Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek - Pielęgniarstwo

Transkrypt

1 Nazwa przedmiotu: Kierunek: Specjalność: Dietetyka Pielęgniarstwo Wymiar godzin: 45godzin Wykłady: 15godzin, Samokształcenie: 30godzin, Europejski System Transferu Punktów Karta opisu przedmiotu Kod: Rok / Semestr III / VI Rodzaj przedmiotu: kierunkowy Liczba punktów ECTS: 2 Prowadzący: dr n. med. Dorota Formanowicz Instytut: Nauk o Zdrowiu w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gnieźnie. Miejsce przedmiotu w programie studiów: przedmiot kierunkowy Cele nauczania przedmiotu: Celem przedmiotu jest nabycie umiejętności i kompetencji w zakresie oceny stanu odżywienia z wykorzystaniem metod antropometrycznych i biochemicznych; przeprowadzania wywiadu żywieniowego; wyjaśniania rodzaju i następstw niedożywienia; dostosowywania żywienia do potrzeb i wymagań chorych z różnymi schorzeniami; monitorowania chorego żywionego dojelitowo i pozajelitowo; przekazywania choremu informacji dotyczących żywienia, poznanie właściwości i zastosowań różnych rodzajów diet stosowanych w systemie szpitalnym. Po zakończeniu zajęć student powinien: posiadać umiejętności do określania zasad racjonalnego żywienia w różnych grupach wiekowych, w stanie zdrowia i w wybranych jednostkach chorobowych; potrafić przeprowadzić wywiad żywieniowy i postawić diagnozę na temat sposobu żywienia; umieć określić produkty niezbędne do tworzenia diet w rożnych stanach chorobowych oraz potrafić wymienić produkty, których w tych stanach należy unikać lub ograniczyć ich spożycie;

2 nabyć umiejętność w zakresie oceny całkowitej przemiany materii (określić zapotrzebowanie energetyczne), umieć oszacować ilości i jakość energetycznych składników odżywczych niezbędnych do pokrycia zapotrzebowania energetycznego; nauczyć się monitorowania żywienia dojelitowego i pozajelitowego; zna jakościowe i ilościowe zasady tworzenia jadłospisu na potrzeby pacjenta indywidualnego oraz zbiorowego. Opis treści kształcenia: Program przedmiotu obejmuje następujące zagadnienia: Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia. Niedożywienie i jego następstwa. Żywienie dojelitowe i pozajelitowe. Elementy żywienia dietetycznego rodzaje diet. Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych. Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem. Udział pielęgniarki w leczeniu żywieniowym. Zagadnienia te realizowane są w dwóch blokach tematycznych: ZAGADNIENIE 1. Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia. 1. Podstawy żywienia człowieka z elementami biochemii Pojecie przemiany materii Wartość energetyczna pożywienia Gospodarka wodna Gospodarka białkowa Gospodarka węglowodanowa Gospodarka tłuszczowa Witaminy rozpuszczalne i nierozpuszczalne w tłuszczach Składniki mineralne (mikro- i makropierwiastki). 2. Prebiotyki, probiotyki, synbiotyki. 3. Niedożywienie. 4. Żywienie dojelitowe. 5. Żywienie pozajelitowe.

3 ZAGADNIENIE 2. Ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia. Diety. 1. Klasyfikacja i charakterystyka diet. 2. Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych 3. Żywienie w wybranych jednostkach chorobowych Otyłość 3.2. Niewydolność krążenia Zawał serca Wybrane choroby wątroby Ostre zapalenie trzustki Przewlekłe zapalenie trzustki Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy Kłębuszkowe zapalenia nerek Przewlekła choroba nerek, w tym pacjenci leczeni nerkozastępczo. 4. Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem. 5. Udział pielęgniarki w leczeniu żywieniowym. 6. Żywienie indywidualne a żywienie zbiorowe. TEMATYKA DO SAMOKSZTAŁCENIA 1. Charakterystyka niedożywienia i jego następstw. 2. Podstawowe składniki odżywcze, zapotrzebowanie energetyczne. 3. Omówienie trzech wybranych diet. 4. Żywienie dojelitowe i pozajelitowe - standardy postępowania. 5. Warunki prawidłowego żywienia - piramidy żywieniowe. 6. Metody oceny stanu odżywienia 7. Zasady żywienia i propozycje jadłospisów w trzech wybranych jednostkach chorobowych. 8. Postępowanie dietetyczne z pacjentem otyłym. 9. Klasyfikacja diet. 10. Znaczenie nauki o żywieniu zdrowego i chorego człowieka.

4 Wymagane wiadomości: Podstawowa wiedza z zakresu biologii, biochemii i fizjologii. Forma prowadzonych zajęć: Nauczanie tradycyjne (wykłady), interaktywne przeźrocza, prezentacje multimedialne Metody oceny: Zaliczenie na ocenę. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na wszystkich wykładach oraz zaliczenie testu. Bibliografia podstawowa: 1. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Gawęcki J., Hryniewiecki L.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. PWN, Warszawa Gawęcki J., Mossor Pietraszewska T.: Kompendium wiedzy o żywności i żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Hasik J., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Korzycka-Iwanow M.: Prawo żywnościowe: zarys prawa polskiego i wspólnotowego. Wyd. Lexisnexis, wyd. 2, Warszawa Gonowska-Sengere A.: Zarys oceny żywienia, Wyd. SGGW, Warszawa Grzymisławski M., Gawęcki J. (red.): Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

5 Bibliografia uzupełniająca: 1. Praca zbiorowa red. Gawęckiego J., Hryniewieckiego L. Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Ziemlański Ś.: Podstawy prawidłowego żywienia człowieka. Instytut Danone, Fundacja Promocji Zdrowego Żywienia, Warszawa Kunachowicz H., Czarnowska-Misztal E., Turlejska H., Zasady żywienia człowieka. WSiP, Warszawa Biernat J., Żywienie, żywność a zdrowie. Wyd. Astrum, Wrocław Jodkowska M., Woynarowska B., Testy przesiewowe u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, Instytut Matki i Dziecka. Zakład Medycyny Szkolnej, Warszawa Chevallier L.: 51 zaleceń dietetycznych w wybranych stanach chorobowych. Wydawnictwo Elsevier Urban &Partner, Daniluk J., Jurkowska G. (red.): Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa. Wyd. Czelej, Wieczorek-Chełmińska Z.: Zasady żywienia i dietetyka stosowana. PZWL, Warszawa Wądołowska L., Bandurska-Stankiewicz E.: Wybrane zagadnienia z dietetyki, Wydawnictwo ART., Olsztyn Gertig H., Żywność a zdrowie. PZWL, Warszawa Hasik J., Hryniewiecki L., Grzymisławski M: Dietetyka. PZWL, Warszawa Gertig H., Gawęcki J.: Słownik Terminów Żywieniowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001