Projekt System Transportu Małymi Samolotami (STMS) Sylwester Wyka, Andrzej Iwaniuk, Krzysztof Piwek INSTYTUT LOTNICTWA
Wyższy Cel Społeczny Zwiększenie Promienia Dziennego Działania Jednostki System Transportu Małymi Samolotami Spersonalizowany Transport Lotniczy Democratized Air Travel Personalized Mobility Regional d2d 4h Seamless Mobility Peryferyjność Czasowa, Rewitalizacja + 2
STMS a Peryferyjność Czasowa Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 3
STMS a SOR Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 4
STMS a SOR Transport - Kierunki interwencji 1. Budowa zintegrowanej, wzajemnie powiązanej sieci transportowej służącej konkurencyjnej gospodarce Działania do 2020 r.: Wdrożenie nowego systemu planowania rozwoju infrastruktury transportowej uwzględnienie potrzeb poszczególnych rodzajów transportu (drogowy, kolejowy, wodny śródlądowy, morski, lotniczy) oraz zmieniających się wzorców mobilności społecznej i potrzeb gospodarczych w tym obszarze. Prowadzenie analiz dotyczących Centralnego Portu Lotniczego i ewentualne podjęcie decyzji o jego budowie lub zaadresowanie jego funkcji na podstawie rozbudowy już istniejącej infrastruktury portów lotniczych. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 5
STMS a SOR Transport - Kierunki interwencji 1. Budowa zintegrowanej, wzajemnie powiązanej sieci transportowej służącej konkurencyjnej gospodarce Działania do 2030 r.: Podejmowanie działań wspierających rozwój sektora transportu lotniczego w zakresie: polepszenia przepustowości nawigacyjnej, ochrony i bezpieczeństwa ruchu lotniczego, wskazanie sposobu powiązania transportem publicznym (drogowym i kolejowym) portów lotniczych z miastami oraz ich obszarami funkcjonalnymi. Podejmowanie działań umożliwiających bezpieczną integrację bezzałogowych statków powietrznych z lotnictwem załogowym w cywilnej przestrzeni powietrznej. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 6
STMS a SOR Transport - Kierunki interwencji 3. Poprawa efektywności wykorzystania publicznych środków na przedsięwzięcia transportowe Działania do 2020 r.: Wprowadzenie mechanizmów zapewniających utrzymanie infrastruktury transportowej (zarówno liniowej jak i punktowej), umożliwiających świadczenie usług na wysokim poziomie, szczególnie w transporcie kolejowym oraz lotniczym. Zwiększenie koordynacji inwestycji (poziom krajowy, regionalny i lokalny), w tym mających charakter międzygałęziowy, sprzyjających uzyskaniu efektu sieciowego oraz efektów prorozwojowych. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 7
STMS a SOR Transport - Kierunki interwencji 3. Poprawa efektywności wykorzystania publicznych środków na przedsięwzięcia transportowe Działania do 2030 r.: Rozwój mechanizmów partnerstwa publiczno-prywatnego w obszarze budowy, modernizacji i rozwoju infrastruktury transportowej. Przygotowanie modeli finansowania przedsięwzięć transportowych, angażujących do realizacji projektów środki pochodzące z rynku, z uwzględnieniem korzyści dla strony publicznej z tytułu wdrożenia przyjętych rozwiązań. Zwiększenie koordynacji inwestycji (poziom krajowy, regionalny i lokalny), w tym mających charakter międzygałęziowy, sprzyjających uzyskaniu efektu sieciowego oraz efektów prorozwojowych. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r. 8
STMS a Europejska Strategia Lotnictwa 9
STMS Dostępność lotnisk w Europie 1270 portów lotniczych i 1300 lotnisk = 2570 lotnisk 15 głównych portów lotniczych (hubs) = 70% ruchu lotniczego 10
Przewidywany zakres STMS w Europie EUROCONTROL - EPATS System Transportu Małymi Samolotami koncentruje się na regionach, gdzie jest brak dostępu do portów lotniczych lub kolei dużych prędkości 11
STMS w Clean Sky 2 12
STMS w Clean Sky 2 Small Air Transport - SAT TA OPTICOMP SAT-AM MAESTRO COAST ITD Airframe WP 1 Small Air Transport Overall A/C Design & Configuration Management WP B 1.2 - Optimized Composite Structures WP B 2.2 High Lift Wing (SAT) WP B 3.4 More affordable small a/c manufacturing ITD Engines WP7 Light weight and efficient Jet-fuel reciprocating engine WP 8 - Reliable and more efficient operation of small turbine engines (19 seats) ITD Systems WP 7.1 - Efficient operation of small aircraft with affordable health monitoring systems WP7.2 - More electric/electronic technologies for small a/c WP 7.3 - Fly by wire for small aircraft WP 7.4 - Affordable SESAR operation modern cockpit and avionic solutions for small aircraft WP 7.5 Comfortable and safe cabin for small aircraft 13
IDEA STMS System Transportu Małymi Samolotami (STMS) IDEA Zastąpienie w podróżach międzyregionalnych na odległościach od 200 km do 1300 km: samochodów osobowych małymi samolotami 14
Koncepcja STMS http://epats.eu http://sat-rdmp.eu Jest to segment rynku szybkiego transportu specjalizującego się w obsłudze lokalnych i regionalnych połączeń o niewielkich potokach pasażerskich. Samoloty - od 4 to 19 miejsc, o niskim DOC, przyjazne środowisku, bezpieczne Infrastruktura na ziemi i w przestrzeni Regionalne Porty Lotnicze + Zarządzanie Ruchem zintegrowane z SESAR Sieciowy System Zarządzania i Akwizycji bazujący na technologiach informatycznych zintegrowany z System Wide Information Management (SWIM) http://epats.eu http://sat-rdmp.eu 15
Kategorie samolotów STMS ACP ACT ACJ Samoloty napędzane silnikami tłokowymi o liczbie miejsc pasażerskich 9 lub mniej i maksymalnym ciężarze do startu nie większym niż 5670 kg. Samoloty turbośmigłowe o liczbie miejsc pasażerskich 19 lub mniej i maksymalnym ciężarze do startu nie większym niż 8618 kg. Samoloty z napędem odrzutowym o liczbie miejsc pasażerskich 11 lub mniej i maksymalnym ciężarze do startu nie większym niż 7600 kg. 16
Lokalne potoki pasażerskie <-> STMS 17 Krosno, 15 VI 2018 Nisza Systemu Transportu Małymi Samolotami (STMS)
Strona popytowa STMS w Polsce Podróże STMS 18
Lotniska STMS w Polsce Rozmieszczenie lotnisk w Polsce Polska dysponuje wystarczającą liczbą lotnisk do uruchomienia Systemu Transportu Małymi Samolotami Źródło: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Rejestr Lotnisk Cywilnych, 2018 Lotniska użytku publicznego certyfikowane 14 Lotniska użytku publicznego o ograniczonej certyfikacji 6 Lotniska użytku publicznego niepodlegające certyfikacji 22 Lotniska użytku wyłącznego 20 19
Projekt CPK 2030 Misją Przedsięwzięcia jest stworzenie uniwersalnego systemu transportu pasażerskiego poprzez wybudowanie i eksploatację rentownego innowacyjnego węzła transportowego, który: uzyska miejsce w pierwszej dziesiątce najlepszych portów lotniczych świata, doprowadzi do przebudowy krajowego systemu transportu kolejowego jako atrakcyjnej alternatywy dla transportu drogowego. BRAK KOMPONENTU LOTNICZEGO!!! Szacunkowy budżet - 34,87 mld PLN Centralny Port Komunikacyjny - 19 mld PLN; komponent kolejowy - 9 mld PLN; komponent drogowy - 6,87 mld PLN. Koncepcja przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej Załącznik do uchwały nr 173/2017 Rady Ministrów z dnia 7 listopada 2017 r. 20
Projekt CPK i STMS Izochrona STMS 90 min Włączenie do projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego komponentu lotnictwa regionalnego i lokalnego pozwoli na podniesienie konkurencyjności tego węzła komunikacyjnego. 21
Dolina Śmierci 2014. https://www.geomatics-world.co.uk/content/article/funding-for-innovation-go-get-it 22
KONKLUZJE Jest miejsce na nowy rodzaj transportu w Europie i w Polsce (STMS), komunikujący regiony nie posiadające hubów, szybkich pociągów i autostrad. Ten transport to zagospodarowanie licznych ale cienkich potoków pasażerskich na odległościach 200 2000 km; Inicjatywa STMS jest zgodna ze Strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (Polska) i Strategią FP 2050 90% d2d 4h (Europa); Jest projekt rozwoju technologii dla małych samolotów SAT-TA w Clean Sky 2; Brakuje komponentu lotnictwa regionalnego i lokalnego w aktualnej koncepcji Centralnego Portu Komunikacyjnego; Koncepcja STMS jest dobrą podstawą do uruchomienia demonstratora systemu w oparciu o wybrane lotniska regionalne i lokalne, w synergii: samorządy transport wytwórcy. 23
24
Dziękujemy za uwagę! Sylwester Wyka Zastępca Dyrektora Instytutu Lotnictwa tel.: (+48) 22 188 39 04, kom.: (+48) 514 948 130 e-mail: sylwester.wyka@ilot.edu.pl Andrzej Iwaniuk tel.: (+48) 22 188 39 05, e-mail: andrzej.iwaniuk@ilot.edu.pl Krzysztof Piwek tel.: (+48) 22 188 36 96, e-mail: krzysztof.piwek@ilot.edu.pl 25