NOWOŚCI I ZMIANY W PRZEPISACH ORZECZNICTWO KONKRETNE PRZYKŁADY PYTANIA I ODPOWIEDZI WZORY DOKUMENTÓW

Transkrypt

1 Serwis podatkowy VAT maj 2014/nr 66 issn NOWOŚCI I ZMIANY W PRZEPISACH ORZECZNICTWO KONKRETNE PRZYKŁADY PYTANIA I ODPOWIEDZI WZORY DOKUMENTÓW Komentarz miesiąca WARTOŚĆ OTRZYMANEGO BARTERU WYZNACZA PODSTAWĘ OPODATKOWANIA Umowy zawierane między stronami mogą przewidywać, że zapłata będzie określona w formie innego towaru lub usługi. W takich przypadkach dochodzi do tzw. transakcji barterowych. O sposobie ich rozliczenia w VAT decydują szczegóły umowy. 40 Odpowiedzi ekspertów Data wystawienia faktury na WNT wyznacza powstanie obowiązku podatkowego 29 O wielkości odliczenia decyduje sposób wykorzystania pojazdu 31 Podatnik odliczy VAT od wydatków na organizację imprezy jubileuszowej 32 VAT w branżach Do przyspieszonego zwrotu konieczne jest uregulowanie należności w danym okresie 18 Pakietowa usługa konferencyjna dla podatnika z UE nie podlega VAT 19 Obowiązek podatkowy od usługi budowlanej powstaje z chwilą wystawienia faktury 20 Brak sprzedaży opodatkowanej wydłuża termin zwrotu nadwyżki 21 SPOSÓB UŻYWANIA SAMOCHODU DECYDUJE O WYSOKOŚCI ODLICZENIA VAT Od 1 kwietnia 2014 r. od samochodów osobowych wykorzystywanych w celach służbowych i prywatnych można odliczyć 50% VAT. Pełne odliczenie przysługuje od aut używanych wyłącznie w działalności gospodarczej. str. 3 PEŁNE ODLICZENIE VAT OD SAMOCHODU OSOBOWEGO TYLKO Z EWIDENCJĄ POJAZDU Podatnicy wykorzystujący auta osobowe wyłącznie do celów służbowych mogą odliczać cały VAT. Warunkiem jest jednak prowadzenie ewidencji pojazdu. Jej brak oznacza utratę tego prawa. str. 4 PRZEPISY DOTYCZĄCE ROZLICZANIA APORTÓW NADAL NIE SĄ JEDNOLICIE INTERPRETOWANE Podatnicy decydujący się na aport rzeczowy po 31 grudnia 2013 r. wciąż mają wątpliwości, jak ustalać podstawę opodatkowania od tych transakcji. Rozliczania aportów nie ułatwia sprzeczne orzecznictwo sądów administracyjnych. str. 10 PODATNIK NIE POPRAWI WNIOSKU O ZWROT VAT Z NIEKTÓRYCH KRAJÓW UE Przedsiębiorcy nabywający towary i usługi na terytorium innych krajów UE mogą ubiegać się o zwrot VAT naliczonego przy tych zakupach. Wniosek można złożyć tylko przez Internet. Trzeba jednak uważać przy jego wypełnianiu, gdyż niektóre kraje nie zezwalają na jego korektę. str. 14 Ekspert radzi W każdą środę w godz eksperci magazynu odpowiadają na pytania Czytelników. Szczegóły na odwrocie.

2 Drogi Czytelniku! Podatnicy mają duże problemy z rozliczaniem VAT po 1 stycznia 2014 r. Najbardziej kłopotliwe są kwestie ustalania podstawy opodatkowania i określania momentu powstania obowiązku podatkowego. A są to jak wiadomo kluczowe zagadnienia wpływające na poprawność rozliczeń. W tym numerze poradnika znajdziecie Państwo omówienie wielu zagadnień związanych z tą właśnie tematyką. Należy pamiętać także, że od 1 kwietnia 2014 r. obowiązują nowe zasady odliczania VAT od samochodów. Oznacza to, że maj jest miesiącem, w którym podatnicy rozliczający się miesięcznie złożą po raz pierwszy deklaracje VAT, w których wykażą podatek naliczony od aut na nowych zasadach. Rafał Kuciński redaktor prowadzący magazynu Serwis Podatkowy VAT Zapraszamy do korzystania z Telefonicznego Pogotowia Księgowego Najbliższe dyżury ekspertów z zakresu podatków i rachunkowości odbędą się: 7, 14, 21 i 28 maja 2014 r. pod numerem Instytut Allerhanda zaprasza na II POLSKI KONGRES PRAWA PODATKOWEGO Największe wydarzenie z dziedziny prawa podatkowego w tym roku odbędzie się 8 kwietnia w Warszawie w hotelu Polonia Palace. Tegoroczna edycja to trzy pasjonujące sesje tematyczne, siedem godzin gorącej dyskusji, piętnastu znakomitych prelegentów oraz kilkudziesięciu uczestników. Szczegóły i zapisy na Patronat medialny: Tygodnik Biznes i Prawo oraz magazyn Prawo i Podatki

3 Spis treści Spis treści Aktualności Sposób używania samochodu decyduje o wysokości odliczenia VAT 3 Pełne odliczenie VAT od samochodu osobowego tylko z ewidencją pojazdu 4 Bankowóz i wóz pogrzebowy z pełnym odliczeniem VAT 6 Sprzedawcy nie można zmusić do skorygowania prawidłowo wystawionej faktury 6 Przechodząc na e-faktury, można zmniejszyć koszty nawet o 70% 8 Przepisy dotyczące rozliczania aportów nadal nie są jednolicie interpretowane 10 Przedsiębiorcy mają kłopoty z ustalaniem podstawy opodatkowania w barterze 11 Fiskus ma kłopot z kontrolowaniem azjatyckich sprzedawców 13 Podatnik nie poprawi wniosku o zwrot VAT z niektórych krajów UE 14 Oddział zagranicznej firmy ma prawo do odliczenia VAT 16 VAT w branżach Obrót nieruchomościami Przy sprzedaży budynku wartość gruntu wchodzi do podstawy opodatkowania transakcji 17 Do przyspieszonego zwrotu konieczne jest uregulowanie należności w danym okresie 18 Hotelarstwo Pakietowa usługa konferencyjna dla podatnika z UE nie podlega VAT 19 Budowlanka Obowiązek podatkowy od usługi budowlanej powstaje z chwilą wystawienia faktury 20 Brak sprzedaży opodatkowanej wydłuża termin zwrotu nadwyżki 21 Rolnictwo Przedsiębiorca rolny odliczy VAT z faktury za sporządzenie aktu notarialnego 22 Najem VAT za usługi z 2013 roku odliczamy na starych zasadach 23 Sprzedaż detaliczna Obowiązek złożenia informacji VAT-26 nie dotyczy wszystkich pojazdów 24 Sposób rozliczenia faktury korygującej zależy od przyczyn korekty 25 Geodezja Pojazdu konstrukcyjnie przeznaczonego do przewozu ładunków nie ujmujemy w deklaracji VAT Odpowiedzi ekspertów Faktura VAT Nieodpłatne przekazanie towarów dokumentujemy dowolnym dowodem księgowym 28 Obrót wewnątrzwspólnotowy Data wystawienia faktury na WNT wyznacza powstanie obowiązku podatkowego 29 1 Maj 2014

4 Spis treści Odliczanie VAT VAT od rat leasingowych odliczamy na zasadach ogólnych 30 O wielkości odliczenia decyduje sposób wykorzystania pojazdu 31 Podatnik odliczy VAT od wydatków na organizację imprezy jubileuszowej 32 Przedmiot opodatkowania Darowizna gotówkowa nie jest objęta VAT 32 Rozliczanie VAT Obowiązek podatkowy wyznacza dzień ujęcia sprzedaży w ewidencji VAT 33 Otrzymanie korekty zmniejszającej VAT naliczony wymaga skorygowania deklaracji 36 Przekazanie części budynku na cele prywatne jest opodatkowane 37 Zwolnienie z VAT Sprzedaż samochodu kupionego z odliczeniem VAT jest opodatkowana 39 Komentarze miesiąca Wartość otrzymanego barteru wyznacza podstawę opodatkowania 40 Transakcja barterowa nie jest opodatkowana 40 Podstawą opodatkowania barteru jest wartość rynkowa 41 Określenie podstawy opodatkowania aportu jest wciąż kłopotliwe 42 Przy barterze obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych 43 Barter fakturujemy na ogólnych zasadach 43 Barter rozliczamy w deklaracji w okresie powstania obowiązku podatkowego 44 O odliczeniu VAT decyduje powstanie obowiązku podatkowego u kontrahenta 44 Świadczenia finansowane z ZFŚS nie podlegają VAT 46 Fundusz socjalny jest obowiązkowy tylko w dużej firmie 46 Świadczenie z ZFŚS nie jest odpłatną usługą 46 Oprocentowanie pożyczki z ZFŚS nie podlega VAT 47 Wycieczka dla pracowników może być opodatkowana 48 Zakupy finansowane z funduszu bez odliczenia 49 Faktura nie wpływa na powstanie obowiązku podatkowego 50 Ustalenia umowne mogą kształtować obowiązek podatkowy 50 Zasady Incoterms wskazują dokonanie dostawy 51 Przekazanie towaru przewoźnikowi to dostawa towaru 51 Instalacja urządzeń wymaga protokołu końcowego 52 Wykonanie usługi wyznacza moment rozliczenia VAT 52 Okresy rozliczeniowe wskazują obowiązek podatkowy 53 Otrzymanie zaliczki oznacza konieczność rozliczenia VAT 54 Wystawienie faktury może spowodować powstanie obowiązku podatkowego 56 Otrzymanie zapłaty wyznacza obowiązek podatkowy w branży finansowej 56 Od początku roku obowiązują nowe terminy wystawiania faktur 57 Fakturę można wystawić 30 dni przed wykonaniem usługi lub dostawą 58 Podatnik zwolniony wystawia faktury na żądanie 58 2 Serwis podatkowy VAT

5 Aktualności Sposób używania samochodu decyduje o wysokości odliczenia VAT Od 1 kwietnia 2014 r. od samochodów osobowych wykorzystywanych w celach służbowych i prywatnych można odliczyć 50% VAT. Pełne odliczenie przysługuje od aut używanych wyłącznie w działalności gospodarczej. Znowelizowana ustawa o VAT obniżyła limit możliwego do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie lub leasingu samochodu osobowego z 60 na 50%. Uchyliła jednak również limit kwotowy odliczenia, wynoszący do końca marca 2014 roku zł. Zyskają na tym przede wszystkim podatnicy kupujący droższe pojazdy (o wartości w przybliżeniu powyżej zł netto). Zmniejszone do 50% odliczenie ma zastosowanie także do towarów i usług związanych z eksploatacją firmowych samochodów. Do końca marca 2014 roku wydatki przykładowo na naprawę samochodu osobowego wykorzystywanego do działalności gospodarczej, mimo braku prawa do odliczenia VAT od paliwa, mogły być odliczane w całości. Ograniczenie w odliczaniu VAT dotyczy pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, które są wykorzystywane do działalności mieszanej (czyli zarówno na potrzeby związane z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i umożliwianie pracownikom korzystania z firmowych pojazdów w celu dojazdu do pracy). Podatnicy użytkujący takie pojazdy nie odliczą również podatku naliczonego przy zakupie paliwa do ich napędu. Możliwość ta została wstrzymana do końca czerwca 2015 roku. Po tej dacie przedsiębiorcy będą mogli odliczyć 50% podatku od paliwa. Pułapka na podatników Jak zauważa Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy z kancelarii prof. Witolda Modzelewskiego, art. 12 ustawy nowelizującej (przepis wskazujący pojazdy z zawieszoną możliwością odliczania VAT od paliwa) nie zgadza się w tym zakresie z listą samochodów wyłączonych z ograniczeń w odliczaniu VAT przy ich nabyciu (a także paliwa do ich napędu i wydatkach eksploatacyjnych) zawartą w nowym art. 86a ust. 6 ustawy o VAT. Zdaniem eksperta jest to pułapka interpretacyjna zastawiona na podatników. Przepis przejściowy nie pozwala bowiem na odliczanie VAT od paliwa do samochodów osobowych, a tego pojęcia ani art. 86a, ani art. 2 pkt 34 ustawy o VAT nie definiują (w przepisach tych mowa jest o pojeździe samochodowym). Utrudnione rozliczenie pełnego VAT Wprowadzona od 1 kwietnia 2014 r. nowelizacja ustawy o VAT zakłada, że pełne odliczenie podatku przysługuje (oprócz pojazdów o przeznaczeniu specjalnym wymienionych w znowelizowanym art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT) tylko w przypadku wydatków związanych z pojazdami wykorzystywanymi przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej. Następuje to wtedy, gdy: Sposób wykorzystywania pojazdu (zwłaszcza określony w ustalonych przez podatnika zasadach używania auta), dodatkowo potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Konstrukcja pojazdu wyklucza użycie go do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że takie użycie jest nieistotne. Odliczenie obwarowane restrykcjami Nowe zasady odliczania podatku naliczonego od firmowych samochodów osobowych wykorzystywanych wyłącznie w działalności gospodarczej 3 Maj 2014

6 Aktualności Wydatki Odliczanie VAT od aut osobowych Odliczanie VAT od aut osobowych do 31 marca 2014 r. od 1 kwietnia 2014 r. Zakup, leasing 60%, ale nie więcej niż zł 50% bez limitu kwotowego najem itp. Paliwo Bez odliczenia Bez odliczenia do 30 czerwca 2015 r.; po tej dacie 50% Eksploatacja W całości bez limitu 50% mają w założeniu umożliwić przedsiębiorcom odliczenie pełnego VAT. Skorzystanie z tej możliwości nie jest jednak proste. Wprowadzone regulacje przewidują bowiem szeroki katalog wymogów, których niespełnienie skutkuje zarówno utratą prawa do pełnego odliczenia VAT, jak i jest zagrożone wysokimi sankcjami karnymi skarbowymi (grzywna nawet do ponad 16 mln zł). Chodzi tu przede wszystkim o konieczność złożenia w urzędzie skarbowym informacji o tych pojazdach oraz prowadzenia szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu (tzw. kilometrówki). Zdaniem Mirosława Siwińskiego wprowadzone zmiany są niekorzystne w szczególności dla tych podatników, którzy albo nie mogą wykazać, że użytkują pojazd wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej, albo ich pojazdy nie są przez nowe przepisy uznane za te, które mogą być wykorzystywane wyłącznie na potrzeby takiej działalności. Odliczą oni bowiem jedynie 50% podatku. PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2014 r. poz. 312). Autor: Rafał Kuciński prawnik, specjalista z zakresu VAT Pełne odliczenie VAT od samochodu osobowego tylko z ewidencją pojazdu Podatnicy wykorzystujący auta osobowe wyłącznie do celów służbowych mogą odliczać cały VAT. Warunkiem jest jednak prowadzenie ewidencji pojazdu. Jej brak oznacza utratę tego prawa. Od 1 kwietnia 2014 r. przedsiębiorcy mogą odliczać cały VAT od firmowych pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT). W tym celu muszą jednak prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Ewidencjonowanie należy rozpocząć z chwilą wykorzystania auta na potrzeby wyłącznie firmowe. Podatnik ma również obowiązek poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o takich pojazdach (wykorzystywanych wyłącznie do potrzeb firmowych). Służy do tego deklaracja VAT-26. Należy złożyć ją najpóźniej 7. dnia od momentu, w którym zostanie poniesiony pierwszy wydatek związany z tym pojazdem (zakup auta, nabycie paliwa czy wydatek na naprawę). Ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać: numer rejestracyjny pojazdu; dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji; stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia 4 Serwis podatkowy VAT

7 Aktualności Odliczenie VAT od aut osobowych do 31 marca 2014 r. Odliczenie VAT od aut osobowych od 1 kwietnia 2014 r. Odliczenie częściowe 60% maksymalnie zł także przy wykorzystaniu pojazdu wyłącznie do celów firmowych Przy wykorzystaniu pojazdu wyłącznie do celów firmowych 100% odliczenie VAT pod warunkiem prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu ewidencji na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji; wpis osoby kierującej pojazdem obejmujący: kolejny nr wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy, liczbę przejechanych kilometrów oraz imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem; liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji. W konsekwencji poprawna ewidencja będzie przypominała tzw. kilometrówkę stosowaną w podatkach dochodowych. Przedsiębiorcy muszą pamiętać, że począwszy od 1 kwietnia 2014 r., samo ujęcie samochodu w ewidencji środków trwałych i wprowadzenie go do majątku trwałego firmy już nie wystarczy do pełnego odliczenia VAT. Do tego potrzebna jest ewidencja pojazdu. Z obowiązku prowadzenia tej dokumentacji (oprócz podatników z częściowym odliczeniem) zwolnieni są przedsiębiorcy, którzy posiadają pojazdy: przeznaczone do odprzedaży, sprzedaży w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika, oddania w odpłatne użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub odpłatne użytkowanie tych samochodów stanowi przedmiot działalności podatnika. Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy z kancelarii prof. Witolda Modzelewskiego, przypomniał, że forma prowadzonej ewidencji jest dowolna. Musi ona jednak potwierdzać, że wykorzystywanie firmowych pojazdów przez podatnika wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, jeżeli ich konstrukcja tego nie zapewnia. Zdaniem eksperta prowadzenie ewidencji jest obowiązkowe, mimo że ustawa o VAT nie określa wprost sankcji za jej nieprowadzenie. W przypadku stwierdzenia braku ewidencji fiskus z pewnością zakwestionuje pełne odliczenie od wydatków związanych z danym pojazdem. Jeżeli podatnik nie udowodni przy tym innymi dowodami, że wykorzystywał pojazd wyłącznie służbowo, to nie obroni swojego prawa do pełnego odliczenia. W konsekwencji czeka go korekta podatku naliczonego. PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 312). Autor: Rafał Kuciński prawnik, specjalista z zakresu VAT Eksperci magazynu czekają na pytania Czytelników Pytania można wysyłać na adres: VAT@wip.pl 5 Maj 2014

8 Aktualności Bankowóz i wóz pogrzebowy z pełnym odliczeniem VAT Przepisy ustawy o VAT obowiązujące od 1 kwietnia 2014 r. zezwalają ministrowi finansów na określenie w rozporządzeniu innych niż wymienione w art. 86a ust. 9 tej ustawy pojazdów samochodowych, uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Z delegacji tej resort finansów skorzystał. Minister finansów wydał rozporządzenie z 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Rozporządzenie rozszerza katalog pojazdów specjalnych o auta o przeznaczeniach: pogrzebowy i bankowóz typu A lub B. Warunkiem uznania tych samochodów za pojazdy specjalne z pełnym odliczeniem VAT jest jednak, aby miały one jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita była większa niż 3 tony. Samochody te z uwagi na ich wymagania konstrukcyjne mogą zdaniem resortu finansów zostać uznane za pojazdy, których konstrukcja wyklucza ich użycie do potrzeb prywatnych podatnika (względnie takie wykorzystanie będzie nieistotne). Dodatkowo pojazdy o przeznaczeniu pogrzebowym będą musiały spełniać wymagania określone w 4 pkt 1 rozporządzenia ministra zdrowia z 27 grudnia 2007 r. w sprawie wydawania pozwoleń i zaświadczeń na przewóz zwłok i szczątków ludzkich (Dz.U. nr 249, poz. 1866). Z kolei bankowozy typu A i B będę musiały spełniać kryteria określone w załączniku 3 lub 4 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 7 września 2010 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz.U. nr 166, poz ze zm.). Ustawodawca pominął w rozporządzeniu bankowozy typu C. Nie oznacza to jednak, że podatnicy użytkujący takie pojazdy nie będą mogli odliczać pełnego VAT. Warunkiem takiego odliczenia będzie jednak wykorzystywanie tych pojazdów wyłącznie do działalności gospodarczej, a udowodnienie tego faktu będzie spoczywało na przedsiębiorcy. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 kwietnia 2014 r. PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie ministra finansów z 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz.U. z 2014 r. poz. 407). Autor: Rafał Kuciński prawnik, specjalista z zakresu VAT Sprzedawcy nie można zmusić do skorygowania prawidłowo wystawionej faktury Mimo że to sprzedawca odpowiada za treść faktury i odprowadzenie podatku należnego, to nabywca jest w gorszej sytuacji w momencie natrafienia na uchybienia w fakturze. Wszystko przez ograniczone możliwości poprawienia takiej pomyłki. Posługiwanie się nierzetelną fakturą zarówno przez nabywcę, jak i sprzedawcę to czyn zabroniony. Jednak tylko sprzedawca może samodzielnie poprawić każdy element tego dokumentu. Nabywca ma do dyspozycji tylko notę korygującą, którą poprawia się mało znaczące 6 Serwis podatkowy VAT