(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (51) T3 Int.Cl. F16D 23/02 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2013/17 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: Tuleja przesuwna (30) Pierwszeństwo: DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2009/36 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/09 (73) Uprawniony z patentu: Schaeffler Technologies AG & Co. KG, Herzogenaurach, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 THOMAS KARAIS, Nürnberg, DE MARCUS SPOERL, Rednitzhembach, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Mirosława Ważyńska JWP RZECZNICY PATENTOWI DOROTA RZĄŻEWSKA SP. J. ul. Żelazna 28/30 Sienna Center Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 17194/13/P-RO/MW EP Opis Dziedzina wynalazku Tuleja przesuwna [0001] Wynalazek dotyczy tulei przesuwnej jednostki synchronizującej skrzyni biegów, mającej jako korpus tulei nośnik z prowadnicą widełek zmiany biegów i uzębienie na obwodzie wewnętrznym tulei przesuwnej, przebiegające w kierunku środkowej osi wzdłużnej jednostki synchronizującej. Tło wynalazku [0002] Wynalazek dotyczy dziedziny zastosowania jednostek synchronizujących skrzyń biegów w pojazdach z korpusami synchronizującymi i tulejami przesuwnymi. Korpusy synchronizujące mają zwykle uzębienie zewnętrzne, ustawione w kierunku wzdłuż wału przekładniowego, lub podobnie ukształtowany profil klinowy. W to uzębienie zewnętrzne korpusów synchronizujących zazębia się uzębienie wewnętrzne, względnie profil klinowy tulei przesuwnej. Przy tym, tuleja przesuwna jest umieszczona współśrodkowo do korpusu synchronizującego i przesuwna wzdłużnie na nim. Ze względu na uzębienie tuleje przesuwne i korpusy synchronizujące mogą być wytwarzane zwykłymi drogami obróbki skrawaniem tylko przy dużych nakładach czasu i kosztów. Dlatego ci bardziej zyskują na znaczeniu w produkcji części samochodowych uzębienia wytworzone w procesie obróbki plastycznej bez istotnej pracy skrawaniem. Te ostatnie uzębienia cechują się w porównaniu do uzębień wytworzonych sposobami skrawania mniejszym ciężarem ukształtowanych części, lepszym wykorzystaniem, oszczędnością materiału w produkcji i krótszymi czasami wytwarzania. [0003] Uzębienie ma z zasady znane cechy uzębienia tulei przesuwnych, jak daszkowato zaostrzone zęby, podcięte boki zębów, promieniowe zagłębienia ustalające, lub tym podobne. Pod pojęciem uzębienia i zębów należy rozumieć w wynalazku wszelkie rodzaje i wykonania klinów, profili klinowych, kłów, połączeń wielokarbowych itd., odpowiednie do połączenia kształtowego do przenoszenia momentów obrotowych. Boki zębów są ukierunkowane wzdłużnie z osią obrotu pustego korpusu cylindrycznego, przy czym oś obrotu korpusu z uzębieniem osi obrotu odpowiada tulei przesuwnej. [0004] DE opisuje uzębienie formowane w stosunkowo cienkościennej blasze i tworzące profil klinowy o kształcie falistym. Profil klinowy o kształcie falistym może być utworzony przez przestawienie blachy. Blacha, aby tworzyć ząb, jest przestawiona na każdy tworzony klin, wychodząc od wyobrażonej, neutralnej linii w kierunku w tym przypadku zewnętrznym. Linia neutralna przebiega mniej więcej przez stopę zęba od jednego zęba do drugiego. Przez to pojedynczy profil każdego zęba uzębienia jest utworzony, patrząc w przekroju, przez jednostronnie otwarty profil pusty. Przy tym, wewnętrzna strona profilu pustego ma z zasady zredukowany o grubość blachy negatywowy kształt konturu zęba. [0005] Po wyprofilowaniu uzębienie jest wyginane koliście i łączone na końcach. Końce uzębienia są wzajemnie umocowane, tak że na obwodzie powstaje zamknięty, obciążalny pierścień. Ponadto końce są zespawane. Ze względu na przenoszone w sprzęgle

3 2 synchronizującym momenty obrotowe na połączenie końców oddziałują duże obciążenia. Dlatego nakład wytworzenia pewnego połączenia jest duży, przy przenoszeniu momentów mogą powstawać problemy dotyczące sztywności uzębienia. [0006] Rozwiązanie tego problemu zaproponowano w DE A1: aby uniemożliwić zerwanie połączenia w części profilu zazębiającego się w uzębieniu sprzęgła i uniknąć zwłaszcza z jednej strony zbyt wysokich napięć w profilowanych pustych korpusach, a z drugiej stworzyć wyjątkowo lekki element konstrukcyjny skrzyni biegów, przedstawiona tam tuleja przesuwna ma jednoczęściowy i zamknięty na obwodzie, stalowy pierścień oporowy. Pierścień oporowy jest zamocowany na wyprofilowanym wraz z uzębieniem pustym korpusie cylindrycznym. Uzębienie jest wprasowane w pierścień oporowy, włożone alternatywnie i zespawane z pierścieniem oporowym. Wadą takiej tulei przesuwnej jest to, że rozwiązanie nie jest odpowiednie do tulei przesuwnych samochodów ciężarowych, względnie do dużych tulei przesuwnych do przenoszenia wysokich momentów obrotowych, ponieważ uzębienie nie wytrzymuje w wystarczającym stopniu dużych obciążeń odkształceniowych. Wtedy powstają problemy dotyczące sztywności uzębienia przy przenoszeniu momentów. [0007] Kolejna tuleja przesuwna według stanu techniki jest ujawniona w EP A1. Streszczenie wynalazku [0008] Zadaniem wynalazku jest stworzenie wytworzonego przez obróbkę bezwiórową uzębienia, z nośnikiem jako obręczą nakładaną, o niewielkim ciężarze, łatwym do wytworzenia i wytrzymującym duże obciążenia. [0009] Rozwiązaniem tego zadania jest według przedmiotu części znamiennej zastrzeżenia 1 uzębienie ukształtowane z większej ilości segmentów łukowych, przy czym segmenty łukowe są wytworzone bezwiórowo przez obróbkę plastyczną na zimno, na przykład przez wytłaczanie, i ustalone przez nośnik co najmniej osiowo. Przez to, że uzębienie nie jest ukształtowane jednoczęściowo, lecz jako większa ilość odcinkowych i tym samym krótszych segmentów łukowych, są redukowane wewnętrzne obciążenia odkształceniowe. Tuleja przesuwna według wynalazku jest dzięki temu odpowiednia dla bardzo dużych średnic. Poza tym ze względu na istniejący częściowo luz styczny łatwiej uzyskać ustawienie uzębienia przez ukształtowanie w segmenty łukowe. Segmenty łukowe z blachy umożliwiają kompleksowe kształtowanie zębów przy niewielkich kosztach produkcji. [0010] Segmenty łukowe są w stanie wyjściowym ukształtowane z pasa blachy. Szczególnie korzystnym kształtem zębów jest kształt koryta. Otwór koryta wskazuje w kierunku przeciwnym do wskazującej promieniowo do wewnątrz lub na zewnątrz głowy zęba. Zęby są więc od strony czołowej na wierzchołkach zębów całkowicie zamknięte daszkowatymi skosami. Aby tworzyć wierzchołki zębów daszkowate skosy nie muszą się ostro zbiegać; wierzchołek zęba oznacza raczej punkty najbardziej oddalone od wcześniejszej płaszczyzny pasa blachy. Poza tym, uzębienie ma znane cechy, jak daszkowato zaostrzone zęby, podcięte boki zębów, promieniowe zagłębienia ustalające lub tym podobne. Pod pojęciem uzębienia i zębów należy rozumieć według wynalazku wszelkie rodzaje i wykonania klinów, profili klinowych, kłów, połączeń wielokarbowych itd., odpowiednie do połączenia kształtowego do

4 3 przenoszenia momentów obrotowych i ujęte wspólnie dla uproszczenia opisu pod pojęciem uzębienia. Boki zębów są ukierunkowane wzdłużnie z osią obrotu pustego korpusu cylindrycznego, przy czym oś obrotu korpusu z uzębieniem osi obrotu odpowiada tulei przesuwnej. [0011] W jednym przykładzie wykonania nośnik jest jednoczęściowy i zamknięty na obwodzie. Pusty odcinek cylindryczny jest ograniczony na zewnątrz co najmniej jedną cylindryczną powierzchnią płaszczową. Wewnątrz zewnętrzny profil obwodowy obejmuje odcinek pierścieniowy. Grubość ścianki odcinka pierścieniowego odpowiada co najmniej wysokości zęba jednego z zębów uzębienia, przy czym wysokość zęba jest połową różnicy największej średnicy koła stóp i najmniejszej średnicy koła głów najwyższych zębów uzębienia. [0012] Nośnik jest częścią odrębną względem prowadnicy widełek zmiany biegów, lub nośnik jest ukształtowany jednoczęściowo z prowadnicą widełek zmiany biegów. W kolejnym przykładzie wykonania wynalazku przewidziano, że prowadnica widełek zmiany biegów jest rowkiem pierścieniowym ukształtowanym w nośniku i otwartym promieniowo na zewnątrz. [0013] Uzębienie jest opasane za pomocą zamkniętego na obwodzie nośnika i wspiera się na nim przy dużych obciążeniach. Do odcinka wykształconego jednoczęściowo z widełkami zmiany biegów przylega promieniowo na zewnątrz co najmniej jeden zwykle wykształcony kołowo-symetrycznie odcinek ścianki nośnika, do którego jest wpuszczony rowek pierścieniowy dla prowadnicy widełek zmiany biegów. Działanie wspierające wspomaga materiał nośnika, przylegający wzdłuż rowka pierścieniowego i ciągnący się wzdłużnie korzystnie do stron czołowych uzębienia. [0014] Tuleja przesuwna według wynalazku jest wykonana jako bardzziej zwarta. Możliwe jest także wytwarzanie tulei przesuwnych o małych średnicach zewnętrznych i dużej stabilności, ponieważ duża część wspierającego materiału nośnika przylega wzdłużnie do rowka pierścieniowego i w porównaniu z dotychczasowym stanem techniki tuleja przesuwna praktycznie nie wymaga lub wymaga tylko nieznacznie więcej promieniowej przestrzeni konstrukcyjnej niż tuleje przesuwne o dużych średnicach zewnętrznych, przy czym tutaj przez wieloczęściowość przyrost przestrzeni konstrukcyjnej jest proporcjonalnie jeszcze mniejszy. Przez wsparcie na nośniku do wytwarzania uzębienia można także stosować blachy o niewielkiej grubości. [0015] W jednym wariancie wynalazku uzębienie jest wprasowane w nośnik lub alternatywnie włożone i zespawane z nośnikiem. Gniazdo prasowania jest alternatywnie zabezpieczone zespawaniem lub doszczelnieniem części. Spaw, względnie spawy połączenia (połączeń) spawanych, przebiegają korzystnie w kierunku obwodowym obiegowo i korzystnie na jednej lub na obu zwróconych w kierunku wzdłużnym osi obrotu ścianach czołowych tulei przesuwnej. Połączenia spawane są połączeniami z zastosowania wszystkich odpowiednich sposobów spawania, ale zwłaszcza z zastosowania spawania laserowego i

5 4 spawania kondensatorowego wyładowczego. Jeżeli uzębienie jest prowadzone przez nośnik, alternatywnie można zrezygnować z ustalania. [0016] Wreszcie w jednym przykładzie wykonania wynalazku przewidziano odciążenie styczne lub w kierunku obwodowym połączenia końców elementów łukowych na krawędziach nacięcia pasa blachy. W tym celu końce pasa blachy są korzystnie umocowane jeden do drugiego za pomocą technik łączenia jak przez połączenie kształtowe zamknięte siłowo w jednym lub kilku tak zwanych połączeniach zamkowych lub połączeniach spawanych, względnie za pomocą kombinacji tych technik. Połączenie zamkowe jest utworzone na końcach pasa blachy przez styczne, względnie obwodowe zahaczenie korespondujących ze sobą elementów kształtowych (np. w kształcie wrębu na jaskółczy ogon). Te połączenia są ewentualnie zabezpieczone przez wytłoczenia lub doszczelnianie, względnie spawanie. Alternatywnie, z takich połączeń rezygnuje się całkowicie. W takim przypadku segmenty łukowe są wprasowane w nośnik, włożone i/lub zespawane z nośnikiem, względnie doszczelnione. Końce leżą jeden na drugim tylko na styk. Narzędzia do docinania pasa blachy są prostsze, operacja łączenia końców w tym przypadku generalnie odpada. [0017] Nośnik jest częścią plastyczną, ukształtowaną na zimno, wytworzoną korzystnie przez walcowanie lub dogniatanie. Przed obróbką plastyczną półfabrykaty obrabiane na zimno są ogrzewane maksymalnie do temperatury 120 C. Półfabrykat, z którego jest walcowany pierścień z prowadnicą widełek zmiany biegów jest korzystnie odkuwką surową. Po przykładzie wykonania każda ze ścianek bocznych ograniczających rowek pierścieniowy prowadnicy widełek zmiany biegów jest odchylona o kąt od 2 do 3 od płaszczyzny promieniowej i równej płaszczyźnie symetrii rowka pierścieniowego lub równoległej do niej, bocznie do strony czołowej tulei przesuwnej, tzn. przekrój rowka pierścieniowego patrząc w kierunku wzdłużnym tulei przesuwnej przybiera w kierunku promieniowym na zewnątrz. To skośne ustawienie ścianek pozostaje w gotowej tulei przesuwnej i przyczynia się ewentualnie do celowego prowadzenia i osiowania zazębiających się w rowek pierścieniowy końców widełek zmiany biegów. Alternatywnie, ścianki są wykończone skrawaniem tak, że są ustawione równolegle względem siebie. [0018] Nośnik może być także stosowany jako część miękka, tak że może odpaść wymagające nakładów hartowanie z ewentualną obróbką wykańczającą. [0019] Półfabrykaty są korzystnie wytworzone ze stali o oznaczeniach materiału C15, 100Cr6 lub 16MnCr5. Alternatywnie można stosować wszystkie stale obrabiane plastycznie na zimno. Pierścień walcowany najpierw na zimno jest ewentualnie po procesie kształtowania obrabiany na wskazującej do wewnątrz cylindrycznej powierzchni płaszczowej przez obróbkę skrawaniem lub kalibrowanie w sposób pasowany do gniazda na uzębieniu. [0020] Wynalazek umożliwia stosowanie nośnika z tworzywa sztucznego, przez co znacznie redukuje się masę. Nośniki z tworzywa sztucznego mogą być wytwarzane zwykłymi technikami obróbki tworzyw sztucznych jak na przykład formowaniem wtryskowym lub innymi sposobami obróbki plastycznej.

6 5 [0021] Tuleja przesuwna jest w istocie wyprodukowana przez połączenie poszczególnych części i następnie ewentualne hartowanie. Alternatywnie przewidziano, że zęby uzębienia na tulei przesuwnej są po zamocowaniu prowadnicy widełek zmiany biegów na uzębieniu ustawione względem siebie z dokładnością wymiarów przez kalibrowanie, ewentualnie także po hartowaniu. [0022] Szczególnie korzystny w tej postaci wykonania uzębienia jest niewielki stopień obróbki plastycznej materiału, przez co uzyskuje się dużą trwałość, dużą elastyczność i niewielki ciężar, ponieważ przez pozostające równe grubości ścianek można optymalnie dostosować grubość wyjściową materiału taśmy do celu zastosowania. [0023] Jeżeli między segmentami łukowymi jest luz styczny, możliwe jest lepsze ustawianie utworzonego przez segmenty łukowe uzębienia względem nośnika. [0024] W jednym wariancie wynalazku segmenty łukowe są tylko włożone do nośnika. Mogą się w nim swobodnie obracać, tak że nie jest konieczne, żeby się obracała cała tuleja przesuwna, tylko obracają się względem nośnika segmenty łukowe. W ten sposób nośnik może być trwale połączony za pomocą widełek zmiany biegów z lewarkiem widełek zmiany biegów, co redukuje tolerancje i umożliwia bardziej zwarty rodzaj konstrukcji. Nośnik i widełki zmiany biegów mogą być także wykształcone jednoczęściowo. W razie potrzeby skierowana do środka powierzchnia stykowa nośnika ma powłokę, lub powłoka jest wykształcona na tylnej stronie segmentów łukowych. Powłoka może służyć do redukcji tarcia i/lub uzyskania odporności na ścieranie. [0025] Wreszcie segmenty łukowe mogą mieć także krawędź, wystającą osiowo nad nośnik i zagiętą do obrzeża. Wtedy prowadzenie osiowe nie odbywa się przez obiegową krawędź nośnika, lecz przez obiegowe obrzeże segmentów łukowych. Krótki opis rysunków [0026] Poniżej wynalazek objaśniono na podstawie przykładu wykonania. Figury przedstawiają: Figura 1 Figura 2 Figura 3 Figura 4 postać wykonania tulei przesuwnej według wynalazku w widoku skośnym z góry, Szczegółowy opis rysunków widok perspektywiczny profilowanego pasa blachy jako segmentu łukowego, wszystkie segmenty łukowe tworzące razem uzębienie i widok perspektywiczny nośnika. [0027] Figura 1 przedstawia tuleję przesuwną 1. W istocie tuleja przesuwna 1 jest wykształcona kołowo-symetrycznie wokół osi obrotu 1a i składa się z korpusu tulei jako nośnika 16 i uzębienia 2 o profilu klinowym 13. Uzębienie 2 jest utworzone przez większą ilość wygiętych w łuki pasów blachy 3. Wcześniej pasy blachy 3 są płaskie i proste, potem profilowane i przycinane na określoną długość przyszłych łuków, przy czym powstają końce 13, 15 (figura 2). Końce 13, 15 są do siebie wygięte. Strony czołowe 11, 12 uzębienia 2 są

7 6 odpowiednio zamknięte przez pierścieniową krawędź 6, 7 nośnika 16, przylegającą do zębów 5. Krawędzie 6, 7 nie wskazują jednak promieniowo dalej do wnętrza niż stopa zęba, żeby był możliwy niezakłócony ruch osiowy. Segmenty łukowe 4 są włożone do nośnika 16 i z nim zespawane. Krawędzie 6 i 7 są po stronie obwodowej zamknięte. [0028] Figury 2 i 3 pokazują, że uzębienie 2 składa się dokładnie z trzech segmentów łukowych 4, uzupełniających się razem w pełne koło, kiedy ich końce się zetkną. Segmenty łukowe 4 mają podcięte zęby 5, których wierzchołki 8 rozciągają się na całej szerokości b pasa blachy 3. Wierzchołki zębów 8 zębów 5 są całkowicie zamknięte daszkowatymi skosami 9. Ząb ma jako ząb wpustu zasuwki 10 zagłębienie ustalające 19 do zazębiania się nieprzedstawionej części naciskowej. Zęby 5 są oddzielone od siebie lukami międzyzębnymi 14. [0029] Figura 4 przedstawia nośnik 16, podpierający promieniowo uzębienie. Nośnik 16 jest ukształtowany z tworzywa sztucznego i zamknięty po stronie obwodowej. Ma skierowane promieniowo na zewnątrz dwa pierścienie 17, tworzące wpustową prowadnicę widełek zmiany biegów do zazębiania się nieprzedstawionych widełek zmiany biegów. Po stronie wewnętrznej nośnik 16 ma powierzchnię stykową 20 dla segmentów łukowych 4. W przedstawionym nośniku 16 mostki 22, nadające ustawienie segmentów łukowych 4, wystają na powierzchni stykowej 20 promieniowo do wewnątrz. Krawędzie 6, 7 wystają promieniowo wokół szerokości pasa blachy, tak że jest on obramowany i podparty osiowo przez połączenie kształtowe przez wewnętrzne strony krawędzi 21. Lista oznaczeń [0030] 1 tuleja przesuwna 1a oś obrotu 2 uzębienie 3 pas blachy 4 segment łukowy 5 ząb 6 krawędź 7 krawędź 8 wierzchołki zębów 9 skosy daszkowate 10 ząb wpustu zasuwki 11 strona czołowa 12 strona czołowa 13 koniec

8 7 14 luka międzyzębna 15 koniec 16 nośnik 17 pierścień 18 prowadnica widełek zmiany biegów 19 zagłębienie ustalające 20 powierzchnia stykowa 21 wewnętrzna strona krawędzi 22 mostek b szerokość pasa blachy Mirosława Ważyńska Rzecznik patentowy

9 8 Zastrzeżenia patentowe Zastrzeżenia patentowe dla następującego (następujących) państwa (państw) stron(y) konwencji: BE, BG, CH, CY, CZ, DK, EE, ES, FI, GB, GR, HU, IE, IS, LI, LT, LU, LV, MC, MT, NL, PL, PT, RO, SI, SK, TR 1. Tuleja przesuwna (1) jednostki synchronizującej skrzyni biegów, mającej jako korpus tulei przeprowadzany przez widełki zmiany biegów nośnik (16) i uzębienie (2) na obwodzie wewnętrznym tulei przesuwnej, przebiegające w kierunku środkowej osi wzdłużnej (1a) jednostki synchronizującej, znamienna tym, że uzębienie (2) jest ukształtowane z większej ilości segmentów łukowych (4), przy czym segmenty łukowe (4) są wytworzone bezwiórowo i prowadzone przez nośnik (16) co najmniej osiowo. 2. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) uzupełniają się do pełnego koła. 3. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że uzębienie tworzą trzy jednakowej wielkości segmenty łukowe (4). 4. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) ma krawędzie (6, 7), prowadzące segmenty łukowe (4) osiowo. 5. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) są połączone z nośnikiem (16) łączeniem typu materiał-materiał. 6. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (16) są wytłaczane. 7. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany z materiału litego. 8. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest niehartowany. 9. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany z tworzywa sztucznego. 10. Tuleja przesuwna (1) według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) mają zęby (5) i luki międzyzębne (14), przy czym zęby (5) są ukształtowane jak koryta, mają daszkowate skosy (9) i wierzchołki zębów (8) a przy czym segmenty łukowe (4) są wytworzone z pasa blachy (3), którego grubość nie jest większa niż szerokość wewnętrznych stron krawędzi (21) krawędzi (6, 7). 11. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany jednoczęściowo. 12. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) poruszają się swobodnie odnośnie do nośnika (16). 13. Tuleja przesuwna (1) jednostki synchronizującej skrzyni biegów, mającej jako korpus tulei przeprowadzany przez widełki zmiany biegów nośnik (16) i uzębienie (2) na

10 9 obwodzie wewnętrznym tulei przesuwnej, przebiegające w kierunku środkowej osi wzdłużnej (1a) jednostki synchronizującej, znamienna tym, że uzębienie (2) jest ukształtowane z większej ilości segmentów łukowych (4), przy czym nośnik (16) podpiera promieniowo segmenty łukowe (4) jako obręcz. 14. Jednostka synchronizująca skrzyni biegów z tuleją przesuwną według zastrzeżenia 1 albo 13, znamienna tym, że widełki zmiany biegów i tuleja przesuwna (1) są połączone ze sobą tak by się obracały. 15. Jednostka synchronizująca według zastrzeżenia 14, znamienna tym, że widełki zmiany biegów i tuleja przesuwna (1) są ukształtowane jednoczęściowo. Zastrzeżenia patentowe dla następującego (następujących) państwa (państw) stron(y) konwencji: AT, DE, FR, IT, SE 1. Tuleja przesuwna (1) jednostki synchronizującej skrzyni biegów, mającej jako korpus tulei przeprowadzany przez widełki zmiany biegów nośnik (16) i uzębienie (2) na obwodzie wewnętrznym tulei przesuwnej, przebiegające w kierunku środkowej osi wzdłużnej (1a) jednostki synchronizującej, znamienna tym, że uzębienie (2) jest ukształtowane z większej ilości segmentów łukowych (4), przy czym segmenty łukowe (4) są wytworzone z blachy bezwiórowo przez kształtowanie na zimno i prowadzone przez nośnik (16) co najmniej osiowo. 2. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) uzupełniają się do pełnego koła. 3. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że uzębienie tworzą trzy jednakowej wielkości segmenty łukowe (4). 4. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) ma krawędzie (6, 7), prowadzące segmenty łukowe (4) osiowo. 5. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) są połączone z nośnikiem (16) łączeniem typu materiał-materiał. 6. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (16) są wytłaczane. 7. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany z materiału litego. 8. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest niehartowany. 9. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany z tworzywa sztucznego. 10. Tuleja przesuwna (1) według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) mają zęby (5) i luki międzyzębne (14), przy czym zęby (5) są ukształtowane jak koryta,

11 Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że nośnik (16) jest ukształtowany jednoczęściowo. 12. Tuleja przesuwna według zastrzeżenia 1, znamienna tym, że segmenty łukowe (4) poruszają się swobodnie odnośnie do nośnika (16). 13. Tuleja przesuwna (1) jednostki synchronizującej skrzyni biegów, mającej jako korpus tulei przeprowadzany przez widełki zmiany biegów nośnik (16) i uzębienie (2) na obwodzie wewnętrznym tulei przesuwnej, przebiegające w kierunku środkowej osi wzdłużnej (1a) jednostki synchronizującej, znamienna tym, że uzębienie (2) jest ukształtowane z większej ilości segmentów łukowych (4) obrabianych plastycznie na zimno z blachy, przy czym nośnik (16) podpiera promieniowo segmenty łukowe (4) jako obręcz. 14. Jednostka synchronizująca skrzyni biegów z tuleją przesuwną według zastrzeżenia 1 albo 13, znamienna tym, że widełki zmiany biegów i tuleja przesuwna (1) są połączone ze sobą tak by się obracały. 15. Jednostka synchronizująca według zastrzeżenia 14, znamienna tym, że widełki zmiany biegów i tuleja przesuwna (1) są ukształtowane jednoczęściowo. Mirosława Ważyńska Rzecznik patentowy

12 11

13 12

14 13

15 14