RAPORT Z EWALUACJI W ZESPOLE SZKÓŁ IM. KS. JERZEGO POPIEŁUSZKI W JUCHNOWCU GÓRNYM W R.SZK. 2012/2013

Transkrypt

1 RAPORT Z EWALUACJI W ZESPOLE SZKÓŁ IM. KS. JERZEGO POPIEŁUSZKI W JUCHNOWCU GÓRNYM W R.SZK. 2012/2013 Zespół ewaluacyjny: Teresa Radziewicz-wicedyrektor Katarzyna Chrościcka Elżbieta Jaroszuk Bernadeta Sagun Monika Żochowska Juchnowiec Górny, czerwiec 2013 r. 1

2 Struktura raportu: 1. Cel raportu 2. Metodologia 3. Analiza i interpretacja 4. Wnioski 5. Rekomendacje 6. Aneks-narzędzia i opracowania 2

3 1. Cel raportu Celem ewaluacji była analiza Szkolnego Systemu Oceniania oraz uzyskanie informacji o poziomie bezpieczeństwa w szkole. Przedmiotem ewaluacji był Szkolny System Oceniania oraz bezpieczeństwo w szkole. Poddaliśmy ewaluacji Szkolny System Oceniania, aby wprowadzić zmiany w zakresie jego struktury, spójności oraz wzmocnienia jego funkcji. Badaliśmy poziom bezpieczeństwa w szkole pod kątem przestrzegania norm społecznych, wskazania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu w szkole. Naszym celem było wskazanie działań podnoszących poziom bezpieczeństwa w szkole. 2. Metodologia W ramach ewaluacji chcieliśmy uzyskać odpowiedzi na następujące, kluczowe pytania: Jaką strukturę posiada Szkolny System Oceniania? Jaką funkcję pełni w szkole ocena? Jakie sposoby oceniania stosują nauczyciele? Jakie normy społeczne są najczęściej łamane? Jakie sytuacje zagrażające bezpieczeństwu obserwuje się najczęściej? Jakie działania związane z bezpieczeństwem podejmowane są w szkole? Które działania dotyczące bezpieczeństwa w szkole są najskuteczniejsze? Zastosowano zasadę triangulacji źródeł i metod. Użyto metod jakościowych i ilościowych. Metody: analiza dokumentów, ankieta, wywiad fokusowy. Źródła: dyrektor szkoły, pedagog, psycholog, inspektor BHP, pracownicy obsługi, przedstawiciele i opiekun Samorządu Uczniowskiego, nauczyciele, uczniowie i rodzice oraz dokumentacja: dzienniki, Statut Szkoły, Szkolny System Oceniania, Przedmiotowe Systemy Oceniania, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, Plany Pracy Wychowawczej, nagrania z monitoringu szkolnego, Plan Pracy Pedagoga i Psychologa. 3. Analiza i interpretacja Przedmiot ewaluacji: Szkolny System Oceniania Cel ewaluacji: Analiza Szkolnego Systemu Oceniania Z analizy dokumentacji oraz po przeprowadzeniu wywiadu fokusowego wśród nauczycieli wynika, że nie wszystkie zasady stosowane przy ocenianiu są zapisane w nauczycielskich systemach oceniania, nauczycielskie systemy oceniania różnią się między sobą w obrębie tych samych przedmiotów. Zauważa się dużą różnorodność zasad oceniania stosowaną z jednej strony z przyczyn zrozumiałych ze względu na specyfikę przedmiotu (np. przy ocenianiu zajęć artystycznych czy wf-u większą wagę przywiązuje się do oceny zaangażowania i wkładanego wysiłku ucznia niż konkretnych umiejętności czy wiedzy), ale z drugiej strony wprowadzającą zamieszanie w obrębie tych samych przedmiotów. Nauczyciele stosują różnorodne sposoby oceniania, wśród których za najbardziej motywujące uznają m.in. ocena, nagrody (gadżety, pieczątki, obrazki, naklejki) stosowane od czasu do czasu, pochwała bezpośrednio do ucznia. Nauczycielskie oceny spełniają różnorodne funkcje. Największą trudność przy ocenianiu sprawia 3

4 nauczycielom wystawienie końcowej oceny, zwłaszcza gdy oceny są na tzw. pograniczu, ocenianie aktywności, ustalenie poszczególnych obszarów oceniania, ocenianie odpowiedzi ustnych. Największe różnice w sposobach oceniania wśród nauczycieli dotyczą oceniania aktywności, braku przygotowania do lekcji (za co wstawiać nieprzygotowanie, jak traktować indywidualne sytuacje, ile np. uczeń może zgłosić nieprzygotowań w ciągu semestru bez konsekwencji) oraz możliwości poprawy ocen cząstkowych. Analiza wywiadu fokusowego wśród uczniów pokazała, że najczęściej są oceniani w formie pisemnej, a najrzadziej stosowane są wobec nich metody odpowiedzi ustnych. Uczniowie są zapoznawani z SSO w różnorodny sposób. Wskazali na różne sposoby oceniania stosowane przez nauczycieli. Najbardziej motywujące do nauki są dla nich: dobre oceny, punkty dodatnie, nagrody, w tym także (zdaniem uczniów sp) nagradzanie przywilejami, np. luźniejszymi lekcjami. Dodatkowo uczniowie sp wymienili pochwały ustne oraz zachętki i motywce. Wymienione zostały przykłady najbardziej przykrych sytuacji związanych z ocenianiem. W odczuciu większości uczniów są oni oceniani jawnie, systematycznie, w podobny sposób na różnych przedmiotach. Różnice w sposobach oceniania dotyczyły najczęściej oceny aktywności oraz możliwości poprawy ocen. Zdecydowana większość rodziców stwierdziła w ankiecie, że zna Szkolny System Oceniania. Według nich najlepszymi sposobami zapoznawania się z ocenami są: rozmowa z nauczycielem/wychowawcą, pisemna informacja od wychowawcy, wspólna rozmowa rodzica, nauczyciela i dziecka. Rodzice uważają, że najbardziej motywują dzieci do nauki: pochwały, system kar i nagród uczciwy i jednakowy dla wszystkich, szczera rozmowa, sprawiedliwe ocenianie wszystkich. Przedmiot ewaluacji: Bezpieczeństwo w szkole Cel ewaluacji: Uzyskanie informacji o poziomie bezpieczeństwa w szkole Nauczyciele ankietowani wśród sytuacji zagrażających bezpieczeństwu, jakie zauważyli w szkole, wymieniali najczęściej: bieganie, ruch pojazdów na placu szkolnym, bójki uczniowskie oraz gromadzenie się w toaletach. Niepożądane zachowania zgłaszane nauczycielom przez uczniów to głównie bicie, wyzwiska i wyśmiewanie. Miejsca uznawane przez nauczycieli za najbardziej zagrażające bezpieczeństwu to korytarze, szatnie, schody i toalety. Za najbardziej skuteczne działania związane z bezpieczeństwem podejmowane w szkole nauczyciele uznali dyżury podczas przerw, przekazywanie informacji o zaistniałych sytuacjach niebezpiecznych, kary za nieodpowiednie zachowanie, rozmowy z pedagogiem, monitoring szkolny, lekcje wychowawcze. Pracownicy obsługi wśród niewłaściwych zachowań dzieci i młodzieży wskazali przede wszystkim bieganie po schodach i korytarzach, zamykanie kabin w toaletach od środka i przeskakiwanie górą, wchodzenie do wc po kilka osób. Za najbardziej skuteczne działania zapobiegające sytuacjom niebezpiecznym uznają dyżury na przerwach, apele porządkowe, rozmowy pouczające. Uczniowie czują się bezpiecznie w szkole. Jednak wskazują na kilka miejsc, w których dochodzi do sytuacji zagrażających bezpieczeństwu. Są to: plac zabaw, toaleta, szatnia, klatka schodowa. Według nich najskuteczniejsze działania podejmowane w szkole wzmacniające bezpieczeństwo to lekcje wychowawcze, kary za nieodpowiednie zachowanie zgodnie ze Szkolnym Systemem Oceniania Zachowania, rozmowy z pedagogiem, spotkania np. z policjantem, kuratorem 4

5 sądowym, zgłaszanie przez uczniów każdego zaobserwowanego aktu przemocy. W sytuacjach niebezpiecznych uczniowie najczęściej zwracają się do nauczycieli, wychowawców, pedagoga, uczniowie szkoły podstawowej dodatkowo wskazują na przyjaciół. W tym roku szkolnym uczniowie doświadczyli następujących zachowań niepożądanych: wyzwisk, wyśmiewania, zastraszania, niszczenia rzeczy. U swoich rówieśników zauważyli przypadki palenia papierosów i e-papierosów. Z wywiadu z inspektorem BHP wynika, że najczęściej do wypadków dochodzi na sali gimnastycznej, schodach i korytarzach. W stosunku do poprzednich lat wypadkowość nie wzrasta, zauważalny jest niewielki spadek wypadków uczniowskich. Dyrektor Barbara Klimaszewska stwierdziła, że najczęściej jest informowana o aktach przemocy między uczniami. Aby zwiększyć bezpieczeństwo w szkole, systematycznie przeprowadza się przeglądy warunków nauki i pracy. Na bieżąco szkoli się pracowników i nauczycieli w zakresie bhp i przepisów dotyczących bezpieczeństwa. W bieżącym roku szkolnym wszyscy nauczyciele zostali przeszkoleni w zakresie udzielania pierwszej pomocy uczniom. Szkoła jest doposażona w pomoce dydaktyczne do przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa. Na bieżąco dokonuje się napraw i remontów. Ponadto w szkole opracowywane są i wdrażane procedury dotyczące sytuacji niebezpiecznych. Dyrektor monitoruje i kontroluje działania nauczycieli i innych pracowników w zakresie zapewnienia uczniom bezpieczeństwa. Psycholog szkolny nie otrzymała zgłoszeń dotyczących bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa uczniów. Zaobserwowała jednak sytuacje dotyczące konfliktów interpersonalnych lub konfliktów między uczniami a dotyczących nieumiejętności komunikacyjnych (porozumienia się, nieprecyzyjnego wyrażenia własnego zdania, wyrażania emocji w sposób nieakceptowany). Pedagog szkolny wskazuje korytarz szkolny, szatnię, toalety i plac zabaw jako miejsca, w których najczęściej dochodzi do sytuacji niebezpiecznych. Działania wzmacniające właściwe zachowania uczniów podejmowane przez psychologa to: rozmowy indywidualne, rozmowy z rodzicami, prowadzenie lekcji wychowawczych we wszystkich klasach, prowadzenie zajęć integracyjnych w nowych klasach, współprowadzenie zajęć socjoterapeutycznych. W przypadkach nagłych udzielana jest pomoc z zakresu interwencji kryzysowej, czyli natychmiastowego szybkiego reagowania w celu przywrócenia równowagi sprzed konfliktu. Pedagog przeprowadza rozmowy wyjaśniającodyscyplinujące. Temat bezpieczeństwa poruszany jest podczas lekcji z dziećmi i młodzieżą. Organizowane są spotkania z policjantami oraz spotkania o tematyce profilaktycznej np. w oparciu o treści programu Szkoła dobrego wyboru. 4. Wnioski: Szkolny System Oceniania jest niespójny ze względu m.in. na różnice w nauczycielskich systemach oceniania nawet z tych samych przedmiotów nauczyciele stosują różnorodne sposoby oceniania uczniowie dostrzegają różnice w zasadach oceniania przez różnych nauczycieli ocenianie spełnia wiele funkcji (informacyjna, motywacyjna, diagnozująca, społeczna) rodzice i uczniowie są zapoznawani z SSO w skali od 1 do 6 poziom bezpieczeństwa w szkole został oceniony na 5-nauczyciele, dyrektor, psycholog, pedagog, inspektor BHP; na 4- rodzice, uczniowie 5

6 5. Rekomendacje niewystarczająco bezpiecznie uczniowie czują się w szatni, w toalecie, na schodach, na podwórku, na korytarzu, na placu zabaw wśród sytuacji zagrażających bezpieczeństwu najczęściej wymieniane są wyzwiska, wyśmiewanie, bicie, zastraszanie, niszczenie mienia, palenie papierosów i e-papierosów, zachowania agresywne w szkole podejmowane są różnorodne działania eliminujące zagrożenia oraz działania wzmacniające właściwe zachowania uczniów zmodyfikować Szkolny System Oceniania ujednolicić Przedmiotowe Systemy Oceniania stosować różnorodne sposoby oceniania przy ocenianiu uwzględniać specyfikę przedmiotów unikać stosowania zasady odpowiedzialności zbiorowej zawsze stosować pełną skalę ocen (1-6) zmienić system oceniania aktywności oceniać tych, którzy są aktywni, brać pod uwagę to, że wśród uczniów są osoby nieśmiałe, niepewne nie nagradzać ocenami czynności, których brak w systemie oceniania (np. pomoc nauczycielowi) uporządkować ruch pojazdów na placu szkolnym częściej poruszać tematykę dotyczącą sytuacji zagrażających bezpieczeństwu na godzinach wychowawczych wprowadzić dyżury personelu w czasie przerw, np. przy toaletach, podczas dyżurów zawsze zaglądać do toalet i boksów szatni, również w czasie dyżurów nauczycielskich wprowadzić dyżury uczniowskie na korytarzu szkolnym nieustannie uwrażliwiać uczniów na potrzebę reagowania w sytuacjach niebezpiecznych wprowadzić więcej apeli porządkowych kontrolować osoby przychodzące do szkoły ogrodzić plac zabaw poszerzyć monitoring (więcej kamer, kamery w toaletach) czuwanie przy monitoringu i szybka reakcja zmienić system oceniania zachowania w edukacji wczesnoszkolnej zabezpieczyć pokój nauczycielski większa aktywność nauczycieli dyżurujących konsekwencja w karaniu lub w ostrzeżeniach 6