Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa. Kraków, 20 kwiecień 2012

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa. Kraków, 20 kwiecień 2012"

Jolanta Wilczyńska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa Kraków, 20 kwiecień

2 Projekt krajowy brutto na km2 Bank Światowy Reshaping Economic Geography 2

3 Produkt krajowy brutto na km2 Bank Światowy,Reshaping Economic Geography 3

4 Unia Europejska (1) W latach i zidentyfikowano 13 makroregionów planistycznych, Polska należy w całości do dwu z nich: A. Państw Morza Bałtyckiego B. Europy Środkowej i Wschodniej Współpraca transgraniczna zawiera trzy wymiary: przygraniczny, ponadnarodowy, międzyregionalny Współpraca ponadnarodowa dotyczy tych 13 makroregionów i w latach koncentruje około 21% alokacji współpracy transgranicznej Dla każdego makroregionu została przygotowana 4 strategia

5 5

6 Unia Europejska (2) Zapis w SWW dotyczących spójności na lata : Obszarami ponadnarodowymi są makroregiony, w których występuje potrzeba zwiększenia integracji i spójności gospodarczej i społecznej. Programy współpracy ponadnarodowej dążą do zwiększenia współpracy pomiędzy Państwami Członkowskimi w zakresie kwestii o strategicznym znaczeniu. Należy zatem udzielić wsparcia działaniom, które dążą do poprawy fizycznych wzajemnych połączeń poszczególnych terytoriów (inwestycje w zrównoważony transport) jak również połączeń niematerialnych (sieci, wymiana pomiędzy regionami oraz pomiędzy zaangażowanymi stronami). Przewidywane działania obejmują utworzenie europejskich korytarzy transportowych (a zwłaszcza odcinków przygranicznych) w celu przeciwdziałania maturalnym zagrożeniom, gospodarkę wodną w dorzeczach, zintegrowaną współpracę morską oraz sieci badawczo-rozwojowe/innowacyjne. 6

7 Unia Europejska (3) Założenia na lata Współpraca ponadnarodowa została uznana jako jeden z kluczowych sposobów wdrożenia spójności terytorialnej, mającej od grudnia 2009 roku wymiar traktatowy (aspekt tworzenia sieci oraz ograniczanie negatywnych konsekwencji granic) Zakłada się zasadnicze zwiększenie strumieni finansowych na współpracę transgraniczną do poziomu 11,7 mld euro, (wzrost z 2,48% do 3,48% budżetu EPS), z tego około 21% ukierunkowanych na rzecz współpracy ponadnarodowej 7

8 Unia Europejska (4) Bariery i problemy: A. W aktualnym modelu polityk WE i jej państw trudno jest znaleźć pole dla programowania makroregionalnego B. Brak jest jak dotąd specjalnych instrumentów i środków zorientowanych na realizację takich strategii C. Nie rozwiązano ważnego problemu instytucjonalnego polegającego na określeniu podmiotu odpowiadającego za realizację poszczególnych strategii makroregionalnych D. Aby współpraca taka zakończyła się sukcesem musi zostać zastosowany model wieloszczeblowego zarządzania w administracji publicznej E Generalnie w Europie brak jest wartościowych opracowań analitycznych oraz kompleksowych wizji rozwoju poszczególnych makroregionów 8

9 Doświadczenia współpracy makroregionalnej w Polsce (1) Bezpośrednio po reformie ustrojowej z 1998 roku nowe województwa skupiły uwagę na integracji obszarów jakie przed rokiem 1999 stanowiły fragmenty innych województw Brak instrumentów zaadresowania problemów ponad wojewódzkich i między regionalnych Integracja europejska: a) wprowadzenie w Polsce regionalizacji na 6 jednostek terytorialnych typu NUTS 1 b) Podjęcie bezpośredniej interwencji EPS na rzecz Polski Wschodniej 9,

10 Doświadczenia współpracy makroregionalnej w Polsce (2) Pięć województw Polski Wschodniej po akcesji w 2004 roku były pięcioma najbiedniejszymi obszarami typu NUTS 2 w Unii Europejskiej (do czasu akcesji Bułgarii i Rumunii. Przygotowana została przez MRR Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 i Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej

11 Doświadczenia współpracy makroregionalnej w Polsce (3) Osie priorytetowe PORPW: 1. Nowoczesna gospodarka 2. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3. Wojewódzkie ośrodki wzrostu 4. Infrastruktura transportowa 5. Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego oparty o warunki naturalne 6. Pomoc techniczna 11

12 Doświadczenia współpracy makroregionalnej w Polsce (4) Problemy SRPW i PORPW: A. Kwestia wizji rozwoju makroregionu - w roku 2007 strategię do roku 2020 uznano za zbyt długookresową. UE i USA programują do 2050 B. Własności (ownership) C. Zmieszczenia się pomiędzy programami sektorowymi a regionalnymi D. Identyfikacji a następnie przygotowania projektów kluczowych E. Rzeczywistego zaadresowania kwestii 12 sieciowania, transgranicznych i ponadregionalnych

13 13

14 Aktualny stan programowania w układach makroregionalnych Polska Wschodnia prace nad nową edycją strategii koordynowane przez MRR Polska Zachodnia zaakceptowane przez Zarządy pięciu województw: Dolnośląskie, Lubuskie, Opolskie, Wielkopolskie i Zachodniopomorskie Założenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej przekazane zostały do MRR w marcu 2012 roku Polska Południowa inicjatywa współpracy województw małopolskiego i śląskiego prowadząca do przygotowania takiej strategii 14

15 Wartość dodana programowania w układach makroregionalnych 1.Wprowadzenie długookresowej wizji rozwoju terytorialnego w stosownej do tego skali przestrzennej 2.Możliwość skutecznego podjęcia problemów ponad wojewódzkich i międzyregionalnych, których rozwiązanie nie jest możliwe w skali jedne go województwa a specyfika problemu nie pozwala na nadanie mu uniwersalnej rangi krajowej 3.Kreowanie potencjału dla współpracy typu sieciowego 4.Poszerzenie zakresu wieloszczeblowego zarządzania publicznego 5. Wykorzystanie możliwości wynikających z terytorializacji polityk sektorowych 15

Wyzwania 1.Określenie miejsca programowania makroregionalnego w kolejnym wieloletnim okresie finansowania EPS i innych polityk WE w latach 2014-2020 2.

16 Wyzwania 1.Określenie miejsca programowania makroregionalnego w kolejnym wieloletnim okresie finansowania EPS i innych polityk WE w latach Poprawne zarysowanie horyzontu czasowego strategii makroregionalnych 3.Rozwinięcie partnerstwa rządu i samorządów województw 4.Przygotowanie katalogu dużych projektów, których logika i opłacalność ekonomiczna jest wyłącznie ponad wojewódzka i nadanie im następnie charakteru projektów kluczowych 16

17 17

18 Dziękuję za uwagę Jacek Szlachta Warsaw School of Economics, Al. Niepodległości 162, Warsaw, Poland Mail 18

Podobne dokumenty

IX Konferencja Krakowska Polska regionów Polska miast IV Panel Polityka miejskapolityka

IX Konferencja Krakowska Polska regionów Polska miast IV Panel Polityka miejskapolityka wobec miast Kraków 29 listopada 2016r. Jacek Szlachta Europejski wymiar polityki miejskiej w Polsce Kamienie milowe