PROGRAM EDUKACJI PRZYRODNICZEJ

Transkrypt

1 Mamy tylko jedną Ziemię, a jej przyszłość zależy od każdego, na pozór niewielkiego, ludzkiego działania, zależy od każdego z nas. [ Florian Plit ] PROGRAM EDUKACJI PRZYRODNICZEJ PRZEDSZKOLA PRZYJACIÓŁ KSIĄŻKI PRZYJACIELE PRZYRODY Opracowała mgr Agnieszka Sokółka

2 Wstęp. W przedszkolu jest wiele okazji do kształtowania u dzieci zamiłowania do świata przyrody, kształtowania właściwego, opiekuńczego stosunku do roślin i zwierząt, doprowadzania do zrozumienia stanowiska i roli człowieka w przyrodzie. Uwrażliwianie dzieci na piękno i konieczność ochrony przyrody sprawia, że czują się oni odpowiedzialni za otaczające środowisko. Poznawanie przyrody dostarcza dziecku wiele możliwości przeżywania nowych doznań i wzbogacania wiedzy, sprzyja także rozwojowi umysłowemu i emocjonalnemu, wpływa na rozwój uczuć estetycznych, dziecko uczy się odczuwania i podziwiania piękna przyrody, a także uzewnętrzniania uczuć. Podstawowym zadaniem nauczyciela jest dostarczenie dziecku możliwości poznawania przyrody poprzez aktywny i bezpośredni kontakt z nią i jej zjawiskami. Program opracowany został dla dzieci w wieku przedszkolnym. Treści w nim zawarte mają na celu rozwijanie u małych uczestników zainteresowań środowiskiem przyrodniczym, a także wpływają na kształtowanie postaw ekologicznych. Program ma charakter otwarty, można go zmieniać i modyfikować w zależności od potrzeb przedszkola i możliwości dzieci. Jest spójny z zadaniami i koncepcją przedszkola i zgodny z nową podstawą programową. Nauczyciel pełni w nim rolę przewodnika i koordynatora działań. Formy i metody pracy są różnorodne, dostosowane do poziomu i możliwości rozwojowych dzieci, doświadczeń życiowych oraz nawyków wyniesionych z domu.

3 Ogólne cele programu: - rozbudzanie potrzeby kontaktu z przyrodą, - dbanie o środowisko i uczenie się aktywnych form wypoczynku na łonie przyrody, - zdobywanie i doskonalenie umiejętności obserwowania i analizowania zjawisk przyrodniczych, - kształtowanie pozytywnych więzi ze środowiskiem przyrodniczym i odpowiedzialności za jego stan, - kształtowanie postaw proekologicznych. Cele szczegółowe: - dziecko zna podstawowe zasady ochrony przyrody, - jest świadome, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe, - wie, że należy dbać o rośliny i zwierzęta, - jest odpowiedzialne za stan środowiska przyrodniczego, - zna różne środowiskami naturalne, - dziecko zna pojęcie ekologia, recykling, - zna zagrożenia cywilizacyjne, - dziecko przestrzega zasad bezpieczeństwa podczas aktywności ruchowej na świeżym powietrzu. Program oparty jest na zasadzie stopniowania trudności, oraz przyrostu wiadomości i umiejętności dzieci w latach bytności w przedszkolu. Przystosowany jest również do możliwości ruchowych, manualnych, emocjonalnych i umysłowych dzieci w poszczególnych grupach wiekowych. Formy, metody i warunki pracy Formy i metody pracy są różnorodne, dostosowane do poziomu, wiedzy i możliwości dzieci, wieku, ich doświadczeń życiowych, nawyków itp. Proponowane formy pracy: - Zajęcia z całą grupą z zastosowaniem aktywnych metod pracy.

4 - Zajęcia w zespołach. - Zajęcia indywidualne wyzwalające swobodną ekspresję. - Wspólne spotkania z rodzicami Podstawową formą aktywności dziecka w przedszkolu jest zabawa i na niej też oparte będą wszystkie działania związane z realizacją programu. Proponowane metody pracy: metoda podająca: pogadanka, dyskusja, opis, obserwacja (spontaniczna i kierowana), opowiadania, opisy, wyjaśnienia, wywiad metoda eksponujące: pokaz i przeżycie, sztuka teatralna z wykorzystaniem obrazów naturalnych, modeli, praca z literaturą turystyczno-krajoznawczą i czasopismami, gry dydaktyczne, spotkania, prezentacje multimedialne, wystawy, metoda praktyczna (badawcza- uczenie się przez działanie i doświadczanie): spacery, wycieczki, zajęcia w terenie, doświadczenia i eksperymenty, hodowla, praca dla środowiska. Współpraca ze środowiskiem lokalnym i rodzicami Współpraca ze środowiskiem lokalnym. - Współpraca z Nadleśnictwem w Bucharzewie; - Spotkania z leśnikiem w środowisku leśnym i w przedszkolu; - Współpraca z Ośrodkiem Zdrowia, agroturystykami, Sierakowskim Ośrodkiem Sportu i Rekreacji i Ośrodkiem Edukacji Przyrodniczej w Mniszkach; -Branie udziału w konkursach przyrodniczych i galerii twórczości dzieci o tematyce przyrodniczo-ekologicznej na terenie placówek opiekuńczych i oświatowych na terenie gminy i na zewnątrz. Współpraca z rodzicami. - Zapoznanie z programem przyrodniczym i celowością jego realizacji w przedszkolu oraz zachęcenie do współpracy; - Uczestniczenie rodziców w zajęciach i zabawach o tematyce przyrodniczej

5 organizowanych w grupach; - Podnoszenie kultury ekologicznej rodziców; - Włączanie rodziców w urządzanie kącików przyrodniczych ; - Zachęcanie rodziców do aktywnego spędzania czasu wolnego na łonie przyrody np. wycieczki rowerowe, gry i zabawy sportowe; - Zorganizowanie wspólnie z rodzicami teatrzyku dla dzieci pt. Chrońmy przyrodę. Formy realizacji w poszczególnych miesiącach roku szkolnego. MIESIĄC FORMY REALIZACJI OSOBY WRZESIEŃ PAŹDZIERNIK - Jesień za progiem - dostrzeganie i nazywanie zmian zachodzących jesienią w przyrodzie Witaminy na talerzu - zabawy przyrodnicze z owcami i warzywami - Segregacja śmieci zabawy dydaktyczne. - Święto grzyba wycieczka do Parku Grzybowego w Piłce. - Święto Pieczonego Ziemniaka (agroturystyki, gospodarstwa rolne, nadleśnictwo Kukułka) - Rowerem przez Puszczę - wycieczka rowerowa chętnych rodzin nad jezioro Jaroszewskie. - Jesień w pełnej krasie - spacery do parku i lasu, porównywanie ich wyglądu, zbieranie liści, kasztanów, żołędzi, różnicowanie drzew liściastych i iglastych, owoców drzew - zbiórka kasztanów akcja ogólno przedszkolna - prace plastyczne z wykorzystaniem darów jesieni - Jarzębinka J. Tajc teatrzyk dzieci - rozmowy, pokazy na ilustracjach, słuchanie odgłosów ptaków - odloty ptaków - Powiatowy konkurs plastyczny Przyrodnicze Cudaki - rozmowy n/t przygotowań zwierząt i ludzi do REALIZUJĄCE Wszystkie grupy Gr. VI, VII Gr. I,II,III,IV,V,VIII A. Sokółka E. Starzak, gr. VI

6 zimy gr. I,II,IV,V,VIII (po jednej pracy) LISTOPAD GRUDZIEŃ STYCZEŃ - Przyrodnicze Cudaki - ogłoszenie wyników powiatowego konkursu plastycznego - zbiórka makulatury akcja ogólno przedszkolna - Mały przyrodnik - obserwacje przyrodnicze przy pomocy szkła powiększającego, mikroskopu, wyciąganie wniosków - Zaczarowany las udział dzieci w przedstawieniu teatralnym. - prowadzenie kalendarza pogody - Mali badacze - badanie czystości śniegu, lodu, topnienie; - Drzewa iglaste na świecie - oglądanie ilustracji, czasopism, atlasów, prezentacji multimedialnych, poznawanie pierwszych roślin na ziemi, poznawanie roślin na różnych kontynentach; wpływ klimatu na rodzaj roślinności - Goście ptasiej stołówki - urządzanie w ogrodzie przedszkolnym stołówki dla ptaków, rozwieszanie pudełek z karmą, stawianie karmników - Dbamy o zwierzęta zimą - dokarmianie zwierząt w okresie zimy wycieczki do Nadleśnictwa w Bucharzewie - Dary Nowego Roku - zabawy dydaktyczne, muzyczno-taneczne utrwalające nazwy i cechy charakterystyczne dla pór roku - W krainie wiecznego lodu -wymienianie fizycznych właściwości wody, śniegu, lodu, zapoznanie ze zwierzętami polarnymi, pogodą zimową A. Sokółka teatrzyk Orzełek gr. 5,6-latków gr. IV, III LUTY - Ogródki w naszych salach - założenie hodowli roślin w przedszkolnych kącikach przyrody hodowla wybranych roślin w sali przedszkolnej, obserwacja ich wzrostu i rozwoju; - Zimo baw się z nami - zabawy ruchowe na śniegu; - Zima w lesie - szukanie tropów zwierząt na śniegu. - W marcu jak w garncu - obserwacja pogody w okresie przedwiośnia, zmiany w przyrodzie, powroty ptaków, budzenie się zwierząt z Gr. 5, 6-latków gr. 5, 6-latki

7 MARZEC zimowego snu, pierwsze wiosenne kwiaty; - aktywne uczestniczenie w hodowli roślin, podejmowanie działań pielęgnacyjnych; gr. 5, 6-latki KWIECIEŃ - Nie tylko dzieci segregują śmieci - organizacja selekcji śmieci w przedszkolu, zbiórka zużytych baterii selekcja bieżących odpadów, zapoznanie z pojęciem recykling, ekologia; - Wycieczka do zakładu segregacji odpadów w Prusimiu. - Makulatura za drzewko udział w akcji - obserwacja drzew w okresie kwitnienia, rola pszczół; - Światowy Dzień bez Papierosa pogadanki na temat szkodliwości wpływu nikotyny na organizm ludzki;(w oparciu o Program Czyste powietrze wokół nas ). - Chrońmy przyrodę teatrzyk z okazji Dnia Ziemi. - Przyjaciele przyrody Quiz przyrodniczy z okazji Dnia Ziemi. H. Matysiak gr. 5, 6-latki Rada Rodziców A. Sokółka MAJ CZERWIEC - Z przyrodą za pan brat - wycieczka do Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Mniszkachposzerzanie wiedzy i umiejętności dotyczących treści przyrodniczo-ekologicznych, kształtowanie postawy obrońcy środowiska przyrodniczego; - Wiosna na łące - pikniki i spacery na łąkę i do parku obserwacja przyrody z wykorzystaniem lup, zapoznanie z etapami rozmnażania: żaby, motyla, biedronki; - Rowerem przez Puszczę - wycieczka rowerowa nad jezioro Lichwin spędzanie wolnego czasu na łonie przyrody; - Lato wita nas wakacji czas charakterystyka lata, pogody, sposobu spędzania wolnego czasu na łonie przyrody, przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. gr. VII, VIII A. Sokółka

8 Planowane korzyści z realizacji programu: Dziecko: Kojarzy zdobytą wiedzę o zjawiskach przyrodniczych z systematyczną obserwacją. Rozumie podstawowe pojęcia i zjawiska przyrodnicze.. Odróżnia pozytywne i negatywne działania człowieka na środowisko, nabywa wiadomości na temat sposobów zapobiegania dewastacji środowiska naturalnego. Potrafi pracować samodzielnie i w grupie. W działaniu wykazuje się odpowiedzialnością i znajomością zasad dobrego zachowania. Potrafi postępować bezpiecznie i rozważnie. Chętnie przebywa w naturalnym środowisku i potrafi się nim cieszyć. Dostrzega piękno przyrody. Dba o zdrowie, higienę własną i otoczenia.. Rodzic: Odczuwa potrzebę brania odpowiedzialności za wygląd naszej Małej Ojczyzny. Poprawia własną świadomość ekologiczną. Rozwija swój patriotyzm lokalny. Nauczyciel: Doskonali swój warsztat pracy. Promuje przedszkole w środowisku. Propaguje wiedzę przyrodniczą wśród dzieci. Rozwija i doskonali umiejętność współpracy z rodzicami i innymi nauczycielami. Ewaluacja Ewaluacją programu będą następujące działania: - udział dzieci w konkursie plastycznym - opinie rodziców i innych nauczycieli n/t opanowania przez dzieci treści przyrodniczoekologicznych - udział dzieci w Quizie przyrodniczym

9 Literatura: 1. Rady na odpady, czyli jak przeżyć inwazję śmieci. A. Brzeziński Białystok 1998, 2. Kolekcje przyrodnicze w edukacji ekologicznej dzieci przedszkolnych, K. Żuchelkowska, wyd. Tanan, Bydgoszcz Ekologia w przedszkolu, G. Kutyłowska, wyd. Didasko, Warszawa 1997