kolokwium ECTS 4 13

Treści programowe 1. Analiza mechanizmów funkcjonowania sprawców przemocy fizycznej, emocjonalnej i seksualnej. 2.Analiza mechanizmów zaprzeczania sprawców przemocy fizycznej, emocjonalnej i seksualnej. 3.Historia życia sprawcy przemocy. 4.Aktualne relacje sprawcy przemocy w rodzinie. 5.Zasady psychologicznego postępowania ze sprawcą przemocy. 6.Psychologiczne formy oddziaływania na sprawcę przemocy. 7.Metody edukacyjno terapeutyczne stosowane wobec sprawców przemocy w Zakładach Karnych. 8. Diagnostyczna rozmowa indywidualna ze sprawcą przemocy w oparciu o kwestionariusze. Literatura obowiązkowa Baisert M. (2004)Kazirodztwo- rodzice w roli sprawców, Warszawa: Scholar Salter A. (2003) Pokonywanie traumy,poznań: Media Rodzina Salter A. (2005) Drapieżcy, Poznań: Media Rodzina Widera - Wysoczańska, A. (2000) Okrutny mistrz manipulacji. Problemy alkoholizmu. 1. Herman J.L. (1999). Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 14

Instytut Psychologii Uniwersytet Wrocławski ROK AKADEMICKI 2010/2011 Tryb studiów Studia stacjonarne Kod 106 Nazwa Status Autor programu Rok DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA STUDIUM PRZYPADKU Zajęcia uzupełniające z psychologii dr Agnieszka Widera-Wysoczańska V Semestr 9 Liczba godzin 15 Forma zajęć Prowadzący Wymagania wstępne Konwersatorium dr Agnieszka Widera-Wysoczańska Ukończony IV rok Założenia i cele zajęcia Diagnoza psychologiczna to przede wszystkim samodzielna praca studenta pod kierunkiem osoby prowadzącej przedmiot. Polega na przeprowadzeniu pełnego badania diagnostycznego z wykorzystaniem metod i sposobów pracy z osobą poznanych na innych zajęciach ścieżki oraz opracowaniu wyników wraz z diagnozą i sugestiami dalszej pracy (terapeutycznej, rozwoju zawodowego itp.). Formy Studium przypadku funkcjonowanie sprawcy przemocy seksualnej w rodzinie. Ostateczny termin oddania pracy pisemnej co najmniej dwa tygodnie przed końcem semestru, aby student mógł uzyskać zaliczenie zgodnie z obowiązującą na Uwr. organizacją roku akademickiego. Warunki aktywność, znajomość treści merytorycznych z prezentowanych zajęć i z literatury, dokładna znajomość treści merytorycznych z wszystkich pozostałych zajęć ze ścieżki. pozytywna ocena z pracy pisemnej (studium przypadku), 15

obecności, zwolnienie lekarskie w przypadku nieobecności, zaliczenie nieobecności w ciągu dwóch tygodni w trakcie konsultacji prowadzącego. ECTS 5 Treści programowe: Psychologiczna praca diagnostyczna i terapeutyczna: studium przypadku zbieranie danych do diagnozy wybór technik i narzędzi diagnostycznych dostosowanych do problemu jednostki wybór założeń teoretycznych na których oparta jest praca przeprowadzenie badań i opracowanie wyników sugestie diagnostyczne i wskazania terapeutyczne Stała prezentacja badanej osoby podczas seminarium. Literatura obowiązkowa Widera-Wysoczańska, A. (2000). Rozmowy o przemijaniu. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Część metodologiczna. Sęk, H. (2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Scholar. Wydawnictwo Naukowe. Shaughnessy, J. (2002). Metody badawcze w psychologii. GWP. str. 349-381 16