Uwarunkowania rozwoju portów rzecznych wzdłuż ODW studium przypadku II Samorządowe konsultacje projektu Programu rozwoju Odrzańskiej Drogi Wodnej Szczecin, 5 kwietnia 2018
Plan prezentacji 1. Współczesne porty rzeczne 2. Wizualizacja stopnia wodnego 3. Czynniki determinujące rozwój portów rzecznych 4. Studium przypadku - Krosno Odrzańskie 5. Wnioski
Współczesne porty rzeczne Dotąd wyróżniano następujący podział portów rzecznych: 1) porty handlowe (uniwersalne i specjalistyczne) 2) porty przemysłowe 3) pasażerskie 4) rybackie 5) zimowe 6) stoczniowe Dziś bardziej istotna jest rola portu w sieci transportowej i zakres oferowanych usług logistycznych. Stąd: 1) porty węzłowe w korytarzach transportowych 2) porty dwumodalne, trójmodalne,... 3) rzeczne centra dystrybucyjne lub centra logistyczne 4) porty wewnętrzne (huby dla portów morskich)
Współczesne porty rzeczne Budowa współczesnych portów może być bardzo zróżnicowana. Dla uproszczenia można wyróżnić 2 typy portów: otwarte - gdy brzegi drogi wodnej wykorzystywane są jako nabrzeża zamknięte - posiadające wydzielony basen (baseny) połączony z drogą wodną kanałem wjazdowym
Współczesne porty rzeczne Bez względu na budowę i wyposażenie portu jego istotną rolą oprócz funkcji transportowej jest rozwój szeroko pojętych usług logistycznych. W odniesieniu do intermodalnych łańcuchów ładunki masowe luzem są wypierane przez kontenery.
Współczesne porty rzeczne E-porty - porty międzynarodowego znaczenia zgodnie z inwentaryzacją Komisji ONZ w BLUE BOOK (ECE/TRANS/SC.3/144/Rev.3) z 2017 Dunaj (2378km) posiada 42 e porty (37 trójmodalne) e-port co 57 km Łaba (933km) 13 e-portów (6 trójmodalne) e-port co 72 km Odra (741km) 4 e-porty (Koźle, Gliwice, Wrocław, Kostrzyn) e-port co 185km Wniosek: Na ODW powinno być 10-12 e-portów!
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące e-portów na podst. badań projektu PORTOPIA (2013-2017) Fakt 1. 87% z 32 badanych portów mają własność publiczną, a 12% publicznoprywatną. Brak jest portów 100% prywatnych.
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące e-portów na podst. badań projektu PORTOPIA (2013-2017) Fakt 2. 53% z 32 badanych portów są własnością miast, a 37% skarbu państwa.
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące e-portów na podst. badań projektu PORTOPIA (2013-2017) Fakt 3. Porty mają swoje zarządy. Aż 48% podmiotów zarządzających jest odpowiedzialnych za więcej niż 1 port.
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące e-portów na podst. Na porstawie raportu Komisji Reńskiej (2017) Fakt 4. Stabilnośc przeładunków zapewnia portom przemysł stalowy, paliwowy i chemiczny. Trend wzrostowy jest w przewozach materiałów budowlanych i kontenerów.
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące portów na podst. badań projektu PORTOPIA (2013-2017) Fakt 5. 63% z 27 badnych portów realizuje przeładunki wagon-samochód i 37% wagon-wagon.
Współczesne porty rzeczne Fakty dotyczące e-portów na podst. badań projektu PORTOPIA (2013-2017) Fakt 5. 93% z 30 badanych portów oferuje usługi logistyczne i magazynowanie, 40% oferuje usługi turystyczne i tyle samo zajmuje się produkcją energii odnawialnej.
Czynniki determinujące rozwój portów rzecznych Na ODW przewiduje się powstanie następujących obiektów portowych: 1. port wewnętrzny obsługujący Zespół Portów Szczecin-Świnoujście 2. porty rzeczne będące trójmodalnymi węzłami transportowymi (e-porty) 3. porty rzeczne dwumodalne (lokalnego centra dystrybucyjne) 4. przystanie rzeczne 5. mariny rzeczne Determinanty rozwoju portów rzecznych techniczne (obszar portu, infrastruktura dostepu) gospodarcze (popyt na usługi) organizacyjno -prawane środowiskowe
Czynniki determinujące rozwój portów rzecznych Nazwa miernika Wyjaśnienie Jednostka gospodarcze liczba ludności W obszarze ciążenia 90 min [tys. osób] wartość produkcji przemysłowej W obszarze ciążenia 90 min PKB [mln zł] przewozy kolejowe Węzeł transportowy [tony] (nadanie/odbiór) import/eksport W obszarze ciążenia 90 min [tony] lub [mln zł] bliskość strefy ekonomicznej/ W obszarze ciążenia 30 min wystepowanie źródła [m]; [tony] gospodarczej skupionych potoków łądunkowych odległość rodzaj potoków ładunkowych atrakcyjność turystyczna Obiekt odległość - ilość odwiedzających [m]; [osób/rok] organizacyjno-prawne własność terenów portowych Np. jeden właściciel, instytucjonalny lub wielu właścicieli, tereny zabudowane/rolnicze, itp. zgodność z planami zagospodarowania zgodność z zatwierdzonymi lub planami TAK/NIE W jakim zakresie? udogodnienia dla działalności eksploatacyjnej portów przychylność władz lokalnych i mieszkańców dla rozwoju działalności gospodarczej (transportowej) poprzez lokalne programy wsparcie Jakiego rodzaju wsparcia można oczekiwać konflikt z obszarami ochronnymi sąsiedztwo sprzyjające działalności eksploatacyjnej środowiskowe NATURA 2000 i inne obszary chronione - odległość od obszaru ochr. sąsiedztwo terenów zamieszkałych/stref wypoczynku - odległość od ter. zamieszk. [m] [m]
Wizualizacja stopni wodnych Planowane stopnie wodne na Odrze Środkowej
Wizualizacja stopni wodnych Stopień wodny Malczyce - planowe otwarcie 30.05.2018
Podział Odrzańskiej Drogi Wodnej na odcinki (dla potrzeb konsultacji)
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Plan zagospodarowania przestrzennego województwa lubuskiego (2017)
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Uwarunkowania wybory lokalizacji portu rzecznego???? Port wyposażony jest w nabrzeże przeładunkowe o długości 230 m i postojowe o długości 110 m. Powierzchnia placów składowych wynosi 2 ha i może pomieścić 45 tys. ton materiałów Artur Born (1878 1958)?
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Potencjał lokalny: Ludność 18000 gmina 56000 powiat Przemysł Homanit Kromet Krosno Metal Intermoda Meblostyl Logistyka Hillwood Krosno
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Szczecin Krosno Odrzańskie mapa odległości czasowych Gorzów Wlkp. Berlin 105 min Gorzów 90 min Poznań 105 min Berlin Poznań
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Szczecin Analiza porównawcza z Cigacice (lokalizacja alternatywna odległa o 35 km) mapa odległości czasowych Berlin Gorzów Wlkp. Poznań Berlin 120 min Szczecin 120 min Gorzów 76 min Poznań 90 min
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie Infrastruktura portowa
Studium przypadku - Krosno Odrzańskie
Wnioski 1. Czynniki sukcesu: potencjał rynkowy rejonu ciążenia + infrastruktura dostępu 2. Trójkąt sukcesu: właściciel+zarządca+klienci 3. Słowa klucze: trójmodalność, logistyka, e-porty, port=energia odnawialna+turystyka 4. Olbrzymi potencał wzrostowy Polski Zachodniej
Źródła: Inventory of Main Standards and Parameters of the E Waterway Network ("Blue Book"), UN/ECE, 2017. Inland Navigation in Europe Market Observation, Annual Report, Central Commission for the Navigation of the Rhine, 2017. Annual Report For Inland Ports, Results of The EU Project PORTOPIA, 2017. Stopień wodny Siarzewo na Wiśle,Koncecja i zagospodarowanie terenów nowego zbiornika,energa, http://energainvest.pl. Podziekowania: Maciej Marek wiualizacje GIS Wardemar Kostrzewa&Elwira Kałkowska wizualizacje 3D dr inż. Bogusz Wiśnicki Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny Transportu Akademia Morska w Szczecinie www.researchgate.net/profile/bogusz_wisnicki b.wisnicki@am.szczecin.pl