Opcje (2) delta hedging strategie opcyjne 1 Co robi market-maker maker wystawiający opcje? Najchętniej odwraca pozycję Ale jeśli nie może, to replikuje transakcję przeciwstawną SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 1
Dealer wystawił opcję call, więc replikuje long call POZYCJE POZABILANSOWE BILANS WARTOŚĆ OPCJI call KUPIONE AKCJE S SPRZEDANE BONY SKARBOWE - B Ceny akcji rosną Dealer wystawił opcję put, więc replikuje long put POZYCJE POZABILANSOWE BILANS WARTOŚĆ OPCJI put Kupione BONY SKARBOWE B Sprzedane AKCJE -S Ceny akcji spadają SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 2
Skąd wie ile akcji kupić/sprzedać? Mówi mu o tym wielkość jego ekspozycji na ryzyko zmiany cen indeksu czyli DELTA opcji Pojedyncze opcje zakład o zmianę ceny instrumentu bazowego oraz o zmianę jego zmienności 6 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 3
Dylemat nr 1: forward czy opcja? Zaleta transakcji terminowej: idealne domknięcie ekspozycji Zalety kupna opcji: elastyczne dobranie kursu realizacji jako poziomu wymaganego zabezpieczenia możliwość osiągnięcia dodatkowego zysku Wada kupionej opcji: konieczność zapłacenia z góry premii Dylemat nr 2: kupno czy sprzedaż opcji? Oczekujemy wysokiej zmienności kursu kupno opcji Zalety kupna: nieograniczone zyski Oczekujemy stabilizacji kursu sprzedaż opcji Zalety sprzedaży: otrzymanie premii ale duże ryzyko (konieczność zapewnienia płynności na margin calls) SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 4
Na co uważać przy wystawieniu opcji? Przy wystawieniu opcji konieczne jest zapewnienie sobie linii kredytowej na pokrycie margin call (często sprzedawana w pakiecie jako opcje bez margin call). Dlaczego jest to tak istotne? Aby rzeczywiście różnice, które przedsiębiorstwo musi płacić z tytułu opcji mogło pokryć ze swoich zwiększonych przychodów a nie musiało płacić wcześniej. 9 Wartość opcji przed terminem wykupu Current Profit/Loss Current P&L Expiry P&L Profit / Loss 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 U/L Price 5.000 0-5.000 13.58 14.15 14.72 15.29 15.86 16.43 17.00 17.57 18.14 18.71 19.28 19.85 20.42 20.99 21.56 22.13 22.70 23.27 23.84 24.41 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 5
Cena opcji Wartość opcji to suma dwu elementów: Wartości wewnętrznej (realizowanej w okresie wykupu) Opcje w cenie, w pieniądzu, poza pieniądzem Wartości czasowej (tj. premii ponad wartość wewnętrzną jaką inwestor jest skłonny zapłacić za potencjalne nieoczekiwanie dobre wyniki) Strategie międzybankowe vs. strategie klientowskie Inne spojrzenie na ryzyko: Dla klienta statyczne spojrzenie na profil wypłaty, Dla banku dynamiczne zabezpieczenie portfela poprzez parametry greckie i analizę scenariuszy SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 6
Oczekiwania, a strategia Kiedy? Kupisz walutę Kupisz call Kupisz put Sprzedasz call Sprzedasz put Sprzedasz walutę Sprzedasz call i put Kupisz call i put Oczekiwania Cena waluty Wzrost Nie wiem Spadek Wzrost Zmienność Nie wiem Spadek Kup put??? call???? Sprzedaj walutę Wystaw?? Sprzedaj call i put Strategie opcyjne zawarcie kilku umów opcji jednocześnie 14 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 7
Złożenia opcji Opcje pomagają zawrzeć transakcje, gdy rynek podstawowy nie istnieje lub jest niedostępny Przykłady: indeks, restrykcje walutowe Kup ATM Call +Sprzedaj ATM Put Call Put Netto SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 8
Strategie Opcyjne Czyli możliwy jest arbitraż pomiędzy rynkiem forward a opcjami! Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 Long Call SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 9
Long Put Straddle wartość wewnętrzna Call Put STRATA Netto SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 10
Strategie Opcyjne - Kiedy spekulujący kupi strategię straddle (long call + long put)? - A kiedy sprzedajemy strategię straddle (short call + short put)? 21 Kupujący straddle liczy, że cena zmieni się bardziej gwałtownie niż wskazuje na to dziś postrzegana zmienność. Dlatego chce zarabiać gdy cena wypadnie poza typowy zakres wahań SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 11
Kupujący straddle zakłada się (z rynkiem) o to, że zmienność ceny dobra bazowego wypadnie poza określony przedział jej zmienności Kiedy najlepiej kupić straddle? W sytuacji, gdy opcje są relatywnie tanie czyli zmienność spadnie znacznie poniżej jej typowego na danym rynku poziomu Sprzedający straddle zakłada się (z rynkiem) o to, że zmienność ceny dobra bazowego nie wypadnie poza określony przedział jej zmienności Kiedy najlepiej sprzedać straddle? W sytuacji, gdy zmienność wzrośnie znacznie powyżej jej typowego na danym rynku poziomu SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 12
Strategie Opcyjne Sprzedający straddle liczy, że cena będzie się zmieniać w typowym przedziale wahań... kupujący, że coś się nagle wydarzy Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 Jak wyglądałaby wartość wewnętrzna strategii long call + long put (P/L netto) gdybyśmy zamiast opcji z jednakową ceną realizacji K kupili opcje z różnymi cenami realizacji (np. K1 i K2)? Inne spojrzenie Zamiast opcji ATM kupujemy opcje OTM call i OTM put. 26 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 13
Strangle wartość wewnętrzna Profit / Loss 20.000 15.000 10.000 Expiry Payoff Profile STRATA OTM Call OTM Put Contract 1 Contract 2 Contract 3 Contract 4 Contract 5 Contract 6 Netto position 5.000 U/L Price 0-5.000 12.465,0000 12.995,0000 13.525,0000 14.055,0000 14.585,0000 15.115,0000 15.645,0000 16.175,0000 16.705,0000 17.235,0000 17.765,0000 18.295,0000 18.825,0000 19.355,0000 19.885,0000 20.415,0000 20.945,0000 21.475,0000 22.005,0000 22.535,0000-10.000 Replikacja transakcji forward czyli PUT CALL PARITY PUT CALL PARITY Forward = ATM Call - ATM PUT SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 14
Kup ATM Call + Sprzedaj ATM Put Call Put Netto Która opcja powinna być droższa ATM call czy ATM put? Strategie klientowskie Pojedyncze opcje call lub put kupno lub sprzedaż kontraktu kurs realizacji równy lub gorszy od forwarda Strategie zerokosztowe risk reversal SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 15
Bank zaoferuje klientowi: Transakcja terminowa forward Kupno opcji ATM Kupno opcji OTM Sprzedaż opcji ATM Sprzedaż opcji OTM Zerokosztowy Risk Reversal Czym jest Risk Reversal? Pozycja długa: kupno opcji OTM call + sprzedaż opcji OTM put Pozycja krótka: kupno opcji OTM put + sprzedaż opcji OTM call Transakcja zerokosztowa: premia za opcję kupioną równoważy premię za opcję sprzedaną. Profil wypłaty przypomina forward z opóźnionym zapłonem SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 16
Risk Reversal - profil wypłaty Wynik ekonomiczny 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0-20 000-40 000-60 000-80 000-100 000 4,30 4,40 4,50 4,60 4,70 Risk reversal Kupno OTM call Sprzedaż OTM put Risk Reversal - korzyści i wady Korzyści: brak kosztów zabezpieczenia zabezpieczenie korytarza kursowego (ściśle określone maksymalne straty i zyski) Wady: możliwość nadprogramowych zysków okupiona brakiem zabezpieczenia w pewnym przedziale. SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 17
Eksporter vs. importer Strategie dla eksportera zabezpieczają przed spadkiem kursu: alternatywa do sprzedania walut na termin. Strategie dla importera zabezpieczają przed wzrostem kursu: alternatywa do zakupu walut na termin. Strategie dla eksportera: Zakup opcji put ATM lub OTM Sprzedaż opcji call ATM lub OTM Sprzedaż Risk Reversal (strategia zerokosztowa) SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 18
Profil wypłaty eksportera po wybraniu poszczególnych alternatyw zabezpieczenia Transakcja terminowa forward Kupno opcji ATM put na EUR Kupno opcji OTM put na EUR Sprzedaż opcji ATM call na EUR Sprzedaż opcji OTM call na EUR Sprzedany zerokosztowy Risk Reversal Zabezpieczenie eksportera opcjami ATM 200 000 150 000 100 000 50 000 0-50 000-100 000-150 000-200 000 Wynik ekonomiczny dla zabezpieczonej pozycji walutowej 4,30 4,40 4,50 4,60 4,70 Transakcja terminowa Opcja kupiona Opcja sprzedana SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 19
Zabezpieczenie eksportera opcjami OTM i strategią risk reversal Wynik ekonomiczny dla zabezpieczonej pozycji walutowej 200 000 150 000 100 000 50 000 0-50 000-100 000-150 000-200 000 4,30 4,40 4,50 4,60 4,70 Risk Reversal Opcja OTM kupiona Opcja OTM sprzedana Opcje dla szaraczka SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 20
Opcje w lokatach Obecnie opcje bardzo często stanowią element produktów bankowych tzw. strukturyzowanych, oferowanych masowym lub wybranym klientom. Jak to działa? Bank oferuje gwarancję nominału i udział w zysku (np. indeksu) Co robi bank? (1) Zbiera od klientów pieniądze Deponuje na rachunku tyle, ile musi mieć na pokrycie gwarancji, czyli dla 3M certyfikatu o wartości nominalnej 10 tys. PLN. 10.000 (1+ 4,88%/4) 9.879 PLN Czyli zostaje mu 121 PLN z emisji każdego certyfikatu. SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 21
Co robi bank? (2) Do czego bank wykorzysta pozostałe 121 PLN? Kupi za nie opcje, które inwestorowi dadzą dodatkowy zysk w przypadku korzystnych zmian cen WIND of Change W ubiegłym roku jeden z banków miał w ofercie dwuletnią lokatę inwestycyjną Wind of Change, opartą o koszyk trzech indeksów i kurs wymiany USD/PLN. Reklamowano, że daje zyski zarówno w czasie spadków, jak i wzrostów koszyka, i daje gwarancję zwrotu zainwestowanego kapitału. Koszyk 4 elementów: WIG 20 Co tym razem zrobił bank z FTSE nadwyżką EPRA Euro ponad Zone depozyt, - indeks 50 spółek działających który daje na gwarancję europejskim kapitału? rynku nieruchomości Dow Jones AIG Commodity Index Kurs wymiany walut USD/PLN SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 22
Long Straddle Call Put Netto Co jest faktycznie ceną, jaką inwestor płaci w lokatach strukturyzowanych za dodatkowy zysk w przypadku korzystnych zmian cen? Odsetki których nie dostanie SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 23
Inne popularne strategie opcyjne 47 Long Call Spread tania spekulacja na wzrost BULL SPREAD Long ATM call + short OTM call SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 24
Strategie Opcyjne Long Call Spread ATM Call OTM Call Zysk Zysk ograniczony Netto Strategia BULL SPREAD pozwala tanio spekulować na wzrost za cenę rezyngacji z nieograniczonych zysków Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 25
Bear Spread BEAR SPREAD Short ATM put + long OTM put Short Put Spread Wystawiasz put oczekując nieznacznego wzrostu ceny Kupujesz PUT zeby ograniczyć ryzyko PUT 6500 PUT 6300 Netto Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 26
Złożenia opcji index DAX Fundusz ma portfel akcji replikujący indeks DAX. Uważa, że DAX wzrośnie Wydaje mu się, że indeks nie wzrośnie powyżej 6750 Boi się silnej korekty Ograniczanie ryzyka, a więc i zysku Strike Call Put 5800 615 19 6100 370 72 6300 241 141 6400 (ATM) 188 188 6500 145 243 6750 68 414 7000 28 622 Decyduje się ograniczyć swoje zyski (oddać jeśli powyżej 6750) W zamian tanio otrzymać ochronę przed spadkiem poniżej 6100 Cena 4000 EUR SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 27
Sprzedaż Call Wystawiasz put, redukujac swoje zyski Akcje Call Netto Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 Zakup PUT kupujesz put, redukujac swoje ryzyko Akcje Put Netto Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 28
Strategie Opcyjne COLLAR Akcje Call Pasmo wahań Put Netto Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 Strategia Collar pozwala ustalić przedział wahań do własnych preferencji Ryn ki Fin ans ow e 200 7/2 008 SGH, Rynki Finansowe, Materiały Ćwiczeniowe 2015 29