Zabawa na serio. czyli jak się odnaleźć w nowej podstawie programowej. Alicja Guła, Marlena Szwemińska

Transkrypt

1 Zabawa na serio czyli jak się odnaleźć w nowej podstawie programowej Alicja Guła, Marlena Szwemińska

2 Dzisiejsze przedszkolaki to dzieci, które nie znają świata bez telefonu komórkowego, tak jak większość z nas domu bez lodówki. Jako nauczyciele musimy do tych wszystkich zmian dorosnąć pozwalając dzieciom budować wiedzę i zdobyć sprawność na bazie ich własnych działań i doświadczeń.

3 Nowy Program JAK PO SZNURKU... pokazuje umiejętności określone w podstawie programowej wychowania przedszkolnego na trzech poziomach tak, aby nauczyciel mógł zindywidualizować pracę zarówno w grupach jednorodnych (poziom rozwoju dzieci jest różny), jak i w grupach zróżnicowanych wiekowo. Program jest szczególnie pomocny w pracy z dziećmi, które swoją edukację przedszkolną rozpoczynają na rok przed pójściem do szkoły.

4 Umiejętności dziecka ujęte w podstawie programowej w 15 obszarach zostały wyodrębnione w następujące aktywności: Aktywność społeczna Aktywność umysłowa Obszar 3. Wspomaganie rozwoju mowy Obszar 4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia. Obszar 13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci z edukacją matematyczną Obszar 14. Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania. Aktywność zdrowotna Aktywność przyrodnicza Aktywność artystyczna

5

6 Treści Uczenie się dziecka nie może zachodzić wyniku przekazywania wiedzy, co niestety nadal zbyt często dominuje w pracy nauczyciela Treści programowe zostały połączone tak, aby były zrozumiałe dla dzieci zgodnie z zasadą: Im więcej informacji łączysz, tym więcej zapamiętujesz. ( Jeannette Vos )

7 Treści Aby dzieci mogły zgromadzić wiadomości i odpowiednio umiejscowić je w mózgu oprócz czasu potrzebują też zrozumienia relacji między informacjami. A więc zrozumiałych powiązań tematycznych

8 Treści Tworzenie map z rysunkami i piktogramami ( napisami stworzonymi przez lub z pomocą nauczyciela) ma duże zalety. Chęć odkodowania zapisu, a potem chęć stworzenia własnego to nic innego, jak pisanie i czytanie bezliterowe niezależnie od innej osoby. Podejmowanie kodowania i odkodowywania jest więc dla dziecka czynnością, w której widzi ono cel, a nie tylko zadaniem otrzymanym od nauczyciela i działaniem dla samego tylko działania.

9 JAK PO SZNURKU... mapa dla nauczyciela Jak bezpiecznie dotrzeć do przedszkola? Czy znaki drogowe mówią? (przepisy ruchu drogowego) Jak odnaleźć pomieszczenia przedszkolne? (budynek przedszkolny) Jak się zaprzyjaźnić z Panią i dziećmii? (pracownicy, koledzy) CZY ŁATWO BYĆ PRZEDSZKOLAKIEM? Jak być dobrym przedszkolakiem? (prawa i obowiązki) Jak radzić sobie w trudnych chwilach? (emocje)

10 JAK PO SZNURKU... mapa dla dzieci

11

12 Plan pracy Na przykład temat badawczy Czy z rodziną zawsze jest miło? Aktywność artystyczna rysowanie postaci ludzkiej kredkami malowanie farbą plakatową Moja rodzina Wykonanie prac innymi, wybranymi technikami Plan ma charakter otwarty i dzięki sformułowaniu inne... pozostawia miejsce na bieżącą modyfikację i korzystanie z dobrych pomysłów, nowych technik plastycznych piosenek, przyniesionych przez dzieci książek, itp.

13 Plan pracy

14 Działania dzieci Zadaniem dzieci będzie poszukiwanie, gromadzenie, dokumentowanie i prezentowanie wiadomości. Nie sposób zgłębić z dziećmi ogólnego problemu w ciągu jednego tygodnia. Dzięki temu istotniejszym dla dzieci staje się pytanie JAK, a nie CO. Oprócz tego, że dzieci zdobywają wiedzę i umiejętności, nieświadomie uczą się także, jak to robić w przyszłości. Uczenie się to doświadczenie. Wszystko inne to tylko informacja. (Albert Einstein)

15 IM SZYBCIEJ NAUCZYCIEL UCZY, TYM WOLNIEJ UCZĄ SIĘ DZIECI. Działania typu zajęcia rytmiczne, zabawy ruchowe, słuchanie bajek, oglądanie przedstawień powinny przebiegać jednocześnie z całą grupą (praca frontalna). Natomiast inne rodzaje dziecięcej aktywności powinny koncentrować dzieci w małych (68-osobowych) zespołach (dzięki temu każde dziecko pracuje samodzielnie nad takim samym zadaniem)

16 Bazując na literaturze i własnej praktyce, można dostrzec ogromną rolę piktogramów. Mogą stać się one znakiem rozpoznawczym dla różnych typów działań przy wszystkich proponowanych działaniach dzieci.

17 Proponowana dokumentacja jak po sznurku prowadzi od podstawy programowej przez program, propozycję planów do zapisów w dzienniku. podstawa programowa program plan pracy zapis w dzienniku

18 podstawa programowa program plan pracy zapis w dzienniku Rodzaj aktywności: umysłowa Obszar14/ umiejętność 7 Rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli, np, w przedszkolu, na ulicy, na dworcu Wspólne tworzenie instrukcji mycia rąk na bazie piktogramów (schematyczne rysunki przedstawiające czynności podczas mycia rąk) Aktywność umysłowa 14/7 tworzy i odczytuje instrukcje dotyczące umów i sposobów postępowania podczas przebywania w przedszkolu Instrukcja mycia rąk -wykonanie uproszczonych rysunków kojarzących się ze szczegółowymi czynnościami wykonywanymi podczas mycia rąk, analizowanie ich czytelności, ułożenie we właściwej kolejności, wypowiadanie się z zastosowaniem określeń najpierw, potem, następnie.... Odkodowywanie z zachowaniem kierunku od lewej do prawej strony

19 PRZEDSZKOLNE ZABAWIANKI Przedszkolne zabawianki- materiały - zabawki współtworzone przez dzieci. Są tak zaplanowane, aby w rezultacie stać się pomocami dydaktycznymi potrzebnymi w dalszej edukacji. Samodzielne przygotowanie przez dzieci pomocy dydaktycznych zwiększy atrakcyjność zabawy, pokaże sens wcześniejszych działań i zachęci do aktywności na przyszłość. Z doświadczeń wynika, że z pracami wykonanymi samodzielnie związany jest taki ładunek emocjonalny, którego nie zastąpi żadna wykonana przez dorosłego pomoc. A przy tym jest to również sposobność, aby dziecko w sposób naturalny wyrabiało swoją gotowość do szkoły (umiejętność planowania pracy gotowość oka i ręki do pisania, czytania, i inne..)

20 Przedszkolne zabawianki są pretekstem do wielu działań dzieci i pozwalają wykorzystać je na różne, zrozumiałe dla dzieci sposoby. I etap wykonanie karty pracy Kolorowanie jesiennego liścia według własnego pomysłu i własnych doświadczeń. Wyciśnięcie pokolorowanego liścia i przygotowanie matrycy do wrysowywania kolejnych liści z powstałego wzoru poprzez podkładanie pod matrycę czystych kartek. Wycięcie liści. II etap własna pomoc dydaktyczna Wykorzystanie elementów powstałych z karty pracy do rozwijania, podczas zabaw, procesów poznawczych III etap element wspólnej dekoracji Wykorzystanie elementów z karty pracy do przygotowania aktualnej dekoracji lub własnych zabawianek Przygotowanie z dziećmi pnia jesiennego drzewa na dużym arkuszu papieru. Zachęcenie dzieci do przyklejania wyciętych liści na gałęziach drzewa lub pod nim( również tych, które dzieci samodzielnie wrysowywały w powstałą matrycę) Ozdabianie drzewa przez cały okres złotej, polskiej jesieni.

21 PRZEDSZKOLNE ZABAWIANKI To propozycje zabaw i działań dzieci dla wszystkich grup wiekowych tak, aby nauczyciel bez trudu znalazł coś gotowego, z łatwością dokonał modyfikacji lub zainspirowany realizował własny pomysł. Dlaczego PRZEDSZKOLNE ZABAWIANKI to aktywne karty pracy? bo dziecięce prace nie znikają w teczkach, bo dzieci są wykonawcami własnych pomocy dydaktycznych, bo dzieci czują się współtwórcami dekoracji w sali, bo dzieci widzą sens ich wykonania.

22 PTYSIOWE ZABAWIANKI

23 PTYSIOWE ZABAWIANKI

24 PTYSIOWE ZABAWIANKI

25 PTYSIOWE ZABAWIANKI

26 PTYSIOWE ZABAWIANKI podstawa programowa program plan pracy zapis w dzienniku Rodzaj aktywności: społeczna Obszar15/ umiejętność 1 Wymienia imiona i nazwiska osób bliskich, wie gdzie pracują, czym się zajmują. Zabawy samodzielnie wykonanymi pacynkami przedstawiającymi członków najbliższej rodziny (15/1) Aktywność społeczna 15/1 Podaje swoje imię i nazwisko, zna imiona najbliższych członków rodziny Moja rodzina - nazywanie członków rodziny, prezentowanie ich imion podczas zabaw pacynkami, opisywanie ich (określanie płci, dostrzeganie różnic i podobieństw)

27 PACUSIOWE ZABAWIANKI

28 PACUSIOWE ZABAWIANKI

29 PACUSIOWE ZABAWIANKI

30 PACUSIOWE ZABAWIANKI podstawa programowa program plan pracy zapis w dzienniku Rodzaj aktywności: artystyczna Obszar9/ umiejętność 2 Umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych.. Wykonywanie tematycznych prac plastycznych (rodzina) z wykorzystaniem szkiców i figur geometrycznych. (9/2) Aktywność artystyczna 9/2 Tworzy własne prace w oparciu o figury geometryczne i szkice. Moja rodzina - malowanie farbami plakatowymi kół- symboli poszczególnych członków rodziny, przyporządkowanie do nich wybranego koloru uzasadnienie wyboru (praca indywidualna w małym zespole).

31 Najważniejsze jest to, że nauczyciel wcale nie musi on być ekspertem w zakresie przerabianej tematyki, gdyż jego rola sprowadza się do kierowania procesem gromadzenia wiedzy przez dzieci, wspomagania i budowania w nich poczucia wartości. W związku z tym najważniejsza jest szczera odpowiedź na pytanie Kto w czasie działań (zaaranżowanych przez nauczyciela zajęć) powinien być bardziej aktywny? Nauczyciel, czy dzieci?