1. Metoda wychowania jako konsekwencja przyjętej koncepcji świata i człowieka. 2. Ewolucja teorii i metod wychowania - przegląd historyczny

Transkrypt

1 Wykład 4. Metody działań wychowawczych 1. Metoda wychowania jako konsekwencja przyjętej koncepcji świata i człowieka 2. Ewolucja teorii i metod wychowania - przegląd historyczny 3. Współczesne metody wychowania: kryteria podziału, przykłady, kryteria wyboru 4. Metody kształcenia

2 Planowanie działania wychowawczego potrzeby praktyczne założenia teoretyczne cel działania warunki działania metoda działania realizacja działania kontrola osiągnięcia celu zastosowanie wyników refleksja

3 Metoda wychowania jako konsekwencja przyjętej koncepcji świata: cele życiowe wychowawcy a cele wychowania World Values Survey Najważniejsze rzeczy, których dzieci powinny nauczyć się w domu Chiny Niemcy Polska Ukraina niezależność 69.7% 73.5% 43.4% 42.8% ciężka praca 75.3% 17.9% 17.9% 85.8% wyobraźnia 17.0% 29.5% 16.8% 13.0% tolerancja i szacunek 52.2% 66.7% 82.6% 59.0% dla innych zdecydowanie 26.0% 59.6% 19.3% 39.4% religijność 1.2% 12.1% 39.5% 22.3% bezinteresowność 29.2% 5.9% 15.1% 19.9% posłuszeństwo 7.5% 12.6% 34.1% 42.3% Liczba badanych (2,300) (2,046) (966) (1,500)

4 Metoda: wypróbowany i systematycznie stosowany sposób postępowania zmierzającego do osiągnięcia celu Metoda wychowania: ogół regularnie stosowanych sposobów postępowania wychowawczego lub powtarzalnych czynności, zmierzających do osiągnięcia założonych przez wychowawcę celów. Metoda kształcenia: wypróbowany i systematycznie stosowany układ czynności nauczycieli i uczniów, realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów. Metodę można określać na różnych poziomach szczegółowości: od ogólnej strategii działania ( stylu działania )- do szczegółowych procedur realizacji pojedynczych czynności.

5 Strategie (style) wychowania ze względu na relację pomiędzy wychowawcą a wychowankiem: - styl autorytarny - styl partnerski - styl liberalny

6 Typologia metod wychowania (wg K. Konarzewskiego) Metody indywidualne: - metoda modelowania - metody zadaniowe - metoda kar i nagród - metoda perswazji Metody oddziaływania grupowego: - metoda kształtowania odniesienia porównawczego - metoda nacisku grupy - organizowanie aktywności zespołowej - metoda współudziału wychowanków

7 Rodzaje metod kształcenia (ze względu na źródło informacji): - nauczyciel jako źródło informacji - aktywność uczniów jako źrodło informacji - przekaz za pomocą środków kształcenia Rodzaje metod kształcenia (ze względu na formę przekazu): - metody oparte na słowie - metody oparte na obserwacji - metody oparte na praktycznej działalności uczniów - metody automatyzujące proces kształcenia (w tym nauczanie programowane)

8 Typologia metod kształcenia metody asymilacji wiedzy: oparte głównie na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym (zapamiętywanie i odpamiętywanie) metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy, zwane problemowymi, oparte na twórczej aktywności poznawczej, polegającej na rozwiązywaniu problemów metody waloryzacyjne, zwane też eksponującymi aktywizujące sferę emocji i postaw, często poprzez działania artystyczne metody praktyczne, bazujące na aktywności praktyczno technicznej, często w najbliższym środowisku

9 kształcenie uczenie się nauczanie

10 Skuteczność technik uczenia się samodzielna praca wspólna praca oglądanie i słuchanie słuchanie oglądanie czytanie

11 Kryteria wyboru metody kształcenia: - przyjęty cel kształcenia - dostępne warunki działania: - właściwości uczniów - kompetencje nauczyczyciela - środki dydaktyczne - czas (konieczny/dostępny)

12 Podsumowanie Nie ma jednej najlepszej metody wychowania. Decyzję o wyborze metody podejmuje wychowawca na podstawie: - wiedzy o wychowanku - wiedzy i doświadczenia (własnego i innych) nt. metod wychowania - wyznaczonych celów wychowania - warunków, w których te cele mają być osiągnięte - refleksji o własnych kompetencjach.