- zabezpieczanie za pomocą opcji

Transkrypt

1 Ryzyko stopy procentowej - zabezpieczanie za pomocą opcji Caplets and Floorlets Opcje opiewające na wysokość terminowej stopy procentowej Alternatywa dla FRA Caplet N x i% - kupno daje prawo płacić i% w zamian za stopę rynkową w okresie of N-tego do M-tego miesiąca. Floorlet N x i% - kupno daje prawo otrzymywać i% w zamian za stopę rynkową w okresie of N-tego do M-tego miesiąca. SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 1

2 Kto używa tych opcji Kupujący caplet chce spekulować na wzrost stopy terminowej lub się przed takim wzrostem chronić Kupujący floorlet chce spekulować na spadek stopy terminowej lub się przed spadkiem zabezpieczyć Caplets and Floorlets Opcje opiewające na wysokość terminowej stopy procentowej Alternatywa dla FRA Jaki będzie poziom wykonania ustalony dla opcji ATM Caplet 6x9, a jaki ATM Flooret 6x9? Jaki będzie poziom wykonania ustalony dla opcji OTM Caplet 3x12, a jaki ITM Flooret 3x12? SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 2

3 Caplets and Floorlets Kupiłeś opcję WIBOR Caplet 6x12 z ceną wykonania 7%, kiedy ją wykonasz? Kupiłeś opcję $LIBOR Flooret 3x12 z ceną wykonania 3%, kiedy ją wykonasz? Wystawiłeś opcję WIBOR Caplet 6x12 z ceną wykonania 6%, kiedy zarobisz pełną premię? Wystawiłeś opcję $LIBOR Flooret 3x12 z ceną wykonania 3%, kiedy będziesz pokrywać różnice kursowe? Jak działa caplet przykład1 Uruchomiłeś inwestycję i wiesz, że za pół roku będziesz potrzebował PLN 10 mln kredytu obrotowego (rocznego). 12M WIBOR teraz to 6,5%. Boisz się, że stopy wzrosną Wobec tego decydujesz się zabezpieczyć przed wzrostem stóp za pomocą opcji caplet 6x18 SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 3

4 Jak działa caplet? rozliczenie Kupujesz (ATM) 6x18 6% z nominałem PLN 10 mln Data transakcji 16 Gru 2014 Data waluty 18 Gru 2014 Wygaśnięcie opcji (expiry) 18Czer2015 Zapadalność kontraktu (maturity) 18Czer2015 Cena 0,30% p.a. Jeśli 16 Czer 2015 widzimy kwotowania spot (czyli na 18/06) 12M WIBORu powyżej 6%, to wykonujemy opcję otrzymując (12MWIBOR 6%) /365 (1 + 12MWIBOR 365/365) Jak działa caplet? rozliczenie Kupujesz (ATM) 6x18 6% z nominałem PLN 10 mln Data transakcji 16 Gru 2014 Data waluty 18 Gru 2014 Wygaśnięcie opcji (expiry) 18Czer2015 Zapadalność kontraktu (maturity) 18Czer2015 Cena 0,30% p.a. Jeśli 16 Czer 2015 widzimy kwotowania spot (czyli na 18/06) 12M WIBORu poniżej 6%, to nie wykonujemy opcji i tracimy premię SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 4

5 C A P L E T WYNIK Jakie są pozycje caplet i flooret? LONG WYNIK SHORT i STOPA i STOPA F L O O R L E T WYNIK i STOPA WYNIK i STOPA 9 Która opcja będzie droższa Caplet@7% czy Caplet@8% Floorlet@5% czy Floorlet@4% Czy ceny opcji będą zależne od zmienności? Jeśli tak to o jaką zmienność chodzi? SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 5

6 Przykład 2 Przedsiębiorstwo wyemitowało 5 letnie obligacje na PLN 100 mln. o zmiennej stopie procentowej, płacąc półroczny kupon: 6Mpb Czego się boi dyrektor finansowy? Jeśli zabezpieczał by się na rynku IRS to chciałby płacić czy dostawać stałą stopę? Czy dzięki opcji będzie chciał sobie zapewnić minimalny czy maksymalny poziom WIBOR? Przykład 2- CFO boi się o 2 lata Przedsiębiorstwo wyemitowało 5 letnie (PLN100 mln); 6Mpb. Chce zabezpieczyć 2 lata 0, NOMINAŁ STRACH SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 6

7 Przykład 2- co robi CFO Dyrektor kupuje trzy opcje caplets ze stopą wykonania 7% i nominale zgodnym z nominałem obligacji. Bank podał cenę 40bp up front za te opcje. Przykład 2- efekt zabezpieczenia Obligacja 6M bp Koszt 3 caplets@7% to 40pb od PLN 100mln Jaka maksymalna stopa efektywna? 0, OBSZAR ZABEZPIECZONY NOMINAŁ Musimy policzyć efektywny koszt opcji SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 7

8 Przykład 2- koszt opcji Opcje daje zabezpieczenie do końca drugiego roku, dlatego jej koszt amortyzujemy przez ten okres Daje to koszt ok. 22bp (zanualizowana półroczna) 0, OBSZAR ZABEZPIECZONY Przykład 2- efekt transakcji CFO zapewnił sobie koszt obligacji w okresach od 6. do 24. miesiąca na poziomie nie większym niż 7,72% Kiedy CFO skorzysta z instrumentu? 0, NOMINAŁ MAX 7,72% SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 8

9 Cap & Floors Serię następujących po sobie opcji caplets/floorets z tym samym poziomem stopy wykonania nazywamy opcją CAP/FLOOR Cena CAP = suma cen opcji caplets Cena FLOOR = suma cen opcji floorets Interest Rate Collars Ponieważ opcje są drogimi instrumentami, to koszt ich wystawienia jest często częściowo ograniczany poprzez wystawienie opcji drugiego typu. I tak zabezpieczając się przed wzrostem stóp za pomocą kupna CAP, wystawiamy opcję FLOOR z niższą stopą wykonania; natomiast zabezpieczając się przed spadkiem stóp za pomocą kupna FLOOR, wystawiamy opcję CAP z wyższą stopą wykonania. SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 9

10 Interest Rate Collars Zalety: niższy koszt wąski przedział wahania stopy Wady: Konieczność oddania części korzyści gdy stopy zmienią się na naszą korzyść Interest Rate Collars jak mógłby użyć go dyrektor z przykładu 2 Mógłby zredukować koszt kupionego cap-a, za pomocą wystawienie floor np. na poziomie 5%. Załóżmy, że za taki floor dostałby 20pb. W ten sposób dyrektor finansowy zredukował koszt zabezpieczenia o 20pb. Co dał z zamian? Zapewnił, że będzie płacił przez ten okres przynajmniej 5% WIBOR, nawet jeśli faktyczny byłby niższy. SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 10

11 Interest Rate Collars all-in-cost Skoro teraz dyrektor finansowy za transakcję płaci up-front 20pb 0, MIN 5% MAX 7,61% NOMINAŁ Interest Rate Collars Przy wystawianiu opcji pamiętamy o zagwarantowaniu linii kredytowej na pokrycie strat mark to market SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 11

12 Swapcje Podobnie jak cap-y i floor-y pozwalają zabezpieczyć ryzyko stopy kilku następujących po sobie transakcji. Pozwala płacić /otrzymywać stopę stałą w zamian za rynkową przez określony okres czasu w przyszłości Podstawową różnicą jest to, że swapcja to jeden kontrakt (z jednym terminem wykonania), a nie suma kilku niezależnych opcji. Możliwe pozycje w swapcjach Long a payer swaption ma prawo płacić stałą stopę (umowną) i otrzymywać zmienną (rynkową) Long a receiver swaption ma prawo otrzymywać stałą stopę w zamian za płacenie zmiennej Short a payer swaption ma obowiązek płacić zmienną stopę w zamian za stałą Long a receiver swaption ma obowiązek płacić stałą stopę w zamian za zmienną SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 12

13 Co musi być określone w swapcji? Wysokość stopy umownej Stopa odniesienia (np. 6M Wibor, 12M Libor) Moment wygaśnięcia opcji (punkt startowy wymiany strumieni odsetkowych) Wygaśnięcie kontraktu (koniec okresu przez który będą rozliczane okresy odsetkowe) Przykład 3: Swapcje w zabezpieczaniu Za rok przedsiębiorstwu wygasają 5 letnie euroobligacje (EUR 100 mln, A o rocznym kuponie). CFO będzie chciał je refinansować analogiczną emisją. Obecnie wyceniana przez rynek rentowność podobnych obligacji to 5,3% (5% Libor+30pb spreadu), rynek oczekuje że za rok 5letni Libor będzie na tym samym poziomie, ale Ty boisz się wzrostu stóp. Chcesz się zabezpieczyć za pomocą swapcji. Co robisz? SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 13

14 Przykład 3: Wybór swapcji Prosisz bank o swapcję ze stopą wykonania np. 5,5% (którą będziesz płacił), wygasającą za rok opiewającą na 5-letni swap. Więc Twoja pozycja to: Long 1 year into 5 year payer swaption tj. roczna opcja żeby płacić 5,5% w 5-letnim swapie Bank podaje cenę 60pb flat. Co oznacza, że musisz zapłacić natychmiast (spot) 0,6%xNominał czyli EUR 600 tys, który amortyzujesz przez 6 lat (ok. 12bp rocznie) Przykład 3: Rozliczenie swapcji Co będzie punktem odniesienia do rozliczenia pozycji Long 1 year into 5 year payer swaption? Kwotowanie pięcioletniego swapa, w terminie zapadalności opcji (czyli za rok) Alternatywą byłby zerokosztowy 5-letni forward starting swap, zaczynający się za rok, który mógłby zapewnić stopę 5% SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 14

15 Przykład 3: Swapcja wygasa ITM Za rok 5 letni swap na 12M Libor to 6%. Wykonujesz swapcję, zapewniającą Ci Libor na poziomie 5,5%. Jeśli spread dla obligacji A się nie zmienił to pełny koszt Twojej nowej emisji wyniesie w przybliżeniu: 5,5%+0,3%+0,12%=5,92% Skorzystałeś, bo gdybyś nie zabezpieczył ryzyka to płaciłbyś 6,3% w nowej emisji Jesteś stratny wobec bezkosztowego zabezpieczenia liniowego, wg którego płaciłbyś 5,3% w nowej emisji Przykład 3: Swapcja wygasa ATM Za rok 5 letni swap na 12M Libor to 5,5%. Nie wykonujesz swapcji straciłeś premię. Jeśli spread dla obligacji A się nie zmienił to pełny koszt Twojej nowej emisji wyniesie w przybliżeniu: 5,5%+0,3%+0,12%=5,92% Straciłeś, bo gdybyś nie zabezpieczył ryzyka to płaciłbyś 5,8% w nowej emisji Jesteś też stratny wobec zabezpieczenia liniowego, wg którego płaciłbyś 5,3% w nowej emisji SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 15

16 Przykład 3: Swapcja wygasa OTM Za rok 5 letni swap na 12M Libor to 4,5%. Nie wykonujesz swapcji straciłeś premię. Jeśli spread dla obligacji A się nie zmienił to pełny koszt Twojej nowej emisji wyniesie w przybliżeniu: 4,5%+0,3%+0,12%=4,92% Straciłeś, bo gdybyś nie zabezpieczył ryzyka to płaciłbyś 4,8% Ale zyskałeś w stosunku do zabezpieczenia liniowego, bo wówczas płaciłbyś 5,3% Swapcja vs. cap/floor Który instrument daje większą ochronę: 7,5% 1 into 3 year payer swaption 0,5 into 1,5 year 7,5% (czyli 3 pojedyncze caplety@7,5% na okresy 12x24, 24x36, 36x48)? Który instrument zatem będzie tańszy? 0, NOMINAŁ +x +x +x +x MAX % SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 16

17 Zadanie: Putable bond Bank wyemitował obligacje 5 z rocznym kuponem 5%. Aby zapewnić sobie tak niski kupon dało prawo inwestorom, aby mogli przedstawić obligacje do wykupu na dwa lata przed końcem okresu. Minęły dwa lata: bank boi się, że jak inwestorzy przedstawią za rok do wykupu obligacje to on będzie musiał się drożej refinansować. Jak bank może się zabezpieczyć przed ryzykiem Dla uproszczenia załóż, że koszt finansowania banku jest zgodny z WIBOR SGH, Rynki Finansowe, 2015 Anna Chmielewska 17