Założenia metodyczne optymalizacji ekonomicznego wieku rębności drzewostanów Prof. dr hab. Stanisław Zając Dr inż. Emilia Wysocka-Fijorek

Transkrypt

1 Założenia meodyczne opymalizacji ekonomicznego wieku rębności drzewosanów Prof. dr hab. Sanisław Zając Dr inż. Emilia Wysocka-Fijorek

2 Plan 1. Wsęp 2. Podsawy eoreyczne opymalizacji ekonomicznego wieku dojrzałości rębnej drzewosanów 3. Meodyka wyboru ekonomicznej kolei rębu (opimum funkcji celu) 4. Przykład wyznaczania opymalnego wieku rębności (z punku widzenia produkcji drewna i kumulacji węgla) 5. Podsumowanie i wnioski

3 Podsawy eoreyczne opymalizacji wieku rębności i rębności w prakyce gospodarswa leśnego Elemen planowania urządzeniowego drzewosan osiąga dojrzałość rębną, czyli san najbardziej pożądany (maksymalny) z punku widzenia celu gospodarczego. Cel gospodarowania: pożądana ilość i jakość drewna, rwałość lasu i ciągłość użykowania, ale eż kumulacja węgla (handel uprawnieniami do emisji). Każdemu celowi odpowiada inny san drzewosanu, kóry zmienia się z wiekiem (przyros) i sposobem użykowania (rębnie). rębności jes o wiek, w kórym san drzewosanu zapewnia osiągnięcie maksymalnego poziomu realizacji celu gospodarowania. rębności przecięny dla głównych gaunków drzew przyjęy dla obrębu w planie urządzania lasu - urządzeniowy, hodowlany, fizyczny, minimalny, echniczny ekonomiczny.

4 Podsawy eoreyczne opymalizacji wieku rębności Pilność użykowania (określanie wieku rębności): funkcje lasu, wymogi ładu przesrzennego i czasowego, wymogi hodowlane i wreszcie względy ekonomiczne, (efekywność gospodarowania, syuacja na rynku drzewnym i in.) Czynniki produkcji: zasoby drzewne, ale eż kapiał, ziemia, praca, surowce, maszyny, urządzenia Maksymalizacja celu: 1) maksymalny wynik przy danym nakładzie, 2) założony wynik przy minimalnych nakładach, 3) zasada mini-maksu Proces produkcji leśnej charakerysyka ilościowej i warościowej łącznej funkcji produkcji leśnej (drewna i kumulacji węgla).

5 Podsawy eoreyczne opymalizacji wieku rębności Funkcja produkcji leśnej Funkcja produkcji określa relację: nakłady wyniki (zależność funkcyjna) Maksymalizacja celu (wyniku) przy danym nakładzie. Proces produkcji leśnej (rozparywany) w warunkach: sacjonarności (jednakowe paramery w kolejnych cyklach produkcji las normalny, układ deerminisyczny), niesacjonarności (las celowy, układ probabilisyczny).

6 Przyros warości (ΔS/S () ) (wewnęrznej sopy zwrou IRR) [%] Podsawy eoreyczne opymalizacji wieku rębności Ogólne zasady (kryeria) usalania ekonomicznego wieku rębności 1) rwała produkcja maksymalnej ilości surowca drzewnego Maksymalizacja produkcji (ilości, warości) surowca byłaby słuszna ylko przy sopie procenowej p = 0. Kryerium nieprzydane. 2) maksymalna warość NPV (zakualizowane dochody i koszy) Kryerium sosowane do oceny inwesycji, np. w przemyśle. W lasach: długi okres, nie uwzględnia reny grunowej Opymalny (finansowy) wiek wyrębu drzewosanu Kryerium nieprzydane. 3) maksymalna wysokość IRR p Inwesycja jes akcepowana, jeżeli IRR > p (leśnej sopy procenowej)

7 Podsawy eoreyczne opymalizacji wieku rębności 4. Kryerium przyjęe w opymalizacji wieku rębności - zrównanie krańcowych warości dochodów i koszów Analiza zmiany miąższości i warości drzewosanu w zależności od wieku 1) miąższość drewna użykowego w przeliczeniu na jednoskę powierzchni leśnej w miarę wzrosu drzew jes coraz większa, 2) w miarę wzrosu drzewa osiągają również coraz wyższą jakość (warość), 3) jednoskowe koszy pozyskania są coraz niższe w miarę wzrosu wieku drzewosanu, 4) przyros warości zapasu: ΔS () = S (+1) - S () 5) krańcowe koszy produkcji drewna

8 Meodyka wyboru opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Opimum ekonomicznej kolei rębu (1/3) Opymalna z ekonomicznego punku widzenia kolej rębu w wieku uzyskania maksymalnego dochodu neo łącznej produkcji drewna i wiązania węgla, j. w wieku zrównania się krańcowych (marginalnych) warości przychodów i koszów. Porównuje się wzros warości kapiału leśnego (w wyniku wsrzymania się od wyrębu przez 1 - ΔS () /S () ) z koszami ej decyzji. Warość drewna przewidzianego do pozyskania (dochód neo) w wieku rębności W 0 (w jednym cyklu produkcyjnym) wynosi: W 0 S (1 ( ) p) Opymalna kolej rębu przypada na wiek, w kórym W 0 osiąga warość maksymalną, czyli kiedy roczny przyros (akualnej, j. zdyskonowanej) warości drzewosanu spada do zera (ΔW 0 = 0), czyli:

9 Meodyka wyboru opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Opimum ekonomicznej kolei rębu (2/3) Zakładając powarzalność cykli produkcji (zasada ciągłości i rwałości użykowania) - obecna warość wszyskich przyszłych dochodów wynosi (rena wieczysa przerywana): W projekcie uwzględniono dochody z yułu produkcji drewna oraz kumulacji węgla, ale akże koszy produkcji, j.: koszy zaangażowania kapiału (zamrożenia w posaci rosnącego zapasu) oraz koszy pracy i innych czynników produkcji, w ym m.in. grunu leśnego (reny grunowej). Opymalna z ekonomicznego punku widzenia kolei rębu będzie w wieku, w kórym akualnej warości neo (czyli po uwzględnieniu koszów) nie można zwiększyć poprzez zwiększenie wieku rębności jeszcze o jeden, j.: ΔW s = 0

10 Roczny przyros warości i koszów (zł) Meodyka wyboru opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu 3.2. Opimum ekonomicznej kolei rębu (3/3) Opymalna kolej rębu ** oznacza wiek, w kórym nasąpi zrównanie marginalnych (krańcowych) dochodów, wyrażonych jako procen wzrosu warości drewna na pniu i skumulowanego węgla w rezulacie przerzymania drzewosanu jeszcze przez nasępny z koszami krańcowymi (alernaywnymi) p Przyros warości [w %] (ΔS () / S () ) 100 OPTIMUM Przyros koszów p / [1-(1+p) - ] Założenia: ** * (wiek finansowy) - wielkość skumulowanego węgla (meoda IPCC), - warość 1 ony węgla = 140,98 zł (Rapor EU ETS w sprawie handlu uprawnieniami do emisji) Ryc. Wpływ przyrosu warości drzewosanu i koszów alernaywnych na opymalny wiek rębności

11 Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Źródła i zakres informacji: wyniki badań krajowych i zagranicznych, w ym zwłaszcza doyczących kumulacji węgla w drzewosanach (biomasie drzewnej) w zależności od ich wieku, boniacji i składu gaunkowego (so, św, md, jd, db, bk, brz, ol), dane doyczące zasobności drzewosanów według wieku dla głównych gaunków lasowórczych w wybranych obiekach badawczych (25 nadleśnicw ), dane doyczące zrealizowanego (planowanego) pozyskania drewna wg pozycji planu (25 nadleśnicw), dane doyczące koszów działalności podsawowej i adminisracyjnej w wybranych obiekach badawczych (25 nadleśnicw), Informacje z SILP, BDL i innych źródeł.

12 Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1%

13 Miąższość zapasu rosnącego Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () , , , , , , , , , , ,00

14 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () m3 /ha/ ,00 4, ,00 4, ,00 4, ,00 4, ,00 3, ,00 3, ,00 2, ,00 1, ,00 1, ,00 1, ,00 1,63

15 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () m3 /ha/ ,00 4,09 198, ,00 4,43 260, ,00 4,40 306, ,00 4,10 339, ,00 3,61 360, ,00 3,02 374, ,00 2,42 383, ,00 1,89 390, ,00 1,52 398, ,00 1,41 410, ,00 1,63 428,63

16 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C m3 /ha/ zł/m ,00 4,09 198,09 79, ,00 4,43 260,43 91, ,00 4,40 306,40 102, ,00 4,10 339,10 112, ,00 3,61 360,61 120, ,00 3,02 374,02 127, ,00 2,42 383,42 133, ,00 1,89 390,89 136, ,00 1,52 398,52 137, ,00 1,41 410,41 136, ,00 1,63 428,63 132,08

17 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , ,00 4,43 260,43 91, , ,00 4,40 306,40 102, , ,00 4,10 339,10 112, , ,00 3,61 360,61 120, , ,00 3,02 374,02 127, , ,00 2,42 383,42 133, , ,00 1,89 390,89 136, , ,00 1,52 398,52 137, , ,00 1,41 410,41 136, , ,00 1,63 428,63 132, ,63

18 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , ,00 4,43 260,43 91, , , ,00 4,40 306,40 102, , , ,00 4,10 339,10 112, , , ,00 3,61 360,61 120, , , ,00 3,02 374,02 127, , , ,00 2,42 383,42 133, , , ,00 1,89 390,89 136, , , ,00 1,52 398,52 137, , , ,00 1,41 410,41 136, , , ,00 1,63 428,63 132, , ,70

19 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , , ,00 4,43 260,43 91, , , , ,00 4,40 306,40 102, , , , ,00 4,10 339,10 112, , , , ,00 3,61 360,61 120, , , , ,00 3,02 374,02 127, , , , ,00 2,42 383,42 133, , , , ,00 1,89 390,89 136, , , , ,00 1,52 398,52 137, , , , ,00 1,41 410,41 136, , , , ,00 1,63 428,63 132, , , ,33

20 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , , ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07

21 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515, ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35

22 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Roczny przyros warości zapasu, uży. przedr. węgla Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () ΔS zpw () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515,84 738, ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590,52 818, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623,46 842, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628,82 834, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613,78 803, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585,35 758, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550,52 709, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512,01 658, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471,91 608, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433,70 563, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35 544,46

23 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Roczny przyros warości zapasu, uży. przedr. węgla Roczne odseki od Szpw() Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () ΔS zpw () p S zpw () m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515,84 738,86 258, ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590,52 818,56 368, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623,46 842,98 463, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628,82 834,39 542, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613,78 803,24 602, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585,35 758,73 644, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550,52 709,55 674, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512,01 658,70 691, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471,91 608,46 699, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433,70 563,07 703, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35 544,46 735,02 zł/ha

24 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Roczny przyros warości zapasu, uży. przedr. węgla Roczne odseki od Szpw() Warość siedliska (grunu) Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () ΔS zpw () p S zpw () W s=s zpw ()/ (1+p) -1 m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515,84 738,86 258, , ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590,52 818,56 368, , ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623,46 842,98 463, , ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628,82 834,39 542, , ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613,78 803,24 602, , ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585,35 758,73 644, , ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550,52 709,55 674, , ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512,01 658,70 691, , ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471,91 608,46 699, , ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433,70 563,07 703, , ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35 544,46 735, ,96 zł/ha

25 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Roczny przyros warości zapasu, uży. przedr. węgla Roczne odseki od Szpw() Warość siedliska (grunu) Rena siedliskowa (grunowa) Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () ΔS zpw () p S zpw () W s=s zpw ()/ (1+p) -1 m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha zł/ha r = p W s ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515,84 738,86 258, ,97 182, ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590,52 818,56 368, ,76 235, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623,46 842,98 463, ,73 268, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628,82 834,39 542, ,89 284, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613,78 803,24 602, ,04 285, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585,35 758,73 644, ,63 276, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550,52 709,55 674, ,53 261, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512,01 658,70 691, ,47 243, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471,91 608,46 699, ,05 222, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433,70 563,07 703, ,86 202, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35 544,46 735, ,96 191,82

26 Miąższość zapasu rosnącego Miąższość użyków przedr. Łączna miąższość i użyków przedr. Cena drewna Łączna warość i użyków przedrębnych Warość skumulowanego węgla Łączna warość zapasu, użyków przedr. i węgla Przyros bieżący warości zapasu i użyków przedr. Przyros bieżący warości węgla Roczny przyros warości zapasu, uży. przedr. węgla Roczne odseki od Szpw() Warość siedliska (grunu) Rena siedliskowa (grunowa) Roczny kosz alernaywny (Ka) Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu Kalkulacja opymalnej kolei rębu - uwzględniającej produkcję drewna i wiązanie węgla (drzewosan sosnowy, I kl. bon., p = 1% P z () P p () P z ()+P p () C S zp () S w () S zpw () ΔS zp () ΔS w () ΔS zpw () p S zpw () W s=s zpw ()/ (1+p) -1 m3 /ha/ zł/m 3 zł/ha zł/ha zł/ha zł/ha r r = p W max + s p S zpw () ,00 4,09 198,09 79, , , ,04 515,84 738,86 258, ,97 182,54 544, ,00 4,43 260,43 91, , , ,27 851,88 590,52 818,56 368, ,76 235,39 653, ,00 4,40 306,40 102, , , ,74 771,71 623,46 842,98 463, ,73 268,22 749, ,00 4,10 339,10 112, , , ,34 658,31 628,82 834,39 542, ,89 284,04 827, ,00 3,61 360,61 120, , , ,13 516,02 613,78 803,24 602, ,04 285,62 888, ,00 3,02 374,02 127, , , ,38 372,08 585,35 758,73 644, ,63 276,81 930, ,00 2,42 383,42 133, , , ,45 254,47 550,52 709,55 674, ,53 261,92 959, ,00 1,89 390,89 136, , , ,50 146,17 512,01 658,70 691, ,47 243,28 977, ,00 1,52 398,52 137, , , ,33 50,92 471,91 608,46 699, ,05 222,82 985, ,00 1,41 410,41 136, , , ,70-5,81 433,70 563,07 703, ,86 202,90 989, ,00 1,63 428,63 132, , , ,33 240,07 419,35 544,46 735, ,96 191, ,27

27 Roczny przyros warości i koszów () Przykład określania opymalnej (ekonomicznej) kolei rębu W wyniku przeprowadzonych kalkulacji usalono, że: Maksymalna warość siedliska W s = ,04 zł/ha Roczne koszy alernaywne przerzymania drzewosanu na pniu o dodakowy jeden (K a = r max + p S () ) obejmują uraę: Opimum = 67 la a) rocznego ekwiwalenu warości siedliska, j. maksymalnej reny grunowej (r max = p W s = 0, ,04 = 285,62 zł/ha) oraz b) rocznych odseek od warości zapasu (kapiału) użyków przedrębnych i węgla (p S () ) na skuek zamrożenia kapiału (ΔS () ) = 0, ,13 = 602,43 zł/ha Roczne koszy alernaywne = 888,05 zł/ha drzewosanu Roczny przyros warości zapasu, użyków przedrębnych i węgla Roczny kosz alernaywny

28 Podsumowanie i wnioski Isnieją liczne kryeria określania wieku rębności (kolei rębu), przy czym wiele z nich w ogóle nie bierze pod uwagę czynników ekonomicznych Kryeria ekonomiczne: a) rwała produkcja maksymalnej ilości surowca drzewnego, b) maksymalna warość zakualizowanych dochodów i koszów (NPV), c) maksymalna wysokość wewnęrznej sopy zwrou (IRR),. d) zrównanie krańcowych warości dochodów i koszów Ważnym kryerium jes również dosępność danych liczbowych do analiz ekonomicznego wieku rębności (SILP oraz BDL) względy prakyczne W projekcie przyjęo kryerium ekonomicznej kolei rębu: maksymalizacja dochodu neo łącznej produkcji drewna i węgla W obliczeniach uwzględniono: kosz zaangażowanego kapiału ( zamrożonego w posaci rosnącego zapasu), koszy pracy i innych czynników produkcji, w ym m.in. grunu leśnego (reny grunowej)

29 Podsumowanie i wnioski O pilności objęcia użykowaniem konkrenych drzewosanów decydują: funkcje lasu i wiek dojrzałości echnicznej, jakość, rzeczywisy wiek drzewosanu oraz wymogi ładu przesrzennego i czasowego, a akże konieczność przebudowy drzewosanów oraz względy hodowlane (np. inicjacja nauralnego odnowienia), i wreszcie względy ekonomiczne, w ym zwłaszcza syuacja na rynku drzewnym. We wszyskich insrukcjach, wskazówkach i rozporządzeniach podkreśla się możliwość indywidualizowania wieku rębności, co łączy się ze znacznymi czasem odsępswami od przecięnego wieku rębności przyjęego dla obrębu w urządzeniowej regulacji użykowania rębnego drzewosanów. Im wyższa jes klasa boniacji drzewosanów, ym niższy jes opymalny ekonomiczny wiek rębności. Im wyższa jes leśna sopa procenowa, ym niższy jes opymalny ekonomiczny wiek rębności.