RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE Chruślina Kuratorium Oświaty w Lublinie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 2/26

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Halina Dudzińska Zuchniarz, Jan Skutnik. Badaniem objęto 28 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 40 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 11 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy).przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 3/26

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa w Chruślinie jest publiczną szkołą podstawową, prowadzoną przez Wójta Gminy Józefów nad Wisłą. Do szkoły uczęszcza 44 uczniów w 6 oddziałach. Szkoła stwarza uczniom dobre warunki do nauki i rozwijania zainteresowań. Dysponuje nowoczesnym boiskiem sportowym, placem zabaw, pracownią komputerową. Szkoła zapewnia przyjazną atmosferę nauki, uczy samodzielności, promuje wśród uczniów zdrowy styl życia oraz wspiera samorządność uczniowską. Nauczyciele w sposób właściwy planują procesy edukacyjne oraz stosują różne metody dydaktyczne. W procesie lekcyjnym wykorzystują zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, kształtują kompetencje kluczowe oraz umożliwiają uczniom zdobywanie wiadomości i umiejętności w zakresie poszczególnych przedmiotów nauczania. Umiejętności uczniów kształcone są zarówno podczas procesu lekcyjnego, jak i na zajęciach wyrównawczych i rozwijających wiedzę, a także poprzez uczestnictwo uczniów w projektach realizowanych w szkole, konkursach, zawodach sportowych, wycieczkach edukacyjnych, akcjach charytatywnych i społecznych, uroczystościach szkolnych i środowiskowych. Pomimo wysiłków nauczycieli zmierzających do zapewnienia uczniom jak największych osiągnięć w nauce, zmienne i niezbyt wysokie wyniki uzyskiwane przez uczniów na sprawdzianach zewnętrznych wydają się być niewspółmierne do włożonej pracy oraz warunków jakimi dysponuje szkoła.w szkole realizowane są działania mające na celu zapewnienie uczniom kontaktu z kulturą oraz działania zmierzające do integracji społeczności szkolnej, dobrej komunikacji, wzajemnej współpracy - co rozwija u uczniów postawy akceptacji, tolerancji, zdrowej rywalizacji, odpowiedzialności, poszanowania zasad i przepisów prawa wewnątrzszkolnego, szacunku dla innych, dbałości o swoje zdrowie, a także postawy proekologiczne i prospołeczne. Uczniowie podkreślili w wywiadzie wartość pozytywnego klimatu oraz bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, jaki zapewnia im szkoła. Rodzice, partnerzy oraz organ prowadzący podkreślili rolę szkoły jako instytucji kulturotwórczej oraz czynnika integrującego lokalne środowisko. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 4/26

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 108 SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE Szkoła podstawowa Chruślina Kod pocztowy Urząd pocztowy JÓZEFÓW NAD WISŁĄ Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 44 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 5.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 7.33 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 6.29 LUBELSKIE opolski Józefów nad Wisłą gmina wiejska SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 5/26

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) C Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) C W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 6/26

7 Wnioski 1. Szkoła rozpoznaje możliwości i umiejętności uczniów rozpoczynających kolejne etapy kształcenia, dzięki czemu nauczyciele planując procesy edukacyjne dostosowują wymagania do potrzeb i możliwości uczniów. 2. Nauczyciele w niewielkim stopniu stosują TIK w nauczaniu poszczególnych przedmiotów, pracę zespołową, kształtowanie u uczniów umiejętności uczenia się oraz indywidualizację nauczania, co ma wpływ na niezadowalające efekty kształcenia osiągane przez szkołę. 3. Działania szkoły wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów nie przekładają się na wzrost efektów kształcenia, o czym świadczy utrzymywanie się od kilku lat wyników sprawdzianu zewnętrznego na poziomie niskim lub niżej średnim. 4. W szkole analizowane są wyniki sprawdzianu oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Na ich podstawie formułowane są wnioski i rekomendacje, które są wdrażane przez wszystkich nauczycieli. Powyższe działania podejmowane są w celu poprawy skuteczności procesów nauczania-uczenia się. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 7/26

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła systematycznie rozpoznaje możliwości i umiejętności uczniów rozpoczynających kolejny etap kształcenia. D ziałania mające na celu dostosowanie treści i metod nauczania do rozpoznanych potrzeb podejmowane są n a podstawie prowadzonych diagnoz. Nauczyciele uwzględniają w planowaniu procesów edukacyjnych zalecane sposoby i warunki realizacji podstawy programowej, lecz w różnym zakresie. W najmniejszym stopniu wykorzystuje się technologię informacyjno-komunikacyjną w nauczaniu poszczególnych przedmiotów, pracę zespołową oraz kształtowanie u uczniów umiejętności uczenia się. Systematycznie monitorują osiągnięcia uczniów oraz podejmują działania adekwatne do rozpoznanych potrzeb. Działania szkoły wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów nie przekładają się na wzrost efektów uczenia się w aspekcie wyniku sprawdzianu zewnętrznego, który wzrósł do 4 staninu i utrzymuje się. Jednak u czniowie mają inne osiągnięcia edukacyjne, np. w konkursach i zawodach sportowych. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 8/26

9 Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Szkoła systematycznie rozpoznaje możliwości i umiejętności uczniów rozpoczynających kolejny etap kształcenia. Na podstawie prowadzonych diagnoz podejmowane są działania mające na celu dostosowanie treści i metod nauczania do rozpoznanych potrzeb. Według dyrektora, szkoła rozpoznaje możliwości i umiejętności uczniów kl. I za pomocą testu diagnostycznego, obserwacji oraz rozmów i wywiadów z rodzicami. Ponadto wykorzystuje diagnozy gotowości szkolnej opracowywane pod koniec etapu poprzedzającego tj. rocznego obowiązkowego przygotowania ucznia do szkoły. Uwzględnia wyniki OBUT przeprowadzanego pod koniec III klasy oraz wyniki badania sprawności fizycznej uczniów (Indeks sprawności fizycznej).diagnoza "na wejście" dla uczniów kl. IV jest prowadzona przez nauczycieli przedmiotów: matematyki (sprawdzian z matematyki na rozpoczęcie nauki w klasie IV szkoły podstawowej WSiP), języka polskiego (sprawdzian z języka polskiego diagnozujący wiedzę i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w kl. 4 wyd. WSiP), przyrody (diagnoza z Nową Erą test dla uczniów). Testy z tych przedmiotów przesyłane są do wydawnictw, które opracowują wyniki i przesyłają je szkole. Z analizy danych zastanych wynika, że wnioski wypływające ze wstępnej diagnozy znajdują odzwierciedlenie w działaniach nauczycieli i pracy z uczniami. Nauczyciele dostosowują i modyfikują plany dydaktyczne z poszczególnych przedmiotów, np. zwiększają liczbę godzin przeznaczonych na doskonalenie umiejętności, które słabo wypadły na sprawdzianie, zwiększają liczbę ćwiczeń doskonalących te umiejętności. Prowadzą zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z języka polskiego dla uczniów z trudnościami w nauce, dodatkowe zajęcia wspomagające dla uczniów klasy IV w ramach art. 42 KN, przekazują informacje o postępach w nauce uczniowi i rodzicom. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 9/26

10 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele uwzględniają w planowaniu procesów edukacyjnych zalecane sposoby i warunki realizacji podstawy programowej, lecz w różnym zakresie. W najmniejszym stopniu wykorzystuje się technologię informacyjno-komunikacyjną w nauczaniu poszczególnych przedmiotów, pracę zespołową oraz kształtowanie u uczniów umiejętności uczenia się. Nauczyciele deklarują w ankiecie, że rozwijają u uczniów wszystkie kompetencje kluczowe opisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej. W ich opinii, na wszystkich lub większości prowadzonych zajęć, dają uczniom możliwość kształtowania takich kompetencji jak: komunikowanie się w języku ojczystym (100% wskazań), czytanie rozumienie, wykorzystywanie i przetwarzanie tekstów (100%), myślenie naukowe tj. umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych (100%), umiejętność odkrywania swoich zainteresowań (100%), myślenie matematyczne (90%), umiejętność uczenia się (100%), umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (60%), umiejętność pracy zespołowej (90%). Powyższe opinie nauczycieli potwierdziły obserwacje zajęć, w trakcie których nauczyciele wykorzystywali większość z ww. umiejętności uczniów, zwłaszcza czytanie i komunikowanie się w języku ojczystym, zarówno w mowie jak i piśmie (wszystkie obserwacje) oraz myślenie naukowe (4 z 6 obserwacji), połowicznie umiejętność pracy zespołowej, myślenie matematyczne (2 z 6), umiejętność uczenia się (1 z 6). Nie zaobserwowano na żadnej z lekcji, aby uczniowie posługiwali się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Nauczyciele informują, że na swoich lekcjach wykorzystują zalecane sposoby i warunki realizacji podstawy programowej, a szczególnie: wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktyce, dbanie o wszechstronny rozwój uczniów oraz rozwój kompetencji kluczowych (po 100% wskazań), dbanie o infrastrukturę (90%), uczenie się dzieci przez zabawę oraz przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym (po 50%), mobilizowanie uczniów do generowania własnych pomysłów rozwiązań oraz wykorzystanie mediów edukacyjnych (po 40%), organizowanie pozalekcyjnych form nauki (20%). Obserwacja zajęć oraz rozmowa z nauczycielami po obserwacji potwierdziły, że wszyscy nauczyciele uwzględnili w planowaniu lekcji zalecane warunki i sposoby realizacji - stosownie do celów zajęć oraz zrealizowali je. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 10/26

11 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele systematycznie monitorują osiągnięcia uczniów oraz podejmują działania adekwatne do rozpoznanych potrzeb. Nauczyciele informują w ankiecie, że osiągnięcia uczniów monitorują prowadząc bieżącą obserwuję uczniów, kwalifikując uczniów do konkursów, analizując osiągnięcia uczniów w konkursach, prowadząc analizę i ocenę wytworów uczniów (po 100% wskazań), stosując ocenianie bieżące i podsumowujące, sprawdzając, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania, czy właściwie zrozumieli omawiane kwestie, zadając pytania, prosząc o podsumowanie ćwiczenia, wykorzystując różne narzędzia diagnostyczne, zbierając informację zwrotną od uczniów, stwarzając uczniom możliwości zadawania pytań (po 91% wskazań), oraz stosując ocenianie kształtujące (72,7%). W trakcie wywiadu nauczyciele jednego oddziału dodają, że monitorowanie to polega także m.in. na rozmowach z uczniami i ich rodzicami, przeprowadzaniu diagnoz wstępnych i końcowych w ramach zajęć projektu "Wsparcie na starcie", analizie aktywności uczniów w życiu szkoły, analizie i ocenie efektywności prowadzonych zajęć dodatkowych. Wnioski z analizy osiągnięć uczniów nauczyciele wykorzystują w swojej pracy stosując indywidualizację nauczania (100% wskazań), aktywizując uczniów poprzez udział w uroczystościach szkolnych (100%), kierując uczniów na badania do poradni psychologiczno-pedagogicznej i pracując z nimi zgodnie z zaleceniami poradni (100%), prowadząc zajęcia dodatkowe dla uczniów zdolnych i uczniów mających trudności w nauce (100%), przygotowując uczniów do konkursów (90%), kierując uczniów do udziału w projektach edukacyjnych (60%) "Wsparcie na starcie" i "Stawiamy na indywidualizację", modyfikując zakres wprowadzanego materiału (80%), zwracając większą uwagę na zagadnienia, które sprawiają uczniom trudność (50%), modyfikując dotychczasowe metody pracy i wychowania (40%). Jedynie 10% wskazań nauczycieli ćwiczy strategie rozwiązywania testów i zadań egzaminacyjnych. W wywiadzie nauczyciele jednego oddziału dodają iż umożliwiają uczniom kontakt z kulturą w szkole (teatr internetowy dla szkół, przedstawienia grup artystycznych i naukowych), organizują integracyjne imprezy klasowe i szkolne, stosują na zajęciach zespołowe formy pracy i metody aktywizujące. W czasie obserwowanych lekcji nauczyciele monitorowali nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia sprawdzając, czy uczniowie właściwie zrozumieli i w jaki sposób wykonują zadania, zadawali pytania na wszystkich lekcjach. Jednak tylko na 2 lekcjach stwarzali uczniom możliwość zadania pytania. Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Działania szkoły wynikające z wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów nie przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się, mierzonych wynikami osiąganymi przez uczniów na sprawdzianie zewnętrznym. Od kilku lat szkoła nie przekracza poziomu niżej średniego. Uczniowie mają inne osiągnięcia edukacyjne, w tym w różnego rodzaju konkursach i zawodach sportowych. Zdaniem dyrektora, wdrożone wnioski z nadzoru pedagogicznego wpływają na efekty uczenia się uczniów. I tak od roku szkolnego 2011/2012 do 2013/2014, ze względu na niski wynik na sprawdzianie po kl. VI - opracowano i wdrożono program poprawy efektywności kształcenia, dzięki czemu nastąpił wzrost wyniku sprawdzianu SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 11/26

12 szóstoklasistów z 1 na 4 stanin. Dzięki dbałości o zachowanie i dyscyplinę podczas zajęć i bezpieczeństwo podczas przerw lekcyjnych, przestrzeganie wewnętrznych regulaminów, w szkole utrzymuje się 0% wypadkowość. Zorganizowanie w klasie VI zajęć korekcyjno kompensacyjnych, dodatkowych zajęć przedmiotowych, próbnych sprawdzianów pozwala na utrzymanie wyniku sprawdzianu szóstoklasistów na poprzednim poziomie, tj. 4 stanin. Poprawie uległa frekwencja i liczebność uczniów na zajęciach pozalekcyjnych. Dzięki informacjom uczniów o przydatności poszczególnych zajęć i obserwacjom dyrektora, nauczyciele częściej stosują aktywizujące metody nauczania. Z analizy danych zastanych wynika, że w latach największy wzrost wyników nastąpił w zakresie takich standardów (kompetencji) jak: "czytanie" oraz "wykorzystanie wiedzy w praktyce" (o 13% w stosunku do roku poprzedniego). W standardzie "rozumowanie" prawie 3/4 uczniów rozpoznaje cechy i własności liczb, figur. Umiejętność ustalania sposobu rozwiązania zadania w tym standardzie sprawia trudność mniej niż połowie uczniów. Podobnie około 3/4 uczniów prawidłowo posługuje się źródłem informacji. Dobrze na sprawdzianach po kl. VI wypadają uczniowie, u których stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, np. w poprzednim roku 5 uczniów z 6 napisało sprawdzian na poziomie średnim i wyżej średnim. Z analizy dokumentów wynika, że w ciągu ostatnich trzech lat nastąpił wzrost w skali staninowej z 1 stanina w roku szkolnym 2011/2012 do 4 stanina w dwóch kolejnych latach. Przez ostatnie lata w klasie VI prowadzone są sprawdziany próbne, które w podsumowaniu wykazują nieznaczny wzrost wyników. Uczniowie pytani w badaniu ankietowym o swoje osiągnięcia, są szczególnie zadowoleni m. in. z uzyskania dobrej oceny z danego przedmiotu, poprawy ocen z przedmiotów, dobrych wyników w nauce (świadectwo z czerwonym paskiem), rozwijania swoich zainteresowań i talentów, osiągnięć w konkursach i zawodach sportowych. Wypowiedź uczniów jest zgodna ze zdaniem nauczycieli jednego oddziału. Nauczyciele mówią, że sukcesy uczniów wynikają z działań podjętych przez nich, np.: organizacja dodatkowych zajęć sportowych (SKS), zaangażowanie wszystkich uczniów klasy w zajęcia rozwijające kompetencje kluczowe, w ramach projektu "Wsparcie na starcie" (warsztaty przyrodnicze, polonistyczne, informatyczne, historyczne i profilaktyczne), organizowanie różnorodnych konkursów szkolnych oraz eliminacji szkolnych do konkursów i zawodów na wyższym szczeblu, organizowanie zajęć dodatkowych w ramach art. 42 KN, zajęć wyrównawczych z j. angielskiego, polskiego, kółka matematycznego, wdrażanie wniosków i rekomendacji ze sprawdzianów zewnętrznych i wewnątrzszkolnych na wszystkich zajęciach. Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła wyposaża uczniów w kompetencje podstawowe, przydatne na kolejnym etapie kształcenia oraz w życiu społecznym i zawodowym, co skutkuje odnoszeniem przez nich sukcesów edukacyjnych na miarę swoich możliwości. Zdaniem nauczycieli i dyrektora, umiejętnościami przydatnymi na kolejnym etapie kształcenia, które rozwija szkoła są umiejętności kluczowe oraz umiejętność uczenia się, pracy zespołowej, akceptacji, tolerancji, autoprezentacji, pokonywania stresu, zdrowej rywalizacji, przestrzegania zasad, stosowania i przestrzegania regulaminów, przełamywania swoich słabości, szacunku dla innych, dbałości o swoje zdrowie, postaw proekologicznych i prospołecznych, umiejętności bezpiecznego korzystania z dróg publicznych. Nauczyciele stwierdzili to przede wszystkim na podstawie obserwacji losów absolwentów, rozmów z nimi, ich rodzicami, nauczycielami i dyrekcją gimnazjum, a także dzięki informacjom o otrzymanych stypendiach przez absolwentów, czy wynikach egzaminów gimnazjalnych. Zdaniem nauczycieli, działaniami najbardziej SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 12/26

13 efektywnymi są konkursy szkolne, warsztaty edukacyjne, wyjazdy do kina, teatru, na basen, wycieczki edukacyjne, udział uczniów w konkursach zewnętrznych przedmiotowych, tematycznych i innych, w uroczystościach szkolnych i środowiskowych, w projektach edukacyjnych, redagowanie przez uczniów artykułów do gazetki szkolnej. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 13/26

14 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole rozpoznaje się możliwości i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Uczniowie otrzymują potrzebne im wsparcie, m.in. dzięki celowemu zorganizowaniu odpowiednich rodzajów zajęć edukacyjnych. Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne są odpowiednie i adekwatne do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. W szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły. Uczniowie traktowani są równo. Uczniowie z opiniami i orzeczeniami poradni psychologiczno-pedagogicznej mają wymagania dostosowane do swoich możliwości, co spotyka się ze zrozumieniem ze strony społeczności szkolnej. Szkoła współpracuje z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. W zgodnej opinii przedstawicieli środowiska lokalnego szkoła promuje gminę, jest centrum kulturalno-oświatowym i sportowym oraz ośrodkiem integrującym środowisko. W szkole są prowadzone różnorodne działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego, lecz nie mają one charakteru powszechnego. W szczególności nie obserwuje się na lekcjach dostosowywania rodzaju i stopnia trudności zadań do zdiagnozowanych potrzeb i możliwości każdego ucznia. Pomimo tego, wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada potrzebom uczniów. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 14/26

15 Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W szkole rozpoznaje się możliwości i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Uczniowie otrzymują potrzebne im wsparcie, m.in. dzięki celowemu zorganizowaniu odpowiednich rodzajów zajęć edukacyjnych. Jak informuje dyrektor, w ubiegłym roku szkolnym wsparcia wymagało 51 uczniów, zaś w bieżącym roku szkolnym -15. Uczniowie ci otrzymują wsparcia ze względu na uzdolnienia (31 uczniów), oraz trudności w nauce, posiadanie opinii poradni psychologiczno- pedagogicznej, wady wymowy, niepowodzenia edukacyjne, zaburzenia emocjonalne, zaniedbania środowiskowe i sytuację rodzinną ucznia. Dla tych uczniów uruchomiono w szkole program wsparcia (dodatkowe zajęcia z matematyki i języka polskiego, zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, korekcyjno- kompensacyjne). Jak wskazuje w ankiecie większość rodziców (ponad 80%), nauczyciele przynajmniej kilka razy w roku rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach ich dzieci. Według nauczycieli jednego oddziału, najważniejszymi potrzebami rozwojowymi uczniów są: umiejętność pracy w zespole, kontakt z kulturą, rozwijanie zainteresowań i zdolności oraz aktywności fizycznej, wzmacnianie poczucia własnej wartości, radzenie sobie ze stresem i niepowodzeniami szkolnymi, potrzeba samodzielności, umiejętność zachowania się w różnych sytuacjach i miejscach, integracja zespołu klasowego, kontakt z rówieśnikami z innych szkół i środowisk, potrzeba osiągania sukcesów, aktywności i uczestnictwa w życiu szkoły oraz potrzeba doskonalenia ortografii. Możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe uczniów, nauczyciele rozpoznają poprzez obserwację bieżącą i okresową (karty obserwacji ucznia w 3 obszarach edukacyjny, społeczny, emocjonalny - oceniany w 5 stopniowej skali), rozmowy z uczniami i rodzicami, wymianę doświadczeń spostrzeżeń pomiędzy nauczycielami uczącymi w danej klasie, przeprowadzanie diagnoz wstępnych i końcowych w ramach zajęć projektu "Wsparcie na starcie", analizę wytworów uczniów, badanie i analizowanie wyników nauczania, osiągnięć uczniów, monitorowanie zachowania uczniów (punktowy system oceniania zachowania uczniów), analizę wyników konkursów, zawodów sportowych. Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej są odpowiednie i adekwatne do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. Według dyrektora, priorytetem w tworzeniu oferty edukacyjnej szkoły jest zaspokajanie potrzeb edukacyjnych uczniów i środowiska, tworzenie warunków do rozwoju zainteresowań, dostosowanie oferty do wskazań poradni psychologiczno- pedagogicznej (organizacja nauczania indywidualnego, organizacja zajęć korekcyjno-kompensacyjnych), systematyczne diagnozowanie uczniów, organizowanie i zagospodarowanie czasu wolnego dzieci, pełnienie roli instytucji kulturotwórczej w środowisku, wychowanie proekologiczne i zdrowotne, realizacja polityki oświatowej państwa, bezpieczeństwo, kształtowanie postaw patriotycznych, szacunku do drugiego człowieka i środowiska, wspieranie rodzin niewydolnych wychowawczo, opieka SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 15/26

16 nad miejscami pamięci, tworzenie warunków do rozwoju sportu. W szkole wszyscy uczniowie uczestniczą w wybranych przez siebie kołach zainteresowań i zajęciach pozalekcyjnych, oprócz jednego ucznia z powodu braku zgody rodzica. W celu wspierania uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi w szkole organizowane są np. koła zainteresowań, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, logopedyczne, zajęcia sportowe, informatyczne. Przygotowywane są opinie pedagogiczne dla uczniów na badania do poradni psychologiczno-pedagogicznej, prowadzona jest indywidualizacja procesu nauczania, polegająca na dostosowaniu tempa nauczania, różnicowaniu treści nauczania, stopnia trudności prac domowych, dostosowaniu czasu pracy uczniów, dostosowaniu metod pracy i środków dydaktycznych. Uczniowie przygotowywani są do udziału w konkursach i zawodach sportowych. Na zajęciach wychowania fizycznego wprowadzanie elementów gimnastyki korekcyjno kompensacyjnej. Organizowane są wyjazdy do teatru, kina, muzeów oraz wycieczki krajoznawcze. Zdaniem większości ankietowanych rodziców (91,8%), zajęcia pozalekcyjne są dostosowane do potrzeb ich dziecka. Ponad 90% uczniów informuje, że zajęcia pozalekcyjne w szkole interesują ich, rys.1j. Natomiast wszyscy uczniowie świadczą, że te zajęcia pomagają im uczyć się, rys.2j. Nauczyciele prowadzą rozpoznanie potrzeb i możliwości uczniów danej klasy. Wyciągają wnioski, a następnie wdrażają je do pracy. Dzięki wcześniejszemu rozpoznaniu potrzeb nauczyciele podczas lekcji kontrolują pracę uczniów, udzielają wskazówek poszczególnym uczniom, aktywizują uczniów nieśmiałych, dowartościowują uczniów na forum klasy, przydzielają role uczniom zgodnie z ich możliwościami, zadają dodatkowe zadania uczniom z nadpobudliwością, promują pomoc koleżeńską, dzielą zespół klasowy na grupy o zróżnicowanych możliwościach uczniów, jak mówią nauczyciele po obserwowanych lekcjach. Wykres 1j Wykres 2j SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 16/26

17 Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły. Uczniowie traktowani są równo. Uczniowie z opiniami i orzeczeniami poradni psychologiczno-pedagogicznej mają wymagania dostosowane do swoich możliwości, co spotyka się ze zrozumieniem ze strony społeczności szkolnej. Zdaniem dyrektora i rodziców, w szkole nie ma przejawów dyskryminacji, w związku z czym wszystkie działania antydyskryminacyjne mają charakter profilaktyczny, mają zapobiegać pojawianiu się ewentualnych zjawisk na tym tle. Natomiast nauczyciele mówią, że zdarzają się drobne przejawy dyskryminacji dotyczące zamożności, pochodzenia, wyglądu. Wyrażają się one najczęściej przez przezywanie, wyśmiewanie, obmawianie. Dlatego też konflikty rozwiązywane są na bieżąco. Prowadzone są pogadanki i rozmowy wychowawcze, lekcje o tematyce dotyczącej profilaktyki dyskryminacyjnej. Uczniowie biorą udział w projekcie "Poznaj bezpieczny Internet", "Bezpieczna przygoda z Internetem" i "3-2-1 Internet", w zajęciach "Akademia dobrego wychowania" i "Bajkoterapia" w ramach projektu "Wsparcie na starcie". Odbywają się prelekcje, spotkania z policjantem na temat cyberprzemocy. W szkole prowadzona jest gazetka dla rodziców na temat zagrożeń płynących z Internetu, a także nt. tolerancji. Aby uczyć dzieci tolerancji i akceptacji nawiązano współpracę ze Środowiskowym Domem Samopomocy w Prawnie-(występ podopiecznych ŚDS w szkole z przedstawieniem Jaś i Małgosia, wyjazd z przedstawieniem klasy VI Kolędnicy do ŚDS w Prawnie). Zasada równości płci obowiązywała podczas rekrutacji i realizacji zajęć w ramach projektu "Wsparcie na Starcie". Na zajęciach lekcyjnych jest celowy podział ról podczas pracy grupowej. Uczniowie biorą udział w akcjach charytatywnych uczących postaw prospołecznych i pomocy innym. Większość nauczycieli podejmując działania antydyskryminacyjne: uwzględnia płeć, status ekonomiczny, niepełnosprawność/stan zdrowia, wiek, wzrost, otyłość, higienę osobistą, noszenie okularów (po 81,8% wskazań). Nauczyciele zwracają także uwagę na kolor skóry, pochodzenie etniczne (po 63,6%), poglądy polityczne (36,4%), religie (27,3%), pochodzenie społeczne (18,2%). Dyrektor i nauczyciele zgodnie mówią, że wszyscy uczniowie lub ich większość bierze udział w realizacji działań antydyskryminacyjnych. Uczniowie zaś uważają, że traktowani są równo, a ich "szkoła jest fajna i dużo się można nauczyć". Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. W zgodnej opinii przedstawicieli środowiska lokalnego szkoła promuje gminę, jest centrum kulturalno-oświatowym i sportowym oraz ośrodkiem integrującym środowisko. Jak zgodnie mówią dyrektor, nauczyciele i partnerzy zewnętrzni szkoła współpracuje z instytucjami odpowiedzialnymi za wspomaganie dzieci. Są to np. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Opolu Lubelskim, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Józefowie nad Wisłą, Gminne Centrum Kultury w Józefowie nad Wisłą, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Poniatowej, Gmina Józefów nad Wisłą, Zespół Szkół Ogólnokształcących w Józefowie nad Wisłą, Agencja Rynku Rolnego, Urząd Marszałkowski w Lublinie, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ośrodek Zdrowia w Józefowie nad Wisłą, Ognisko Światła i Miłości SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 17/26

18 w Kaliszanach, Parafia Rzymsko-Katolicka w Bobach, Koło Gospodyń Wiejskich Polka, Ochotnicza Straż Pożarna w Chruślinie, Sołectwa z obwodu szkoły, Grupa Producencka WITABO, Szkoła Podstawowa w Skokowie, Publiczna Szkoła Podstawowa w Chruślankach Józefowskich, Szkoła Podstawowa w Boiskach. Działania prowadzone w ramach tej współpracy to: uzyskiwanie opinii, orzeczeń i wskazówek do pracy z dzieckiem, konsultacje z psychologiem, logopedą, pedagogiem, prelekcje dla rodziców zgodnie z potrzebami szkoły, pomoc materialna rodzinom, doposażenie kuchni szkolnej, organizowanie konkursów i zajęć rozwijających zainteresowania uczniów, doposażenie w pomoce dydaktyczne ucznia niepełnosprawnego, realizacja Programu Owoce i Warzywa w Szkole, Mleko w Szkole, Projektów Profilaktycznych, Projektów "Młodzież ma wpływ", "Wsparcie na starcie", "Stawiamy na indywidualizację", organizacja Dni Otwartych dla uczniów kl. VI, organizacja konkursów i zawodów sportowych dla uczniów szkół z terenu gminy, pozyskanie środków finansowych na zakup pomocy dydaktycznych i realizację zajęć, na wyjazdy edukacyjne do Teatru Muzycznego w Lublinie, na nagrody dla uczniów, wyjazd warsztatowy do Centrum Edukacji Leśnej w Janowie Lubelskim i realizację zajęć w ramach projektów Projekt Mama, tata, siostra, brat i ja - dbamy o nasz mały świat, opieka medyczna i stomatologiczna nad dziećmi, organizowanie wyjazdów i warsztatów edukacyjnych, organizacja konkursów, uroczystości i festynów szkolnych, współorganizowanie wycieczek szkolnych, biwaków i rajdów. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia W szkole są prowadzone różnorodne działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego, lecz nie mają one charakteru powszechnego. W szczególności nie obserwuje się na lekcjach dostosowywania rodzaju i stopnia trudności zadań do zdiagnozowanych potrzeb i możliwości każdego ucznia. Nieco ponad połowa ankietowanych uczniów (55,6%) stwierdziła zdecydowanie, że może uczestniczyć we wszystkich zajęciach na terenie szkoły, w których by chcieli, a kolejnych 38,9% odpowiedziało, że "raczej tak", rys.1j. W wywiadzie nauczyciele jednego oddziału powiedzieli, że proces nauczania indywidualizują m. in. przez różnicowanie zadań na sprawdzianach, stopniowanie trudności zadań, celowy dobór składu grup, odpowiednie usadzanie uczniów w klasie tak, aby wolniej pracujący i mający problemy z koncentracją uwagi siedzieli w pierwszej ławce, powierzanie uczniom zadań dodatkowych i funkcji w klasie z uwzględnieniem ich temperamentu i cech charakteru. Podczas obserwacji lekcji zauważono, że nauczyciele motywują wszystkich uczniów w procesie uczenia się, lecz aktywizowanie sprowadza się najczęściej do stawiania pytań i zadań otwartych, zmuszających uczniów do myślenia. Indywidualizacja procesu uczenia się polegała głównie na podchodzeniu do uczniów, którzy sygnalizowali problemy oraz udzielaniu im pomocy i wskazówek. Na jednej lekcji (spośród 6 obserwowanych), uczeń, który wcześniej wykonał zadanie, otrzymał zadanie dodatkowe. Na jednej lekcji nauczyciel dokonał celowego podziału na grupy, w których uwzględnił indywidualne różnice między uczniami. Na 2 lekcjach nauczyciele wykorzystali, w przydziale zadań, większy poziom umiejętności niektórych uczniów. Nauczyciele powszechnie używają wzmocnień słownych typu: "dobrze", bardzo dobrze", "pięknie", "cieszę się", a na 2 lekcjach postawili uczniom plusy za aktywność. Powyższe wzmocnienia przyczyniają się do wzrostu aktywności i zaangażowania uczniów oraz zgłaszania się do odpowiedzi. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 18/26

19 Wykres 1j Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada potrzebom uczniów. Zdaniem ankietowanych uczniów (100%), w ciągu dnia wszyscy lub większość nauczycieli daje im do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości, rys.1j. Podobnie jest z perspektywy dłuższego okresu czasu, przy czym wszystkich nauczycieli wskazuje 66,7% uczniów, rys.2j. Nauczyciele mówią im także, iż mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy, przy czym zdecydowanie tak wskazało 66,7% uczniów, rys.3j. Większość ankietowanych rodziców (89,2%) informuje, że nauczyciele uczący ich dziecko służą im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla ich dziecka, zawsze gdy jest taka potrzeba. 5,4% rodziców stwierdziło, że nie ma takiej potrzeby. Podobnie większość rodziców (86,5%) informuje, że wychowawca zawsze służy im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla ich dziecka, zaś 8,1% rodziców stwierdziło, że nie ma takiej potrzeby. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 19/26

20 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 20/26

21 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole analizowane są wyniki sprawdzianu oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Na ich podstawie formułowane są wnioski i rekomendacje, które są wdrażane przez wszystkich nauczycieli. Działania prowadzone przez szkołę są monitorowane i analizowane. Wyniki monitorowania są wykorzystywane podczas realizacji zadań szkoły, a także modyfikowane w razie potrzeby. W szkole wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych dotyczące procesów edukacyjnych. Nauczyciele wskazali spójne przykłady ich wykorzystania w swoich działaniach. Wyniki badań zewnętrznych służą im do planowania i modyfikowania pracy z uczniami, zaś prowadzone badania wewnętrzne, w tym badanie osiągnięć uczniów i losów absolwentów, odpowiadają na potrzeby szkoły. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W szkole analizowane są wyniki sprawdzianu oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Na ich podstawie formułowane są wnioski i rekomendacje, które są wdrażane przez wszystkich nauczycieli. Jak informuje dyrektor, nauczyciele wykorzystują wnioski z analiz wyników sprawdzianu zewnętrznego, jak i ewaluacji wewnętrznej. Działaniami wynikającymi z tych wniosków są np.: modyfikacje procesów edukacyjnych, planów dydaktycznych, organizowanie zajęć wyrównawczych i rozwijających, indywidualizacja pracy z uczniami, lepsze przygotowanie uczniów do sprawdzianu w kolejnych latach szkolnych, analizowanie osiągnięć uczniów, objęcie pomocą psychologiczno-pedagogiczną większej liczby uczniów, tworzenie zestawień porównawczych, raportów i rekomendacji, poprawa jakości pracy szkoły (wdrożenie Programu poprawy efektywności kształcenia, monitorowanie realizacji programu naprawczego na wszystkich przedmiotach), organizacja różnorodnych konkursów. W związku z tym, najważniejszymi wynikami tych działań i sposobami ich SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 21/26

22 wykorzystania w pracy jest np.: poprawa wyników sprawdzianu po kl. VI z 1 na 4 stanin w latach , uzyskanie dobrych wyników na spr. kl VI przez uczniów objętych pomocą psychologiczno-pedagogiczną, brak zachowań patologicznych (narkotyki, papierosy, alkohol) na terenie szkoły, wzrost liczby uczniów biorących udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, przez co zwiększa się motywacja uczniów do nauki, wzrost umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami (tworzenie stron internetowych, prezentacji multimedialnych). Nauczyciele większą uwagę zwracają na indywidualizację pracy na zajęciach, zmodyfikowali plany dydaktyczne, plany pracy, zorganizowali zajęcia dodatkowe. Nauczyciele korzystają z wniosków wynikających z egzaminów zewnętrznych, ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły jak i ewaluacji prowadzonej przez zespoły przedmiotowe (po 90,9% wskazań), co jest zgodne z analizą danych zastanych. Dzięki danym ze sprawdzianu zewnętrznego, m.in. doskonalą umiejętność korzystania z informacji, wprowadzają zadania doskonalące umiejętność wykorzystania wiedzy w praktyce, stosują ćwiczenia związane z redagowaniem krótkich form wypowiedzi pisemnej na zadany temat i zgodnie z celem, zwracając uwagę na poprawność zapisów, doskonalą umiejętność czytania ze zrozumieniem, modyfikują plany dydaktyczne uwzględniając wnioski ze sprawdzianu po kl. VI, indywidualizują pracę z uczniami. Dzięki wnioskom po sprawdzianie OBUT kl. III, np. unikają podawania uczniom wiedzy w formie definicji, gotowych regułek, częściej stosują metody aktywizujące na lekcjach, zachęcają uczniów do zadawania pytań, stwarzają sytuacje problemowe, które wymagają od uczniów analizy sytuacji i wyciągania wniosków. Wykorzystując wnioski z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły, prowadzą zajęcia z wykorzystaniem metod aktywizujących, wskazują uczniom użyteczność i przydatność nauki, motywują uczniów do nauki zachęcając do udziału w konkursach i zajęciach dodatkowych, zapoznają uczniów i rodziców z kryteriami i zasadami oceniania, udzielają informacji zwrotnej po napisaniu testu, sprawdzianu. Nauczyciele jednego oddziału wyciągają wnioski z analizy egzaminu przeprowadzonego na zakończenie etapu edukacyjnego i je wykorzystują w swojej pracy. Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Działania prowadzone przez szkołę są monitorowane i analizowane. Wyniki monitorowania są wykorzystywane podczas realizacji zadań szkoły, a także modyfikowane w razie potrzeby. Sprawdziany zewnętrzne, ewaluacja wewnętrzna są monitorowane. Do najważniejszych wyników tego monitorowania, nauczyciele i dyrektor zaliczają zorganizowanie zajęć dodatkowych, które służą indywidualizacji i udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom; modyfikację planów dydaktycznych ze wszystkich przedmiotów i zajęć; obserwacje diagnozujące efekty pracy dydaktycznej na przedmiotach wiodących; opracowanie i wdrożenie Programu poprawy efektywności kształcenia; pozyskanie środków na realizację zajęć w ramach projektów Stawiamy na indywidualizację (klasy I- III) oraz Wsparcie na starcie (klasy I- VI); prowadzenie zajęć lekcyjnych z wykorzystaniem metod aktywizujących i różnych form pracy; wskazywanie uczniom użyteczności i przydatności nauki poprzez zorganizowanie debaty na temat wartości uczenia się oraz spotkania z absolwentami, którzy odnieśli sukces zawodowy; udzielanie informacji zwrotnej po sprawdzianach, odpowiedziach ustnych dotyczącej ich postępów i trudności; motywowanie uczniów do nauki i zachęcanie do udziału w konkursach i zajęciach dodatkowych. W wyniku monitorowania wniosków nauczyciele indywidualizują nauczanie poprzez dostosowanie wymagań, metod i form pracy do potrzeb uczniów, modyfikują plany dydaktyczne i wychowawcze, zwiększają liczbę ćwiczeń, zadań, które sprawiają uczniom trudności, prowadzą zajęcia dodatkowe/wyrównawcze z przedmiotów SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 22/26

23 kluczowych, mobilizują uczniów do aktywności własnej. Wiedza nabyta podczas diagnozy wstępnej uwzględniana jest w programach nauczania, co podkreśla dyrektor. Przede wszystkim nauczyciele dokonują wyboru odpowiedniego programu nauczania na podstawie rozpoznanych potrzeb i możliwości całego oddziału i dostosowują wymagania. Stosują odpowiednie metody i formy pracy. Kierują uczniów na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze lub korekcyjno-kompensacyjne. Indywidualizują sposoby wspomagania i korygowania rozwoju dzieci wymagających dodatkowego wsparcia, prowadzą dodatkowe ćwiczenia usprawniające umiejętności, z którymi uczniowie mają trudności. Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych W szkole wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych dotyczące procesów edukacyjnych. Nauczyciele wskazali spójne przykłady ich wykorzystania w swoich działaniach. Wyniki badań zewnętrznych służą im do planowania i modyfikowania pracy z uczniami. Dyrektor i nauczyciele zgodnie informują, że w swojej pracy korzystają z wyników zewnętrznych badań edukacyjnych. Do takich badań zaliczają Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasisty (OBUT), Ogólnopolski Sprawdzian Trzecioklasisty z Wydawnictwa OPERON, Sprawdzian po kl. VI OKE, Diagnoza z przyrody Nowa Era. Wyniki badań służą im m.in. do analizy osiągnięć uczniów na zakończenie I etapu edukacyjnego, określenia mocnych i słabych stron uczniów, formułowania wniosków i rekomendacji i wdrażania ich do planów dydaktycznych, przygotowania uczniów do konkursów, analizy przydatności podręcznika i materiałów ćwiczeniowych, organizacji i planowania tematyki zajęć dodatkowych dla uczniów zdolnych i mających trudności w nauce, organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, określenia efektywności podjętych działań. Ponadto nauczyciele korzystają w swej pracy z innych typów badań edukacyjnych, przedstawionych na wykresie 1w. SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 23/26

24 Wykres 1w Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów W szkole prowadzi się użyteczne badania wewnętrzne, w tym badanie osiągnięć uczniów i losów absolwentów, które odpowiadają na potrzeby szkoły. W szkole prowadzone są badania wewnętrzne, jak mówi dyrektor. Zalicza do nich diagnozę "na wejście", którą objęci są nią uczniowie kl. I w sferze fizycznej, umysłowej i społecznej; badania efektywności kształcenia, tj. sprawdziany po kl. I i II - na zakończenie roku szkolnego, diagnoza próbna na zakończenie I etapu po kl. III, sprawdziany ponadprzedmiotowe po kl. IV i V- na zakończenie roku szkolnego, sprawdziany próbne w kl. VI, sprawdziany cząstkowe, kartkówki, wypowiedzi ustne, sprawdzanie i ocena zeszytów szkolnych i ćwiczeń, ocenianie bieżące, arkusz obserwacji funkcjonowania dziecka na pierwszym etapie kształcenia, arkusz obserwacji funkcjonowania dziecka na drugim etapie kształcenia, ewaluacja wewnętrzna; badanie i ocena sprawności fizycznej. Badania te wykorzystywane są do planowania i organizacji pracy nauczycieli; sprawdzania efektów swojej pracy; sprawdzania realizacji i stopnia opanowania podstawy programowej; organizacji zajęć dodatkowych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (logopedyczne, wyrównawcze, korekcyjno - kompensacyjne); SZKOŁA PODSTAWOWA W CHRUŚLINIE 24/26