TRANSPORT INTERMODALNY INTEGRACJA PRZEWOZÓW ŚWIATOWYCH

Transkrypt

1 TARGI TRANSPORTU INTERMODALNEGO KONFERENCJA PTAK WARSAW EXPO RAPORT 2017

2 PRZEDMOWA Zarząd Krajowy Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP w dniach marca 2017 r. zorganizował w Nadarzynie w PTAK WARSAW EXPO Targi transportu intermodalnego InterModal Były one częścią imprezy wystawienniczej obejmującej Międzynarodowe Targi Transportu, Spedycji i Logistyki oraz Targi Publicznego Transportu Zbiorowego Warsaw Bus W ramach Targów InterModal 2017, w dniach marca 2017 r., odbyła się konferencja Transport intermodalny - integracja przewozów światowych. Dnia 22 marca miała miejsce debata transportowa zaś 23 marca dwie sesje plenarne, w których skupiono się na zagadnieniach związanych z transportem intermodalnym w kontekście wyzwań rynku światowego i rynku polskiego. Obecnie, pod względem masy ładunków przewiezionych transportem intermodalnym, Polska zajmuje jedenastą pozycję wśród państw unijnych. W naszym kraju przewozi się w ten sposób 9,6 mln ton ładunków. Potencjał rozwoju tego rodzaju transportu w naszym kraju jest znaczący; tym bardziej, że Unia Europejska zmierza do stopniowego zastępowania transportu drogowego transportem morskim i kolejowym. W trakcie konferencji zaprezentowano i omówiono możliwości rozwoju przewozów intermodalnych w Polsce oraz wyzwania przed nim stojące. Prelegenci przedstawili przesłanki lepszego zintegrowania systemu transportowego oraz odnieśli się do kwestii tworzenia korzystnych warunków prawnoorganizacyjnych i technicznych prowadzących do poprawy jakości usług przewozowych, racjonalnego wykorzystania infrastruktury transportowej oraz zmniejszenia negatywnego wpływu transportu na środowisko. Tematyka wystąpień obejmowała takie zagadnienia jak wsparcie rozbudowy sieci terminali intermodalnych, centrów logistycznych, integrację międzygałęziowych systemów transportowych oraz rewitalizację i modernizacją śródlądowych dróg wodnych w Polsce poprzez tworzenie warunków do wzmocnienie współpracy międzygałęziowej poszczególnych przewoźników. Konferencja wpisała się w najważniejsze kierunki interwencji przewidziane w Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. oraz Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju a tym samym w cele i zadania polityki transportowej. FOT. SITK RP

3 PATRONAT HONOROWY Marszałek Województwa Mazowieckiego PARTNERZY KONFERENCJI

4 WNIOSKI W ostatnich latach dynamicznie rozwija się polska infrastruktura transportowa. Tylko w 2017 roku planowanych do oddania jest 31 odcinków dróg wysokiej jakości o łącznej długości około 400 km, z czego 312,4 km to drogi ekspresowe a 83,8 km to obwodnice. W 2018 roku planowanych do oddania jest 30 odcinków o łącznej długości ponad 425 km, w tym 382,3 km to autostrady i drogi ekspresowe. Natomiast w 2019 roku planowanych jest do oddania jest 31 odcinków dróg o łącznej długości ponad 470 km, w tym 430 km to autostrady i drogi szybkiego ruchu. W 2020 roku sieć polskich dróg szybkiego ruchu i autostrad powinna wynosić już około 4300 km, a według długofalowych planów strategicznych w 2030 roku będzie to około 7500 km. W przypadku tak dynamicznego rozwoju infrastruktury drogowej można wręcz mówić o skoku cywilizacyjnym Kraju, który ma jednakże i taki aspekt transportowy, że na nowo wybudowanych dogach intensywnie wzrasta ruch ciężarowego transportu samochodowego, powodując w wielu wypadkach powstawanie kongestii. W planach rozwojowych polskiego transportu należy dążyć do zapewnienia względnej równowagi pomiędzy osiągniętym już i ciągle wzmacnianym nasyceniem obszaru Kraju wszelką infrastrukturą drogową a niezbędnym rozwojem infrastruktury kolejowej oraz żeglugi śródlądowej, stwarzając przesłanki dla przesunięć strukturalnych popytu na przewozy ładunków ku kolei oraz żegludze śródlądowej, jako gałęziom transportu bardziej przyjaznych środowisku naturalnemu i odciążających wewnątrzkrajowy ruch drogowy. W ostatnich latach obserwowany jest w Polsce znaczny progres w zakresie przewozów intermodalnych, których wolumen w transporcie kolejowym zwiększył się z 4,4 mln ton w 2010 roku do 12,8 mln ton w 2016 roku. Sprzyjały temu duże inwestycje terminalowe w głównych polskich portach morskich, na kolejowych przejściach granicznych oraz wewnątrz kraju - duże potoki kontenerów i w mniejszym stopniu naczep, będących przedmiotem przewozów intermodalnych generowanych w polskich portach morskich i na lądowych przejściach granicznych a będących wynikiem wzrastającej wymiany handlowej Polski z zagranicą. Utrzymuje się nadal relatywnie niewielkie znaczenie Polski w przewozach tranzytowych z wykorzystaniem technologii intermodalnych, jakkolwiek intensywność ruchu pociągów intermodalnych w tranzycie przez Polskę w głównej relacji kolejowej wschód - zachód (Małaszewicze - Kunowice) rośnie z roku na rok. Od 2013 roku funkcjonuje połączenie intermodalne Polski i innych krajów Unii Europejskiej z Chinami, dla którego przyjęła się nazwa Nowy Jedwabny Szlak. Jest to połączenie bardzo perspektywiczne, ze względu na oferowany czas przewozu wynoszący dni, w porównaniu z żeglugą morską dni. Połączenie intermodalne z Chinami ma szanse rozwojowe, pod warunkiem zmiany struktury wymiany handlowej Polski z Chinami (obecnie występuje 15 - krotna nadwyżka wartości importu z Chin, w porównaniu z wartością polskiego eksportu do Chin) oraz większego wykorzystywania przez Polskę położenia tranzytowego w przewozach intermodalnych z Chin do innych krajów Unii Europejskiej, zwłaszcza Europy Zachodniej i w kierunku odwrotnym. Dla zachowania trendu rozwojowego kolejowego transportu intermodalnego należy kontynuować politykę wsparcia finansowego tego rodzaju przewozów w sposób zadeklarowany w Strategii rozwoju transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku). W szczególności należy kontynuować inwestycje deklarowane do wsparcia finansowego z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko , takie jak: budowa lub przebudowa infrastruktury terminali intermodalnych, w tym terminali położonych w centrach logistycznych i portach morskich, wraz z dedykowaną infrastrukturą kolejową (w tym bocznice) /drogową niezbędną do ich włączenia

5 w sieć linii kolejowych/sieć drogową wraz z niezbędną do funkcjonowania terminala budową/przebudową urządzeń obcych, zakup lub modernizacja urządzeń niezbędnych do obsługi terminali intermodalnych, w szczególności urządzeń dźwigowych i innych urządzeń służących do przeładunku, lokomotyw manewrowych, zakup lub modernizacja systemów telematycznych i satelitarnych (urządzeń i oprogramowania) związanych z transportem intermodalnym, a także wydatki na ich wdrożenie, zakup lub modernizacja taboru kolejowego, w tym lokomotyw trakcyjnych, oraz specjalistycznych wagonów służących do przewozów intermodalnych (platformy). Wspierając korzystny dla systemu transportowego i środowiska naturalnego rozwój przewozów intermodalnych państwo w ramach prowadzonej polityki transportowej powinno utrzymać system dedykowanych stawek dostępu do infrastruktury dla pociągów intermodalnych w postaci ulgi od opłaty podstawowej dla kolejowych operatorów intermodalnych. Należy ponadto wszechstronnie zbadać możliwości dofinansowania bezpośredniego działalności tych operatorów przewozów intermodalnych lub gestorów ładunków, którzy nadają do przewozu wymienne nadwozia samochodowe, naczepy i przyczepy - przesuniecie na kolej chociażby niewielkiej części przewozów towarowych realizowanych obecnie transportem drogowym z wykorzystaniem naczep, przyczep i wymiennych nadwozi byłoby bardzo efektywne z makroekonomicznego punku widzenia i przyczyniałoby się do zmniejszania szkód środowiskowych powodowanych przez transport. Kluczową rolę dla wzrostu konkurencyjności polskich portów na globalnym rynku usług przewozowych odgrywa powstanie infrastruktury informatycznej umożliwiającej integrację systemów poszczególnych podmiotów uczestniczących w przepływie towarów, czyli ''Port Community System (PCS)''. We wszystkich krajach i portach w których powstała, przyspieszyła i znacznie ułatwiła wszelkie procedury i procesy związane z transportem, eksportem i importem ładunków. Porty polskie nie posiadają takich zintegrowanych systemów, przez co nie są w stanie często konkurować z portami Zachodniej Europy, a nawet z wieloma pobliskimi portami bałtyckimi (Kłajpeda, Ryga, St. Petersburg, Goeteborg), tracą cześć ładunków polskiego handlu zagranicznego i często nie są w stanie konkurować o ładunki tranzytowe (czeskie, słowackie, węgierskie czy białoruskie). Powstanie PCS w portach polskich to wymóg obecnych czasów warunkujący ich dalszy rozwój. Obecnie jest przygotowywane studium wykonalności PCS w Polsce przez Instytut Logistyki i Magazynowania w Poznaniu. Jednak jest oczywistym, że środowisko portowe nie będzie w stanie ponieść kosztów ani organizacyjnie udźwignąć tak wielkiego i złożonego wyzwania, jak budowa polskiego Port Community System. Niezbędne jest finansowanie centralne i organizacja na szczeblu ministerialnym. Tylko przy zaangażowaniu i współdziałaniu kilku Ministerstw to przedsięwzięcie ma realne szanse powodzenia. Należy stwarzać coraz lepsze warunki do ścisłej współpracy wszystkich ogniw intermodalnego łańcucha przewozowego, tj. przewoźników kolejowych z przewoźnikami drogowymi, operatorami terminali i spedytorami. Kolej powinna także działać na rzecz tworzenia kolejowo - morskich łańcuchów intermodalnych z wykorzystaniem żeglugi promowej (autostrady morskie). Należy dostrzegać oraz w możliwym stopniu popierać z wykorzystaniem instrumentów polityki transportowej postęp techniczno - technologiczny w transporcie intermodalnym. W szczególności popierać rozwój takich technologii jak OCR, RFID, GPS, EDI a także wszelkie szanse rozwojowe technologii intermodalnej związane z automatyzacją i robotyzacją procesów w terminalach portowych, granicznych i wewnątrzkrajowych.

6 STRESZCZENIE DEBATA TRANSPORTOWA 22 marca konferencję otworzył, witając przybyłych uczestników, Sekretarz Generalny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP Pan Waldemar Fabirkiewicz. W swoim wystąpieniu wstępnym podkreślił znaczenie i rolę transportu intermodalnego w Polsce zwracając uwagę na potrzebę jego promocji i wsparcia ze strony państwa. Następnie głos zabrali goście honorowi. Pani Joanna Świderska p.o. Dyrektora Departamentu Projektowego II z Centrum Unijnych Projektów Transportowych wskazała obszary dotychczasowego wsparcia podmiotów, które podjęły inwestycje w zakresie transportu intermodalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Zwróciła uwagę na bariery ich efektywnego wykorzystania w poprzedniej perspektywie finansowania oraz planowane efekty ich alokacji. W ramach działania 3.2 Rozwój transportu morskiego, śródlądowych dróg wodnych i połączeń multimodalnych dostępna kwota środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów w ramach konkursu dla komponentu intermodalnego wynosi: ,00 zł. Realizowane będą projekty budowy i przebudowy terminali intermodalnych w szczególności zlokalizowanych w sieci TEN-T wraz z niezbędną infrastrukturą (w tym infrastrukturą dostępową) jak również z zakupem niezbędnych sprzętów oraz specjalistycznego taboru kolejowego dostosowanego do przewozów ładunków w intermodalnych jednostkach ładunkowych, naczepach lub przewozu ciężarówek w całości. Pani Alicja Kozłowska - Dyrektor Departamentu Regulacji Rynku Kolejowego w Urzędzie Transportu Kolejowego odniosła się do rynku kolejowych przewozów intermodalnych w Polsce oraz nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym w kontekście przewozów kolejowych na rynku transportu kolejowego. Wystąpienie gości honorowych zakończyła prezentacja partnera konferencji Grupy PKP Cargo S.A. przedstawiona przez Panią Anną Różalską - Kierownik Rozwoju Biznesu - PKP Cargo Connect. Po części oficjalnej głos zabrał prof. dr hab. Juliusz Engelhardt, który jako przewodniczący debaty transportowej przedstawił jej cele i założenia. W debacie uczestniczyli przedstawiciele świata nauki i biznesu w podziale na: transport kolejowy: prof. dr hab. Juliusz Engelhardt -Uniwersytet Szczeciński oraz Włodzimierz Żmuda - Członek Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. transport drogowy: dr inż. Marek Bauer - Politechnika Krakowska oraz Krzysztof Kondraciuk Dyrektor Generalny Dróg Krajowych i Autostrad transport morski i żegluga śródlądowa: dr inż. Krystian Pietrzak - Akademia Morska w Szczecinie oraz Piotr Frąckowiak Kierownik Wydziału Kolei - Bałtycki Terminal Kontenerowy Sp. z o.o. transport lotniczy: dr Tomasz Dziedzic Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji oraz Maciej Wilk Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. technologie IT w transporcie intermodalnym: mgr inż. Bartłomiej Ulatowski - Uniwersytet Technologiczno- Humanistyczny w Radomiu oraz Piotr Klimek Dyrektor Handlowy OLTIS Polska Sp. z o. o. W trakcie debaty omówiono stan obecny każdej z gałęzi transportu w kontekście przewozów intermodalnych, potencjału rozwoju tych przewozów i współpracy międzygałęziowej. Transport kolejowy Rynek kolejowych przewozów intermodalnych w Polsce charakteryzuje wzrost. Według danych Urzędu Transportu Kolejowego w 2015 r. udział przewozów intermodalnych w rynku przewozów kolejowych mierzony masą ładunków osiągnął poziom 4,6%. Był wyższy o 0,4 pkt. proc. niż w 2014 r. W wykonanej pracy przewozy intermodalne stanowiły

7 7,3% (wzrost udziału w porównaniu z 2014 r. o 0,5 pkt. proc.). Wzrost przewozów intermodalnych w Polsce wskazuje, że ulga intermodalna (ulga 25% od opłaty za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej dla pociągów w całości złożonych z wagonów ładownych z jednostkami transportu intermodalnego i/lub wagonów próżnych przystosowanych do przewozu jednostek intermodalnych - taka zasada obowiązuje od 2014 roku) finansowana z budżetu państwa jest skutecznym narzędziem wspierania przewozów intermodalnych koleją. Duże znaczenie dla wsparcia rozwoju transportu intermodalnego mają również inwestycje w modernizację infrastruktury oraz rozbudowę i budowę nowych terminali przeładunkowych (w tym w portach morskich) oraz powstanie regionalnych centrów logistycznych w pobliżu dużych aglomeracji miejskich. Działania na rzecz likwidacji ograniczeń to modernizacja infrastruktury kolejowej, dążenie do zgodności technicznej m.in. poprzez wdrożenie wymagań interoperacyjności; poprawa warunków organizacji przewozów intermodalnych; dążenie do zapewnienia na kluczowych liniach dla transportu intermodalnego torów głównych dla składów całopociągowych o długości [m], bez konieczności dzielenia ich na części oraz unowocześnienie urządzeń sterowania ruchem kolejowym, w tym kontroli nacisku osiowego. Wyzwaniem są intensywne prace modernizacyjne na sieci kolejowej ograniczające przepustowość (niska śr. prędkość pociągów towarowych, częste spóźnienia), ograniczony dostęp do taboru (wagony do przewozu kontenerów) oraz niechęć środowiska operatorów i przewoźników intermodalnych do kooperowania, tworzenia aliansów i współdzielenia taboru, terminali i przepustowości. Transport drogowy W 2016 roku GDDKiA oddała dwa istotne odcinki autostrad: A1 Stryków Tuszyn oraz A4 Rzeszów Jarosław. Przed terminem kontraktowym: S7 Miłomłyn Ostróda północ oraz DK74 obwodnica Bełchatowa. Kolejne inwestycje to S8 Zambrów Mężenin, S19 zachodnia obwodnica Lublina i DK15 obwodnica Brodnicy. GDDKiA podpisała 23 umowy (18 umów dla dróg klasy A i S o długości 235,4 km; 5 umów dla dróg klasy GP (obwodnice) o długości 30,5 km). W 2017 roku planowanych do oddania jest 31 odcinków o łącznej długości 396,2 km, w tym 312,4 km to drogi ekspresowe, 83,8 km to obwodnice. Na koniec 2017 roku sieć dróg szybkiego ruchu będzie wynosić już 3473,4 km. Na początku 2020 roku sieć dróg szybkiego ruchu powinna wynosić już 4285,6 km. Perspektywy transportu drogowego w Polsce to, oprócz uzupełnienia sieci autostrad i dróg ekspresowych, budowa obwodnic, rozwój transportu zbiorowego i mieszanych form transportu. Transport morski i żegluga śródlądowa Transport morski, z uwagi na położenie Polski pomiędzy Skandynawią a Europą Południową pełni istotną funkcję w przewozach, w tym w przewozach intermodalnych. Porty morskie stoją przed wyzwaniem w zakresie przygotowania infrastruktury punktowej (do obsługi transportu intermodalnego). Port jest jedynie elementem łańcucha logistycznego. Dostępność portu morskiego uwarunkowana jest zarówno od strony morza, jak też od strony lądu. Konieczna jest współpraca portu z poszczególnymi gałęziami transportu w zakresie przewozów intermodalnych. W Polsce udział żeglugi śródlądowej w przewozach wszystkimi gałęziami transportu jest niewielki w porównaniu do innych Krajów Unii Europejskiej. Plany rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce na lata z perspektywą do 2030 obejmują budowę i modernizację dróg wodnych o znaczeniu transportowym: Odrzańska Droga Wodna (E-30) osiągnięcie międzynarodowej klasy żeglowności i włączenie w europejską sieć dróg wodnych; Droga wodna rzeki Wisły uzyskanie znacznej poprawy warunków nawigacyjnych; Połączenie Odra-Wisła-Zalew Wiślany (E-70) i Wisła Brześć (E-40) rozbudowa międzynarodowych dróg wodnych oraz rozwój partnerstwa i współpracy na rzecz śródlądowych dróg wodnych.

8 Transport lotniczy W transporcie lotniczym mamy najmniejszy udział przewozów towarowych ze wszystkich gałęzi transportu. Wg IATA w 2015 r. przychody cargo stanowiły zaledwie 7,4% wszystkich przychodów linii lotniczych. Całoroczne ogólnoświatowe przewozy air cargo są na poziomie ok. 52 mln t. (IATA, 2015) i tonażowo stanowią margines całej działalności transportowej (ok. 1%). Spadają też stawki frachtowe: w 2015 r. było to 1,8 USD/kg, w 2016 r. szacowano na 1,53 USD/kg, a w 2017 r. prognozuje się 1,48 USD. Oznacza to, że w 2015 r. stawki były o 61% niższe niż w 1995 r., a w 2017 r. spadek wyniesie 68%. Z drugiej strony wartość przewożonych towarów drogą lotniczą to ok. 5,6 bln USD, to stanowi 35% wartości globalnego handlu. Wybrane pozycje w imporcie do UE drogą lotniczą (wartość w EUR, udział w całym imporcie UE): wyroby elektroniki 240 mld; 46%; maszyny i części 200 mld; 36%; kamienie szlachetne i metale 130 mld; 77%; instrumenty precyzyjne 98 mld; 61% (Shepard B., Shingal A., Raj A., Value of Air cargo, 2016; IATA) Dla bardziej ścisłego wykorzystywania różnych gałęzi (optymalizacja procesu transportowego) warunkiem jest włączenie do obsługi przewozowej w znacznie szerszym zakresie transportu kolejowego i integracja pomiędzy transportem lotniczym i kolejowym (w przyszłości kolejami dużych prędkości). Praktyka ostatnich lat (także w Polsce) w wskazuje, że działania takie są podejmowane i przynoszą efekty (Warszawa, Kraków, Gdańsk). Specyfika transportu lotniczego i struktura przewozów lotniczych nie pozwalają na proste przełożenia rozwiązań stosowanych w innych gałęziach transportu. Jeśli uwzględnimy aspekty ochrony środowiska, poprawę konkurencyjności lotnisk, poprawę ich przepustowości i poprawę wyników finansowych linii lotniczych wiele wskazuje na to, że drogą do tego jest postępująca integracja transportu lotniczego i kolejowego (przede wszystkim KDP), a także produkcja i efektywna dystrybucja multimodalnych pakietów usługowych. W przypadku air cargo to przede wszystkim dostosowanie parametrów bezpieczeństwa, terminowości, niezawodności przesyłki do standardów najmocniejszego ogniwa łańcucha transportowego. Powinno to oznaczać ścisłą integracją procesów i procedur spedycyjnych, logistycznych i transportowych dla ładunków specyficznych i wrażliwych Technologie IT w transporcie intermodalnym Transport intermodalny charakteryzuje się tym, że wymaga współpracy różnych partnerów: zarządców infrastruktury kolejowej, zarządców terminali intermodalnych, operatorów transportu intermodalnego i przewoźników. Olbrzymia ilość informacji do przetworzenia i przekazania wymaga systemowej integracji kilku systemów do jednego kompleksowego rozwiązania. Obecnie firmy korzystają z systemów informatycznych, istnieją mechanizmy umożliwiające elektroniczną wymianę danych, mają zastosowanie technologie OCR czy RFID, na coraz większą skale stosuje się urządzenia mobilne, ale dokumenty papierowe nadal muszą być w obiegu. Zastosowanie technologii mobilnych i EDI zwiększy optymalizację i automatyzację procesów transportowych a tym samym wpłynie pozytywnie na wydajność, obniżenie kosztów oraz ograniczenie ilości błędów ludzkich. Kluczową role odgrywa powstania infrastruktury informatycznej w portach polskich. Zdecydowana większość dużych portów morskich Europy (i świata) posiada ''Port Community System'' czyli specjalną infrastrukturę informatyczną umożliwiającą integrację systemów poszczególnych podmiotów uczestniczących w przepływie towarów. Infrastruktura ta przyspiesza i znacznie ułatwia wszelkie procedury i procesy związane z transportem, eksportem i importem ładunków oraz podnosi konkurencyjność portów na globalnym rynku usług przewozowych oraz aktywnie przyczynia się do wzrostu przeładunków

9 FOT. SITK RP

10 SESJE PLENARNE W drugim dniu konferencji 23 marca swoje prezentacje przedstawili wybitni przedstawiciele świata biznesu i nauki. Pan Przemysław Żukowski z Departamentu Żeglugi Śródlądowej MGMiŻŚ w prezentacji pt.: Propozycja rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce omówił cel i priorytety założeń do planów rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce na lata z perspektywą do roku W Polsce udział żeglugi śródlądowej w przewozach wszystkimi gałęziami transportu jest niewielki w porównaniu do innych Krajów Unii Europejskiej. Aktualne działania MGMiŻŚ obejmują: akt ratyfikacji Europejskiego porozumienia w sprawie głównych śródlądowych dróg wodnych o znaczeniu międzynarodowym AGN podpisany 6 marca 2017 r. przez Prezydenta Andrzeja Dudę; projekt Rozwój sektora żeglugi śródlądowej, który został ujęty w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju; powołanie Komitetu Sterującego do spraw Inwestycji na Śródlądowych Drogach (administracja-biznes-armatorzy); współpracę przy realizacji projektów współfinansowanych ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na Odrzańskiej Drodze Wodnej; przygotowanie studium wykonalności dla Odrzańskiej Drogi Wodnej; współpracę z administracją wodną na rzecz modernizacji Kanału Gliwickiego. Kolejny prelegent - prof. dr hab. Leszek Mindur z Międzynarodowej Wyższej Szkoły Logistyki i Transportu we Wrocławiu przedstawił transport Intermodalny w wybranych krajach Europy zachodniej w latach W Europie średnia udziału transportu kolejowego w transporcie kolejowym oscyluje w granicach 20%, w Niemczech prawie 30%, Wielkiej Brytanii około 30%, Szwajcarii powyżej 35%, Hiszpanii powyżej 45 %, Włoszech prawie 50 a w Norwegii prawie 60%. Pan dr Ernest Czermański reprezentujący Instytut Transportu i Handlu Morskiego Uniwersytetu Gdańskiego w swoim wystąpieniu Globalne uwarunkowania rozwoju żeglugi kontenerowej wskazał na tendencje w kontynuacji koncentracji kapitałowej i/lub organizacyjnej w tym sektorze (coraz więcej rynku w rękach coraz mniejszej liczby aliansów; wzrost wydajności statków, linii i armatorów; koncentrację ładunków w terminalach hubowych; rozwój sieci dowozowych o znaczeniu regionalnym oraz dalsze zwiększania zakresu działalności armatorów na zapleczu portów morskich, głównie w zakresie serwisów kolejowych. W obszarze przewozów intermodalnych tendencje te wpływają na rosnący wolumen kontenerów w relacjach porty - zaplecze polskie oraz relacjach tranzytowych, malejącą elastyczność strony podażowej w zakresie morskiej obsługi kontenerowej, koncentrację wolumenu kontenerów w DCT, rosnącą presję na coraz większą wydajność obsługi portowej i zapleczowej. Kolejne dwa wystąpienia poruszały zagadnienia przewozów kontenerowych z Chin. Pani Anna Różalska z PKP Cargo Connect Sp. z o.o. wskazała na globalną szansę dla operatorów kolejowych zarówno w Chinach jak i w Europie jaką jest Nowy Jedwabny Szlak. Projekt ten pokonuje wcześniej istniejące bariery w transporcie. Znaczącą rolę odgrywa tu kolej transsyberyjska, która jest najkrótszą trasą w Nowym Jedwabnym Szlaku ( km), o nieustannie ulepszanych parametrach technicznych transportu i zoptymalizowanych operacjach granicznych. Dr hab. Dariusz Milewski prof. US z Uniwersytetu Szczecińskiego Wydziału Zarządzania i Ekonomiki Usług Katedry Systemów i Polityki Transportowej oraz dr inż. Bogusz Wiśnicki z Akademii Morskiej w Szczecinie Wydziału Inżynieryjno-Ekonomiczny Transportu Instytutu Inżynierii Transportu w swoim wystąpieniu pt. Problem wyboru gałęzi i technologii transportu w obsłudze globalnego obrotu towarowego na przykładzie połączeń UE Chiny zaprezentowali możliwości rozwoju transportu w relacji UE-Chiny z uwzględnieniem czynników ekonomicznych mających wpływ na rozwój technologii intermodalnych. Prelegenci stwierdzili, że analizy ekonomiczne wskazują istotne zależność wartości ładunku na wybór środka transportu. W całkowitych kosztach logistycznych najważniejszy udział mają koszty transportu i koszty utraconej sprzedaży. Te ostatnie

11 wynikają z ryzyka wyczerpania zapasu w wyniku nieprawidłowości w łańcuchu zaopatrzenia. Im większa niepewność dostaw i wartość ładunku tym większe są dodatkowe koszty utraconych potencjalnych przychodów. Wyniki różnią się w zależności od tego czy uwzględniane są koszty zewnętrzne. Rachunek z kosztami zewnętrznymi bardzo obciąża transport lotniczy. Analizy pokazały efektywność ekonomiczną dostaw transportem kolejowym. Pokazany przez prelegentów model kalkulacyjny pozwala na bieżące monitorowanie kosztów logistycznych i podejmowanie decyzji dotyczących wyboru środka transportu w sposób bardziej elastyczny. Pan prof. dr hab. Juliusz Engelhardt z Uniwersytetu Szczecińskiego omówił Rozwój kolejowych przewozów intermodalnych w Polsce w latach r. Podkreślił, że dla zachowania trendu rozwojowego kolejowego transportu intermodalnego należy kontynuować politykę wsparcia finansowego w sposób zadeklarowany w Strategii rozwoju transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku). Wskazał również na utrzymanie dedykowanych stawek dostępu do infrastruktury dla pociągów intermodalnych ulga od opłaty podstawowej oraz dofinansowanie działalności tych operatorów przewozów intermodalnych lub gestorów ładunków, którzy nadają do przewozu wymienne nadwozia samochodowe, naczepy i przyczepy. W kwestii współpracy z innymi gałęziami transportu zaznaczył, że rynek przewozów intermodalnych jest konkurencyjny, trudny i nisko-marżowy. Na takim rynku kolej musi ściśle współpracować z pozostałymi ogniwami całego łańcucha intermodalnego, tj. z przewoźnikami drogowymi, operatorami terminali i spedytorami. Kolej powinna także działać na rzecz tworzenia kolejowo - morskich łańcuchów intermodalnych z wykorzystaniem żeglugi promowej (autostrady morskie). W prezentacji pt.: Rola i zadania jednostek w procesie oceny interoperacyjności przedstawionej przez Pana Krzysztofa Warmińskiego z Transportowego Dozoru Technicznego omówiono jednostki i podmioty, które dokonują oceny i dopuszczają te obszary, gdzie są realizowane przewozy intermodalne. Kolejny prelegent Pani Alicja Kozłowska - Dyrektor Departamentu Regulacji Rynku Kolejowego - Urząd Transportu Kolejowego w wystąpieniu pt.: Nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym a rozwój przewozów na rynku transportu intermodalnego" przedstawiła najważniejsze zmiany wprowadzone do ustawy oraz omówiła kluczowe kwestie istotne dla przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury. Zwróciła uwagę na użytkowników bocznic jako szczególny przypadek zarządców infrastruktury. Duże zainteresowanie wywołała prezentacja pana Andrzeja Kobuszewskiego z Departamentu Zarządzania Siecią Dróg Krajowych - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Ramy wdrażania inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu. W wystąpieniu omówiono zagadnienia multimodalności w Dyrektywie ITS i rozporządzeniach delegowanych (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2010/40/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie ram wdrażania inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu) oraz projekty wdrożeniowe w GDDKiA wiązane z tym obszarem (Krajowy Punkt Dostępowy- KPD oraz KPD1). Dr Mirosław Antonowicz Akademia Leona Koźmińskiego oraz Pan Maciej Brzozowski Port Hamburg - przedstawili model partnerstwa w transportowym łańcuchu intermodalnym Partnerstwo kolei i portu jako instrument rozwoju intermodalnego. Partnerstwo w transporcie intermodalnym to strategiczny alians w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej i wyjątkowych celów poprzez poświęcanie uwagi na krytyczne czynniki sukcesu, takie jak zaangażowanie organizacyjne, koordynacja, przywództwo, zaufanie, komunikacja, techniki rozwiązywania konfliktów i zasoby. Na przykładzie Portu Hamburg omówiono projekt smartport, system IT wspierający zarzadzanie

12 procesami transport rail oraz możliwości optymalizacji strumieni ładunków i ruchu. Prof. dr hab. inż. Maciej Mindur z Politechniki Lubelskiej omówił uwarunkowania i perspektywy rozwoju transportu intermodalnego w Polsce wskazując na znaczący potencjał rozwojowy przewozów intermodalnych oraz mocy przeładunkowych terminali co wpływa na zmniejszenie poziomu ponoszonych przez społeczeństwo polskie kosztów generowanych przez transport. Do rozwoju transportu intermodalnego w Polsce przyczynił się m.in. dynamiczny wzrost przeładunku kontenerów w portach polskich (2010r tyś TEU, tyś TEU), rozwój sektorów gospodarki związanych z dużymi potokami ładunków (branża motoryzacyjna, meblarska, AGD, chemiczna), budowa w oparciu o środki UE sieci terminali intermodalnych w głębi kraju oraz niestabilny rynek przewozów drogowych Konferencję zakończył Pan mgr inż. Robert Kruk z Instytutu Kolejnictwa przedstawiając zagadnienie: Terminale intermodalne w regionie łódzkim stan obecny i potencjał rozwojowy. Prelegent wskazał na ciągi transportowe do przewozu ładunków (C-E20, C- E65, C-E65/1, Międzynarodowe korytarze towarowe RFC5 Bałtyk Adriatyk i RFC8 Morze Północne Morze Bałtyckie) oraz terminale intermodalne (Spedkont, PCC Intermodal, Loconi Intermodal, Erontrans). Przyszłość tego regionu związana jest z rozwojem przewozów krajowych i międzynarodowych w oparciu o połączenia na Daleki Wschód (tzw. Nowy Szlak Jedwabny), do krajów Europy Zachodniej (punkty przeładunkowe w Niemczech, Holandii, Belgii) oraz z portami w Trójmieście i zespołem portów Szczecin-Świnoujście. Potencjał rozwoju przewozów intermodalnych w województwie łódzkim to także budowa centrów logistycznych w ramach Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (ŁSSE), tereny inwestycyjne w okolicach Strykowa oraz terminal intermodalny w Zduńskiej Woli Karsznicach.

13 FOT. SITK RP

14 PATRONAT HONOROWY Marszałek Województwa Mazowieckiego PARTNERZY KONFERENCJI PATRONAT MERYTORYCZNY PATRONAT MEDIALNY

15 RADA PROGRAMOWA TARGÓW TRANSPORTU INTERMODALNEGO INTERMODAL 2017" Przewodniczący Rady Programowej: prof. dr hab. inż. Janusz Dyduch Prezes SITK RP, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu Nauka 1. prof. dr hab. Mirosław Chaberek Uniwersytet Gdański 2. prof. dr hab. inż. Andrzej Chudzikiewicz Politechnika Warszawska 3. prof. dr hab. Juliusz Engelhardt Uniwersytet Szczeciński 4. prof. dr hab. inż. Marianna Jacyna - Politechnika Warszawska 5. prof. dr hab. Bogusław Liberadzki - Poseł do Parlamentu Europejskiego, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego 6. prof. dr hab. Leszek Mindur - Międzynarodowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu we Wrocławiu 7. prof. dr hab. Maciej Mindur Politechnika Lubelska 8. prof. dr hab. inż. Marek Sitarz Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej 9. prof. dr hab. inż. Wojciech Wawrzyński Politechnika Warszawska 10. prof. dr hab. Elżbieta Marciszewska Szkoła Główna Handlowa 11. prof. dr hab. inż. Zbigniew Łukasik Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu 12. dr hab. Monika Bąk, prof. zw. UG Uniwersytet Gdański 13. dr hab. inż. Mirosław Nader, prof. PW Politechnika Warszawska 14. dr hab. inż. Tomasz Nowakowski, prof. PWr Politechnika Wrocławska 15. dr inż. kpt. ż. w. Wojciech Ślączka - prof. nadzw. AM Akademia Morska w Szczecinie 16. dr hab. inż. Dariusz Pyza, prof. PW Politechnika Warszawska 17. dr hab. inż. Mirosław Siergiejczyk, prof. PW Politechnika Warszawska 18. dr hab. inż. Andrzej Szarata, prof. PK Politechnika Krakowska 19. dr hab. Paweł Lesiak Szkoła Główna Handlowa 20. dr inż. Andrzej Żurkowski Dyrektor Instytutu Kolejnictwa 21. dr Mirosław Antonowicz Akademia Leona Kuźmińskiego 22. dr inż. Ireneusz Fechner Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu Biznes 23. Marek Chraniuk Prezes Zarządu PKP Intercity 24. Maciej Libiszewski Prezes Zarządu PKP Cargo 25. Ireneusz Merchel Prezes Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 26. Mirosław Pawłowski Prezes Zarządu PKP S.A. 27. Rafał Milczarski Prezes Zarządu Polskie Linie Lotnicze 28. Krzysztof Kondraciuk Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad Administracja publiczna 29. Przemysław Gorgol Dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych 30. Maciej Gromek Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Warszawie 31. Tadeusz Szozda Przewodniczący Organizacji Współpracy Kolei OSJD

16 KOMITET ORGANIZACYJNY TARGÓW TRANSPORTU INTERMODALNEGO INTERMODAL 2017" 1. Waldemar Fabirkiewicz Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, Sekretarz Generalny SITK RP 2. Wiesława Barańska Członek Zarządu Krajowej Sekcji Kolejowej SITK RP 3. Jolanta Kuczyńska Dyrektor Biura Komunikacji i Marketingu PKP S.A. 4. Magdalena Grobel Dyrektor Biura Komunikacji i Promocji PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 5. Izabela Michalska Specjalista Biuro Komunikacji i Promocji PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. 6. Henryk Zielaskiewicz - PKP CARGO S.A. 7. Krzysztof Rak - Dyrektor Biura Promocji PKP CARGO S.A. 8. Agnieszka Rowińska Dyrektor Biura Komunikacji i Promocji PKP Intercity S.A. 9. Tomasz Mostowski - Kierownik Projektu CUPT 10. dr Ernest Czermański Zastępca Dyrektora ds. Naukowych, Instytut Transportu i Handlu Morskiego, Wydział Ekonomiczny Uniwersytet Gdański 11. dr inż. Roland Jachimowski Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej 12. mgr inż. Piotr Gołębiowski Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej 13. dr Dagmara Harkot Kierownik Centralnego Ośrodka Szkoleń SITK RP 14. Hanna Szary - Kierownik Wydziału Konferencji i Prac Eksperckich 15. Ewelina Włosek Biuro Zarządu SITK RP 16. Martyna Lis - Biuro Zarządu SITK RP ORGANIZATOR Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP powstało w 1946 r. Działa na rzecz rozwoju transportu i kadr inżynieryjno technicznych. Skupia ponad 6 tysięcy członków: inżynierów, naukowców i menadżerów transportu, w tym rzeczoznawców z wielu branż transportowych, czynnie zaangażowanych we wsparcie eksperckie podmiotów działających na tym rynku. Działalność Stowarzyszenia obejmuje opiniowanie branżowych aktów prawnych, promocję aktualnych dokonań w poszczególnych rodzajach transportu - organizację konferencji, seminariów, odczytów, kursów i szkoleń oraz wsparcie innowacyjnych projektów badawczych. Stowarzyszenie jest wydawcą pism branżowych: Drogownictwa, Przeglądu Komunikacyjnego oraz Transportu Miejskiego i Regionalnego. Osoba do kontaktu: dr Dagmara Harkot kom: dagmara.harkot@sitkrp.org.pl