Teoria wymiany mi dzynarodowej

Transkrypt

1 wiczenia 1 4 pa¹dziernika 2009

2 Wst p strona: jhagemejer@gmail.com dy»ur: 16:45 w poniedziaªki ( )

3 Zasady 1 Aktywno± : na wiczeniach obowi zuje materiaª z wykªadu (na serio), bo: 1 kartkówki 2 zadania na tablicy 3 plusy i minusy (!) 2 2 kolokwia 3 Mo»liwe dwie nieobecno±ci nieusprawiedliwione

4 Zawarto± (1) 1 Teoria handlu 2 Polityka handlowa

5 Teoria handlu 1 Model Ricardo 2 Model czynników specycznych 3 Model Heckschera Ohlina (2 zaj cia) 4 Nowa teoria handlu (2 zaj cia) 5 Kolokwium

6 Polityka handlowa 1 Doskonaªa konkurencja, cªa 2 rodki pozataryfowe w handlu. 3 Efektywna protekcja celna, dumping 4 Strategiczna polityka handlowa 5 Integracja gospodarcza 6 Kolokwium

7 Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa podr cznik podstawowy

8 Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa uzupeªniaj cy do KO

9 Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa uzupeªniaj cy do KO 3 [JJM]: Michaªek J. J., Instrumenty polityki handlowej, mechanizmy ekonomiczne i regulacje mi dzynarodowe, PWN niezb dny do cz ±ci o polityce handlowej

10 Podr cznik(i) 1 [KO]: Krugman P., M. Obsted, Ekonomia mi dzynarodowa. Teoria i polityka, wydanie trzecie zmienione, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa podr cznik podstawowy 2 [CFJ]: Caves R., J. Frankel i R. Jones, Handel i nanse mi dzynarodowe, PWE, Warszawa uzupeªniaj cy do KO 3 [JJM]: Michaªek J. J., Instrumenty polityki handlowej, mechanizmy ekonomiczne i regulacje mi dzynarodowe, PWN niezb dny do cz ±ci o polityce handlowej 4 [M]: Marrewijk Ch. Van, International Trade and the World Economy, Oxford University Press gªównie Nowa Teoria Handlu, ale nie tylko

11 Dzisiejsze zaj cia 1 Rzut oka na przedmiot 2 Troche danych 3 Motywacja

12 Czym zajmuje si TWM 1 Czemu kraje handluj? Ile? I czym? 2 Czy handel przynosi spoªecze«stwom korzy±ci? 3 Kto traci, a kto zyskuje? Podziaª dochodu. 4 Jak wzajemnie wpªywaj na siebie gospodarki ró»nych krajów.

13 Czemu kraje handluj?

14 Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy)

15 Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna).

16 Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna). 3 Bo konsumenci lubi mie dost p do ró»nych odmian dóbr (Nowa Teoria Handlu, Krugman-Dixit-Stiglitz)

17 Czemu kraje handluj? 1 Bo relatywnie taniej pewne dobra produkuje si w jednych, a inne w drugich (Ricardo, przewaga komparatywna, wydajno± pracy) 2 Bo pewne kraje s lepiej wyposa»one w czynniki produkcji intensywniej wykorzystywane w produkcji pewnych dóbr, a inne w innych (Heckscher-Ohlin, handel w oparciu o ró»nice w wyposa»eniu w czynniki, przewaga komparatywna). 3 Bo konsumenci lubi mie dost p do ró»nych odmian dóbr (Nowa Teoria Handlu, Krugman-Dixit-Stiglitz) 4 Bo dzi ki wymianie intensykuje si konkurencja, spadaj ceny i ro±nie dobrobyt (Nowa Teoria Handlu, oligopol, Brander-Krugman i inne)

18 Inne korzy±ci 1 Po»yczki mi dzynarodowe 2 Migracje mi dzynarodowe

19 Kto traci, kto zyskuje? handel mi dzynarodowy mo»e niekorzystnie oddziaªywa na grupy wªa±cicieli zasobów przypisanych do gaª zi konkuruj cych z importem, czyli nie mog cych znale¹ zatrudnienia w innych gaª ziach; handel mo»e wpªywa na zmian podziaªu dochodu mi dzy szerokie grupy spoªeczne, takie jak pracownicy i wªa±ciciele kapitaªu.

20 Wielko± handlu (USA)

21 Wielko± handlu (Polska)

22 Udziaª handlu w PKB (Polska)

23 Duzi handluj wi cej

24 Model grawitacyjny handlu Pocz tkowo caªkowicie ateoretyczny T ij = A Y i Y j /D ij W skrócie: handel T mi dzy krajami i oraz j jest wprost proporcjonalny do iloczynu dochodu obu krajów (Y ) oraz odwrotnie proporcjonalny do odlegªo±ci mi dzy nimi (D). A to staªa.

25 Czemu model grawitacyjny dziaªa kraj A wydaje na dobra z krajów ABCD cz ±ci dochodu równe udziaªom tych krajów w ±wiatowym PKB. Podobnie zachowuj si inne kraje.

26 Ile kraje handluj W naszym przykªadzie: T ij = 0,1 Y i Y j. Odlegªo± nie gra tutaj roli.

27 Odlegªo± ma znaczenie

28 Inne bariery W rzeczywisto±ci oprócz odªegªo±ci inne bariery: celne, pozacelne, zyczne, polityczne, kulturowe i in. Nasz model empiryczny b dzie miaª po prawej stronie bardzo wiele zmiennych kontrolnych Efekt graniczny (granica to tyle co km)

29 Czym kraje handluj

30 Zmiana struktury handlu Handel mi dzygaª ziowy (1910, Wielka Brytania) Handel wewn trzgaª ziowy Handel Póªnoc-Póªnoc, a handel Póªnoc-Poªudnie

31 Zmiana struktury handlu

32 Handel usªugami

33 Model Ricardo handel póªnoc-poªudnie. zasada: ka»dy z krajów robi to, w czym jest relatywnie/wzgl dnie dobry (lepszy od partnera) Przykªad: w USA w lutym mo»emy wyprodukowa 10 milionów ró» lub 100 tys. komputerów - koszt alternatywny 10 mln ró» to 100 tys. komputerów w RPA w lutym ró»e znacznie lepiej rosn : koszt alternatywny 10 milionów ró» to 30 tys. komputerów A zatem RPA ma w lutym przewag komparatywn w produkcji ró» Zaªó»my,»e pocz tkowo USA produkuje tylko ró»e, a RPA tylko komputery.

34 Korzy±ci z wymiany Przenie±my produkcj ró» do Ameryki Poªudniowej, a komputerów do USA. Ile na ±wiecie mo»na wtedy wyprodukowa komputerów? A zatem teraz USA b d mogªy sprzeda troch komputerów do Ameryki Poªudniowej w zamian za ró»e. Ile wyniesie cena wzgl dna? To zale»y od relatywnego popytu. Przewaga komparatywna, to nie przewaga absolutna.

35 Podstawowe zaªo»enia dwa kraje: kraj i zagranica (*) dwa dobra np. X,Y jeden czynnik produkcji - praca L technologia produkcji w kraju: X = a x L x, Y = a y L y technologia produkcji za granic : X = a x L x, Y = a y L y wspóªczynnik a to jednostkowe zapotrzebowanie na prac (ile jednostek pracy potrzeba na jednostk danego dobra.

36 Zadanie 1 Tabela przedstawia produktywno± pracy w produkcji dwóch dóbr w kraju i zagranic. Kraj Zagranica Masªo (kg/godz.) 5 1 Pªótno (m/godz.) W produkcji którego dobra kraj ma przewag absolutn? A zagranica? 2 Jak korzy± odniesie kraj, je±li wymieni 5 jednostek masªa na 3 jednostki pªótna? Jak korzy± z takiej wymiany odniesie zagranica? 3 Jak korzy± odniesie kraj, je±li wymieni 5 jednostek masªa na 6 jednostek pªótna? Jak korzy± z takiej wymiany odniesie zagranica?

37 Zadanie 2 W poni»szej tabeli mamy dane jednostkowe nakªady roboczogodzin na produkcj dwóch dóbr: samochodów (S) i mebli (M) w dwóch krajach: w Polsce i Niemczech. Zakªadamy,»e s speªnione zaªo»enia modelu Ricardo. Kraje/Dobra Polska Niemcy Samochody Meble Czy mo»liwy jest handel mi dzy tymi krajami? 2 W produkcji którego dobra ka»dy kraj powinien si specjalizowa, aby wymiana byªa korzystna? Dlaczego? 3 Jak zmieni si ±wiatowa produkcja mebli, je»eli kraj maj cy przewag wzgl dn w produkcji mebli zmniejszy produkcj samochodów o jeden, a drugi kraj zwi kszy j o jeden? 4 Okre±l ceny wzgl dne samochodów w przeliczeniu na meble w warunkach autarkii w obu krajach. Jaki jest przedziaª cen umo»liwiaj cy handel? 5 Przy jakiej cenie tylko Polska b dzie si caªkowicie specjalizowa w produkcji jednego z dóbr? A przy jakiej tylko Niemcy przejd do peªnej specjalizacji?