w firmie Samochód prawidłowe zasady rozliczania BIBLIOTEKA

Transkrypt

1 BIBLIOTEKA Samochód w firmie prawidłowe zasady rozliczania Kiedy w całości odliczyć podatek od zakupu samochodu Przy których samochodach odliczamy VAT od paliwa Jak korzystnie amortyzować samochód Jak rozliczyć sprzedaż samochodu Czy trzeba rejestrować umowy leasingu w urzędzie skarbowym

2

3 BIBLIOTEKA Samochód w firmie prawidłowe zasady rozliczania Kiedy w całości odliczyć podatek od zakupu samochodu Przy których samochodach odliczamy VAT od paliwa Jak korzystnie amortyzować samochód Jak rozliczyć sprzedaż samochodu Czy trzeba rejestrować umowy leasingu w urzędzie skarbowym

4 Adres redakcji: Warszawa, ul. Okopowa 58/72, Autorzy: Ewa Sokołowska-Strug, Małgorzata Breda, Andrzej Garbula Redaktor merytoryczny: Grzegorz Ziółkowski Redaktor prowadzący: Renata Krasowska-Kłos Projekt graficzny okładki: Kinga Pisarczyk DTP: Paweł Żurawski Biuro Obsługi Klienta: Warszawa, ul. Batalionu Platerówek 3, tel , , , Copyright by INFOR Biznes Sp. z o.o. Wydanie I/2014, kwiecień 2014 r. ISBN

5 Spis treści Wstęp...5 Rozdział 1. Podatek od towarów i usług...7 Rozdział 2. Dostawa samochodu na terytorium kraju Rozdział 3. Usługi świadczone na terytorium kraju...15 Rozdział 4. Międzynarodowe transakcje dotyczące samochodów...19 Nowy środek transportu...19 Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) WNT nowego środka transportu...22 Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT)...25 WDT pojazdu niebędącego nowym środkiem transportu...28 WDT nowego środka transportu...29 Wynajem samochodów w relacjach międzynarodowych Rozdział 5. Moment powstania obowiązku podatkowego...33 Rozdział 6. Podstawa opodatkowania System VAT-marża...40 Rozdział 7. Stawka VAT Zwolnienia dla dostawy samochodów...47 Rozdział 8. Zwolnienie dla sprzedaży do zł...57 Rozdział 9. Faktury...61 Rozdział 10. Kasy rejestrujące Rozdział 11. Odliczanie podatku naliczonego Powstanie prawa do odliczenia...69 Odliczanie VAT od samochodów stan prawny obowiązujący od 1 stycznia 2014 r WNT Import samochodu...72 Najem, leasing samochodu Pełne odliczenie przy nabyciu samochodu Pełne odliczenie najem, leasing samochodu...85 Odliczenie VAT od samochodów stan prawny od 1 kwietnia 2014 r Ograniczone odliczenie podatku naliczonego...85 Pełne odliczenie podatku naliczonego...87 Najem, leasing samochodu

6 Korekta podatku naliczonego...91 Paliwo stan prawny od 1 stycznia 2014 r Wydatki eksploatacyjne stan prawny od 1 stycznia 2014 r Nabycie paliwa i wydatki eksploatacyjne stan prawny od 1 kwietnia 2014 r Rozdział 12. Podatki dochodowe Wpływ zmiany w VAT na podatek dochodowy Samochód jako środek trwały Amortyzacja (metoda, stawki) Metoda liniowa amortyzacji Indywidualne stawki amortyzacji Amortyzacja degresywna Jednorazowa amortyzacja Ograniczenia w amortyzacji samochodów osobowych Limit w ubezpieczeniu samochodów osobowych Sprzedaż samochodu w okresie amortyzacji Samochód niebędący środkiem trwałym Używanie samochodu prywatnego do celów działalności gospodarczej Koszty objęte ewidencją przebiegu pojazdu Utrata lub likwidacja samochodu, remonty powypadkowe Samochód jako towar Sprzedaż jednego samochodu a działalność gospodarcza Użyczony samochód Leasing Leasing operacyjny Leasing finansowy Leasing uznawany za najem Wykup samochodu po upływie okresu umowy Cesja umowy leasingu Leasing czy kredyt co lepsze Samochód służbowy jako narzędzie pracy pracownika Ustalenia wartości świadczenia

7 Wstęp Niejednokrotnie podejmowane przez ustawodawcę działania w zakresie przepisów prawa podatkowego skupiają się wokół wyraźnego rozgraniczenia wydatków o charakterze osobistym od wydatków firmowych. Tego rodzaju działania dotyczą m.in. wydatków związanych z używaniem przez przedsiębiorców samochodów. Są one widoczne w regulacjach w zakresie podatku dochodowego. Równoległe zmiany w tym zakresie są również realizowane na gruncie podatku od towarów i usług. Najnowsze rozwiązania w tym zakresie weszły w życie 1 kwietnia 2014 r. Zgodnie z nimi przy samochodach osobowych odliczymy tylko 50 procent podatku naliczonego. Ustawodawca zakłada bowiem, że potenacjalnie będą one używane dla celów prywatnych, a nie tylko dla celów działalności gospodarczej. Przy czym przy zakupie paliwa do samochodów osobowych obowiązuje zakaz odliczania VAT do 30 czerwca 2015 r., jeżeli będą one używane do działalności mieszanej tj. prywatnej i gospodarczej. Szczegółowych zmian w tym zakresie jest więcej. Omawiamy je w celu zoptymalizowania rozliczeń podatkowych oraz uniknięcia kosztownych błędów. 5

8

9 Rozdział 1. Podatek od towarów i usług Pisząc o samochodach w kontekście VAT, w pierwszej kolejności należy zdefiniować pojęcia pojazdu samochodowego oraz samochodu osobowego. Ustawa VAT do 31 marca 2014 r. nie zawiera legalnej definicji wskazanych terminów. Tym samym należy odwołać się do przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. I tak zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazdem samochodowym jest pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Natomiast samochód osobowy to pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu (art. 2 pkt 40 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Od 1 kwietnia 2014 r. do ustawy VAT wprowadzono definicję pojazdu samochodowego. Zgodnie z nią przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym (art. 2 pkt 34 ustawy VAT). Wprowadzenie tej definicji spowoduje, że ograniczeniem w odliczaniu VAT zostaną objęte wydatki związane z pojazdami silnikowymi, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. W konsekwencji ograniczenie będzie dotyczyć wydatków związanych z quadami, motocyklami, samochodami osobowymi i pozostałymi pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Ograniczenie w odliczeniu VAT nie będzie natomiast dotyczyć motorowerów i ciągników rolniczych oraz innych pojazdów niemieszczących się w definicji pojazdów samochodowych na gruncie przepisów o ruchu drogowym. Na gruncie ustawy VAT kluczowe znaczenie ma pojęcie towaru. Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Towarami są więc rzeczy. Ustawa VAT nie definiuje jednak tego terminu. Pojęcie to zostało wyjaśnione w kodeksie cywilnym. W myśl art. 45 kodeksu cywilnego rzeczami są przedmioty materialne. Do tej kategorii niewątpliwie należą pojazdy samochodowe, w tym samochody osobowe. W konsekwencji uznania samochodów za rzeczy należy stwierdzić, że są one towarami w rozumieniu ustawy VAT. Opodatkowaniu VAT podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. 7

10 Samochód w firmie prawidłowe zasady rozliczania Natomiast podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, VAT musi mieścić się w katalogu czynności opodatkowanych VAT, a dodatkowo powinna być wykonana przez podatnika, czyli osobę prowadzącą działalność gospodarczą. Jeżeli zatem samochód będzie przedmiotem: odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, odpłatnej usługi świadczonej na terytorium kraju, eksportu towarów, importu towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju (dalej WNT), wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (dalej WDT), to czynności te, o ile będą wykonane przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, będą opodatkowane VAT. PRZYKŁAD Jan Nowak prowadzi sklep spożywczy, jest czynnym podatnikiem VAT. W kwietniu 2014 r. sprzedał swój prywatny samochód, niebędący środkiem trwałym. Czynność ta nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ przy sprzedaży samochodu pan Nowak nie działa jako podatnik VAT. INTERPRETACJA n Sprzedaż samochodu wycofanego ze spółki osobowej Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki jawnej, do której wniósł wkład niepieniężny w postaci samochodu osobowego. Samochód ten został w spółce zaliczony do środków trwałych i był amortyzowany. Obecnie Wnioskodawca zamierza zmniejszyć swój wkład w spółce jawnej poprzez wycofanie wkładu niepieniężnego w postaci samochodu osobowego. Wycofanie tego wkładu nie jest związane ani z likwidacją spółki jawnej, ani z wystąpieniem wspólnika ze spółki. Po wycofaniu samochodu ze spółki Wnioskodawca zamierza używać go na potrzeby prywatne, a następnie sprzedać. Spółka jawna prowadzi działalność gospodarczą i w związku z tym jest podatnikiem VAT. Natomiast Wnioskodawca indywidualnie, poza spółką, działalności 8

11 Rozdział 1. Podatek od towarów i usług gospodarczej w rozumieniu VAT nie wykonuje i nie jest podatnikiem tego podatku. Samochód będący przedmiotem wkładu do spółki jawnej został zakupiony przez Wnioskodawcę, a nie przez spółkę, w związku z czym VAT naliczony przy zakupie samochodu nie był odliczany. ( ) Należy zauważyć, że samochód osobowy spełnia definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, jednak w analizowanej sprawie, w przypadku sprzedaży przedmiotowego samochodu, Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ustawy. Okoliczności sprawy nie wskazują bowiem na to, aby dokonując sprzedaży pojazdu działał w charakterze handlowca. Z wniosku nie wynika, aby w chwili zakupu samochodu zamiarem Wnioskodawcy była jego późniejsza sprzedaż. Nie był on przez Wnioskodawcę osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej wykorzystywany do działalności gospodarczej i stanowi (po wycofaniu ze spółki jawnej) jego majątek osobisty. Wnioskodawca w przypadku sprzedaży pojazdu korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a zatem czynność ta nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Reasumując, w sytuacji gdy przedmiotowy pojazd nie był wykorzystywany przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej, stanowi jego majątek prywatny i transakcja ma charakter incydentalny, stwierdzić należy, że sprzedaż tego samochodu osobowego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lipca 2012 r., nr IPPP3/ /12-4/KT. 9

12

13 Rozdział 2. Dostawa samochodu na terytorium kraju Pierwszą ze wskazanych czynności opodatkowanych VAT jest odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a więc np. sprzedaż samochodu. PRZYKŁAD Auto Sp. z o.o. zajmuje się sprzedażą samochodów na terenie kraju. Sprzedaż ta podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ mieści się w katalogu art. 5 ust. 1 ustawy VAT, a ponadto dokonywana jest przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży samochodów, czyli przez podatnika. PRZYKŁAD Jan Nowak prowadzi sklep spożywczy, jest czynnym podatnikiem VAT. W kwietniu 2014 r. sprzedał samochód ciężarowy będący środkiem trwałym. Samochód służył do czynności opodatkowanych VAT, przy jego nabyciu podatnik odliczył 100% VAT. Dostawa ta podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ przy sprzedaży tego samochodu pan Nowak działa jako podatnik VAT. Przez dostawę towarów w myśl ustawy VAT rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne darowizny jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. 11