Fizyka jako nauka. Przedmiot badań -świat materialny

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Fizyka jako nauka. Przedmiot badań -świat materialny"

Bogna Czajka
6 lat temu
Przeglądów:

1 F o nu Pedmot dń -śwt mteln Podstwow metod dń - wonwne espementów. N podstwe ench dnch dośwdclnch ndowne są leżnośc wą pcnowe, tóe fomułue sę w postc fomuł mtemtcnch wąŝącch e soą welośc fcne fomułue pw fcne. W opcu o gotowe fomuł możn need pewdwć wstępowne nowch ws, tóch wstępowne popwność opsu możn wefowć n dode espementlne

2 Welośc fcne - t włsność cł lu ws, tóą możn poównć loścowo tą smą włsnoścą nnego cł lu ws. Welośc podstwowe - podne pe podne sposou ch pomu Welośc pochodne - wżne pomocą welośc podstwowch

3 Pom w fce Pom welośc fcne poleg n wncnu stosunu lcowego dne welośc do welośc tego smego odu pęte ednostę. Jednost welośc podstwowch - ednost podstwowe - mogą ć pęte dowolne, ednost welośc pochodnch - ednost pochodne - defnue sę pomocą ednoste podstwowch p wostnu elc wążącch welośc pochodne weloścm podstwowm.

4 Ułd SI Ssteme Intentonl d Untes (Fnc o) Sedem ednoste podstwowch (owe) Dwe ednost uupełnące Jednost pochodne

5 L.p Welość fcn Jednost Smol Welośc podstwowe 1. Długość met m 2. Ms logm g 3. Cs seund s 4. Lcność mte mol mol 5. Ntężene pądu mpe A eletcnego 6. Tempetu elwn K temodnmcn 7. Śwtłość ndel cd Welośc uupełnące 8. Kąt płs dn d 9. Kąt łow stedn s

6 Zsd twoen ednoste wtónch Jednost wtóne są welootnoścm lu podwelootnoścm ednoste podstwowch pochodnch. Twom e dodąc do nw ednost odpowedn pedoste Płd ednoste wtónch długośc: m10 3 m1000m mm10-3 m µm10-6 m nm10-9 m P pse welośc młch (lu dużch ) stosuem lo ednost wtóne lo ps włdnc Np. odległość męd onm N Cl w cąstecce NCl d0,24 nm 24*10-11 m

7 Pedoste Oncene Mnożn es pent te gg meg lo heto de - dec cent ml mo nno po femto tto E P T G M h d - d c m µ n p f

8 Wne ednost podstwowe w ułde SI - ms Msę w ułde SI mem w logmch [g] 1 logm to ms woc wtwoonego e stopu pltn du nduącego sę w Mędnodowm Bue M Wg pod Pżem. (III Gen. Konf. M w 1901.). Jednost wtóne twom dodąc pedost do ednost ms gm g10-3 g g10 3 g1000g

9 Wne ednost podstwowe w ułde SI - cs Cs t w ułde SI mem w seundch [s] Cs edne seund to cs ówn oesom dgń pomenown eletomgnetcnego emtownego pe tom 133 Cs. (XIII Gen. Konf. M w 1967.). Wceśne seundę oeślno o 1/ cęśćśedne do słonecne (do 1960 ou). Późne opto defncę seund n oegu otlnm Zem woół Słońc (do 1967 ou).

10 Wne ednost podstwowe w ułde SI - długość Długość (odległość) w ułde SI mem w metch [m] 1 met: odległość, tóą pew śwtło w póżn w cse 1/ seund. (XVII Gen. Konf. M 1983.) N pocątu met defnowno o edną ctedestomlonową długośc połudn pechodącego pe Pż. Późne woec ten defnowno o odległość męd dwom sm wgweownm lso ońców pęt wonnego pltn du (1889) Od 1960 ou woec met opto o pom długośc w póżn fl śwetlne wsoce monochomtcne (o ustlone długośc) o we pomńcowocewone wsłne pe tom ptonu ( met ,73 długośc fl śwetlne w póżn pomenown odpowdąc peścu męd poomm 2p 10 5d 5 tomu ptonu 86) W metch mem też dogę poonną pe cło o długość weto wodącego oeślącego położene cł lu weto oeślącego pemescene cł

11 Wne ednost uupełnące w ułde SI - m łuow ąt płsego Jednostą w e mem ąt płs w mee łuowe est dn Rdn est to ąt płs wt męd dwom pomenm oęgu, wcnącego oęgu łu o długośc ówne pomenow tego oęgu. α l α l l π α ( d) ( stopne) o 180 α

Pom F est nuą empcną-wmg pomów. J wso est Mng Yo? Ile wż? wost: 2.29 m (7 ft 6 n) ms: 141 g (310 l) Lc Jednost Guość wnos 10. ne m ncen fcnego Lc ednost są neędne dl cholwe pomów fcnch.

12 Pom F est nuą empcną-wmg pomów. J wso est Mng Yo? Ile wż? wost: 2.29 m (7 ft 6 n) ms: 141 g (310 l) Lc Jednost Guość wnos 10. ne m ncen fcnego Lc ednost są neędne dl cholwe pomów fcnch. Wn pomu nleż podwć dołdnoścą ą powl meć dną welość fcną pęt metod pomow. Gd pom długośc doonuem np. p pomoc ln, dl tóe nmnes podł sl odpowd 1mm to wn pomu może meć postć d0,223m22,3cm Ntomst ps d0,22344m est nepopwn

13 Płd ednost pochodne w ułde SI pędość sość Vsość dog cs welość pochodn Odpowedn ps dl ednoste: ednost pędośc ednost długośc ednost csu welośc podstwowe Uwg! Stosown wó ne est woem wse słusnm, stosown est dl ppdu uchu e stłą soścą. met seund P pse wnów olceń sośc pepowdonch n dode pomu długośc dog csu e pec wn ońcow olceń nleż pswć dołdnoścą n ą powl pepowdon pom długośc dog csu Np. gd S52m,t12s to W tch smch ednostch co sość mem tże pędość S t S 52m m V 4, 3 t 12s s m V 4, s

14 Netóe ednost pochodne ułdu SI Dl oeślen ednost welośc pochodnch wpowd sę cęsto 2 nowe nw np. ednostą pc est dżul [J], ówn g m J s 2 psl (1 P) (ednost cśnen) -cśnene wwene pe słę1 nuton dłącąn powechnę1 met wdtowego. 1 P 1 N m -2. hec(1 H) (ednost cęstotlwośc) - 1 cl dgn n seundę. nuton(1 N) (ednost sł) -sł, nde mse 1 g pśpesene 1 m s -2. dżul(1j) (ednost pc o eneg) - pc wonn n dode 1 m pe słę 1N dłącą w eunu pesunęc. wt(1 W) (ednost moc) -moc ułdu wonuącego pcę1 dżul w cse edne seund. Innąużwnąesce ednostąmoc est ońmechncn (1 KM). 1 KM W. ulom(1 C) (ednost łdunu) - łdune, pepłw w cse edne seund pe powechnępeou pewodn, w tóm płne pąd stł o ntężenu ednego mpe. wolt(1 V)(ednost óżnc potencłów o sł eletomotocne) -óżnc potencłów eletcnch n ońcch ednoodnego pewodu, w tóm płne ustlon pąd o ntężenu 1 mpe gd moc wdeln w tm pewode m wtość1 wt. fd(1 F) (ednost poemnośc eletcne) -poemnośćeletcn pewodn, tó men swó potencło 1 wolt gd ostne n nm umescon łdune 1 ulom. 1 F 1 C V -1. wee(1 W) (ednost stumen mgnetcnego) -1 W 1 N m A -1. tesl(1 T) (ednost nduc mgnetcne, ednost gęstośc stumen mgnetcnego) -1 T 1 W m -2. om(1 Ω) (ednost oponośc eletcne) - est to oponość pewodn, w tóm stł óżnc p otencłów1 wolt powodue pepłw pądu o ntężenu 1 mpe. 1 Ω 1 V A -1. hen (1 H) (ednost nducnośc - włsne lu wemne) - nducność owodu, w tóm pepłw pądu o ntężenu 1 mpe powodue powstne stumen mgnetcnego o wtośc 1 wee penącego ten owód.

15 Płdowe welośc fcne weto weto wodąc pędość pspesene sł F pęd p moment sł τ moment pędu ntężene pol eletcnego E nduc pol mgnetcnego V L B sl cs t dog S ms m pc W eneg E tempetu T łdune eletcn q ntężene pądu eletcnego I

16 Sl Do schteown welośc slne wstcące est podne poednce lc w specownem ednost w e dn welość est wżon.

17 Weto Do schteown welośc wetoowe ne est wstcące podne długośc weto (poednce lc w ednostą w e welość fcn est meon), lec neędne est oeślene eunu wotu weto. Gfcne możn weto pedstwć w postc stł, tóe długość odpowd długośc weto. To że nlown oet est wetoem ncm umescąc stłę nd smolem go ouącm lu psąc go poguonm Długość weto oncm o psmem. Wgodne est weto schteowć oeśląc ego słdowe w pewnm ułde współędnch

18 Weto f Opece n wetoch Mnożene weto pe lcę p Weto f est ównoległ lu ntównoległ do weto, wot uleg mne n pecwn gd p<0, wot pooste nemenon gd p>0. 2 Długość weto f f p

19 Opece n wetoch c Dodwne wetoów Dodwne wetoów est pemenne α c Długość weto c 2 2 : c c 2 cos( α ), -długośc wetoów, W ogólnm ppdu ne możn dodwć do see wetoów ( slów) opsuącch óżne welośc fcne (wżonch w óżnch ednostch)

20 Opece n wetoch Odemowne wetoów Odemowne wetoów możn wć pope omówone wceśne dłn: d 1 ( ) d

21 . v v Opece n wetoch Ilocn sln W wnu otmuem lcę (cl sl) oeśloną woem: 0 cosα ( ) Ilocn sln est pemenn odeln wględem dodwn ( c) c α < π / 2 < > 2 0 α > π / 0

22 Opece n wetoch Ilocn wetoow W wnu otmuem weto h1 Długość weto możn oeślć e wou: h1 snα Keune weto postopdł do o h 1 Zwot wnc eguł śu pwosętne węcne od do po mnesm łuu Ilocn wetoow ne est pemenn h ( c ) c 1 α h ( ) ( ) 2 α

23 Weto w tówmowm ułde teńsm (pwosętnm),, -t wemne postopdłe weto o długośc ednostowe (weso) O Weso spełną elce

24 1) Rołd wetoów n słdowe w teńsm ułde współędnch Możem stosowć ps:,, [, ], [ ] Oncąc pe długość weto : mm gde gde gde cos ( α ) 2 2 α -ąt med wesoem wetoem, cos ( α ) α -ąt med wesoem wetoem, cos ( α ) α -ąt med wesoem wetoem. 2 O α α α 1

25 2) Sum wetoów ( ) ( ) ( ) [ ],, 3) Ilocn weto pe lcę p: p p p p ],, [ p p p p 4) Ilocn sln wetoów ( ) ( ) Wostuąc elce spełnone pe weso o włsnośc locnu slnego otmuem 5) Ilocn wetoow wetoów ( ) ( ) Wostuąc elce spełnone pe weso o włsnośc locnu wetoowego otmuem ( ) ( ) ( )

26 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

27 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 0 0 0

28 Ilocn wetoow możn psć w postc wncn 3 stopn Sposó olcn wncn stopn dugego: Wncn 3 stopn możn wć p pomoc wncnów dugego stopn np. owąc go wględem pewsego wes ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) v Kolene t wncn 2 stopn powstą pe seślene 1 wes olench olumn w wncnu 3 stopn. Cnn stoące ped wncnm są ówne locnow elementu stoącego n pecęcu 1 wes seślne olumn pe cnn ówn ( ) 1 1 gde to nume seślne olumn. Ilocn wetoow nfomce dodtowe dl nteesownch

29 Pegląd tgonomet C 180 π dn A θ snθ BC AC B 360 2π dn cosθ AB AC tg θ BC AB

30 Rołd weto n słdowe w teńsm ułde dwuwmowm Z leżnośc w tóące postoątnm v cos( α ) sn( α ) ( ) 0 cos α > sn ( ) < 0 o wot weto godn e wotem α o wot weto pecwn do wotu O α Słdowe weto. [, długość weto: 2 2 ]

31 Ogólne cos Rołd weto n słdowe ( α ) α t męd α t męd O π / 2 cos() sn() cos ( α ) O cos α α α Słdowe weto. ( α ) cos( π / 2 α ) sn( α ) ( α ) cos( α ) cos

32 [, ], ] Sum wetoów w dwuwmowm ułde teńsm [ Sum wetoów c c, ( ) ( ) [ ] c O

Podobne dokumenty

Informacje związane z wykładem będą umieszczane na stronie:

Informacje związane z wykładem będą umieszczane na stronie: F I I semest studów stconnch I stopn n eunu Bogospod Mchł Wlcńs e-ml: wlcns@f.pw.edu.pl Konsultce śod 6:30-7:30 sl 03 Gmch F ponedłe 5-6 sl 03 Gmch F W e mn temnu onsultc tulne temn onsultc ędą umescone