Ocena dokładności prognozowania jakości strugi surowca na przykładzie wieloodkrywkowej kopalni węgla brunatnego

Transkrypt

1 20 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 UKD : : Ocena dokładności pognozowania jakości stugi suowca na pzykładzie wieloodkywkowej kopalni węgla bunatnego Assessment of the accuacy of foecasting quality of the aw mateial steam on the example of a multi open pit lignite mine D inż. Wojciech Nawoyta* ) D inż. Zbigniew Jagodziński** ) Teść: W atykule poddano ocenie dokładność pognozowania paametów jakościowych węgla bunatnego w opaciu o wyniki ozpoznania eksploatacyjnego złóż. Poównano wyniki badań paametów węgla w złożu z pomiaami dostaw węgla w elektowni. Pzedmiotem analiz były śedniomiesięczne watości paametów watość opałowa Q i, kj/kg, popielność A, %, zawatość siaki całkowitej S t, % oaz zawatość piasku P, % w węglu w stanie suowym, eksploatowanym w czteech odkywkach KWB Konin w latach Zbadano czy obsewowana zmienność paametów w złożu oaz stuktua tej zmienności identyfikowana metodą semiwaiogamów ma wpływ na dokładność pognozowania. Mimo dużych wahań watości paametów węgla w poszczególnych złożach, w pocesie uabiania, tanspotu i homogenizacji ulegają one znacznemu uśednieniu. Różnice pomiędzy skajnymi watościami paametów w dostawach do elektowni są o około 50 % mniejsze niż wynikałoby to z pognoz opatych na badaniach złożowych. Watości paametów węgla w dostawach do elektowni są na ogół wyższe niż wynikające z pognoz opatych na analizach złożowych, co pawdopodobnie jest efektem selektywnej eksploatacji złóż oaz częściowego osuszenia węgla. Najbadziej dokładne pognozy odnoszą się do watości opałowej Q i i zawatości siaki w węglu S t, a najmniej do zawatości piasku w węglu P, co ma związek z natualną zmiennością tych paametów obsewowaną w waunkach złożowych. Abstact: The accuacy of foecasting the coal quality paametes has been assessed in this pape. The esults of deposit exploation have been compaed to the measuement esults caied out on the supplied coal in the powe plant. The subject of the analysis included the aveage monthly values of the paametes - caloific value Qi [kj/kg], ash content A [%] total sulfu content St [%] and the sand content P [%] in the aw lignite, mined in fou open pits of the Lignite Mine Konin duing 22 months in yeas The impact of natual paametes vaiability and the vaiability stuctue on the pediction accuacy has been evaluated. The esults of analyses indicate that, despite fluctuations of the paametes in the single lignite deposit, the mining pocess, tanspot and homogenization consideably educed the fluctuations of lignite paametes. The diffeences between exteme values of the paametes in deliveies to the powe plants ae appox. 50% smalle than it would esult fom the foecast based on measuements conducted diectly in the deposit. The values of paametes in the lignite deliveed to the powe plants ae geneally highe than those esulting fom foecasts based on the deposit analysis, which pobably is a esult of the patial dying of lignite. The most accuate foecasts elate to the caloific value Qi and sulfu content St, and the least accuate to the sand content in lignite P, which is associated with natual vaiability of these paametes obseved in deposits. Słowa kluczowe: węgiel bunatny, paamety węgla, steowanie jakością suowca, zmienność paametów Key wods: lignite, lignite paametes, quality contol of aw mateials, volatility of paametes * ) AGH w Kakowie ** ) PAK Kopalnia Węgla Bunatnego Konin S.A.

2 N 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY Wpowadzenie Kopalnia Węgla Bunatnego Konin eksploatuje węgiel bunatny metodą odkywkową. Węgiel wykozystywany jest do podukcji enegii w elektowniach Pątnów I i II oaz w elektociepłowni Konin. Złoża konińskie w poównaniu do innych eksploatowanych złóż kajowych mają niewielkie zasoby, dlatego dla zapewnienia odpowiedniego poziomu dostaw kopalnia eksploatuje kilka złóż jednocześnie. Obok odpowiedniej podaży na poziomie wynikającym z mocy zainstalowanych bloków enegetycznych konieczne jest utzymanie elatywnie stałych paametów węgla dostaczanego do elektowni [4]. Węgle w złożach konińskich mają zóżnicowane paamety (tabl. 1). Dla utzymania stałych paametów stugi suowca na każdym etapie eksploatacji złóż ealizuje się pogam steowania jakością od modelowania złoża pzez pojektowanie wydobycia, eksploatację i tanspot do homogenizowania na placu składowym. Jednym z ważnych etapów steowania jakością jest odpowiedni dobó udziału węgli z poszczególnych eksploatowanych złóż. Popocje dostaw pogamuje się na podstawie modeli, opacowanych na bazie ozpoznania eksploatacyjnego [5]. O ile z fomalnego, góniczego i ekonomicznego punktu widzenia eksploatacja węgla bunatnego w kilku niewielkich odkywkach jednocześnie jest zadaniem tudnym i skomplikowanym, to jednak dla potzeb utzymania stałych paametów suowca jest to sytuacja kozystna. Steowanie wydobyciem w kopalniach węgla bunatnego ma swoje oganiczenia. Wynikają one ze zmienności paametów węgla w złożach, pzyjętych kieunków wydobycia, któych wybó dokonywany jest z uwzględnieniem wielu innych kyteiów niż tylko steowanie jakością, a także z oganiczonej mobilności maszyn podstawowych układu KTZ kopalni [3]. Na podstawie danych z ozpoznania eksploatacyjnego, infomacji o miesięcznych postępach eksploatacji, zakesie wydobycia i dostawach mas węgla z poszczególnych złóż dokonano analizy dokładności pognozowania jakości wydobywanego węgla. Pognozowane na podstawie ozpoznania eksploatacyjnego paamety węgli wydobywanych w czteech odkywkach w 22. okesach miesięcznych poównano z paametami wypadkowej stugi suowca pomiezonymi w elektowni. W publikacji nie uwzględniono wahań tygodniowych lub dziennych, któe ze względu na dużą zmienność węgla w eksploatowanych złożach musiały ównież występować. W analizowanym okesie węgiel w KWB Konin wydobywany był w czteech odkywkach: Jóźwin IIB, Dzewce, Kazimiez Północ oaz Lubstów. W odkywkach Lubstów i Kazimiez Północ ealizowano ostatni etap wydobycia. Tanspotem kolejowym węgiel był dostaczany do odbioców. Całkowita ilość węgla pzeznaczona do podukcji enegii elektycznej dostaczana była własnym tanspotem kolejowym do dwóch elektowni: Pątnów I (1200 MW) i Pątnów II (474). Załadunek węgla na wagony odbywał się w załadowniach usytuowanych pzy odkywkach O/Lubstów, Dzewce i jednej wspólnej załadowni obsługującej odkywki Jóźwin IIB i Kazimiez Północ. Pzy tej ostatniej funkcjonuje plac składowy o pojemności 60 tys. Mg wyposażony w kopako-zwałowakę, któy pełni olę magazynu węgla i placu uśedniającego. Osobnym tanspotem kolejowym część węgla kieowana była do elektociepłowni Konin (198 MW). Nieznaczna część suowca po pzesotowaniu spzedawana była odbiocom detalicznym (ys. 1). W pzedstawionych analizach uwzględniono dostawy węgla do elektowni Pątnów I i Pątnów II. Udział węgli z poszczególnych złóż w ogólnej ilości suowca kieowanej do głównych odbioców w analizowanym okesie pokazano na ysunku Mateiał źódłowy Mateiał do analiz stanowiły wyniki badań paametów jakościowych z otwoów ozpoznania eksploatacyjnego. Otwoy odwiecane ze stopu pokładu metodą bezdzeniową ozmieszczone są w egulanej sieci w odstępach około 50 m. Analizuje się miąższość pokładu oaz paamety jakościowe węgla, tj. watość opałowa węgla w stanie suowym Q i, kj/kg, popielność węgla suowego A, %, zawatość siaki całkowitej w węglu suowym S t, % oaz zawatość piasku P, %. Wyniki analiz stanowią bazę dla wykonania modelu części złoża, na podstawie któego planuje się zadania dla poszczególnych kopaek [5]. Jako mateiał poównawczy wykozystano wyniki analiz paametów jakościowych łącznej stugi węgla dostaczanego do elektowni. Paamety węgla z otwoów wietniczych i węgla dostaczanego do elektowni oznaczane były w jednym laboatoium. W analizach wykozystano infomacje z 21 otwoów ozwieconych na części złoża Lubstów, 248 otwoów w O/Kazimiez Północ, 404 otwoów z O/Jóźwin IIB oaz 165 otwoów z O/Dzewce Pole Bilczew. Pzeanalizowano około 2-letni okes eksploatacji w postępach miesięcznych od 1 siepnia 2008 do 31 maja 2010 oku. W celu pzypisania otwoów ozpoznania eksploatacyjnego do odpowiedniego okesu wydobycia posłużono się ganicami zeczywistych miesięcznych postępów eksploatacji na złożach. Pzykład złoża Dzewce z lokalizacją otwoów oaz ganicami bloków eksploatacji w kolejnych miesiącach pokazano na ysunku 3. Rys. 1. Kieunki pzepływu węgla z kopalni do odbioców w latach (opacowanie własne) Fig. 1. Flow of lignite steam fom open pits to customes in the yeas

3 22 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 Rys. 2. Masy węgla [Mg] wydobyte w odkywkach O/Lubstów, O/Kazimiez Północ, O/Jóźwin IIB oaz O/Dzewce w okesie od siepnia 2008 do maja dostaczone do elektowni Pątnów I i II (opacowanie własne) Fig. 2. Lignite masses [Mg] exploited in outcops Lubstów, Kazimiez Północ, Jóźwin IIB and Dzewce fom August 2008 to May 2010, deliveed to powe plants Pątnów I and II Rys. 3. Lokalizacja otwoów ozpoznania eksploatacyjnego na tle ganic miesięcznych bloków eksploatacyjnych, pzykład złoża Dzewce (opacowanie własne) Fig. 3. Location of boeholes and bodes of monthly opeating blocks on the example of the Dzewce deposit

4 N 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY Metoda analizy Na podstawie infomacji z otwoów eksploatacyjnych w blokach złoża wyznaczonych pzez ganice miesięcznych postępów eksploatacji obliczono watości śednie czteech paametów jakościowych węgla: Q i, kj/kg, A,%, S t, % oaz P, %. Uwzględniając udział masy węgla z każdej odkywki w ilości suowca dostaczanego do elektowni obliczono śednią ważoną paametów łącznej masy węgla. Śednie watości paametów obliczone na podstawie analizy węgla w złożach poównano ze śedniomiesięczną watością paametów suowca dostaczanego do elektowni. Obliczono óżnice pomiędzy wynikami. Na podstawie otzymanych wyników zbadano czy istnieje zależność pomiędzy natualną zmiennością paametów w złożach a dokładnością pognozy jakości węgla. Pzyjęto hipotezę, że jeżeli paamet węgla jest mało zmienny oaz wykazuje duży stopień autokoelacji, to na podstawie oganiczonej ilości obsewacji z otwoów ozpoznawczych można dokładnie pognozować jakość dostaw węgla. I odwotnie, jeżeli paamet wykazuje dużą zmienność, a w ogólnej zmienności paametu pzeważa udział losowy, to pognoza opata na obsewacjach będzie mniej dokładna [2]. Zmienność paametów oszacowano na podstawie wskaźnika zmienności V, %, któy jest iloazem odchylenia standadowego i watości śedniej. Stuktuę zmienności paametów węgla, udział składnika nielosowego w ogólnej zmienności oceniono metodą waiogamów pzez oszacowanie watości liczbowej paametów tj. zasięg autokoelacji R, m oaz udział składnika nielosowego U n, %. Waiogam jest podstawowym nazędziem analizy geostatystycznej (ys. 4). Wzó zapoponowany pzez Matheona [1] ma postać gdzie: γ(h) watość waiogamu dla pa obsewacji odległych o h, N h ilość wykozystanych do obliczenia pa obsewacji odległych o h, z i watość paametu w piewszym punkcie pay oaz z i + h watość paametu w dugim punkcie analizowanej pay. Waiogam γ(h) wskazuje, jak śednio óżnią się od siebie watości badanego paametu dla obsewacji oddalonych od siebie o pzyjętą odległość h. Cechą większości waiogamów empiycznych jest to, że po osiągnięciu pewnej maksymalnej watości waz ze zwiększającą się odległością h zaczynają zbliżać się do watości odpowiadającej watości waiancji globalnej oszacowanej na bazie wszystkich znanych watości w badanym obszaze (C 0 +C). Odległość, pzy któej waiogam osiąga watość waiancji okeślana jest mianem zasięgu autokoelacji (R). Pay obsewacji oddalone o h > R są w stosunku do siebie niezależne. Najczęściej pay obsewacji położone blisko siebie statystycznie óżnią się mniej niż te, któe oddalone są badziej. Zjawisko to okeśla się mianem autokoelacji i wskazuje, jak badzo obsewacje położone w pewnej odległości h są do siebie podobne. Im wyższa watość waiogamu, tym większa óżnica pomiędzy badanymi paami czyli mniejsza autokoelacja. Istnienie autokoelacji jest dowodem na udział składnika nielosowego w zmienności badanego paametu złoża. W intepetacji zmienności paametu metodą waiogamu istotną olę odgywa watość tzw. (1) Rys. 4. Pzykładowy waiogam i jego podstawowe cechy: zasięg R, m, waiancja lokalna C 0 i waiancja zmienności pzestzennej C (opacowanie własne) Fig. 4. Exemplay vaiogam and its main featues: ange R, nugget effect C 0 and the vaiance of the spatial vaiability C waiancji lokalnej C 0. Jest to watość waiogamu, któa mimo malejącej odległości h jest óżna od zea. Watość ta nie wynika z pomiau, lecz jest efektem ekstapolacji waiogamu w kieunku osi pionowej wykesu. Na watość waiancji lokalnej wpływa nie tylko natualna zmienność lokalna paametu, ale ównież błąd pomiau. Dla oceny, jaki udział ma zmienność nielosowa w ogólnej zmienności paametu, stosuje się wskaźnik zmienności nielosowej U n. Jest to stosunek waiancji C do amplitudy semiwaiogamu (C+C 0 ) (ys. 4). Im większy jest udział waiancji lokalnej C 0 w zmienności paametu, tym badziej losowy chaakte ma jego zmienność w pzestzeni złoża i tym mniejszą watość pzyjmuje wskaźnik U n. 4. Wyniki W tablicy 1 zestawiono statystyczne cechy węgli z czteech eksploatowanych złóż. Opis bazuje na otwoach w ganicach bloków eksploatacyjnych. Obok śedniej aytmetycznej i odchylenia standadowego podano watości minimalne i maksymalne oaz watość współczynnika zmienności V, %. Na ysunku 5 pzedstawiono waiogamy ilustujące chaakte zmienności paametów jakościowych węgla bunatnego w złożach eksploatowanych odkywkami O/Jóźwin IIB, O/Kazimiez Północ i O/Dzewce. Ze względu na niewielką liczbę obsewacji (21) nie wykonywano waiogamów dla paametów złoża Lubstów. Obok każdego waiogamu podano watość zasięgu autokoelacji R, m oaz watość wskaźnika U n, %. (2)

5 24 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 Tablica 1. Chaakteystyka statystyczna węgla bunatnego w analizowanych częściach złóż eksploatowanych odkywkami O/Jóźwin IIB, O/Dzewce, O/Kazimiez Płn. i O/Lubstów, na podstawie wyników ozpoznania eksploatacyjnego (opacowanie własne) Table 1. Statistical chaacteistics of lignite of the pats of deposits opeated by outcops O/Jóźwin IIB, O/Dzewce, O/Kazimiez Północ and O/Lubstów, based on boeholes Odkywka Paamet Liczba obsewacji N Watość śednia µ Odchylenie Standadowe s Współczynnik zmienności V, % Watość min. Watość maks. Q i, kj/kg , O/Jóźwin II B A, % 8,30 5,80 69,9 1,1 32,2 404 S t, % 1,11 0,20 18,0 0,02 2,56 P, % 2,67 4, ,30 25,2 Q i, kj/kg , O/Dzewce A, % 6,93 3,87 55,8 4,0 27,0 165 S t, % 0,95 0, ,5 2,11 P, % 1,33 1, ,4 10,3 Q i, kj/kg , O/Kazimiez Północ A, % 6,07 2,34 38,5 3,78 28,3 248 S t, % 1,05 0,13 12,4 0,71 1,54 P, % 1,20 2, ,2 25,5 Q i, kj/kg , O/Lubstów A, % 10,99 3,12 28,4 6,8 19,4 21 S t, % 0,99 0,24 24,2 0,44 1,4 P, % 3,10 2,34 75,5 0,6 9,7 Q i, kj/kg , Złoża ogółem A, % 7,44 4,72 63,5 1,1 32,2 838 S t, % 1,07 0,20 19,0 0,02 2,56 P, % 1,98 3, ,2 25,5 Na ysunkach wynikowych (ys. 6, 7, 8 i 9) zestawiono śedniomiesięczne watości paametów jakościowych węgla eksploatowanych odkywkami O/Lubstów, O/Kazimiez Płn., O/Jóźwin IIB i O/Dzewce w miesięcznych blokach eksploatacyjnych w okesie od siepnia 2008 do maja 2010., pognozowaną śednią ważoną paametów węgla z eksploatowanych w danym miesiącu złóż oaz śedniomiesięczną watość paametów węgla dostaczanego do elektowni. Na każdym ysunku opisano liczbowe watości maksymalne i minimalne stwiedzone na konketnych złożach oaz w pognozowanej śedniej masie węgla ze złóż i w węglu dostaczonym do elektowni. Watości te zestawiono w tablicy 2.

6 N 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 25 Rys. 5. Waiogamy paametów jakościowych węgla bunatnego w tzech złożach eksploatowanych odkywkami O/Jóźwin IIB, O/Kazimiez Północ i O/Dzewce (opacowanie własne) Fig. 5. Vaiogams of lignite quality paametes in thee deposits opeated by outcops O/Jóźwin IIB, O/Kazimiez Północ and O/ Dzewce

7 26 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 Rys. 6. Śednia watość opałowa węgla Q i w miesięcznych blokach eksploatacyjnych, śedniomiesięczna pognozowana ważona watość opałowa oaz śedniomiesięczna watość opałowa zmiezona w elektowni (opacowanie własne) Fig. 6. Caloific value Q i [kj/kg] the monthly aveage value in opeated blocks of deposits, weighted pedicted aveage value and the value measued in the powe stadion Rys. 7. Popielność węgla A śednia w miesięcznych blokach eksploatacyjnych, pognozowana miesięczna śednia ważona oaz śednia miesięczna zmiezona w elektowni (opacowanie własne) Fig. 7. Ash content in lignite A [%] the monthly aveage value in opeated blocks of deposits, weighted pedicted aveage value and the value measued in the powe station

8 N 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 27 Rys. 8. Zawatość siaki w węglu S t śednia w miesięcznych blokach eksploatacyjnych, pognozowana śednia miesięczna ważona oaz śednia miesięczna miezona w elektowni (opacowanie własne) Fig. 8. Sulfu content in lignite S t [%] the monthly aveage value in opeated blocks of deposits, weighted pedicted aveage value and the value measued in the powe stadion Rys. 9. Zawatość piasku w węglu P w miesięcznych blokach eksploatacyjnych, pognozowana śednia miesięczna ważona oaz śednia miesięczna miezona elektowni (opacowanie własne) Fig. 9. Sand content in lignite P [%] the monthly aveage value in opeated blocks of deposits, weighted pedicted aveage value and the value measued in powe stadion.

9 28 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2015 W tablicy 2 zestawiono skajne watości paametów węgla obsewowane w poszczególnych złożach, pognozowane watości skajne w wypadkowej masie suowca, a także watości skajne zmiezone w elektowni. Podano najmniejsze i największe obsewowane óżnice pomiędzy pognozowanymi watościami na podstawie infomacji ze złóż i watościami pomiezonymi w elektowni. W ostatniej kolumnie podano óżnice pomiędzy obsewowanymi skajnymi watościami paametów. Wato zwócić uwagę, że najmniejsze óżnice, poza wyjątkiem watości opałowej, obsewowane są w dostawach do elektowni. Jest to wpływ selektywnej eksploatacji węgla ze złóż oaz homogenizacji węgla w pocesie uabiania, tanspotu i na placu składowym. 5. Wnioski Na podstawie pzedstawionych analiz można sfomułować następujące wnioski: 1) Paamety analizowanych złóż chaakteyzują się zóżnicowaną zmiennością. Najmniej zmienna jest watość opałowa Q i, któej współczynnik zmienności V Q pzyjmuje watość od 4,4 % w węglu O/Kazimiez Płn. do 9,3 % w węglu O/Jóźwin, śednio 9,1 %. Największą zmienność wykazuje zawatość piasku P ; Współczynnik zmienności V P osiąga watość od 75,5 % w złożu Lubstów do 179 % w O/Kazimiez Płn, śednio 171 %. Zmienność paametów ma wpływ na dokładność pognozowania, co uwidacznia się w óżnicach pomiędzy watością pognozowaną a watością zmiezoną w elektowni (ys. 6 i 9, tabl. 2). 2) W stuktuze zmienności wszystkich paametów obsewuje się udział składnika nielosowego U n (ys. 5). Największą watość tego wskaźnika wykazuje zawatość siaki S t od 54,5 % w węglu O/Kazimiez Płn. do 69,6 % w węglu złoża Dzewce. Najmniejszą watość U n obsewuje się w pzypadku zawatości piasku P od 21,6 % w węglu O/ Kazimiez Płn. do 41 % w węglu O/Jóźwin IIB. Zmienność P ma chaakte najbadziej losowy, co pzekłada się na niską dokładność pognozowania zawatości piasku w masie uabianego węgla. Na wysoką watość waiancji lokalnej C 0 w stuktuze tego paametu może mieć wpływ sposób oznaczania paametu w laboatoium. W odóżnieniu od P, pognoza zawatości siaki S t cechuje się dużą dokładnością, co można wiązać z dużym udziałem składnika nielosowego U n i niską watością waiancji lokalnej C 0 w stuktuze tego paametu. Tablica 2. Skajne watości paametów węgla bunatnego w złożach, w pognozowanej śedniej ważonej ze złóż oaz pomiezone w dostawach węgla do elektowni (opacowanie własne). Table 2. Exteme values of lignite paametes in deposits, in the pedicted weighted aveage of total lignite steam and the measued in the lignite deliveed to the powe station. Paamet Watość minimalna Watość maksymalna Zakes min. - maks. Q i, kj/kg W złożu 7286/Dzewce 9833/Kazimiez Płn 2547 Śednia ważona w złożach Pomia w elektowni Skajne óżnice, % 0,08 5,3 A, % W złożu 4,53/Kazimiez Płn 15,28/Jóźwin IIB 10,75 Śednia ważona w złożach 5,71 10,09 4,38 Pomia w elektowni 7,70 10,05 2,35 Skajne óżnice, % 3,41 31,38 S t, % W złożu 0,70/Lubstów 1,55/Jóźwin IIB 0,85 Śednia ważona w złożach 0,97 1,23 0,26 Pomia w elektowni 1,03 1,18 0,15 Skajne óżnice, % 0,48 10,28 P, % W złożu 0,43/Dzewce 6,06/Jóźwin IIB 5,63 Śednia ważona w złożach 0,99 4,59 3,6 Pomia w elektowni 1,60 3,50 1,9 Skajne óżnice, % 0,73 96,64

10 N 9 PRZEGLĄD GÓRNICZY 29 3) Mimo dużego zóżnicowania watości paametów w poszczególnych złożach (tabl. 1) w wyniku selektywnej eksploatacji i odpowiedniego dobou popocji węgla wahania paametów w łącznej studze uobku zostały znacznie oganiczone. Największą edukcję osiągnięto w pzypadku watości opałowej Q i : od 2,5 MJ/kg w poszczególnych złożach do 0,67 MJ/kg w wypadkowej masie suowca. Najmniejszą edukcję wahań watości obsewuje się w pzypadku zawatości piasku P. 4) Kzywe watości pognozowanej i watości pomiezonej (ys. 6, 7 i 8) wykazują dużą koelację. Najmniejsze óżnice obsewuje się w pzypadku watości opałowej Q i od 0,08 % do 5,3 % i siaki S t [%] od 0,48 % do 10,28 %. Największe óżnice obsewuje się dla kzywych piasku P od 0,73 % do 96,64 % (ys. 9). W większości pzypadków watości paametów pomiezonych w elektowni są wyższe niż pognozowane; poza nielicznymi wyjątkami zjawisko to ma chaakte systematyczny. Może mieć to związek z selektywnym wybieaniem złoża jak ównież z częściową utatą wilgoci w pocesie wydobycia, tanspotu i składowania. 5) W kzywych pognozowanych i pomiezonych watości opałowej Q i jak ównież w kzywych zawatości siaki S t widoczny jest wyaźny tend spadkowy. Wynika on ze zmieniającej się w długim okesie czasu watości tych paametów w eksploatowanych złożach. Tendy te wskazują na oganiczenia steowania jakością uobku, któe wynikają z chaakteu złóż, głównych kieunków eksploatacji oaz małej mobilności maszyn podstawowych układu KTZ kopalni. Paca zealizowana została w amach badań statutowych WGiG, AGH, umowa n w 2015 oku. Liteatua 1. Matheon G., Taité de géostatistique appliquée. t. l (1962), s. 334, t. 2 (1963), s. 172, Editions Technip., Pais. 2. Nawoyta W.: Analiza zmienności paametów złożowych węgla bunatnego pod kątem steowania jakością stumienia uobku, Gospodaka Suowcami Minealnymi, t. 24, z. 2/4, 2008, s Nawoyta W., Sypniowski Sz.: O poblemie steowania jakością stugi uobku w kopalniach węgla bunatnego w kontekście właściwego ozpoznania paametów jakościowych złoża, Gónictwo Odkywkowe, R. 54, n 2, 2013, s Nawoyta W., Wasilewska-Błaszczyk M.: Analiza paametów złoża węgla bunatnego dla potzeb pojektowania elektowni, Polityka Enegetyczna, t. 17, z. 4, 2014, s Szamałek A.: Infomatyzacja i wizualizacja pocesu wydobywczego na pzykładzie kopalni odkywkowej KWB Konin w Kleczewie S.A [w] Geomatyka gónicza. Paktyczne zastosowania. Monogafia pod edakcją A. Dyczko i A. Kawczyka, Wydawnictwo Fundacji dla AGH, Kaków 2011, s Sedeczne podziękowania za umożliwienie powadzenia badań i udostępnienie wyników pomiaów należą się Panu D inż. Sławomiowi Mazukowi Pezesowi i Wicepezesowi KWB Konin w Kleczewie S.A. w latach