Zmiany w podatku VAT Marta Szafarowska Warszawa, 6 marca 2014 r.

Transkrypt

1 Zmiany w podatku VAT 2014 Marta Szafarowska Warszawa, 6 marca 2014 r.

2 Zwolnienie dla towarów używanych Do r. Od r. Art. 43 ust. 1 pkt 2 Zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Art. 43 ust. 2 Przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Art. 43 ust. 1 pkt 2 Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Uchyla się art. 43 ust. 2 2

3 Zwolnienie dla sprzedaży samochodów 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia MF z r.: Zwalnia się od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku: a) określonej w fakturze lub b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy, lub c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca - nie więcej jednak niż odpowiednio zł lub zł. Sprzedaż samochodu zakupionego ze zwolnieniem opodatkowana VAT 3 3

4 Faktury Terminy wystawienia (faktury przed dokonaniem dostawy) Art. 106i ust. 7 i 8 Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed: 1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi; 2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty. Przepis ust. 7 pkt 1 nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy. W efekcie, faktury dokumentujące dostawy np. mediów, energii elektrycznej, usług komunalnych, usługi leasingu i najmu mogą być wystawione na długo przed końcem okresu, którego dotyczą. Jednak, automatycznie powodują one powstanie obowiązku podatkowego w VAT. 4

5 Pojazdy samochodowe zasady odliczania VAT od 2014 r. 5 5

6 Odliczenie VAT od samochodów od stycznia 2014 r. Ograniczone prawo do odliczenia Ograniczenie prawa do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu / leasingu (i) samochodów osobowych oraz (ii) innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony - możliwość odliczenia 60% VAT naliczonego wynikającego z danej faktury, nie więc jednak niż 6 tys. zł w stosunku do danego pojazdu. W stosunku do powyższych pojazdów - zakaz odliczania VAT od paliw, oleju napędowego i gazu. Brak opodatkowania nieodpłatnego użytkowania samochodów na cele osobiste pracowników/podatnika również od stycznia 2014 r. ale wyłącznie w zakresie pojazdów, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego (zgodnie z ustawą zmieniającą ustawę o VAT wyłączenie stosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT miałoby zastosowanie począwszy od stycznia 2014 r.) 6 6

7 Odliczenie VAT od samochodów od stycznia 2014 r. Prawo do pełnego odliczenia Ograniczenie prawa do odliczenia VAT nie dotyczy następujących samochodów innych niż osobowe: (1) pojazdów samochodowych z jednym rzędem siedzeń oddzielonym od części ładunkowej ścianą lub trwałą przegrodą (wielozadaniowy, van); (2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części ładunkowej ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części ładunkowej przekracza 50 % długości pojazdu; (3) pojazdów samochodowych, które mają otwartą część ładunkową; (4) pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu; (5) pojazdów specjalnych w rozumieniu prawa o ruchu drogowym; (6) pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (autobusy); 7 7

8 Odliczenie VAT od samochodów od stycznia 2014 r. Pełne prawo do odliczenia Ograniczenie to nie dotyczy następujących samochodów innych niż osobowe: (7) pojazdów samochodowych, w których ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi: 1 jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg, 2 jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg, 3 lub więcej jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg; Ograniczenie prawa do odliczenia VAT nie dotyczy (niezależnie od homologacji pojazdu): przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest: a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze (bez względu na okres wykorzystywania pojazdów na te cele). 8 8

9 Odliczenie VAT od samochodów od stycznia 2014 r. Status samochodów Status samochodów ustala się: W przypadku punktów 1 4 na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań. W przypadku gdy w pojeździe, dla którego wydano zaświadczenie, zostały wprowadzone zmiany, w wyniku których pojazd nie spełnia wymagań, o których mowa w pkt 1-4, podatnik jest obowiązany do skorygowania kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym dokonał jego odliczenia. W przypadku punktu (7) - dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń) określona jest na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe. 9

10 Decyzja Rady Decyzja wykonawcza Rady z 17 grudnia 2013 r. upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (2013/805/UE): W drodze odstępstwa od art. 168 dyrektywy 2006/112/WE, Polska została upoważniona do ograniczenia do 50% prawa do odliczenia VAT od zakupu, nabycia wewnątrzwspólnotowego, przywozu, wynajmu lub leasingu silnikowych pojazdów drogowych, a także VAT naliczanego od wydatków związanych z tymi pojazdami, jeśli pojazd nie jest używany wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Ograniczenie powyższe nie ma zastosowania do: ü pojazdów silnikowych o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3500 kg ü pojazdów silnikowych posiadających łącznie z siedzeniem kierowcy więcej niż dziewięć miejsc siedzących ü wydatków, które są w całości związane z działalnością gospodarczą podatnika

11 Decyzja Rady W drodze odstępstwa od art. 26 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112/WE Polska została upoważniona do nietraktowania jako świadczenia usług za wynagrodzeniem prywatnego wykorzystania przez podatnika lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, wykorzystania do celów innych niż prowadzona przez podatnika działalność, pojazdu, do którego zastosowanie ma ograniczenie do wysokości 50%. Decyzję stosuje się od 1 stycznia 2014 r. Decyzja wygasa 31 grudnia 2016 r. lub w dniu wejścia w życie przepisów unijnych określających wydatki związane z silnikowymi pojazdami drogowymi, które nie dają prawa do pełnego odliczenia podatku VAT, jeśli data ta będzie wcześniejsza

12 Ustawa o VAT ograniczenie odliczenia Ustawa o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw z 7 lutego 2014 r.: Do ustawy o VAT (art. 2) wprowadza się definicję pojazdów samochodowych pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym. Wprowadza się nowy art. 86a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury, z tytułu WNT, importu usług, importu towarów, etc

13 Katalog wydatków Wydatki związane z pojazdami samochodowymi obejmują w szczególności (katalog otwarty): wydatki dotyczące nabycia, importu, wytworzenia pojazdów bądź nabycia lub importu ich części składowych, wydatki dotyczące używania pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej o podobnym charakterze związane z ta umową; wydatki z tytułu nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego, gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy i konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów lub usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów. Ograniczenie prawa do odliczenia nie ma zastosowania: do pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, do pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, do towarów, montowanych w pojazdach samochodowych i związanych z nimi usług montażu, serwisu i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

14 Działalność gospodarcza Kiedy pojazdy uznawane są za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej? Wtedy, gdy sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza ustalony w zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika; Konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika (lub powoduje, że ich użycie dla tych celów jest nieistotne) - za takie uznano: samochody typu pick-up, van z jednym rzędem siedzeń, pojazdy specjalne wymieniono wprost jakie pojazdy są objęte wyłączeniem pojazdy z jednym rzędem siedzeń, w których kabina kierowcy i nadwozie stanowią odrębne konstrukcyjnie elementy pojazdu. Minister Finansów może określić dalsze pojazdy uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej w drodze rozporządzenia

15 Ewidencja przebiegu pojazdów Wprowadza się obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów z tego obowiązku zwolnione są: pojazdy przeznaczone do odprzedaży, sprzedaży lub oddania do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu (bądź innej umowy o podobnym charakterze), jeśli działanie to stanowi przedmiot działalności podatnika, pojazdy samochodowe, w odniesieniu do których podatnik odlicza VAT w wysokości 50% bądź w ogóle nie przysługuje mu prawo do odliczenia VAT. Ustawa szczegółowo określa elementy wymagane ewidencji przebiegu pojazdu. Podatnik będzie zobowiązany do złożenia informacji o pojazdach wykorzystywanych wyłącznie w działalności gospodarczej do Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od poniesienia pierwszego wydatku związanego z tymi pojazdami. W razie braku złożenia powyższej informacji uznaje się, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dopiero od złożenia takiej informacji. Zmiana sposobu wykorzystywania pojazdu konieczność aktualizacji informacji najpóźniej przed dniem zmiany

16 Ewidencja przebiegu pojazdów Ewidencja przebiegu pojazdów powinna zawierać: numer rejestracyjny pojazdu, dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji, stan licznika przebiegu na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji, wpis osoby kierującej pojazdem dotyczący każdego wykorzystania pojazdu, obejmujący: kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, opis trasy (skąd dokąd), liczbę przejechanych kilometrów, imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem Jeżeli pojazd jest udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis: - jest dokonywany przez osobę udostępniającą pojazd, - obejmuje: - kolejny numer wpisu, - datę i cel udostępnienia pojazdu, - stan licznika na dzień udostępnienia i zwrotu pojazdu, - liczbę przejechanych kilometrów, - imię i nazwisko osoby, które udostępniony został pojazd

17 Likwidacja zwolnienia, korekta VAT Ministerstwo zapowiada likwidację zwolnienia od VAT dla samochodów osobowych, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia VAT (obecnie przewidziane w rozporządzeniu MF) sprzedaż takich pojazdów będzie więc opodatkowana według zasad ogólnych. Wprowadzenie do ustawy art. 90b zakładającego obowiązek korekty odliczonego VAT w ciągu 60 miesięcy od dnia nabycia, importu lub oddania do używania pojazdów samochodowych: w przypadku rozpoczęcia używania pojazdu (od którego odliczono pełną kwotę VAT) do działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza w przypadku rozpoczęcia używania pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej (jeśli przy jego nabyciu odliczono tylko 50% VAT) Sprzedaż pojazdu w trakcie okresu korekty jednorazowa korekta w miesiącu sprzedaży, przy czym uznaje się, że nastąpiła zmiana wykorzystania pojazdu na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej. W przypadku pojazdów o wartości początkowej do 15 tys. zł okres korekty to 12 miesięcy. 17

18 Wykorzystanie do celów prywatnych Udostępnienie pojazdów samochodowych do użytku osobistego pracowników - Przede wszystkim, w przypadku samochodów zarejestrowanych, niebędących towarem handlowym, przedmiotem wynajmu, leasingu, istnieć będzie domniemanie o ich wykorzystaniu zarówno na cele działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza. Nowy art. 8 ust. 5 i 6 ustawy o VAT - art. 8 ust. 2 pkt 1) ustawy o VAT nie będzie mieć zastosowania (a tym samym oddanie do użytku prywatnego pracowników nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT) jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu: nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów, lub nabycia lub importu części składowych do tych pojazdów, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia, podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego. Na potrzeby powyższego nabyciem będzie również przyjęcie pojazdów w użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu (z wyjątkiem takich umów kwalifikowanych jako skutkujące dostawą towarów). 18

19 Inne zmiany Wprowadzenie art. 7 nowelizacji: oddanie do używania na cele prywatne samochodów przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia VAT na poziomie 50% (nie więcej niż 5 tys. zł) lub 60% (nie więcej niż 6 tys. zł) nie podlega opodatkowaniu przepis ten ma obowiązywać już od stycznia 2014 r. Zmiany w zakresie podatków dochodowych ujednolicenie definicji samochodów osobowych i dostosowanie ich do definicji z ustawy o VAT. Kodeks karny skarbowy wprowadzenie sankcji za brak złożenia informacji o pojeździe bądź złożenie jej po terminie bądź podanie w niej danych niezgodnych ze stanem faktycznym czyn zagrożony grzywną do 720 stawek dziennych. W przypadku mniejszej wagi, sprawca czynu podlega karze grzywny jak za wykroczenie skarbowe. 19

20 VAT od paliwa Paliwo, olej napędowy i gaz Przepis przejściowy zakłada, że aż do końca czerwca 2015 r. z tytułu nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu do: samochodów osobowych, samochodów innych niż osobowe (a więc ciężarowych), w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi: 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg, 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg, 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg, Przepis ten nie dotyczy jednak pojazdów samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej Generalnie dotyczy to paliw do pojazdów, które w chwili obecnej również nie uprawniają do odliczenia podatku VAT z tytułu nabycia paliw. 20

21 Ochrona praw nabytych W przypadku pojazdów wykorzystywanych na podstawie umów najmu, dzierżawy, leasingu i innych umów o podobnym charakterze zawartych przed dniem wejścia w życie zmian, które na dzień przed wejściem w życie zmian uprawniają podatnika do pełnego odliczenia VAT, ograniczenia w zakresie odliczenia VAT od wydatków wynikających z tych umów nie stosuje się pod warunkiem: braku zmian tych umów po wejściu w życie zmian, wydania pojazdu przed dniem wejścia w życie zmian, zarejestrowania umowy we właściwym urzędzie skarbowym w ciągu 30 dni od dnia wejścia w życie zmian. Co z samochodami osobowymi, wykorzystywanymi przez podatników na podstawie trwających umów najmu, dzierżawy czy leasingu? 21

22 Wejście w życie Ustawa wchodzi w życie 1 kwietnia 2014 r. (z wyjątkami) Od 1 stycznia 2015 r. wchodzą w życie: Ø Art. 1 pkt 7 nowelizacji, który uchyla art. 103 ust. 6 ustawy o VAT Informacja, o której mowa w ust. 5 (o nabywanych środkach transportu), wraz z kopią faktury potwierdzającej nabycie środka transportu i dowodem zapłaty, stanowią podstawę do wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 105 ust. 1 Ø Art. 1 pkt 8 nowelizacji, który uchyla art. 105 ustawy o VAT VAT-25 Naczelnicy urzędów skarbowych dla celów związanych z rejestracją środków transportu są obowiązani do wydawania zaświadczeń potwierdzających: 1)uiszczenie przez podatnika podatku, 2)braku obowiązku uiszczenia podatku z tytułu przywozu nabywanych z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju pojazdów, które mają być dopuszczone do ruchu na terytorium kraju 22

23 Wyrok NSA - I FSK 169/13 Samochody do celów demonstracyjnych, zastępczych i służbowych W zakresie art. 3 ust. 2 ustawy z r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym ma znaczenie sformułowanie "odsprzedaż tych samochodów (pojazdów)" z podkreśleniem słowa "odsprzedaż" i "tych". Zatem odsprzedaż tych zakupionych samochodów odnosi się do faktycznej, rzeczywistej dalszej ich sprzedaży, a nie jest powiązana jedynie z faktem, że dany podmiot w ogóle zarejestrował i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami. Wyłączenie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy. Podmiot prowadzi działalność polegającą na kupnie, a następnie odsprzedaży samochodów, a wyłączenie od ograniczenia prawa do odliczenia dotyczy tych pojazdów, które są przedmiotem tejże działalności podstawowej, a więc niesporadycznej podmiotu. Dopóki nie zostanie zmienione przeznaczenie samochodów, dopóki będą one traktowane jak towar handlowy, nawet jeśli w pewnym zakresie, przejściowo, będą służyć jakimś czynnościom o dodatkowym charakterze w stosunku do działalności podstawowej, dotąd podatnik będzie korzystał z pełnego odliczenia VAT. W przypadku zerwania tej więzi z czynnościami odsprzedaży, kiedy to nie będą mogły być jako towar handlowy oferowane do sprzedaży, czyli zostaną wykorzystane do innych celów, wystąpi ograniczenie odliczenia podatku naliczonego związanego z ich nabyciem. 23

24 Marta Szafarowska, tel. (22) ,