w firmie Samochód Jak kupić jak rozliczać jak sprzedać

Transkrypt

1 Samochód w firmie Jak kupić jak rozliczać jak sprzedać Podatki dochodowe VAT Leasing Auta służbowe na potrzeby prywatne Samochód pracownika a koszty pracodawcy

2

3 Samochód w firmie Jak kupić jak rozliczać jak sprzedać Podatki dochodowe VAT Leasing Auta służbowe na potrzeby prywatne Samochód pracownika a koszty pracodawcy

4 Adres redakcji: Warszawa, ul. Okopowa 58/72, Autor: Radosław Kowalski Redaktor prowadzący: Krzysztof Krubski Korekta: Mirosława Jasińska-Nowacka Projekt graficzny okładki: Kinga Pisarczyk DTP: Joanna Archacka Biuro Obsługi Klienta: Warszawa, ul. Okopowa 58/72 tel , , Copyright by INFOR Biznes Sp. z o.o. Wydanie I/2016, czerwiec 2016 r. ISBN

5 Spis treści Wstęp...5 Rozdział 1. Samochód osobowy w podatkach dochodowych...7 Istotna definicja... 7 Samochody służbowe na potrzeby prywatne od 2015 roku lepiej, ale...11 Przepisy nie wskazują dla samochodów w szczególny sposób, czy jest przychód...11 Ustawodawca mówi, ile przychodu, i nie podlega to negocjacjom...16 Kluczowe znaczenie pojęcia wykorzystywanie Wykorzystanie nie tylko, gdy pracownik jeździł samochodem...19 Świadczenie częściowo odpłatne...22 Zleceniobiorcy, kontrakty menedżerskie itp...23 Samochód objęty VAT-26 nie może wyznaczać przychodu pracownika...26 Rozdział 2. Koszty pod szczególnym nadzorem...27 Koniecznie przeczytaj, zanim kupisz lub wprowadzisz samochód do środków trwałych...28 Jak wyznaczyć wartość początkową samochodu...38 Nie zawsze cała amortyzacja w kosztach Przykra niespodzianka przy sprzedaży...52 Leasing samochodu jako lekarstwo na podatki...54 Co po wykupie z leasingu u osoby fizycznej...59 Koszty używania samochodu...61 Naprawy samochodu...64 Wykorzystywanie samochodów niebędących składnikami majątku przedsiębiorcy Składniki majątku prywatnego wykorzystywane w działalności gospodarczej

6 Samochody niebędące środkiem trwałym osoby fizycznej bez konieczności prowadzenia ewidencji Samochód pracownika a koszty pracodawcy Rozdział 3. Samochody osobowe w VAT...81 Ograniczenie podatku naliczonego...82 Samochody ze 100-proc. VAT naliczonym...85 Pojazdy objęte VAT Samochody do sprzedaży i na wynajem a VAT...91 Korekta przy zmianie sposobu wykorzystania...92 Samochody osobowe a VAT od nieodpłatnego świadczenia...95 Umowa leasingu a zachowanie prawa do rozliczenia podatku naliczonego...96 VAT od paliwa

7 Wstęp Nie odnajdziemy chyba żadnego innego sprzętu i żadnej innej rzeczy, której ustawodawca podatkowy poświęciłby tak wiele miejsca w przepisach prawa podatkowego, jak samochodom osobowym, m.in. dlatego wykorzystywanie przez podatników samochodów osobowych w wykonywaniu przez nich działalności gospodarczej prowokuje liczne spory pomiędzy nimi a przedstawicielami fiskusa. Bez wątpienia negatywne nastawienie prawodawcy i przedstawicieli aparatu skarbowego do samochodów osobowych mogłoby być przedmiotem wnikliwej analizy, np. psychologicznej czy socjologicznej, jednak w tym poradniku ograniczamy się tylko, a jednocześnie aż, do omówienia najważniejszych (ale nie tylko podstawowych) zasad podatkowych dotyczących ich wykorzystywania w firmie. Ponadto przedstawimy konsekwencje podatkowe posługiwania się przez przedsiębiorców, a także ich pracowników i współpracowników, pojazdami samochodowymi. Zaprezentujemy całkowicie legalne i efektywne metody optymalizacji podatkowej. Postaramy się też udzielić odpowiedzi na pytania podatkowe, na które każdego dnia muszą znaleźć odpowiedź tysiące podatników. Mimo że problematyka rozliczania podatkowego wykorzystywania samochodów osobowych w działalności gospodarczej zdominowana jest przez VAT, to równie ważne jest wyznaczenie prawidłowych skutków w podatkach dochodowych. Okazuje się bowiem, że właśnie tutaj znajdują się bardzo dotkliwe obciążenia fiskalne. Tymczasem zajęci rozwiązywaniem problemów z podatkiem od towarów i usług podatnicy wpadają niekiedy w pułapki zastawione na nich przez prawodawcę w ustawach o podatkach dochodowych. Od lipca 2015 r. zmieniły się nam zasady rozliczania VAT od paliwa do samochodów osobowych, wtedy pojawiła się nowa zagwozdka Brzmi to dziwnie, ale rozwiązanie zagadki Czytelnicy znajdą w tym poradniku. Radosław Kowalski doradca podatkowy 5

8 6

9 Rozdział 1. Samochód osobowy w podatkach dochodowych Przeciętny podatnik zapytany o skutki podatkowe używania samochodu osobowego w pierwszej kolejności z pewnością zastanowiłby się nad prawem do odliczania VAT od paliwa i samych samochodów. Jednak nie bez przyczyny nieco przewrotnie rozpoczynamy nasz poradnik od podatków dochodowych. Ze względu na ograniczenia i szczególne przepisy odnoszące się do korzystania z samochodów osobowych, zamieszczone zarówno w przepisach normujących opodatkowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, jak i osobami prawnymi, niektóre decyzje podejmowane przez nich pod dyktatem VAT, a z pominięciem tych regulacji, mogą mieć bardzo nieprzyjemne konsekwencje. Należy pamiętać, że pomimo dużego podobieństwa pomiędzy przepisami CIT i PIT w pewnych obszarach występują wydawałoby się drobne, a jednak istotne różnice, nieuwzględnienie których również może doprowadzić do błędów podatkowych. Istotna definicja Na potrzeby wyznaczania podatku dochodowego ustawodawca postanowił doprecyzować, co to jest samochód osobowy. Według definicji samochodem osobowym jest pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą (patrz art. 5a pkt 19a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: ustawa o PIT, i art. 4a pkt 9a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: ustawa o CIT). Przez przepisy prawa o ruchu drogowym należy rozumieć ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.; dalej: prawo o ruchu drogowym). Oznacza to, że jest to pojazd inny niż ciągnik rolniczy, motorower i pojazd szynowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Specjalnie na potrzeby podatków dochodowych zostało zastrzeżone, że jako samochodu osobowego nie kwalifikuje się: a) pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą: 7

10 Samochód w firmie klasyfikowanego na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków, b) pojazdu samochodowego, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu, c) pojazdu specjalnego, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym, i jeżeli spełnione są również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy, d) pojazdu samochodowego określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz ze zm.; dalej: ustawa o VAT). To oznacza, że samochodami osobowymi nie są również: samochody pogrzebowe oraz bankowozy typu A i B, o ile (warunek dotyczy obu rodzajów) mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony. WAŻNE Ze względu na sposób odesłania za samochody osobowe według podatków dochodowych uznawane są: 1) pomoc drogowa, mająca nadwozie konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu uszkodzonych pojazdów, 2) samochody pogrzebowe, z więcej niż jednym rzędem siedzeń i o dopuszczalnej masie całkowitej nie wyższej niż 3 tony, nawet jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy są usługi pogrzebowe, 3) bankowozy, w tym typu A i B, z więcej niż jednym rzędem siedzeń i o dopuszczalnej masie całkowitej nie wyższej niż 3 tony, nawet jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej podatnika wykorzystującego te pojazdy jest transport wartości pieniężnych. Pamiętać należy, że podatnik, który korzysta z samochodu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony i klasyfikuje go jako inny niż osobowy, musi przeprowadzić dodatkowe badanie techniczne w okręgowej stacji kontroli po- 8