Program wychowawczo profilaktyczny Szkoły Podstawowej Nr 6 im. Elizy Orzeszkowej w Żyrardowie

I. Podstawa prawna Program wychowawczo profilaktyczny Szkoły Podstawowej Nr 6 im. Elizy Orzeszkowej w Żyrardowie art. 26 ustawy Prawo oświatowe, art. 84 ust. 1 3 oraz ust. 5 ustawy Prawo oświatowe, art. 4 pkt 24 ustawy Prawo oświatowe, Rozporządzenie Ministra Edukacji narodowej1z dnia 22 stycznia 2018 r.. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2018 poz. 214) II. Analiza dotychczasowych działań wychowawczych i profilaktycznych (diagnoza) Przystępując do prac nad nowym programem wychowawczo profilaktycznych zostały przygotowane i przeprowadzone przez pedagoga szkolnego ankiety dla uczniów, nauczycieli i rodziców badające klimat szkoły i problemy występujące w szkole. Analiza ankiet wypełnionych przez uczniów wskazuje, że 67% badanych uczniów widzi niepożądane zachowania wśród rówieśników, 82% badanych czuje się w szkole bezpiecznie. 76% ankietowanych uważa, że na klimat szkoły wpływa relacja uczeń uczeń, a 70% ankietowanych widzi jednocześnie wpływ na klimat szkoły relacji uczeń nauczyciel, 65% ankietowanych wskazuje na wpływ atmosfery na lekcjach, a 60% na zachowanie uczniów na przerwach. Uczniowie wskazali, że chcą by na godzinach wychowawczych poruszane były tematy: agresja i przemoc wśród rówieśników, w tym cyberprzemoc 48% ankietowanych, uzależnienia (nikotyna, alkohol, narkotyki, komputer, internet) 42%, wulgaryzmy w szkole jak walczyć z tym zjawiskiem 35%, konsekwencje łamania prawa przez nastolatków 44%. Nauczyciele zaznaczyli w ankietach, że widzą w szkole problem używania wulgaryzmów przez uczniów, nieumiejętność rozwiązywania konfliktów, brak umiejętności wypowiadania się, brak kultury wypowiedzi, brak tolerancji, korzystanie z telefonów komórkowych w szkole. Pytanie, Jakie zagadnienia powinny znaleźć się w nowym programie wychowawczo profilaktycznym szkoły? odnosiło się do trzech zakresów. Z zakresu profilaktyki nauczyciele wskazali na 1

konieczność poruszania zagadnień o zdrowym stylu życia, zdrowym odżywianiu, uzależnieniach. Z zakresu bezpieczeństwa - przeciwdziałanie agresji, rozwiązywanie sytuacji konfliktowych, przyjazne relacje z rówieśnikami, tolerancja, odpowiedzialność za zachowanie, bezpieczeństwo w sieci. Z zakresu kultury osobistej -używanie słów grzecznościowych, przestrzeganie higieny osobistej, szacunek do drugiego człowieka, kultura słowa i zachowania, dbałość o higienę, o język, o aktywność fizyczną, o wizerunek szkoły. Według nauczycieli na klimat szkoły wpływa właściwa komunikacja między uczniami, nauczycielami i rodzicami, integracja zespołów klasowych, szacunek do siebie i innych. Trzecią badaną grupą byli rodzice uczniów. (95% ankietowanych uważa naszą szkołę jako bezpieczną, 84% opowiada się za organizowaniem zajęć pozalekcyjnych dla uczniów. 59% chce organizowania zajęć profilaktycznych dla rodziców. Rodzice widzą dla naszych dzieci zagrożenia w postaci: 65% - agresja, 64% - uzależnienia, 62% - cyberprzemoc. 69% ankietowanych rodziców widzi konieczność realizowania programów profilaktycznych dla uczniów przez specjalistów. 53% ankietowanych rodziców deklaruje chęć angażowania się w imprezy klasowe. Wnikliwie przeanalizowany został raport z ewaluacji wewnętrznej za 2016/2017 r. Raport zawiera analizę problemów życia szkolnego z perspektywy świetlicy, klas I III, klas starszych, nauczycieli w-f, rodziców i nauczycieli. Wskazuje na problemy w szkole głównie wulgaryzmy, telefony komórkowe, brak zmiennego obuwia, agresja wśród uczniów. Wszyscy uczestnicy życia szkolnego zaproponowali działania zaradcze, które zastały wzięte pod uwagę przy konstruowaniu programu. Szkoła uzupełniła program wychowawczo-profilaktyczny uwzględniając diagnozę uzupełnioną zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Szkoła opracowała i przeprowadziła w lutym 2018 roku diagnozę w formie ankiety dla uczniów klas VII i klas gimnazjalnych w zakresie występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących oraz czynników ryzyka. Diagnoza rodziców przeprowadzona zastała w oparciu o analizę zapisów planów zebrań z rodzicami we wrześniu 2017 r. Rodzice nie wykazali zainteresowania prelekcjami na temat zachowań ryzykownych, ale wskazali na potrzebę realizowania takich zajęć z uczniami. Nauczyciele wypełnili ankietę w styczniu 2018 roku Diagnoza potrzeby objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Wychowawcy klas ankietowanych i pedagog szkolny w porozumieniu 2

z dyrektorem dokonali analizy poszczególnych działań. Z 98 ankiet wypełnionych przez uczniów (co stanowi 76% wszystkich uczniów tych klas) wynika, że do czynników ryzyka obserwowanych na terenie szkoły należą zachowania agresywne - 67% ankietowanych wskazało, że przynajmniej raz w ostatnim roku szkolnym obserwowało bójki w szkole, 31% ankietowanych obserwowało noszenie niebezpiecznych narzędzi. 30% było na wagarach w bieżącym roku szkolnym, 7% popełniło jakieś wykroczenie, 29% przyznało, że paliło papierosy, 32% przyznało, że piło alkohol, 13% wskazało, że używało narkotyków, do nadużywania leków przyznało się 9,2% ankietowanych, 26% przyznało, że przebywało w środowisku młodzieżowym, w którym piło się alkohol, a 24% w środowisku, w którym używało się narkotyków. Wśród czynników chroniących - 62% ankietowanych zawsze informuje rodziców, gdzie wychodzi z domu, 76% rozmawia z rodzicami o wydarzeniach dnia codziennego. 34% nie spędza poza domem więcej niż 1 godzinę dziennie. Szczegółową analizę ankiet wychowawcy przedstawią na godzinach wychowawczych, odnosząc się do wyników klasy i całego badania. Podobnej analizy wychowawcy dokonają na zebraniach z rodzicami. Pedagog szkolny przeprowadzi lekcje z zakresu profilaktyki uzależnień w ankietowanych klasach, wskazując konsekwencje zdrowotne uzależnień i konsekwencje prawne uzależnień, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych. Szkoła skorzysta z oferty Straży Miejskiej funkcjonariusz przeprowadzi w czerwcu zajęcia z zakresu konsekwencji prawnych zachowań ryzykownych. Wychowawcy zaproponują uczniom sposoby rozwiązywania konfliktów i sposoby radzenia sobie z emocjami i stresem. Wychowawcy ankietowanych klas przeprowadzą w klasach zajęcia wykorzystując rekomendowany program profilaktyczny Spójrz inaczej i Spójrz inaczej na agresję uwzględniając wykorzystanie aktywnych metod pracy. Diagnoza wśród nauczycieli oparta została o ankietę Diagnoza potrzeby objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, którą nauczyciele wypełniali w styczniu 2018 r. W ankiecie wychowawcy wypisali niepowodzenia edukacyjne, zaniedbania środowiskowe związane z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi, problemy wychowawcze występujące w klasie (agresja słowna, fizyczna, przemoc, wagary, nieodpowiednie zachowania, zapotrzebowanie na przeprowadzenie zajęć przez pedagoga lub psychologa w klasie. Uwzględniając nazwiska uczniów wskazane przez wychowawców pedagog i psycholog oraz terapeuta zaplanowali pracę ze wskazanymi uczniami oraz zajęcia zgodnie z zapotrzebowaniem. 3

III. Wizja absolwenta szkoły Misją naszej szkoły jest wychowanie absolwenta o wszechstronnie wykształconej osobowości, posiadającego taki zasób wiedzy i umiejętności, który pozwoli mu na kontynuowanie nauki na wyższych etapach edukacji, twórczego i odpowiedzialnego, radzącego sobie we współczesnym świecie, mającego poczucie więzi ze swoim miastem, regionem, ze swoją Ojczyzną, człowieka prawego i tolerancyjnego oraz potrafiącego właściwie zorganizować sobie czas wolny, korzystającego z wzorców. W naszej szkole najważniejsze jest dziecko. Zapewniamy mu wszechstronny rozwój osobowy i przygotowujemy do życia we współczesnym społeczeństwie. Pielęgnujemy tradycje narodowe i regionalne. Rozwijamy umiejętności planowania i zorganizowania wolnego czasu. Uwrażliwiamy na literaturę, kulturę i sztukę. Z zamiłowaniem uczymy języków obcych oraz poznajemy kulturę i obyczaje krajów Unii Europejskiej. Szanujemy godność drugiego człowieka, rozwijamy wartości moralne i etyczne. Organizujemy wszechstronną pomoc uczniom w przezwyciężaniu trudności. Szkoła oraz poszczególni nauczyciele są zobowiązani do podejmowania działań mających na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia dostosowanie do jego potrzeb i możliwości. Reagujemy w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa. Treści programu zgodne są ze Statutem Szkoły. Kształcenie ogólne w szkole podstawowej ma na celu: 1) wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia (rodzina, przyjaciele); 2) wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej i etnicznej; 3) formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób; 4) rozwijanie kompetencji, takich jak: kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość; 5) rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania; 6) ukazywanie wartości wiedzy jako podstawy do rozwoju umiejętności; 7) rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów oraz motywacji do nauki; 4

8) wyposażenie uczniów w taki zasób wiadomości oraz kształtowanie takich umiejętności, które pozwalają w sposób bardziej dojrzały i uporządkowany zrozumieć świat; 9) wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji; 10) wszechstronny rozwój osobowy ucznia przez pogłębianie wiedzy oraz zaspokajanie i rozbudzanie jego naturalnej ciekawości poznawczej; 11) kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym oraz odpowiedzialności za zbiorowość; 12) zachęcanie do zorganizowanego i świadomego samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy; Ważną rolę w kształceniu i wychowaniu uczniów w szkole podstawowej odgrywa edukacja zdrowotna. Zadaniem szkoły jest kształtowanie postaw prozdrowotnych uczniów, w tym wdrożenie ich do zachowań higienicznych, bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, a ponadto ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się, korzyści płynących z aktywności fizycznej, a także stosowania profilaktyki. Kształcenie i wychowanie w szkole podstawowej sprzyja rozwijaniu postaw obywatelskich, patriotycznych i społecznych uczniów. Szkoła ma również przygotowywać ich do dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w internecie, krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci. W realizowanym procesie dydaktyczno-wychowawczym szkoła podejmuje działania związane z miejscami ważnymi dla pamięci narodowej, formami upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości, najważniejszymi świętami narodowymi i symbolami państwowymi. Działalność wychowawcza polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej, psychicznej, społecznej, aksjologicznej. Zastosowanie metody projektu, oprócz wspierania w nabywaniu wspomnianych wyżej kompetencji, pomaga również rozwijać u uczniów przedsiębiorczość i kreatywność oraz umożliwia stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych, organizacyjnych lub metodycznych. 5

Działalność wychowawcza szkoły należy do podstawowych celów polityki oświatowej państwa. Wychowanie młodego pokolenia jest zadaniem rodziny i szkoły, która w swojej działalności musi uwzględniać wolę rodziców, ale także i państwa, do którego obowiązków należy stwarzanie właściwych warunków wychowania. Zadaniem szkoły jest ukierunkowanie procesu wychowawczego na wartości, które wyznaczają cele wychowania i kryteria jego oceny. Wychowanie ukierunkowane na wartości zakłada przede wszystkim podmiotowe traktowanie ucznia, a wartości skłaniają człowieka do podejmowania odpowiednich wyborów czy decyzji. W realizowanym procesie dydaktyczno-wychowawczym szkoła podejmuje działania związane z miejscami ważnymi dla pamięci narodowej, formami upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości, najważniejszymi świętami narodowymi i symbolami państwowymi. OBSZAR Zdrowie edukacja zdrowotna 1. Ogólnopolski Program Edukacyjny Trzymaj Formę! cały rok szkolny klasy V VI i gimnazjum 2. Światowy Dzień Zdrowia 7 kwietnia 2018. 3. Światowy Dzień Walki z AIDS 1 grudnia. 4. Światowy Dzień Bez Tytoniu - 31 maja 2017 r. 5. Światowy Dzień Walki z Rakiem Luty 2018. 6. Dzień Zdrowego Stylu Życia czerwiec 2018r. 7. Biegi jesieni wrzesień 2017 r. 8. Spotkania z dietetykiem listopad 2017 r. 9. Światowy Dzień Walki z Otyłością -24 października 2018 r. 10. Zawody sportowe Dzień Dziecka. 11. Działania kształtujące zdrowe nawyki żywieniowe uczniów, wzbogacające wiedzę o pochodzeniu produktów rolnych oraz wiedzę o przeciwdziałaniu marnotrawieniu żywności. ZADANIA Klasy I III Zapoznanie z podstawowymi zasadami dbałości o zdrowie własne i innych, kształtowanie umiejętności kreowania środowiska sprzyjającego zdrowemu stylowi życia. Zapoznanie z zasadami zdrowego, racjonalnego odżywiania się, higieny osobistej i aktywności fizycznej; przygotowanie do podejmowania działań mających na celu zdrowy styl życia w aspekcie fizycznym i psychicznym. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne zdrowie. Rozwijanie umiejętności podejmowania działań na rzecz ochrony przyrody w swoim środowisku. 6

Klasa IV Klasa V Klasa VI Klasa VII Gimnazjum Kształtowanie umiejętności analizy zjawisk przyrodniczych. Kształtowanie wytrwałości w działaniu i dążeniu do celu, umiejętności adekwatnego zachowania się w sytuacjach zwycięstwa i porażki. Nabycie podstawowej wiedzy na temat stresu. Inspirowanie młodzieży do myślenia o własnej motywacji do działania. Nabywanie umiejętności gromadzenia i porządkowania wiedzy o sobie. Kształtowanie postaw otwartych na poszukiwanie pomocy oraz porady, kiedy zaczynają się trudności i kiedy wybór jest ważny i trudny. Kształtowanie postaw prozdrowotnych poprzez promowanie aktywnego i zdrowego stylu życia. Zachęcanie uczniów do pracy nad własną motywacją oraz analizą czynników, które ich demotywują. Kształtowanie umiejętności podejmowania i realizacji zachowań prozdrowotnych. Prezentowanie sposobów pokonywania własnych słabości oraz akceptowania ograniczeń i niedoskonałości. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania własnych cech osobowości. Kształtowanie konstruktywnego obrazu własnej osoby, np. świadomości mocnych i słabych stron. Rozwijanie właściwej postawy wobec zdrowia i życia jako najważniejszych wartości. Doskonalenie i wzmacnianie zdrowia fizycznego. Kształtowanie postawy proaktywnej, w której uczeń przejmuje inicjatywę, ale też odpowiedzialności za swoje działania, decyzje. Kształtowanie umiejętności świadomego wyznaczania sobie konkretnych celów. Rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów. Przekazanie informacji uczniom i ich rodzicom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Informowanie uczniów oraz ich rodziców o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli oraz o metodach współpracy szkoły z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji przez uczniów, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych. Podnoszenie poczucia własnej wartości poprzez określanie osobistego potencjału. Kształtowanie świadomości własnego ciała z uwzględnieniem zmian fizycznych i psychicznych w okresie dojrzewania. Kształtowanie postawy uczniów nastawionej na rozwiązania charakteryzującej się samoświadomością, wyobraźnią, kreatywnością. Kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji. 7

Kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Kształtowanie umiejętności wyznaczania sobie celów krótko - i długoterminowych. Rozwijanie umiejętności oceny własnych możliwości. Kształtowanie świadomości dotyczącej wykorzystania ruchu w życiu człowieka jako skutecznego sposobu dbania o zdrowie psychiczne. OBSZAR Relacje kształtowanie postaw społecznych 1. Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych oraz Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną - 5 maja -2018 r. 2. Ogólnopolski Dzień Praw Dziecka - 20 listopada 2018 r. 3. Międzynarodowy Dzień Ziemi - 22 kwietnia 2018 r. 4. Sprzątanie Świata wrzesień 2017 r. 5. Apele z okazji świąt państwowych i okolicznościowych. 6. Integracja grupy. 7. Imprezy klasowe. 8. Wolontariat. 9. Samorządność w szkole. 10. Organizacje szkolne. 11. Spójrz inaczej ZADANIA Klasy I - III Kształtowanie podstawowych umiejętności komunikacyjnych. Kształtowanie umiejętności przestrzegania obowiązujących reguł. Kształtowanie umiejętności nawiązywania i podtrzymywania relacji z rówieśnikami, rozpoznawania ich potrzeb, zgodnej współpracy z innymi, z zachowaniem obowiązujących norm i reguł kultury osobistej. Przygotowanie do sprawiedliwego i uczciwego oceniania zachowania własnego i innych ludzi. Zapoznanie z podstawowymi prawami i obowiązkami ucznia oraz członka szkolnej społeczności, rodziny i kraju. Prawa dziecka. Rozwijanie empatii, umiejętności podejmowania działań mających na celu pomoc słabszym i potrzebującym, umiejętności rozwiązywania konfliktów i sporów. Klasa IV Kształtowanie umiejętności właściwej komunikacji, stanowiącej podstawę współdziałania. 8

Klasa V Klasa VI Klasa VII Gimnazjum Kształtowanie umiejętności asertywnego wyrażania własnych potrzeb. Rozwijanie wrażliwości na potrzeby i trudności innych ludzi; prawa dziecka. Kształtowanie postawy szacunku i zrozumienia wobec innych osób. Rozwijanie zdolności do inicjowania i podtrzymywania znaczących głębszych relacji. Budowanie atmosfery wzajemnego szacunku w społeczności szkolnej. Rozwijanie umiejętności rozumienia innych, która sprzyja efektywnej współpracy. Wyzwalanie chęci do działania na rzecz innych osób w celu poprawy ich sytuacji (wolontariat). Rozwijanie poczucia przynależności do grupy (samorząd uczniowski, klub, drużyna, wspólnota). Kształtowanie otwartości na doświadczenia innych ludzi, ich sposobów rozwiązywania problemów, na nową wiedzę. Rozwijanie świadomości dotyczącej roli osób znaczących i autorytetów; prawa dziecka. Kształtowanie umiejętności współpracy w dążeniu do osiągnięcia celu. Uwrażliwianie na różne obszary ludzkich problemów i potrzeb poprzez krzewienie potrzeby udzielania pomocy (wolontariat). Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych: wyrażanie własnych opinii, przekonań i poglądów. Rozwijanie świadomości roli i wartości rodziny w życiu człowieka; prawa dziecka; Rozwijanie samorządności. Kształtowanie umiejętności wchodzenia w interakcje z ludźmi w sposób zapewniający zadowolenie obydwu stron; prawa dziecka; Kształtowanie umiejętności szukania inspiracji, rozwijanie własnej kreatywności. Rozwijanie odpowiedzialności za siebie i innych (wolontariat). Rozwijanie umiejętności poszukiwania takich rozwiązań, które stwarzają korzyści dla obydwu stron. Rozwijanie umiejętności dostrzegania pozytywnych aspektów działania zespołowego poprzez docenienie różnic zdań i wiedzy, doświadczeń, specjalizacji, kompetencji. Rozwijanie potrzeby ciągłego doskonalenia siebie jako jednostki, członka rodziny i społeczeństwa; prawa dziecka. OBSZAR 1. Udział w życiu kulturalnym. 2. Moja Mała Ojczyzna. 3. Tradycje mojego miasta. 4. Piękno mowy ojczystej. 5. Postawy patriotyczne. Kultura wartości, normy i wzory zachowań 9

ZADANIA Klasy I - III kształtowanie gotowości do uczestnictwa w kulturze, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania innych kultur i tradycji, określanie swojej przynależności kulturowej poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym, uczestniczenie w życiu kulturalnym środowiska rodzinnego, szkolnego, lokalnego oraz wydarzeniach organizowanych przez najbliższą społeczność; kształtowanie wrażliwości estetycznej poprzez kontakt z dziełami literackimi i wytworami kultury, zapoznanie z wybranymi dziełami architektury i sztuk plastycznych należących do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury, wyzwalanie potrzeby kontaktu z literaturą i sztuką dla dzieci; kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi, niezależnie od religii, statusu materialnego, wieku, wyglądu, poziomu rozwoju intelektualnego i fizycznego oraz respektowanie ich praw, podejmowanie działań w celu zapobiegania dyskryminacji; przygotowanie do radzenie sobie w sytuacjach codziennych wymagających umiejętności praktycznych, budzenie szacunku dla pracy ludzi różnych zawodów; kształtowanie postaw wyrażających szacunek do symboli i tradycji narodowych oraz tradycji związanych z rodziną, szkołą i społecznością lokalną; kształtowanie umiejętności wyrażania własnych emocji w różnych formach ekspresji; kształtowanie poczucia własnej wartości dziecka, podtrzymywanie ciekawości poznawczej, rozwijanie kreatywności i przedsiębiorczości oraz brania odpowiedzialności za swoje decyzje i działania; kształtowanie świadomości odmienności osób niepełnosprawnych, innej narodowości, wyznania, tradycji kulturowej oraz ich praw. Klasa IV Uwrażliwianie na kwestie moralne, np. mówienia prawdy, sprawiedliwego traktowania. Kształtowanie pozytywnego stosunku do procesu kształcenia. Kształtowanie potrzeby uczestnictwa w kulturze. Klasa V Budowanie samoświadomości dotyczącej praw, wartości, wpływów oraz postaw. Rozwijanie umiejętności wyrażania własnych emocji. Rozwijanie umiejętności właściwego zachowania się z uwzględnieniem sytuacji i miejsca. Klasa VI Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia w kontekście analizy wpływów rówieśników i mediów na zachowanie. Dokonywanie analizy postaw, wartości, norm społecznych, przekonań i czynników które na nie wpływają. Rozwijanie szacunku dla kultury i dorobku narodowego. Klasa VII Rozwijanie pozytywnego stosunku do procesu kształcenia i samokształcenia, zaangażowania w zdobywanie wiedzy i umiejętności. Rozwijanie takich cech jak: pracowitość, odpowiedzialność, prawdomówność, rzetelność i wytrwałość. 10

Gimnazjum Umacnianie więzi ze społecznością lokalną. Popularyzowanie wiedzy i rozwijanie świadomości na temat zasad humanitaryzmu. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej poprzez podejmowanie działań na rzecz lokalnej społeczności. OBSZAR Bezpieczeństwo profilaktyka zachowań ryzykownych (problemowych) 1. Program Bezpieczna+ cały rok, cała szkoła. Bezpieczne korzystanie z cyberprzestrzeni kształtowanie otwartości i budowanie pozytywnego klimatu szkoły, poprawę bezpieczeństwa fizycznego w szkołach, tworzenie warunków do prowadzenia przez jednostki Państwowej Straży Pożarnej praktycznych zajęć dla dzieci z zakresu bezpieczeństwa przeciwpożarowego. 2. Dzień Bezpiecznego Internetu luty 3. Bezpieczna droga do szkoły. 4. Spotkania ze specjalistą ds. nieletnich KPP w Żyrardowie 5. Spotkania z funkcjonariuszami Straży Miejskiej. 6. Spotkania z przedstawicielami Straży Pożarnej. 7. Spójrz inaczej na agresję Klasy I III ZADANIA zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa w różnych sytuacjach życiowych, kształtowanie właściwego zachowania się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia oraz sytuacjach nadzwyczajnych; kształtowanie umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych, kształtowanie świadomości negatywnego wpływu pracy przy komputerze na zdrowie i kontakty społeczne oraz niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów, respektowanie ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, internetu i multimediów; przygotowanie do bezpiecznego i rozsądnego korzystania z narzędzi i urządzeń technicznych, bezpiecznego organizowania zajęć ruchowych i poruszania się po drogach; przygotowanie do bezpiecznego korzystania ze środków komunikacji, zapobiegania i przeciwdziałania sytuacjom problemowym; kształtowanie umiejętności utrzymywania ładu i porządku wokół siebie, w miejscu nauki i zabawy. 11

Klasa IV Klasa V Klasa VI Klasa VII Gimnazjum Redukowanie agresywnych zachowań poprzez uczenie sposobów rozwiązywania problemów. Budowanie atmosfery otwartości i przyzwolenia na dyskusję. Uświadamianie zagrożeń wynikających z korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych. Zwiększanie wiedzy na temat środków uzależniających i zagrożeń z nimi związanych. Rozwijanie umiejętności troski o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi. Rozwijanie umiejętności prowadzenia rozmowy w sytuacji konfliktu podstawy negocjacji i mediacji. Rozwijanie umiejętności identyfikowania przyczyn własnego postępowania. Dokonywanie analizy wpływu nastawienia do siebie i innych na motywację do podejmowania różnorodnych zachowań Rozwijanie poczucia osobistej odpowiedzialności, zachęcanie do angażowania się w prawidłowe i zdrowe zachowania. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania symptomów uzależnienia od komputera i internetu. Dostarczanie wiedzy na temat osób i instytucji świadczących pomoc w trudnych sytuacjach. Budowanie atmosfery wsparcia i zrozumienia w sytuacji problemowej oraz promowanie rzetelnej wiedzy mającej na celu zredukowanie lęku. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz z zachowaniami agresywnymi. Kształtowanie przekonań dotyczących znaczenia posiadanych informacji, których wykorzystanie pomaga w redukowaniu lęku w sytuacjach kryzysowych. Rozwijanie świadomości dotyczącej prawa do prywatności, w tym do ochrony danych osobowych oraz ograniczonego zaufania do osób poznanych w sieci. Rozwijanie postaw opartych na odpowiedzialności za dokonywane wybory i postępowanie. Dostarczenie wiedzy z zakresu prawa dotyczącego postępowania w sprawach nieletnich. Przeciwdziałanie ryzykownym zachowaniom seksualnym. Rozwijanie umiejętności reagowania w sytuacjach kryzysowych, niesienia pomocy dotkniętym nimi osobom oraz minimalizowania ich negatywnych skutków. Rozwijanie umiejętności lepszego rozumienia siebie poprzez poszukiwanie i udzielanie odpowiedzi na pytania: Kim jestem? Jakie są moje cele i zadania życiowe? Propagowanie wiedzy na temat prawnych i moralnych skutków posiadania, zażywania i rozprowadzania środków psychoaktywnych. Rozwijanie umiejętności wykorzystywania elementów negocjacji i mediacji w sytuacji rozwiązywania konfliktów. Rozwijanie umiejętności podejmowania działań zgodnych ze zweryfikowanymi źródłami wiedzy. Utrwalanie umiejętności oceny konsekwencji podejmowanych działań dla siebie i dla innych określanie alternatywnych rozwiązań problemu. 12

Rozwijanie umiejętności prowadzenia rozmowy w sytuacji konfliktu podstawy negocjacji i mediacji. Formy realizacji poszczególnych zadań zostaną określone w programach wychowawczych poszczególnych klas. EWALUACJA Ewaluacja programu polega na systematycznym gromadzeniu informacji na temat prowadzonych działań, w celu ich modyfikacji i podnoszenia skuteczności programu wychowawczo-profilaktycznego. Ewaluacja przeprowadzana będzie poprzez: 1) obserwację zachowań uczniów i zachodzących w tym zakresie zmian, 2) analizę dokumentacji, 3) przeprowadzanie ankiet wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, 4) rozmowy z rodzicami, 5) wymianę spostrzeżeń w zespołach wychowawców i nauczycieli, 6) analizy przypadków. Ewaluacja programu przeprowadzana będzie w każdym roku szkolnym przez zespół ds. ewaluacji. Wychowawcy klas oceniają skuteczność zaplanowanych działań, konsultują to z rodzicami na zebraniach klasowych i w formie wniosków przedstawiają szkolnemu zespołowi ds. ewaluacji. 13